به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، اگر بخواهیم نگاهی به سبقه تاریخی اخلاق در پزشکی در دنیا بیندازیم به طور حتم میبینیم که ایران و بابل از زمان همورابی وارد مباحث اخلاقی شدند اما چرا این بحث در بسیاری از مراکز درمانی دولتی یا خصوصی به فراموشی سپرده شده یا پس از این همه سال در زمان حاضر برای بار دیگر اخلاق پزشکی موضوع همایشها و کنگرههای سراسری پزشکی در کشور شده است، جای تأمل و اندیشه دارد.
اخلاق پزشکی همچون سایر امور پزشکی برگرفته از الگویی اروپایی و کشورهای غربی است به گونهای که در دومین کنگره سراسری اخلاق پزشکی در اصفهان به صراحت بیان شد که اصول اخلاقی که در جامعه پزشکی امروز ایران اجرایی است برگرفته از اخلاق سکولاریسم است.
همانطور که بر همگان روشن است اصطلاح سکولار از ریشه لاتینى (suecularis) و (sueeculum) به معناى روزگار یا دنیا ریشه مىگیرد و در اندیشه سیاسى غرب، به اصطلاحى گفته میشود که به جاى «دنیوى» در مقابل «دینى» به کار مىرود.
به عبارت دیگر، در تفکر غربى، چیزى را که مربوط به این دنیا و بىارتباط با مسائل دینى و اخروى باشد، سکولار مىگویند.
حال اینکه اجرای اصول اخلاقی سکولارم در پزشکی ایران، کشوری که مبنای آن بر دین استوار است و بر خلاف پزشکی غرب معتقد است که بیمار زمانی باید زیر تیغ جراحی برود که با رضایت خود بیمار انجام بگیرد مسئلهای که در غرب هر اقدام درمانی بدون نظر بیمار و با تشخیص پزشک صورت میگیرد چطور چندین سال است که با قانون ایران همخوانی پیدا کرده است.
همین رضایت از بیمار امروزه وسیله دست عدهای از پزشکان شده که تنها با گرفتن یک رضایتنامه از بیمار که در عمده مواقع بیماران به خاطر اعتماد به پزشک، رضایت میدهند هر اقدامی را به تشخیص پزشک معالجشان انجام بگیرد که متأسفانه عده محدودی از پزشکان در بسیاری مواقع از این رضایت نامه سوء استفاده میکنند و اگر خطایی را نه به عمد اما سهلانگاری کردهاند را با خاطری شاد که بیمار نمیتواند از وی در هیچ دستگاه قضایی شکایت کند، به آن استناد میکنند.
البته اخلاق پزشکی زمانی زیر سؤال میرود که شاهد خطاهای پزشکی از جمله زیرمیزی گرفتن پزشکان، تشخیص نادرست بیماری یا دیر تشخیص دادن بیماری بیماران و هزار و یک مورد دیگر باشیم که امروزه سعی شده است با طرح پزشک خانواده به نوعی تمام امور بهداشت و درمان را در یک مسیر مشخص و اصولی بیندازند و اخلاق پزشکی را با جامهای تازه به تن پزشکی ایران بپوشاند.
اینکه اجرایی کردن سیستم ارجاع و طرح پزشک خانواده تا چه اندازه میتواند از این نوع خطاها جلوگیری کند نیاز به بررسی دارد اما آنچه مبرهن و روشن مینماید این است که تا زمانی که پزشکان نسبت به تشخیص نادرست که بنا بر گفته آنها از سوی برخی از پزشکان صورت میگیرد مقاومت کنند نمیتوان نسبت به رفع آن امیدوار باش و به دنبال راهحلهای جایگزین آن شد.
"امروزه فرهنگ بیمارستان و مؤسسات بهداشت به بیدینی شهرت دارد به این معنا که پزشکان تنها با اتکا به علم خود به معالجه و درمان بیماران میپردازند."
این گفته استاد اخلاق و دینشناسی دانشگاه تورنتو است که نزدیک به 40 سال به ایران رفت و آمد دارد و به دین اسلام ایمان آورده و از اینکه پزشکی ایران با الگوهای غرب هماهنگ شده، گله کرد.
در زمان حاضر لحاظ کردن مسائل اخلاقی در تصمیمگیریهای پزشکی بسیار مورد توجه قرار گرفته زیرا اخلاق یک فضیلت است و وجود آن در تمام حرفهها لازم است.
آیتالله مظاهری که شاخصترین علمای اسلامی ایران شناخته شده است در ارتباط به وجود اخلاق پزشکی اظهار کرده است که "کرامت انسانی باید یکی از دغدغههای اصلی اصحاب بهداشت و درمان به ویژه پزشکان باشد و در برخورد و مواجهه با بیماران، خود را ملتزم به پاسداشت این کرامت اعطاء شده از سوی خالق هستی بشمارند و از هر گونه برخوردی که ناقض این اصل انسانی و الهی است، پرهیز کنیم.
____________________
یادداشت از عاطفه قلعریز
____________________
انتهای پیام/و10