به گزارش خبرگزاری فارس از زنجان، پل‌ها گذرگاه‌هایی بر روی رودها و دره‌ها به منظور تسهیل در رفت و آمد و کنترل طغیان آب رودخانه‌های غیرقابل کنترل ساخته شده است.
فرآیند ساخت پل زمانی آغاز شد که بشر برای تسهیل تردد خود از روی نهرها، دره‌ها و دسترسی آسان به این اماکن، به فکر قرار دادن تنه درختان و سنگ‌ریزه‌ها بر روی رودخانه‌ها به منظور مهار آب و مشخص کردن مسیر جریان آن‌ها افتاد؛ هرچند قدمت ساخت پل در ایران دوره هخامنشیان است، اما از این دوره غیر از پایه‌های چند پل چیزی باقی نمانده است.
یکی از مهم‌ترین دوره‌های پل‌سازی ایران قبل از اسلام، مربوط به عصر ساسانیان است که با گذشت 1500 سال، هنوز حدود 74 پل از آن دوره باقی مانده است.
پس از اسلام، صنعت پل‌سازی در دوره صفویه به اوج شکوفایی خود رسید و این دوره با 143 پل، یکی از درخشان‌ترین دوره‌های پل‌سازی در ایران است.
* پل میر بهاءالدین
پل تاریخی «میر بهاءالدین» در استان زنجان در دوره قاجاریه بر روی رودخانه زنجان رود در ابتدای جاده بیجار بنا شده است؛ این پل زیبا، با معماری بی‌نظیر خود از دیرباز چشم هر بیننده‌ای را نوازش و تاریخ این مرز و بوم را به نمایش می‌گذارد.
پل تاریخی میر بهاءالدین توسط یکی از خیران شهر زنجان به نام حاج میر بهاءالدین در زمان ناصرالدین شاه قاجار در سال 1310 هجری قمری احداث شده است.
حاج میر بهاءالدین یکی از تجار دوره ناصرالدین شاه قاجار است که بناها و آثار متعددی مانند آب انبار میر بهاءالدین، قنات میر بهاءالدین، حمام، مسجد میر بهاءالدین معروف به مسجد حاج تقی و ... از وی به یادگار مانده است.
در جنوب شرقی شهر زنجان رودخانه بزرگی به نام زنجان رود (زنجان چایی) قرار دارد و سه پل تاریخی با نام‌های «میر بهاءالدین»،«سید محمد» و «سردار» در دوره قاجار به موازات هم روی این پل ساخته شده است.
در گذشته این سه پل محل ارتباط شهر با مزارع و باغ‌های سرسبز و حاشیه شهر زنجان با تعدادی از مناطق و شهرهای همجوار بوده است.
این بنای معروف به پل کهنه در مسیر ارتباطی زنجان – کردستان است و امروزه با ساختن پل جدید دیگری مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.
طول پل میر بهاءالدین حدود 100 متر و عرض آن 6.70 متر و ارتفاع پل در بلندترین نقطه آن از سطح رودخانه حدود 11 متر است؛ این پل دارای سه دهانه با طاق جناغی که دهانه میانی از دو دهانه دیگر بزرگتر است؛ پایه‌های پل بر روی سطح سنگ فرش شده است و از قطعات سنگ تراشیده و ملات آهکی ساخته و تا ارتفاع 1.40 متری سطح آب بالا آمده است.
روی هرکدام از پایه‌ها دو غرفه بر روی یکدیگر ساخته شده که علاوه بر عبور دادن آب‌های طغیانی وزن و فشار وارد بر پایه‌ها را کم می‌کند.
غرفه‌های پایه جنوبی توسط راه پله مارپیچ شکلی به هم مرتبط و اخیراً توسط سازمان میراث فرهنگی تعمیر و در تاریخ 18 مهر 1356 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
تزئینات و معماری زیبای پل میر بهاءالدین، هنر سازندگان این پل تاریخی را نشان می‌دهد که از دیرباز در زنجان ماندگار شده است.
انتهای پیام/2308/ذ40/ف4004
