به گزارش خبرگزاری فارس از زنجان، مسجد نیایشگاه و محل گردهمایی مسلمانان است، مسجد قدمتی به اندازه دین مبین اسلام دارد، نخستین مسجد با ورود حضرت محمد (ص)، پیامبر اسلام به مدینه در عربستان صعودی پایه‌گذاری شد.
مسجد در قرآن، به معنای اعم نیایشگاه خداوند به کار رفته است، مسجدالاقصی، که معبد یهودیان یا کنیسه بوده است و در زمان نزول قرآن کاربردی غیر از آن نداشته است، دو بار در قرآن از آن به عنوان مسجد نام برده شده است. همچنین در داستان اصحاب کهف نیز قرآن می‌گوید بر مزار آنان مسجدی بنا کردند، این مسجد بر اساس قول غالب مورخین با توجه به دین مرسوم آن روز کلیسا بوده است، البته ممکن است کنیسه نیز بوده باشد، ولی با توجه به قبل‌تر بودن از اسلام نمی‌تواند به معنی مسجد مخصوص مسلمانان بوده باشد.
مساجد می‌توانند نقش بسیار موثری را در جریان امور مادی و معنوی مردم داشته باشند، تاریخ مسلمانان نیز بر این موضوع صحه نهاده و با نگاهی به حوادث و رویدادهای مهم تاریخی مسلمانان میتوان به وضوح، درستی این مطلب را مشاهده کرد.
در تاریخ ایران و سایر کشورهای اسلامی نیز نمونه‌های زیادی از این نوع وجود دارد که مساجد دارای چنین نقشآفرینیهایی بوده‌اند.
گفتنی است، در حال حاضر بیش از یک‌هزار و 500 مسجد و بقعه متبرکه در استان زنجان وجود دارد که برنامه‌های مختلف فرهنگی، مذهبی، اجتماعی و دینی در آنها برگزار می‌شود.
برنامه‌های اوقات فراغت سازمان‌های مختلف اجرایی استان نیز بیشتر در مساجد برگزار می‌شود.
مساجد استان زنجان در اجرای برنامه‌های مختلف فرهنگی و مذهبی پیشگام بوده و در مناسبت‌های خاص از جمله ماه رمضان، ماه محرم و صفر برنامه‌های ویژه مذهبی در مساجد استان برگزار می‌شود.
استان زنجان به عنوان پایتخت شور و شعور حسینی از مساجد پرشوری نیز برخوردار است به گونه‌ای که مسجد حسینیه اعظم، زینبیه اعظم و مسجد احمدیه در طراز مساجد اسلامی هستند.
شور حسینی مردم زنجان در ایام ماه رمضان به ویژه شب‌های احیا نیز از در مساجد به نمایش گذاشته می‌شود.
در این مجال به معرفی مهم‌ترین مساجد زنجان می‌پردازیم.
*مسجد جامع بزرگ‌ترین و زیباترین مسجد زنجان
مسجد جامع زنجان در بافت بازار زنجان راسته قیصریه قرار گرفته است و بزرگ‌ترین و زیباترین مسجد و مدرسه دینی شهر است که توسط عبدالله میرزا دارا پسر یازدهم فتحعلی شاه قاجار ساخته شده است.
مسجد جامع تنها مسجدی است که در میان مساجد شهر زنجان به سبک و سیاق مساجد چهار ایوانی ساخته شده و همه قوانین و قراردادهای مفروض در معماری مساجد سنتی ایران را با تأثیرپذیری از سلیقه‌ها و امکانات محلی در خود جای داده است این مسجد در طول تاریخ خود به اسامی متعددی چون مسجد دارا، مسجد سید، مسجد سلطانی و مسجد جمعه نامیده شده و دارای 20 حجره در دو سوی ایوان غربی و ایوان شرقی است.
اوج تزئینات بنا در سطوح ایوان‌های شمالی و جنوبی تمرکز یافته، کاربرد خط معقلی یا بنایی، نگاره‌های گیاهی و انواع طرح‌های هندسی که با تکنیک کاشی هفت رنگ یا مینایی اجرا شده طیفی از هنر دوره قاجار را به وجود آورده است.
مهم‌ترین کتیبه تاریخی مسجد فرمانی است از فتحعلی شاه قاجار در خصوص احداث بنا که به خط ثلث در پای قوس ایوان جنوبی نگاشته شده است، این بنا به شماره 1056 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
* حسینیه اعظم زنجان با شهرتی جهانی
حسینیه اعظم زنجان در جنوب شهر زنجان که بین مدارهای 36 درجه و 37 درجه شمالی و نصف‌النهارهای 48 درجه و 49.5 درجه شرقی واقع شده قرار گرفته است.
آستان مقدس حسینیه اعظم زنجان یکی از اماکن متبرک و معنوی استان زنجان است که آوازه و شهرت آن به برکت توجهات خاصه حضرت سیدالشهدا (ع) جهانی شده است، هیأت امنای این مکان مقدس از توان و ظرفیت‌های موجود برای ارتقای فرهنگ عاشورا و کیفیت مجالس عزاداری سرور شهیدان استفاده کرده و با سازمان‌دهی نیروی انسانی مخلص توانسته است تا حد نسبتاً مطلوب در مقطع کنونی این مکان را اداره کند.
در بخش فرهنگی ایجاد کتابخانه و بخش سمعی و بصری و تکثیر نوارهای سخنرانی وعاظ و پخش اینترنتی مراسم عزاداری و غیره به سراسر جهان و در بخش مذهبی برگزاری مراسم دعا و عزاداری و اعیاد ائمه طاهرین (ع) و سخنرانی، برگزاری مراسم باشکوه دهه محرم و دسته عزاداری شب تاسوعا که تنها برای این مراسم حدود 45 روز تا دو ماه برنامه‌ریزی و جلسات متعددی برگزار می‌شود، از اقدامات این مجموعه محسوب می‌شود.
برگزاری مراسم ماه مبارک رمضان که به صورت اقامه نماز جماعت، سخنرانی و مداحی است و مراسم هفتگی زیارت عاشورا که در شب‌های جمعه و دعای ندبه در صبح جمعه برگزار و مورد استقبال جمع کثیری از مردم خصوصاً جوانان قرار می‌گیرد.
مسجد همه ساله در ایام محرم پذیرای خیل عظیمی از عاشقان اباعبداللهالحسین (ع) از سراسر کشور و حتی خارج از کشور است و حاضرین در این مکان مقدس به صورت خالصانه ارادت خود را به خاندان عصمت و طهارت (ع) اعلام می‌کنند.
*مسجد زینبیه زنجان باغ گل‌های محمدی
قدمت مسجد زینبیه زنجان، به بیش از 400 سال رسیده و از جمله مساجد باستانی در استان زنجان محسوب می‌شود و بنا به گفته برخی پیشکسوتان و همسایگان محل مسجد زینبیه زنجان، قبلاً به صورت باغی سرشار از گل‌های محمدی بوده است و صاحب این ملک که اغلب اوقات متوجه صدای «یازینب یازینب» توأم با گریه و شیون می‌شده، تصمیم می‌گیرد بخشی‌از باغ را به صورت «تکیه» که در آن سال‌ها متداول و معمول بوده درآورد و نام آن را نیز «زینبیه» بگذارد.
از زمان احداث تکیه در این باغ سرشار از گل‌های محمدی، همه ساله مردم متدین و دردمند زنجان در ماه‌های محرم و صفر درآن جمع می‌شدند و به عزاداری و نوحه‌سرایی می‌پرداختند و این در حالی بود که همه هزینه‌های تکیه نیز تا زمان حیات صاحب باغ، توسط وی تامین و پرداخت می‌شد.
این مکان مقدس تا سال 1085 هجری قمری همچنان به صورت تکیه در داخل باغ مورد استفاده مومنان قرار می‌گرفت، ولی با توسعه شهر زنجان واحدهای مسکونی اطراف آن را فرا گرفت.
این مکان مقدس تاکنون سه بار تجدید بنا شده است که یک مرحله آن با هزینه فرد خیری به نام 'جمیله خانم' و مراحل دیگر نیز به همت و یاری شهروندان متدین زنجان، صورت گرفته است.
در حال حاضر برنامه‌های غنی‌سازی اوقات فراغت در مساجد استان زنجان در حال برگزاری است، همچنین پایگاه‌های بسیج، کانون‌های فرهنگی و هنری، کانون‌های اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و سایر کانون‌های وابسته به ادارات در ایام مختلف برنامه‌های مختلفی را اجرا می‌کنند.
مساجد زنجان محل برگزاری یادواره‌های شهدای محله است و هر سال به همین مناسبت یادواره‌های مختلفی از سوی پایگاه‌های بسیج و محلات و اقشار در مساجد زنجان برگزار می‌شود.
یکی دیگر از ظرفیت‌های مساجد استان زنجان ارائه آموزش‌های لازم ورزشی، هنری، گردشگری، مذهبی و فرهنگی است.
مساجد استان زنجان دارای ظرفیت‌های بیشماری هستند که امیدواریم با برنامه‌ریزی‌های لازم از این ظرفیت‌ها استفاده شود.
فارس امیدوار است این گزارش توانسته باشد گوشه‌ای از عظمت مساجد زنجان را بازگو کند.
انتهای پیام/73003/صا40/ف4004
