به گزارش خبرگزاری فارس از زنجان، دانشآموزان کلاس پنجم یکی از دبستان‌های دخترانه زنجان بعد از خواندن درس «اگر طبیعت زیباى ایران نباشد» بخش هفتم کتاب فارسی این مقطع با نوشتن نامهای خطاب به مسئولان آموزش و پرورش و مولفان این کتاب خواستار تجدید نظر در این درس و معرفی استان زنجان در این درس شدند.
در این نامه که به امضای دانشآموزان، معلم و مدیر این مدرسه رسیده ضمن تاکید بر معرفی استان زنجان آمده است: ما دانشآموزان کلاس پنجم دبستان حضرت رقیه (س) از شهرستان زنجان هستیم. من و دوستانم و معلمم وقتی درس «اگر طبیعت زیبای ایران نبود» را خواندیم خیلی لذت بردیم.
فکرش را بکنید وقتی حرم امام رضا (ع) را به یادمان آوردی انسان چه حالی می‌شود و یا آن گلاب کاشان، مگر انسان از بوی خوش آن سیر می‌شود، عظمت کوه البرز توصیف‌شدنی نیست، اصفهان و شیراز زیبایی‌هایش چشم بینا می‌خواهد، اما دوست خوب من نویسنده توانا، ما که از شما نخواستیم شور و شعور حسینی زنجان را تحریر کنی و یا از غواصان دریا دلانمان بنویسی که خط‌ها شکستند و حماسه آفریدند.
لطفا سفری به شهر زنجان داشته باش تا مردمان مهمان‌نوازش را ببینی که دل‌هایشان را سنگ‌فرش زیر پایت می‌کنند، بیا و از نزدیک عظمت گنبد سلطانیه را ببین که چگونه استوار چون البرز ایستاده است، از آنجا سفری کوتاه به سمت غار کتلهخور داشته باش تا بزرگی خداوند و دست توانایش را ببینی.
از رختشویخانه دیگر نمی‌گویم که هر بیننده‌ای را مات و مبهوت می‌کند، آیا تاکنون در مورد مردان نمکی چیزی شنیده‌ای «شنیدن کی بود مانند دیدن» لطفاً بیایید و ببینید حتماً خوشتان می‌آید و لذت می‌برید، نویسنده عزیز دوست ما قبول کن که در مورد (استان) شهر من زنجان بی‌مهری کرده‌ای حیف است که این همه زیبایی معرفی نشود و اطلاع‌رسانی نشود.
اگر به شهر من زنجان بیایید سوغاتی‌های ما چاقو، گیوه‌های بسیار زیبا، چاروق، ملیله کاری و ... را مشاهده می‌کنید من و معلم و هم کلاسی‌ها‌یم خواهش می‌کنیم در مورد زنجان هم در کتاب فارسی مطلبی بنویسید تا دیگران دیدنی‌های زنجان را بشناسند و ما همگی به این فکر می‌کنیم که «اگر طبیعت زیبای زنجان نباشد؟»
باید به مولفان کتاب فارسی بخوانیم پنجم دبستان یعنی بزرگواران پریچهر جبلّی آده، دکتر حسن ذوالفقاری، اسماعیل سالمی، دکتر محمّدرضا سنگری، غلامرضا عمرانی، دکتر حسین قاسم پور مقدم، محمّد میرکیانی و فرح نجّاراناین امر تاکید شود که نباید در زمینه معرفی هیچ شهر و منطقه‌ای در کشور تبعیض شود، اگر چه قبول داریم ایران پهناور و زیبا با تمدن و تاریخ هزاران ساله آنقدر بزرگی و قدمت و بناهای زیبا دارد که اگر بخواهیم همه آنها را بنویسیم و بیاوریم قطعاً ده‌ها کتاب و هزاران هزار صفحه نیاز است، اما باید در نظر داشت که باید لااقل در این کتاب حتی اگر کوتاه نام و اسمی از استان زنجان و زیبایی‌ها و بناهای مشهور آن آورده می‌شد.
این تبعیض طوری است که حتی احساسات دانشآموزان یک کلاش پنجم را در برخورد با یکی از درس‌های کتاب برمی‌انگیزد تا بنشینند و برای اینکه از حق استان خود دفاع کنند، دست به قلم شوند.
امیدواریم در سال‌های آینده مولفان افزودن مطالبی این نقیصه را در کتاب خود جبران کنند، تا این بی‌مهری به استان زنجان جبران شود، اگر چه قبول داریم جا دارد در این درس بسیاری از مناطق ایران زیبا نیز معرفی شود.
اما فقط برای اینکه استان زنجان را برای مولفان این کتاب و مردم ایران معرفی کنیم بخشی از آثار متعدد و بناهای تاریخی و زیبای آن را معرفی می‌کنیم.
**استان زنجان
استان زنجان در شمال‌غرب ایران زیبا قرار گرفته و 22 هزار و 164کیلومتر مربع وسعت دارد که 3.41 درصد کل کشور را شامل می‌شود و بر اساس آخرین آمار بیش از یک میلیون نفر جمعیت دارد.
قدمت استان زنجان متعلق به اواخر هزاره دوم قبل از میلاد است. مرکز این استان کهنسال در قبل از اسلام زنگان یا زندیگان و به معنای منسوب به کتاب زند نام داشته است که پس از استیلای اعراب بنا به ضرورت تلفظ معرب به زنجان تغییر یافته‌است.
این استان از قدیم به سبب قرار گرفتن در حاشیه جاده ابریشم و راه تجاری مسیر هند و چین به اروپا دارای اهمیت خاصی بوده‌است.
استان بر اساس آخرین تقسیمات کشوری در سال 1376 دارای هفت شهرستان به نامهای زنجان، ابهر، خرم‌دره،خدابنده، ایجرود، طارم و ماهنشان است.
**سلطانیه سومین گنبد عظیم جهان
بنای عظیم گنبد سلطانیه که بعد از کلیسای جامع فلورانس و ایاصوفیه در استانبول عظیم‌ترین گنبد تاریخی جهان به شمار می‌آید، در این استان قرار دارد.
این بنا مسجدی است بسیار زیبا و از حیث معماری و تزیین و بزرگی در دنیا مشهور است.
گنبد سلطانیه با 48.5 متر ارتفاع در پنج فرسخی سمت شرقی شهر زنجان در داخل باروی شهر قدیم سلطانیه قرار گرفته و بنایی است هشت ضلعی که طول هر ضلع آن 80 گز و هشت مناره نیز در اطراف گنبد دارد و قدیمی‌ترین گنبد دو پوش موجود در ایران است.
ساخت این گنبد عظیم در سال 702 هجری قمری به دستور الجایتو در شهر سلطانیه، پایتخت آن زمان ایلخانیان آغاز شد و در سال 712 هجری قمری به اتمام رسید.
بعضی از تاریخ‌نویسان نوشته‌اند سلطان محمد خدابنده این گنبد و بنای عظیم را بنا کرد که اجساد ائمه اول و سوم شیعیان یعنی علی و حسین را از آرامگاه‌های خود به آنجا منتقل کند، ولی به علت خوابی که دید از این عمل منصرف شد.
همچنین معبد داش‌کسن باقی مانده از زمان سلسله ساسانیان نیز از آثار تاریخی این استان است.
**عمارت ذوالفقاری
مجموعه تاریخی عمارت ذوالفقاری، در مرکز بافت قدیمی شهر زنجان واقع شده است.
این مجموعه شامل ساختمان‌های اندرونی و بیرونی است و پیش از احداث خیابان ذوالفقاری از طریق شبکه ارتباطی، طبقه همکف و زیر‌زمین آن به همدیگر راه داشت.
این عمارت که از بناهای تاریخی و با ارزش شهر زنجان است، به سبک بناهای اواخر دوران قاجار ساخته شده است.
**بنای تاریخی رختشویخانه زنجان
این بنا در مرکز بافت تاریخی شهر و در محلی معروف به باباجامال چوقوری (گودال بابا جمال) ساخته شده است و از طریق کوچه فرهنگ به خیابان سعدی زنجان که به فاصله 100 متر، و از سمت غربی آن می‌گذرد راه دارد.
درحال حاضر، این اثر منحصر به فرد تاریخی به موزه باستان‌شناسی و مردم‌شناسی تبدیل شده است و هر روز مورد بازدید مراجعه‌کنندگان قرار می‌گیرد.
در این محل، لباس‌های محلی و سنتی مردم مناطق مختلف ایران، هنرهای دستی و سنتی استان شامل چاروق، ملیله‌دوزی، معرق، ساخته‌های چوبی، فرش گلیم، چاقو، نمونه‌هایی از تولیدات کارگاه‌های کاشی سنتی، آجر و سفال سلطانیه، اشیای تاریخی و یافته‌های باستانی و میراث فرهنگی استان به معرض تماشای عموم گذاشته شده است.
**پل میر بهاءالدین
این پل روی رودخانه زنجان‌رود در دوره قاجاریه ساخته شده است.
این پل توسط یکی از خیرین شهر زنجان به نام حاج میر بهاءالدین در زمان ناصرالدین‌شاه قاجار احداث شده است.
**بقعه حضرت قیدار نبی (ع)
حضرت قیدار نبی (ع) منسوب به قیدار بن اسماعیل (ع) ابن ابراهیم (ع) بوده و نسبتشان با 26 واسطه به پیامبر اسلام (ص) برمی‌گردد.
بقعه حضرت قیدار نبی (ع) در قسمت غربی شهر خدابنده و در سمت غربی خیابان امام، خیابان شهید رجایی غربی واقع شده است.
بازسازی این بنا درسال 719 هجری قمری بنا به دستور بلغان خاتون، همسر غازان خان مغول صورت پذیرفت.
در حال حاضر این بقعه یکی از آثار تاریخی ملی تضمین شده است و همه روزه به خصوص شبهای جمعه زائران فراوانی از اطراف برای زیارت و نذر و نیاز در این مکان جمع می‌شوند.
**بقعه ملا حسن کاشی
در فاصله 2.5 کیلومتری جنوب شهر سلطانیه فعلی مقبره زیبای ملا حسن کاشی قرار گرفته است.
این بقعه زیبا از بیرون دارای پلان هشت ضلعی و در داخل با ترکیب و تلفیق ایوان‌هـای جانبی به مربع تبدیل شده است.
ایوان‌های چهارگانه در طبقه اول با دهلیز زیبایی به یکدیگر مرتبط است. حاصل این ارتباط گنبد زیبایی است که در سال 973 هجری قمری یعنی اواخر دوران شاه طهماسب بنا شده و درمجموع با گنبد «الله الله» مقبره شیخ صفی‌الدین اردیبلی قابل مقایسه است.
**مسجد سید (جامع زنجان)
مسجد و مدرسه جامع زنجان معروف به مسجد سید، در قلب بافت تاریخی و قدیمی شهر قرار گرفته است.
این مسجد از ضلع غربی با بازار قیصریه، از ضلع شرقی از راه کوچه مسجد سید و از سمت شمال با خیابان شاه و سبزه میدان در ارتباط است.
مجموعه مسجد و مدرسه سید توسط عبدالله میرزا دارا، پسر یازدهم فتحعلی شاه قاجار، در هنگام حکمرانی در زنجان و به سال 1242 هجری قمری احداث شده است.
مجموعه مسجد و مدرسه سید توسط عبداله میرزا دارا پسر یازدهم فتحعـلی شـاه قاجـار، در هنگام حکمـرانی در زنجــان و به سـال 1342هجـری قمـری احداث شده است.
این مجموعه تاریخی یکی از بنـاهای ارزشمنـد است که براسـاس طرح مساجد چهــار ایوانـی ساخته شده است.
**مردان نمکی
مردان نمکی نامی است که به چندین مومیایی کشف شده در معدن نمک چهر‌آباد در استان زنجان داده شده است.
پیکر نخستین مومیایی در معدن نمک چهر‌آباد واقع در یک‌کیلومتری جنوب روستای حمزه‌لو در ناﺣیه غرب شهرستان زنجان پیدا شده است. پیکره‌ای که بخشی از گوشت، پوست و مو و پوشاک و سایر لوازم آن سالم باقی مانده بود.
این پیکره که متعلق به زمانی حدود 1700سال پیش بوده به دلیل تجزیه آزمایشگاهی و آگاهی از وضعیت تمدنی و اوضاع اجتماعی آن زمان، دارای اهمیت جهانـی است
سر و پای چپ یکی از این مردان در موزهٔ ایران باستان تهران قابل بازدید است. جسد سه تن دیگر از مردان نمکی در عمارت ذوالفقاری در شهر زنجان نگهداری می‌شود.
**غار زیبای کتلهخور
غار کتلهخور که یکی از پدیده‌های طبیعی بسیار زیبای ایران محسوب می‌شود، در 140 کیلومتری جنوب باختری زنجان در بخش گرماب قرار گرفته است.
قندیل‌های زیبا و بکر این غار چشم هر بیننده‌ای را نوازش و مبهوت بزرگی و عظمت خداوند متعال می‌کند.
**مجموعه بازار زنجان
احداث مجموعه بازار زنجان در دوران آقامحمدخان قاجار آغاز و در سال 1216 هجری قمری در زمان فتحعلی شاه خاتمه یافته و مساجـد و سراها و گرمابه ها در سال 1324 به آن اضافه شده است.
مجموعه بازار قدیمـی به صورت یک خط مستقیـم با عنوان بازار بالا و پایین به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم شده است.
**کاروانسرا سنگی
این کاروانسرا در منتهی‌الیه جنوب شرقی شهر در زمان شـاه عباس دوم احداث و هم‌اکنون قسمت اعظم آن از بین رفته است.
نوع سقف آن از نوع پنج و هفت است که در سال 1377 این مکان به سفره‌خانه سنتی تبدیل شده، به طوری که علاوه بر ارائه امکانات پذیرایی در صبح و عصر با غذاهای سنتی در بعضی از حجره‌ها به معرفی و فروش صنایع‌دستی استان اقدام می‌شود.
چشمه معدنی وننق، چشمه آب‌گرم آبدال، چشمه آب‌گرم آرکوین، چشمه انگوران، چشمه آبمعدنی اللّه بلاغی، چشمه آبمعدنی نیگجه، منطقه‌حفاظت‌شده انگوران، حصار شهر زنجان، کاروان‌سرای گلشن، کاروان‌سرای ملک، حمام قدیمی قیصریه حمام قدیمی حاجی‌داداش، حمام قدیمی میر بها بنای تاریخی رختشویخانه، پل میر بهاءالدین، پل سردار، پل حاج سید محمد، غار تاریخی گلجیک غار خرمنه سر، مسجد میرزایی، مسجد تاریخی قلایر، امامزاده سید ابراهیم، ارگ سلطنتی سلطانیه، علمدار تپه، تپه‌های سعیدآباد – کرسف، غارهای داش‌کسن، مسجد جامع ابهر، مسجد جامع قِروه، بقعه پیر احمد زهر نوش، امامزاده زیدالکبیر، امامزاده محمد، امامزاده ابراهیم، امامزاده اسماعیل، مجموعه تاریخی چلبی‌اوغلی، بقعه ملا حسن کاشی، گنبد سلطانیه، چشمه آب‌گرم گرماب، غار کتلهخور گرماب، مسجد جامع سجاس و بقعه قیدار نبی و ... از بناها و دیدنی‌های استان زنجان به شمار می‌رود.
همچنین به این بناها و مناطق دیدنی استان طبیعیت زیبای هنودستان ایران طارم و باغ‌های زیبای خرم‌دره را نیز باید اضافه کرد.
-------------------------------
گزارش: قنبر رسولی
-------------------------------
انتهای پیام/ش40/ف4004
