به گزارش خبرگزاری فارس از کرمانشاه، در فرهنگ اقوام مختلف ایرانی همیشه سالمندان از جایگاه بالایی برخوردار بوده‌اند و در زمینه بزرگداشت آنان توصیه‌های بسیاری شده است به‌طوری‌که در بعضی از فرهنگ‌ها احترام به سالمندان را از مهم‌ترین مسائلی ذکر کرده‌اند که باید رعایت شود.
علاوه بر فرهنگ ایرانی، در فرهنگ اسلامی نیز که گستره وسیعی از فرهنگ نقاط مختلف ایران را تحت تاثیر قرار داده است، از زبان بزرگان دین توصیه‌های فراوانی برای تکریم سالمندان ارائه شده است.
پیامبر اکرم(ص) در خصوص تکریم سالمندان فرموده‌اند: «کسی که مسلمان سالخورده‌ای را تجلیل کند، خداوند او را از ترس روز قیامت ایمن می دارد» و یا ایشان در حدیثی دیگر فرموده‌اند:«کسی که پیران را مورد تکریم و احترام قرار ندهد از ما نیست و با ما بستگی و پیوستگی ندارد.»
تکریم سالمندان یکی از خصوصیت‌های بارز فرهنگ شرق است که آن را از فرهنگ‌های غربی جدا می‌کند.
جایگاهی که سالمندان و سالخوردگان جامعه در فرهنگ شرقی دارند برخاسته از نوع نگاهی است که به این گروه از جامعه وجود دارد، زیرا در این فرهنگ به آن‌ها به‌عنوان منابع تجربه و عاملان زندگی برای نسل بعد یاد می‌شود.
متاسفانه در سال‌های اخیر این نوع نگاه به سالمندان تغییر کرده است و این گروه از جامعه جایگاهشان در میان خانواده‌ها و به خصوص نسل جوان مانند گذشته نیست.
خبرهایی که از بدرفتاری با سالمندان در رسانه‌ها منتشر می‌شود و افزایش مشکلات روحی و روانی آنان و ... همه نشان از تغییر نگاه گذشته نسبت به آنان است.
* گسترش فرهنگ غربی علت فاصله جوانان از سالمندان
با گسترش فرهنگ غربی در جامعه که باعث افزایش تضاد میان سلایق، علاقه‌ها و ... نسل جوان و سالمندان می‌شود، جدایی این دو نسل بیش از پیش بیشتر می‌شود به همین دلیل سالمندان مورد کم‌توجهی نسل جوان قرار می‌گیرند.
کم‌توجهی نسل جوان به سالمندان باعث می‌شود که مراکزی برای جبران کمبودهای عاطفی و رفع نیازهای روزمره آنان تاسیس شوند که مشکلات سالمندان را کمتر کنند.
هر چند که این مراکز به رفع نیازهای سالمندان کمک می‌کند، اما هیچ‌گاه نمی‌تواند جای خالی توجه جوانان، در جامعه بودن و معاشرت با دیگر افراد جامعه را پر کند.
* رفع احتیاجات جسمی تنها نیاز سالمندان نیست
سالمندان علاوه بر رسیدگی جسمانی که به‌دلیل افزایش سن و بروز مشکلات و بیماری‌های جسمی نیاز دارند به توجه و رفع احتیاجات روحی نیز نیاز دارند.
یک سالمند نیاز به توجه دارد، زیرا دور شدن از جامعه و به انزوا رفتن برای او پیام از کارافتادگی را دارد و این باعث بروز آسیب‌های روحی و افسردگی‌های دوران سالمندی می‌شود.
برای جلوگیری از مشکلات روحی و افسردگی در سالمندان باید افراد جامعه و به‌خصوص خانواده سالمند به وی توجه بیشتری داشته باشند و او را به‌دلیل بعضی از ناتوانی‌های جسمی از جمع و فعالیت‌های خانواده دور نکنند.
* به حرف‌های سالمندان توجه کنیم
برای جلوگیری و رفع مشکلات روحی در سالمندان باید حرف‌های آنان را بشنویم و صحبت کردن درباره نیازهای آنان می‌تواند در رفع افسردگی‌ها و ناراحتی‌های روحی آنان موثر باشد.
در صحبت کردن با سالمندان علاوه بر اینکه از مشکلات آنان مطلع می‌شویم، به سالمندان پیام مفید بودن و مورد توجه قرار گرفتن را می‌دهیم.
* تکریم سالمندان با پیروی از فرهنگ ایرانی-اسلامی
باید پذیرفت امروزه با ورود فرهنگ‌های غربی به جامعه و دور شدن قسمتی از جامعه از فرهنگ اصیل و غنی ایرانی- اسلامی بسیاری از فضیلت‌ها و توصیه‌ها به فراموشی سپرده شده است.
تکریم سالمندان از جمله مسائلی که امروز، مانند گذشته صورت نمی‌گیرد و همین باعث دور شدن سالمندان از جامعه و بروز مشکلات فراوانی برای آنان می‌شود که علاوه بر آنان دیگر افراد جامعه را نیز در بر می‌گیرد.
این فراموشی‌ها همه به‌دلیل ورود فرهنگ بیگانه و غربی به جامعه ماست، زیرا خانواده در غرب تعریفی متفاوت با جامعه ما دارد و همین تضاد باعث بروز این مشکلات می‌شود.
مبنای زندگی در غرب لذت است که این با فرهنگ ما که پیروی از توصیه‌ها و فرهنگ گذشتگان در اولویت بوده در تضاد است.
با توجه به توصیه‌هایی که در فرهنگ ایرانی و اسلامی بر تکریم سالمندان و سالخوردگان وجود دارد، پیروی از آن و جلوگیری از فراموشی سالمندان، می‌تواند راهگشای این مشکلات باشد.
-------------------------
یادداشت: علی حسینی
-------------------------
انتهای پیام/خ20/ف4004
