به گزارش خبرگزاری فارس، تنها چند روز بیشتر به انتخابات سراسری (کنست) در اسرائیل باقی نمانده است، تاکنون حدود 34 فهرست انتخاباتی اعلام کردهاند، قصد دارند در این انتخابات شرکت کنند.
آنچه در این مطلب و مطالب بعدی خواهد آمد، نگاهی به احزاب شرکت کننده در این انتخابات و دیدگاههای آنها در قبال قضایایی همچون فلسطینیان، اعراب و قدس اشغالی است.
حزب شاس
حزب «شاس» یا «شومری توراه سفاردیم» به معنای نگهبانان سفاردی تورات یکی از احزاب مذهبی بنیادگرا در اسرائیل است. این حزب اندکی پیش از انتخابات سال 1984 توسط اعضای سفاردی حزب «اگودات اسرائیل» و تلاش خاخام «الیعازر شاخ» و خاخام «عوفاریا یوسف»، خاخام بزرگ سابق یهودیان شرقی اسرائیل تاسیس شد.
این دو خاخام به عنوان اعتراض به حاکمیت اشکنازیها یا یهودیان غربی بر حزب اگودات اسرائیل و عدم تقسیم مناسب مناصب حزبی و لیست انتخاباتی حزب به سفاردیها حزب شاس را تاسیس کردند.
حزب شاس در انتخابات سال 1984 توانست 4 کرسی کنست را از آن خود کند. در حالیکه در آن انتخابات تنها 2 کرسی کنست به اگودات اسرائیل رسید.
در انتخابات سالهای 1988 و 1992 نیز حزب ساش 6 کرسی کسب کرد تا این موضوع موجب تقویت حزب شود. موفقیت پی درپی حزب شاس در انتخابات تا حدودی از ادامه حضور فعال یهودیان سفاردی در صحنه سیاست و آگاهی بیشتر آنان از موقعیت انتخاباتی قوی خود و تمایل شدید بسیاری از آنها برای داشتن حزبی سیاسی که نماینده مستقیم سفاردیها محسوب شود، حکایت داشت.
حزب شاس در دو کابینه ائتلافی سالهای 1984 و 1988 حضور داشت و برخلاف حزب اگودات اسرائیل در کابینه سال 1992 اسحاق رابین نیز شرکت کرد. البته در سال 1994 و به دنبال محاکمه «آریه درعی»، رهبر شاس و وزیر وقت داخلی رژیم صهیونیستی به اتهام تصرف غیرمجاز در داراییهای حکومتی، از کابینه اسحاق رابین کنارهگیری کرد.
در نیمه سال 1990 و در پی بحرانی که به سرنگونی کابینه وحدت ملی در ماه مه سال 1990 منجر شد، اختلاف نظر شدید رهبران شاس درخصوص ائتلاف با حزب لیکود یا حزب کارگر، این حزب را به شدت تکان داد.
در حالیکه خاخام شاخ و اسحاق پیرتس، رهبر وقت این حزب خواهان ائتلاف با لیکود بودند، خاخام عوفادیا یوسف، رئیس شورای علمای تورات و سایر سران سیاسی حزب خواستار ائتلاف با حزب کارگر بودند. سرانجام خاخام شاخ به طور یک جانبه با لیکود ائتلاف کرد که منجر به بروز شکاف در روابط خاخام شاخ با عوفادیایوسف و پیرتس با سایر رهبران حزب شد.
بعدها این شکاف بیشتر و منجر به این شد که پیرتس اندکی پیش از انتخابات سال 1992 از ریاست حزب شاس کناره گیری کند و در سال 1992 و درپی شرکت کردن شاس در کابینه کارگری اسحاق رابین، خاخام شاخ روابط خود را با این حزب قطع کرد.
این حزب در انتخابات سال 1996 توانست بر 10 کرسی دست یافت و به کابینه ائتلافی اسرائیل پیوست. شاس در انتخابات 1999 کنست 17 کرسی کسب کرد و وزارتخانههای کار و امور اجتماعی و داخلی و بهداشت و امور قدس را از آن خود کرد.
شاس در انتخابات سال 2003 با وجود به دست آوردن 11 کرسی در کنیست اما از ائتلاف با کابینه آریل شارون خود داری کرد. در انتخابات سال 2006 این حزب 12 کرسی به دست آورد تا در کنار لیکود جایگاه سوم را احراز کند. و سرانجام اینکه در انتخابات سال 2009 حزب شاس توانست 11 کرسی را به دست آورد.
مواضع و دیدگاههای حزب
حزب شاس معتقد است که حکومت و جامعه باید بر اساس تورات و تعالیم دین یهود حرکت کند. همچنین این حزب بر مسائل مذهبی، تامین منافع مادی پیروان و اعضا خود و خدمت به نهادها و تشکیلات وابسته به حزب تاکید داشته و به موضوعات سیاست خارجی و امنیت شامل مسائل سرزمینهای اشغالی و موضعگیری در برابر فلسطینیان و حل مسالمتآمیز بحران خاورمیانه و نزاع اعراب - اسرائیل اهمیت چندانی نمیدهد.
شاس دارای پایگاه انتخاباتی وسیعی است که یهودیان بنیادگرا و غیر مذهبی را توامان در برمیگیرد، زیرا از دیدگاه یهودیان شرقی، شاس چیزی فراتر از یک حزب مذهبی است.
رهبر حزب صهیونیستی شاس از دانش آموزان مدارس به اصطلاح مذهبی تحت امرش خواست به این حزب رای دهند تا این حزب بتواند دستورات را به حکومت دیکته کند و بنیامین نتانیاهونخست وزیررا به زانو درآورد.
این خاخام صهیونیست همچنین از دانش آموختگان مدارس مذهبی خواست سایرین را به رای دان به حزب متبوعش ترغیب کنند تا این حزب با به دست آوردن کرسی بیشتر در پارلمان بتواند نتانیاهو را به زانو درآورد و دستوراتی به کابینه دیکته کند.
در خصوص روند سازش خاخام عوفادیا یوسف طی سفرش در سال 1990 به مصر گفت که زندگی انسانها گرانبهاتر و ارزشمندتر از زمین است و برای نجات جان یهود باید صلح را با دادن زمین به فلسطینیان به دست آورد.
به همین دلیل شاس منادی عقبنشینی اسرائیل از کرانه باختری به استثنای قدس اشغالی است، چون معتقد است که این موضوع منجر به بروز جنگ بین اسرائیل و فلسطینیان خواهد شد که به زیان یهودیان است و امنیت اسرائیل را به خطر خواهد انداخت.
این حزب از گفتوگو و مذاکره با فلسطینیان حمایت میکند، اما معتقد است که مذاکرات برای سازش نهایی به خصوص در دو قضیه آوارگان فلسطینی و قدس بسیار سخت و پیچیده است. در اینباره شاس پیشنهاد میدهد، در قبال چشم پوشی فلسطینیان از ایده بازگشت به سرزمینهای اشغالی، اسرائیل نیز به طور کامل تا مرزهای 1967 عقبنشینی کند.
انتهای پیام/ص