به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در کابل، برنامههای اقتصادی کاندیداهای ریاست جمهوری افغانستان بیشتر معطوف و متمرکز به رفع چالش اقتصادی در شهرها بوده است؛ طوری که توسعه روستاها و توجه به کشتزارهای کوهستانی این کشور تاکنون جایگاه مناسبی در برنامههای ارائهشده از سوی این کاندیداها نداشته است.
این در حالی است که در کشور کوهستانی افغانستان که اکثر مردم آن به کشاورزی اشتغال دارند و تولیدات کشاورزی بیشترین اقلام صادراتی و مهمترین منابع درآمدی این کشور را تشکیل میدهد، توسعه روستاها و تقویت تولیدات روستایی میتواند نقش مهمی را در حل چالشهای اقتصادی موجود داشته باشد.
تراکم جمعیتی در شهرها و افزایش آمار بیکاری، علتی است که بخش بزرگ آن از مهاجرت روستانشینان به شهرها ناشی شده است روستائیانی در بسیاری موارد مجبور به ترک روستاهای خود بودهاند.
پس از سقوط طالبان و استقرار امنیت نسبی در شهرها، بنا به دلایلی که در این نوشتار به برخی از آنها اشاره میرود، ساکنان بسیاری از روستاهای افغانستان به شهرها مهاجرت کردهاند.
خشکسالیهای پیاپی و نبود زمینه کاشت در روستاها
خشکسالیهای پیهم و کاهش محصولات کشاورزی باعث شد که روستانشینان مجبور شوند راه مهاجرت به بیرون از افغانستان را در پیش گیرند و یا هم به شهرهای افغانستان کوچ کنند.
این در حالی است که روند بازسازی نیز به شهرها، متمرکز و محدود شد و طی این چند سال نتوانست راه خود را به سوی روستاها به گونه محسوس و مؤثر باز کند.
در اجرا و ادامه روند بازسازی در افغانستان، روی چشمهها، کاریزها و سایر منابع آبی در روستاها، در حدی کار نشد که بتواند امید روستانشینان را احیا کند، موجب دلگرمی آنان به کشتزارها و نگهداشت مواشیشان شود.
و در نهایت بسیاری از روستانشینان به شهر کوچیدند و تمام دارایی خود را صرف خرید و یا ساختن خانهای محقر در شهر کردند و بدلیل عدم اشتغال در این شهرها به جمع بیکاران در شهرها پیوستند.
بنابراین توجه به روستاها میتواند بسیاری از گروههای روستایی منفعل و مصرفی در شهر را که از مهارتهای لازم برای فعالیتهای اقتصادی در روستاها برخوردارند، به نیروهای مؤثر، مفید و مولد تبدیل کند.
فعال ساختن این بخش از نیروی کار در افغانستان میتواند سبب تقویت تولیدات روستایی و مشوقی برای بازگشت بسیاری از روستائیان از شهرها به روستاهای خود و در نتیجه کمک به اقتصاد دولت و ملت این کشور شود.
نبود مراکز درمانی فعال و پاسخگو در روستاها
کشور کوهستانی افغانستان کوهای بلند و برفگیر دارد و ساکنان بسیاری از مناطق و محلات روستایی این کشور برای رسیدن به شهر بایستی از گردنههای همین کوههای مرتفع و سخرههای سر به فلککشیده عبور کنند که بسیاری از این راهها دشوار گذر است.
بویژه در فصل زمستان و یخبندان که بارش برف و برودت هوا در راهها بیداد میکند و در بسیاری موارد مسیرها برای 3 ماه و بیشتر بکلی مسدود میشوند.
بنابراین نبود مراکز درمانی در روستاها خود یکی از چالشهای زندگی در آن است؛ بویژه در زمستان که امکان دسترسی به مراکز درمانی شهر را نیز ندارند و این خود یکی از موجبات و مشوقهای روآوردن ساکنان چنین روستاهایی به شهرها بوده است.
چنانچه برای رفع این مشکلات توجه لازم صورت گیرد و تدابیری سنجیده شود، روستاهای افغانستان که گنجینههای ثروت و منبع مهم تولیدات کشاورزی این کشور را تشکیل میدهند، خالی از سکنه نخواهند شد و به افزایش بیکاری و بیبضاعتی در شهرهای این کشور کمک نخواهد کرد.
ظرفیت آموزشی ضعیف در روستاها
برخی از مدارس در روستاهای افغانستان، حتی امکانات ابتدایی و مواد درسی حداقلی برای آموزش دانشآموزان خود را ندارند؛ طوری که برخی از این مدارس، با فقدان ساختمان و فضای مناسب و مواد درسی برای پیشبرد آموزش روبه رو هستند.
مدارس برخی از روستاها حتی کتابهای در سی کافی در اختیار ندارند؛ به گونهای که دانشآموزان مدارس مجبوراند نوبتی از کتابهای درسی استفاده کنند.
هرچند شنیدن آن شاید شگفتآور باشد و تاحدی هم این مسئله(استفاده نوبتی از کتابها) دور از واقعیت جلوه کند؛ اما واقعیت جاری و جدی است، ولو پذیرفتن آن دشوار باشد.
دانشآموزان اینگونه مدارس، زیر آفتاب سوزان تابستان و در سرمای خزان، در فضای آزاد و یا زیر خیمهها درس میخوانند.
با این حال در برخی مناطق روستایی این کشور، هر از گاهی ناامنی ناشی از حضور طالبان و مخالفان مسلح(که خود را با ویران کردن ساختمان مدارس و یا آتشزدن آنان نشان میدهد)، چالشهای آموزشی را در این مناطق بیشتر میکند.
این در حالی است که عطش و علاقهمندی به آموزش، پس از تجربه تلخ محرومیت از آن، در طول پنجسال حاکمیت طالبان که مدارس دخترانه را بستند و در سایر مدارس نیز مضامین و مواد درسی دلخواه خود(طالبان) را تحمیل کردند، یکی از عوامل جابهجایی مرد افغانستان و مشوق کوچیدن از روستاها به شهرها بوده است.
پیوند ناگسستنی عدم اشتغال و ناامنی
در چند سال گذشته، بیکاری و ناامنی در افغانستان پیوند پایدار و پردوامی داشته است و زمینه سربازگیری طالبان از روستاهای افغانستان را فراهم ساخته است.
اگر زمینه کشاورزی و کار در روستاها فراهم شود، نه تنها بهره اقتصادی خواهد داشت، بلکه به استقرار و استحکام امنیت نیز کمک شایانی خواهد کرد.
با این همه، اما کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری افغانستان برنامه مشخص و شفافی در قبال روستاهای این کشور در گردهماییها و مناظرههای خود نشان ندادهاند.
چکیده کلام این که در افغانستان که شغل غالب در این کشور کشاورزی و دامداری است، روستاهای افغانستان میتواند شاهکلید ثبات سیاسی و ثروت در این کشور قرار گیرد.
انتهای پیام/.