به گزارش خبرگزاری فارس از قم کتاب «حج؛ حقیقت جاودانه (نگاهی ادبی به جغرافیای حج)» از چهار فصل اصلی شامل مباحث تمهیدی، جغرافیای حج (مدینه منوره)، جغرافیای حج(توصیف مکان‌های مقدس بین مکه و مدینه) و جغرافیای حج(مکه معظمه) تشکیل شده است.
مفهوم‌شناسی حج، مفاهیم حج در متون دینی، ویژگی جغرافیایی و تاریخی، مکان‌های زیارتی، اشراق سلوک، مسجدالحرام، کعبه، عرفات، منا و میقات احرام (آماده شدن برای حج) از جمله موضوعاتی است که زیرمجموعه فصل‌های اصلی کتاب مطرح شده است.
در حقیقت این کتاب از دو بخش توصیف ویژگی‌های عبادی ـ جغرافیایی مکه مکرمه و توصیف ویژگی‌های معارفی مدینه منوره تشکیل شده است که در بخش مربوط به مکه توصیف بیت‌الله الحرام و دیگر مکان‌های مقدس نیز آمده و در بخش مربوط به مدینه به روضه شریفه نبوی، بهشت رضوان بقیع و مساجد و دیگر زیارت‌گاه‌ها اشاره شده است.
در مقدمه این کتاب آمده است: حج مشاهده نور در پرده ظلمت است، نوری که همچون نخستین تولد عقل، از درون ظلمت هویدا شده و سبب تولد حکمت شد، نوری که هر زمان از دل «حجرالاسود» می‌تراود، نوری که در تار و پود پرده کعبه نهان گشته و کهکشان‌ها را به تماشا فرا می‌خواند تا کسی با چشم زمینی، سیاه را رنگ تاریک نپندارد.
در بخشی دیگر از مقدمه تصریح شده است: حج مبارزه با هر چه «غیر» است؛ غیر او، غیر هو، غیر حق، که هر چه هست، فقط اوست! فقط الله است و جز سایه‌ای در حقیقت حضرت حق نیست! ذاتش، پدیدآورنده صفات و صفاتش، آیینه ذات اوست! مبارک باد نامش در مکان و لامکان، که لامکانش را ذوق حکمت فراگرفته و مکانش را شوق عبادت.
در بخشی دیگر این مقدمه تصریح شده است: از ثانیه‌های نخستین که دل در قالب آدم شروع به تپیدن کرد و ضرباتش با لبیک، اللهم لبیک؛ لبیک لا شریک لک لبیک هماهنگ شد، حج آدمی و طواف در حریم کوی یار آغاز شد.
نویسنده در این مقدمه گفته است: از حضرت آدم(ع) تا حضرت ابراهیم(ع) و از حضرت اسماعیل(ع) تا خاتم تمام رسولان، حضرت محمد بن عبدالله(ص) دل، دل مؤمن، از تپیدن باز نایستاد و حرمت آهنگش را هیچ «طاغوتی» نتوانست بشکند!قرآن از حج به عنوان فراخوانی عمومی یاد می‌کند و در آیه 27 سوره حج به حضرت ابراهیم(ع) خطاب می‌فرماید «و مردم را به حج دعوت کن تا پیاده و سواره بر مرکب‌های چابک و ورزیده، از هر راه دوری به سوی تو بیایند».
در بخشی دیگر از این کتاب آمده است: نخستین خانه‌ای که برای مردم بنا نهاده شد، همان است که در سرزمین مکه است که پربرکت و مایه هدایت جهانیان است. در آن، نشانه‌هایی از جمله مقام ابراهیم هست و هر کس در آن داخل شود، در امان خواهد بود و به خاطر خدا بر مردم واجب است که آهنگ خانه او کنند؛ آنهایی که توانایی رفتن به سوی آن دارند و هر کس کفر ورزد، حج را ترک کند، به خود زیان زده است که خداوند از همه جهانیان بی‌نیاز است.
حج برای امت اسلام رویکرد عبادی هماهنگ و عامی دارد، ولی برای جهان تشیع، پیروان مکتب اهل بیت(ع) و مذهب امامیه، یک ویژگی خاصی دارد و آن نیز بهره‌مندی هم‌زمان از عبادت و زیارت است. همان گونه که خاتم انگشتری خلقت، حضرت محمد بن عبدالله(ص)، رسول بی‌بدیل حضرت پروردگار، امت را بعد از خود به دو گوهر ارجمند کتاب و عترت(ع) سفارش کرد، حج پیروان مکتب اهل بیت(ع) هم جنبه عبادی(مناسکی) دارد، هم جنبه زیارتی و عرض ارادت به ساحت حضرت ختمی مرتبت(ص) و ائمه معصوم(ع) و اصحاب و پیروان صدیق آن حضرت.
کتاب حج؛ حقیقت جاودانه (نگاهی ادبی به جغرافیای حج) توسط سید علی‌اصغر موسوی به رشته تحریر درآمده و به همت مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما منتشر شده است.
انتهای پیام/غ10/د1000
