به گزارش خبرگزاری فارس از همدان، غلامعلی حداد عادل ظهر امروز در همایش ملی بررسی پیوندهای فرهنگی و ادبی ایران و هند با تأکید بر جایگاه همدان اظهار کرد: اقدام دانشگاه بوعلی سینا برای اجرای این همایش ستودنی است و پیام این همایش هندشناسی و توجه به روابط میان ایران و هند و بیانگر این واقعیت است که هند تنها در محافل علمی تهران محدود نشده و در شهرهای بزرگ و با سابقه‌ای مانند همدان نیز به طور مستقل کارهای علمی و تحقیقاتی درباره آن انجام می‌شود.
وی افزود: ایران‌شناسی بدون هندشناسی و بالعکس امکان‌پذیر نیست و ایران و هند مانند دو آینه در مقابل یکدیگر قرار گرفته‌اند و از هزاران سال پیش تاکنون با یکدیگر پیوند دارند اما در دو قرن اخیر به دلیل تسلط استعمار در هند و نفوذ استعمار در ایران روابط ضعیف شد.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی ایران خاطرنشان کرد: با تغییرات جهانی و ظهور تمدن غربی و تسلط آن بر کشورهای اسلامی و شرقی که از دیرباز با یکدیگر روابط محکم داشتند به تدریج توجهات معطوف به تمدن اروپایی و آمریکایی شد و ملت‌های آسیایی یکدیگر را فراموش کردند و نگاه‌ها به نور خیره‌کننده و آزاردهنده تمدن جدید غربی خیره شد.
وی بیان کرد: با رهایی هندوستان از استعمار انگلستان و خارج شدن ایران از نفوذ استعمار غرب به برکت انقلاب اسلامی امروز دو کشور ایران و هند با دارا بودن استقلال می‌توانند دوباره پیوندهای دیرین خود را با تمایل درونی و نه با اجازه اربابان خود برقرار کنند و آثار مثبت استقلال را می‌توان در روابط سیاسی و فرهنگی مشاهده کرد.
حدادعادل ادامه داد: افرادی که به روابط دیرینه ایران و هند توجه کرده باشند تصدیق می‌کنند که میان ایران و هند نوعی سنخیت و تجانس فرهنگی وجود دارد و نگاه ایرانیان و هندیان به هستی نه تنها مغایر نیست بلکه بسیار هم نزدیک است و میان جهان‌بینی ایرانی اسلامی با جهان‌بینی هندی قرابت زیادی وجود دارد.
وی تصریح کرد: از نظر فرهنگی ایرانیان و هندیان را می‌توان پسرعمو نامید چرا که یک ایرانی هرگز در هندوستان احساس غربت نکرده و یکی از عوامل مستحکم روابط و پیوندهای دیرینه میان ایران و هند عرفان بوده که در ایران نیز همدان همواره شهری عارف‌پرور است.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی اذعان کرد: توجه به هندوستان از پیش از اسلام مرسوم و طبیعی بوده و نشانه بارز این ارتباط فرهنگی و سیاسی کتاب کلیله و دمنه است و این کتاب بعد از کتب مقدس معروف‌ترین کتاب دنیا است، این کتاب از هندوستان آمده و اصل سانسکریت آن مفقود شده و در قرن‌های بعد مجدداً به سانسکریت توجه شده است.
وی افزود: در طول تاریخ هیچ گاه ارتباط میان ایران و هند بسته نبوده و شبه قاره هند میدان حضور فرهیختگان ایرانی بوده است به این معنا که هر فردی می‌خواسته تجربه جهانی خارج از مرزهای ایران را پیدا کند مدتی در هندوستان اقامت می‌کرده است و تنها در دوران صفویه از میان هزاران دانشمندی که از ایران به هندوستان رفته‌اند تاکنون 745 نفر به نام شناسایی شده‌اند و این افراد 0.1 کل افرادی هستند که به هندوستان رفته‌اند.
حدادعادل اظهار کرد: امروز پارسیان در هندوستان جمعیتی فعال از لحاظ اقتصادی و فرهنگی محسوب شده و هندشناسی در ایران سابقه‌ای طولانی دارد به طوری که معروف‌ترین هندشناس ایرانی ابوریحان بیرونی است که در یکی از آثار خود فهرست تألیفاتش با 100 عنوان ذکر کرده که 27 اثر آن مربوط به هند و بیانگر اهمیت این کشور است به طوری که ابوریحان بیرونی 13 سال در هند زندگی و به زبان سانسکریت تسلط پیدا کرد به نحوی که توانست کتاب‌های هیئت، نجوم و ریاضی را از عربی به سانسکریت ترجمه کند.
وی تأکید کرد: بسیاری از کتاب‌های هندویان نیز از سانسکریت به زبان فارسی ترجمه شده و در دوران صفویه نیز میرفندرسکی شیفته اندیشه‌های عرفانی هند بوده و آثاری را از سانسکریت به زبان فارسی ترجمه کرده است.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی اذعان کرد: زمانی که صحبت از حضور و تمدن فرهنگ ایران در هند می‌شود در مرحله نخست متوجه زبان و ادبیات فارسی می‌شویم که در این راستا می‌توان به اشعار بیدل اشاره کرد اما اگر پیوند ایران و هند را تنها در زبان و ادبیات فارسی بدانیم مرتکب اشتباه شده‌ایم چرا که در هند می‌توان حضور فرهنگ و تمدن ایرانی را مشاهده کرد و در جلد نخست فهرست نسخه‌های خطی مشترک ایران و پاکستان یک هزار و 800 نسخه خطی به پزشکی اختصاص دارد و پیش از ترجمه کتاب قانون ابن‌سینا به فارسی این اثر در هندوستان به اردو ترجمه شده بود و تعداد بسیار زیادی از بزرگان هند بر آثار فلسفی ایران شرح نوشته‌اند.
وی بیان کرد: امروز به برکت انقلاب اسلامی با فرهنگ خود آشتی کرده و اعتماد به نفس یافته‌ایم که به فرهنگ ایرانی و اسلامی خود برگشته و آثار این فرهنگ را در سراسر جهان و به ویژه در هند شناخته و برای گسترش آن در آینده باید تلاش کنیم و من افق این طرح را روشن می‌بینم.
حدادعادل ادامه داد: نزدیک 20 سال است که در فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی گروهی برای تألیف دانشنامه شش جلدی زبان و ادبیات فارسی در شبه قاره هند فعالیت می‌کند که تاکنون دو جلد آن چاپ، جلد سوم آن آماده چاپ و سه جلد دیگر نیز در دستور کار قرار دارد.
وی ادامه داد: همچنین در بنیاد دایرة‌المعارف اسلامی یک گروه مطالعه در هند داریم که ویژه شبه قاره هند است و در دانشگاه تهران، دانشکده مطالعات جهان رشته هندشناسی تأسیس و یا در حال تأسیس است و در بسیاری از دانشگاه‌های کشور از جمله مشهد توجه خاص به شبه قاره هند می‌شود و طی دو ماه اخیر نیز همایشی را در راستای گرامیداشت اقبال برگزار کردیم.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی اذعان کرد: از نشانه‌های توجه به هندوستان طی 23 سال گذشته توجه به سبک هندی و به ویژه بیدل است به طوری که می‌توان گفت در سه دهه اخیر بیدل از نو در ایران متولد شده بنابراین روابط امروز ما منحصر به فرهنگ و ادب نیست و در عرصه سیاسی نیز روابط خوبی داریم که نمونه بارز آن مقاومت هند در زمینه تحریم نفت ایران و نپذیرفتن آن است و ما امروز با هند در میادین مختلف سیاسی و اقتصادی روابط خوبی داریم.
وی در پایان گفت: باید روابط دانشگاهی نیز با هند تقویت شود و دانشگاه‌های کشور و به ویژه دانشگاه بوعلی سینا از تجارب علمی هندوستان در رشته‌های گوناگون استفاده کنند.
انتهای پیام/ح10/چ3000
