به گزارش خبرگزاری فارس از شمال خوزستان، طرح پزشک خانواده در ایران هم از چندین سال پیش مورد توجه قرار داشت، ولی در عمل، تا سال 1384 که نخستین سال اجرای برنامه توسعه پنجساله چهارم بود، موقعیتی برای اجرای آن فراهم نشد.
بر این اساس، پزشک خانواده در بیشتر کشورهای توسعه یافته، نخستین فردی است که از مشکلات مربوط به سلامت افراد مطلع می‌شود. این مشکلات تمام ابعاد مربوط به سلامت جسمی و روانی هر کس را شامل می‌شود و ثبت تاریخچه ای از آنها در پرونده شخصی بیماران، به سازماندهی خدمات رسانی بخش بهداشت و درمان کمک می‌کند. برنامه ریزان ایران هم با در نظر گرفتن این تجربه، به فکر اجرای طرح پزشک خانواده با هدف سامان دادن به ساز و کار ارائه خدمات بهداشتی افتاده‌اند.
بر اساس این گزارش، موضوع پزشک خانواده، در قانون بیمه خدمات درمانی همگانی در سال 1373 و حدود 14 سال پیش به تصویب رسید و در ماده 12 آن مشخص شد که باید خدمات بیمه درمانی و بهداشتی چگونه به روستائیان ارائه شود. همچنین میزان سرانه‌‌ای که دولت باید از طریق بیمه خدمات درمانی تأمین کند، معلوم و گفته شد که در آغاز کار باید معادل حدود 40 درصد سرانه شهرنشینان باشد.
در زمان تصویب این قانون، مشخص شد که مبالغ مورد نیاز، باید از کدام منابع تأمین و اجرای طرح چگونه آغاز شود، ولی تا پایان سال 1383 که بودجه سال 1384 در حال تصویب در مجلس بود، این بیمه برقرار نشد و نبود بودجه و اعتبار مشخص برای بیمه روستاییان اصلی‌ترین مانع آن بود، در نهایت، در زمستان 1383 مجلس شورای اسلامی با تغییر ردیف‌های اعتباری، حدود 300 میلیارد تومان به اجرای بیمه روستاییان طبق ماده 12 قانون برنامه خدمات درمانی همگانی و اجرای طرح پزشک خانواده اختصاص داد که از اجزای بسیار مهم و کلیدی برنامه بیمه روستاییان بود و از ابتدای سال 1384 به تدریج با تأمین اعتبار، جذب پزشکان خانواده از طریق دانشگاه های علوم پزشکی زیر نظر وزارت بهداشت شروع شد و حدود 3 سال از آغاز این طرح می‌گذرد.
دسترسی بیشتر به خدمات درمانی، عادلانه شدن توزیع خدمات سلامت در کشور، کاهش و حذف هزینه‌های غیرضروری و ارتقای سطح سلامت مردم از مزایای اجرای طرح پزشک خانواده در ایران عنوان می‌شود.
یک پزشک در این باره می‌گوید: این طرح به عنوان طرحی برای سازماندهی نظام ارجاع از پایین به بالا در ایران طراحی و اجرا شده است و هدف اولیه این بود که در نقاط دورافتاده ای که دسترسی کم یا سختی به منابع بهداشتی و پزشکی دارند، پزشک مقیم حضور داشته باشد. البته این طرح تنها پزشکان را شامل نمی‌شود، بلکه ماماها و سیستم ارائه دارو به بیماران هم در چارچوب آن تأمین می‌شود.
محمدرضا ایوبی می‌افزاید: در این طرح، بیمار باید به یک پزشک خانواده که در مرکز بهداشتی درمانی در روستا مستقر است مراجعه کند و بعد از ویزیت، در صورتی که مشکل به صورت سرپایی برطرف شود، با داروهای موجود، درمان انجام می‌شود، ولی در صورتی که صلاح بدانند یا نیاز به کار تشخیصی و درمانی بیشتری باشد، بیمار را به مراکز سطح بالاتر ارجاع می‌دهند یعنی به مراکز بهداشتی درمانی شهرها یا بیمارستان‌ها و مطب پزشکان متخصص و فوق تخصص.
* زیر ساخت‌ها فراهم نیست
نماینده مردم شوش در مجلس شورای اسلامی در این باره می‌گوید: اجرای طرح پزشک خانواده به صورت عجولانه تنها خسارت انباشته برای مردم ایجاد می‌کند و هیچ تأثیری در نظام درمانی کشور نخواهد داشت.
سید راضی نوری خاطر نشان می‌کند: شاید در اجرای طرح‌های عمرانی اعلام ضرب‌الاجل مؤثر باشد ولی در اجرای طرحی مانند پزشک خانواده، ضرب‌الاجل کارساز نیست زیرا تنها باعث می‌شود تا عوامل اجرایی به انجام امور پرداخته و از کیفیت کار بکاهند.
وی تاکید کرد: در شهرستان‌های خوزستان باید به ازای هر 10 هزار نفر یک مرکز مراجعه تأسیس شود ولی در سطح شهرستان شوش شرایط اصلا برای این مهم فراهم نیست.
این پزشک عمومی تأکید می‌کند: از نظر تعداد پزشک نیز در شرایط کنونی مشکلات زیادی وجود دارد و مسئولان بهداشت و درمان باید در اجرای این طرح دقت بیشتری داشته باشند.
به نظر می‌رسد نبود پزشک عمومی کافی برای ارائه خدمات بهداشتی به روستاییان، می‌تواند استقبال روستاییان از طرح پزشک خانواده را بیشتر کند، ولی در عمل، چنین اتفاقی نیفتاده است.
انتظاراتی که از یک پزشک در یک مرکز درمانی می‌‌رود بسیار زیاد است یا بیماران در تمام سال‌هایی که سیستم بهداشتی و پزشکی نوین در ایران فعال شده است، به حدی به پزشک متخصص یا فوق تخصص و بیمارستان‌های بزرگ مراجعه کرده‌اند که با خدمات سطح اول راضی نمی‌شوند و به هیچ وجه صلاح نمی‌دانند که پزشک عمومی در مرکز بهداشتی ویزیتشان کند، حتی اگر مجبور شوند فاصله دور یا هزینه‌های زیادی را برای مراجعه به پزشک متخصص متحمل شوند.
* اعتبار کلان
رئیس شبکه بهداشت و درمان شهرستان شوشتر در این باره می‌گوید: اجرای طرح پزشک خانواده در سطح شهرستان شوشتر نیازمند اعتبار میلیاردی است.
دکتر جواد شریعتی با اشاره به کمبودهای موجود در سطح این شهرستان برای آغاز به کار این طرح ملی خاطر نشان می‌کند: برای اجرای این طرح بیش از 10 مرکز شهری نیاز است در صورتی که در شرایط کنونی تنها چهار مرکز در سطح شهر شوشتر وجود دارد و باید برای اجرای این طرح ابتدا مقدمات فراهم شود.
وی خاطرنشان کرد: ساخت این مراکز بهداشتی در سطح شهرستان شوشتر حداقل 30 میلیارد ریال اعتبار نیاز است و باید برای تأمین این اعتبار تلاش کرد.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه در شرایط کنونی 54 مرکز درمانی در شوشتر فعال هستند، تأکید می‌کند: در شرایط کنونی بسیاری از این مراکز درمانی فرسوده هستند و نیازمند بازسازی و مرمت اند.
.................................
گزارش: مجتبی نارنج‌پور
...............................
انتهای پیام/غ10/ژ1001
