به گزارش خبرگزاری فارس از قم کتاب «میرزا کوچک خان؛ تندیس استقامت و پایداری» از هفت فصل اصلی مانند ولادت، خلق‌وخو و ویژگی‌های شخصیتی، خاستگاه فرهنگی و اجتماعی قیام جنگل، مبارزات، تشکیل و فروپاشی جمهوری انقلابی شورایی، خطا و خیانت و گزیده‌ای از سخنان و دیدگاه‌ها تشکیل شده است.
مباحثی در زمینه جوان خوش‌رفتار و نکونام، دانش‌اندوزی، خدمات فرهنگی و اجتماعی، دفاع از مبارزی متدین، رسانه نهضت جنگل، جمعیت اتحاد اسلام، انکار واقعیت و کتمان حقیقت، افراطی‌‌ها و شعله‌های شرارت از جمله موضوعاتی بوده که زیرمجموعه فصل‌های اصلی این کتاب مطرح شده است.
در مقدمه این کتاب آمده است: در تاریخچه مبارزات آزادی‌خواهانه مردم ایران، قیام میرزاکوچک‌خان جنگلی از جمله نهضت‌هایی است که با اندیشه اسلامی و ضد استعماری شکل گرفته است ولی با وجود قرائن، مدارک و منابع مستند و همچنین اذعان مخالفان و دشمنان میرزا کوچک‌خان بر تلاش‌های صادقانه، خیرخواهانه و انگیزه‌های دینی او برخی نویسندگان معاصر کوشیده‌اند کارنامه این انسان صالح و درست‌کردار را مورد تأمل قرار دهند.
در ادامه این مقدمه تصریح شده است: آنچه مسلم است اینکه نهضت جنگل اندیشهای بود که هرگز از مسیر واقعی خود منحرف نشد و میرزا کوچک‌خان یک پیوند عاطفی، فرهنگی و دینی با مردم داشت؛ ولی حضور عناصر بیمار و روشنفکران آلوده به جلوه‌های فناپذیر و افکار وارداتی در این حرکت سبب نفاق و انحراف انگیزه‌های مذهبی شد و افزون بر آن توطئه دولت مرکزی و کنار آمدن دولت شوروی با استبداد ایران و استعمار انگلستان فروپاشی این حرکت سازنده را فراهم کرد.
در پیشگفتار این کتاب آمده است: اگر بخواهیم به تاریخ برگردیم، همه جا پای بینش دینی و سررشته‌داران امور دینی مردم را مشاهده می‌کنیم، قیام میرزای شیرازی، مسئله مشروطیت، قیام شهید آیت‌الله مدرس، قیام میرزا کوچک‌خان و مسائل گوناگون دیگر چه قبل از دوران پهلوی، چه دوران پهلوی در همه جا پای انگیزه دین و به طور مشخص‌تر پای علمای اسلامی در میان و مشهود است.
در بخشی دیگر از این پیشگفتار تصریح شده است: میرزا برای بنیان گذاشتن این حرکت، به عزت مسلمانان و انسجام جامعه اسلامی می‌اندیشید و دنبال آن بود که صبغه دینی قیام، برجسته باشد و درباره این امر با تنی چند از بزرگان حامی همبستگی اسلامی در تهران رایزنی و گفت‌وگو کرد.
در ادامه آمده است: همبستگی اسلامی، اندیشهای بود که به منظور همبستگی عمومی مسلمانان و پیکار با استکبار، اندیشمندانی چون سید جمال‌الدین اسدآبادی، عبدالرحمان کواکبی، شیخ محمد عبده و رشید رضا شکل دادند و روحانیان بلندپایه و رجال سیاسی مشهوری چون شهید آیت‌الله سید حسن مدرس، سید محمدرضا مساوات، سید محمد کمره‌ای، سید یحیی ندامانی و میرزا محمدطاهر تنکابنی دنباله‌رو این جریان بودند.
در بخشی دیگر از این پیشگفتار تصریح شده است: جنبش جنگل از آغاز حیات خویش تا فرجام ناگوارش، با چند گروه روبه‌رو بود که در دوره قیام، با یکدیگر همکاری‌هایی داشتند، ولی به تدریج افکار و دیدگاه‌های رهبر جنبش را برنتابیدند و واقعیت‌های اجتماعی و فرهنگی کشور را نادیده گرفتند و به روش‌های افراطی و زیاده‌خواهی روی آ‌وردند. نفوذ افرادی با گرایش‌های فرقه‌ای و نیز جاسوس‌های انگلیسی و روسی، این ضایعه را برجسته کرد و آرام‌آرام زمینه فروپاشی جنبش فراهم شد.
کتاب «میرزا کوچک‌خان؛ تندیس استقامت و پایداری» که توسط غلامرضا گلی‌زواره گردآوری و نگارش شده و ابوذر هدایتی ویراستاری آن را به عهده دارد، اکنون به همت مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما منتشر شده است.
انتهای پیام/و10/د1000
