به گزارش خبرگزاری فارس از قم کتاب آیت‌الله میرزا محمدحسن شیرازی (عالم فرزانه و سیاست‌مدار گران‌مایه) دارای پنج فصل اصلی بوده که ولادت و تحصیلات، مکتب علمی، آموزشی و تربیتی سامرا، شخصیت‌شناسی میرزای شیرازی، زندگی سیاسی و اجتماعی و پایان زندگی از جمله فصل‌های این کتاب است.
شهر دانشوران، تحصیلات، دریافت اجازه اجتهاد از مدرس نام‌دار، نگرش ناب و گره‌گشا، شکوفایی استعداد شاگردان، نجات معجزه‌آسای غریق، رؤیای راستین، عزیمت به عتبات عراق، تقریرنویسان مکتب میرزا و تفاوت یا تساوی از موضوعاتی است که در زیر مجموعه فصل‌های اصلی این کتاب مطرح شده است.
میرزای‌شیرازی یکی از فقیهان نام‌دار و پرآوازه‌ای است که در دوره کودکی و نوجوانی، صاحب استعداد شگفتی بود و در دوره‌های بعدی تحصیلی، چنین نیروهای نهفته فکری و ذهنی را برای خوشه‌چینی از خرمن بزرگانی مانند صاحب‌جواهر و شیخ مرتضی انصاری به کار گرفت و جزو شاگردان برجسته شیخ اعظم شد.
وی حدود ربع قرن، مرجع تقلید شیعیان و پیشوای عالی‌قدر جهان تشیع بود که علاوه بر تربیت شاگردان نام‌داری که هر کدام در عرصه‌های گوناگون علمی، فقهی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی هستند منشأ تحولات و خدمات ارزشمندی شدند.
در مقدمه این کتاب آمده است: حوزه‌های علمیه از گذشته‌های دور، بوستان عالمان و پرورشگاه نهال‌های بالنده فقاهت و حکمت بوده‌اند؛ کانون‌های بابرکتی که توانسته‌اند از ارزش‌های دینی، پاسداری و مفاهیم شرعی و اعتقادی را برای مردم تبیین کنند. از این رو، بقای دین مدیون تلاش علمی و فکری مشاهیر حوزه‌هاست.
در ادامه تصریح شده است: به علاوه، ستارگان فروزان حوزه‌ها علایق و روحیه‌های مذهبی مردم را شکوفا ساخته و افکار جامعه را به سوی فضایل و مکارم هدایت کرده‌اند.
در بخشی دیگر از مقدمه تصریح شده است: هیچ‌گاه در حوزه‌ها مسائل سیاسی و اجتماعی فراموش نشده و به طور معمول بزرگان این مراکز در زمینه دگرگونی‌های جاری اثرگذار بودند. تلاش برای پاسداشت عزت و کرامت جوامع اسلامی و کوشش در دفع خطرها و بلاهایی که مسلمانان را تهدید می‌کند، جزو برنامه‌های عالمان ربانی و فقیهان فرزانه بوده است.
در ادامه این مقدمه آمده است: سیره علمی و عملی عالمان وارسته که از حوزه‌های علوم دینی برخاسته‌اند، برای علاقه‌مندان به فضیلت آموزنده است. آنها در شرایط دشوار و آشفته‌ای که با آنها روبه‌رو بوده‌اند، تلاش خویش را برای دفاع از میراث فرهنگی و علمی قرآن و حدیث و گسترش کرامت‌های انسانی به کار گرفته و با تألیف، تحقیق، تربیت شاگردان شایسته و برنامه‌های تبلیغی و ارشادی، چراغ معرفت و بصیرت دینی را برافروخته نگاه داشته‌اند. این بزرگواران در نهایت زهد، قناعت، پارسایی و با فداکاری و شهامت، گنجینه‌ای از مکارم و آموزه‌های معنوی را به آیندگان منتقل کرده‌اند.
در بخش دیگری از این مقدمه تصریح شده است: میرزای شیرازی در لحظه‌های حساس و شرایط دشوار، آنگاه که استقلال، عزت، هویت مذهبی و بومی مسلمانان تهدید می‌شد و استبداد و استکبار، با یکدیگر تبانی کرده بودند که به غارت منابع فکری، اخلاقی و ذخایر طبیعی و اقتصادی کشورهای اسلامی بپردازند، چون ناخدایی مجرب، کشتی کرامت انسانی مسلمانان را هدایت کرد و آنان را به ساحل آرامش و امنیت رساند.
در بخش نگرش ناب و گره‌گشای این کتاب آمده است: روایات در مکتب سامرا جایگاهی ویژه داشت. میرزای شیرازی همراه با بحث‌های علمی و استدلال‌های عقلی و اجتهادی، شاگردان را به سرچشمه‌های تفقه آگاه می‌کرد و آنان را با روایات اهل بیت(ع)، که از منابع اصلی استنباط احکام‌اند، آشنا می‌ساخت.
در بخش حکمت هجرت خاطر نشان شده است: خبر ورود او به حجاز، حاجیان و ساکنان این قلمرو را شاد کرد. حاکم حرمین شریفین، شریف عبدالله حسنی توقع دارد میرزا به محض ورود به مکه، به ملاقاتش برود.
در بخشی دیگر تصریح شده است: میرزا پس از سفر حج، به نجف اشرف بازگشت. سال 1288 هـ .ق فرا رسیده است. مردم نجف و دیگر شهرهای عراق، با قحطی عظیمی روبه‌رو شدند. وی کفالت امر طلاب علوم دینی و طبقات کم‌بضاعت ساکن نجف را به بهترین وجه، بر عهده گرفت. او برای هر مرحله‌ای، گروهی را تعیین کرد و برای مدارس و افراد محروم، گروهی را برگزید تا بدین وسیله به امور همه رسیدگی کند.
کتاب آیت‌الله میرزا محمدحسن شیرازی (عالم فرزانه و سیاست‌مدار گران‌مایه) توسط غلامرضا گلی‌زواره گردآوری و نگارش شده و به همت مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما منتشر شده است.
انتهای پیام/و10/د1000
