گزارش فارس از ضرورت پرهیز از خرافه در عزاداری‌های سیدالشهدا؛
مداحی باید پاک ارائه شود
خبرگزاری فارس: همانگونه که وضو نیاز به آب کر دارد مداحی هم با محتوایی پاک ارائه شود و چیزی خارج از چارچوب دین وارد آن نشود وگرنه مداحی از حالت طهارت خارج میشود، مراقب تحریف در عزاداری محرم باشیم تا عاشورا واقعیت همیشه زنده تاریخ گرفتار خرافات نشود.
به گزارش خبرگزاری فارس از چالوس محرمی دیگر را می‌گذرانیم دسته‌ها، هیئت‌ها و تکیه‌های عزادار سرور و سالار شهیدان همانند سال‌های گذشته پرجنب و جوش و سرشار از عشق به ائمه معصوم پذیرای اقشار مختلف مردم به ویژه جوانان هستند.
این روزها غمی را با خود به همراه دارند که شاید در طول سال تجربه نکرده‌ایم، بی‌اختیار اشک می‌ریزیم و ناله می‌زنیم، عشق حسین و جانفشانی عباس را بیش از هر زمانی در دل داریم، وقت بیشتری برای رفتن به مسجد می‌گذاریم، اینها نشان افتخاری است که هر ایرانی مسلمان شیعه بر سینه خود دارد.
در کنار این مهم توجه به شعارهای دینی و مذهبی نیز برای ما از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است.
ورود برخی آداب نامتعارف به عزاداری‌ها و غلوگویی از امام حسین (ع)، حضرت ابوالفضل و دیگر یاران واقعه کربلا چه از روی آگاهی و چه ناآگاهانه فرصتی مناسب برای دشمنان است که همواره با ترفندهای مختلف قصد خدشه‌دار کردن مراسم‌های سوگواری حسینی را داشته‌اند.
هدف از برپایی مجالس عزاداری در محرم زنده نگهداشتن نهضت عاشورا است، این در حالی است که با تغییر شرایط جامعه در طول سال‌ها مراسم‌های محرم نیز دچار تغییر و تحولاتی شده که نوآوری‌های بسیاری را به محافل سوگواری کشانده است.
تحریف واقعیت‌های صحرای کربلا و عاشورا هدف دشمنان اسلام است و با تفکر نرم‌افزاری و ورود به این حیطه برآنند تا با تضعیف روحیه شیعی و دینی مردم دیدگاه‌ها و اعتقادات خود را وارد جامعه دینی و اسلامی کنند.
در دست گرفتن شمایل منتسب به ائمه معصوم، قمه‌زنی و دیگر مظاهر غلط عزاداری ریشه در ناآگاهی دارد بنابراین با فرهنگ‌سازی عاشورایی باید در مقابل این هجمه که بسیار آرام و بی‌صدا دین و مذهب ما را نشانه گرفته بایستیم.
به‌کار بردن عبارات سخیف با استفاده از موسیقی لس‌آنجلسی اعتقادات دینی ما را نشانه گرفته است، اجرای مداحی‌های طرب‌انگیز همراه با نغمه‌های مبتذل، استفاده از ابزار و آلات غیرمتعارف موسیقی در برخی مجالس، حضور موزیسین‌های مجالس جشن عروسی در دسته‌های عزاداری، استفاده از لغاتی چون ساغر، عشق‌بازی و مستی، تفسیر چهره ائمه برای گریاندن مردم به چالشی بزرگ در این حوزه تبدیل شده است.
از طرفی شاهدیم که در سال‌های اخیر برخی مداحان با تاسی از سبک‌های خوانندگان موسیقی پاپ و با تغییر شعر عین یک ترانه مجلسی را اجرا می‌کنند، در حالیکه این روزها فرصتی مناسب برای خودسازی، جلای روح و جان با تاسی از اهداف والای شهدای دشت کربلا است.
به میان مردم می‌رویم، هیئت‌های عزاداری متعددی در سطح شهر با برپایی ایستگاه‌های صلواتی مراسم سینه‌زنی و نوحه‌خوانی دارند.
از کودک هف ساله تا پیرمرد 80 ساله را می‌توانید در هریک از این تکیه‌ها ببینید، با مردم هم‌کلام می‌شویم و از آنها در مورد کربلا می‌پرسیم، عشق به امام حسین و یاران باوفایش در سینه تک تک مردم موج می‌زند، آنچنان با شوق از واقعه کربلا می‌گویند که قطرات اشک را بر گونه‌هاشان جاری می‌سازد.
محمد اسلامی در حالی که سینی خرما را به سمت من می‌گیرد، می‌گوید: هر حاجتی دارید برآورده میشود، اصلا مگر میشود متبرک امام حسین(ع) حاجت روا نشود؟ از او در مورد خرافات در عزاداری پرسیدم، پاسخش یک جمله بود: اهل خرافات مسلمان نیست.
محمدرضا تقوی یکی دیگر از عزاداران حسینی است که با ابراز نگرانی از ورود برخی آلات موسیقی و همچنین به‌کاربردن اشعار و موسیقی وهم انگیز در دسته‌های عزاداری می‌گوید: به نظر من مسئولان باید اجازه تردد برخی دسته‌ها با طبل‌های آن‌چنانی و دیگر آلات موسیقی مبتذل را در خیابان ندهند، چرا باید فرزند من به عشق صدای طبل شب‌ها به تماشای دسته عزاداری برود؟
کیاکجوری که از سن و سالش معلوم است که سال‌ها در عزاداری‌ها شرکت کرده است، می‌گوید: دلتنگ سنت‌های قدیمی مرسوم در روستاها است.
وی ادامه می‌دهد: جز صدای سینه‌زنی هیچ صدایی در دسته‌های قدیم شنیده نمی‌شد، امروز می‌بینیم در صف اول نی می‌زنند، جاز می‌زنند، دف می‌زنند و این به هیچ عنوان در شان مکتب عاشورا نیست.
محمد توپااسفندیاری شهروندی است که در این ارتباط می‌گوید: مخالف نواختن طبل در دسته عزاداری نیستیم، اما وقتی کسی را پشت این طبل می‌بینم که مدتی قبل با نواختن مردم را می‌رقصاند عذاب می‌کشم، یا کسی که در مجلس عروسی آهنگ لس‌آنجلسی می‌خواند را میکروفون به دست در پیشانی دسته عزاداری ببینم، شاید شناسایی افراد طبال و مداح قبل از آغاز محرم و تائید صلاحیت آنها راهکار مناسبی برای برون رفت از این مهم باشد.
گرمانی دیگر سیاه پوشی است که سخت در تکیه در تکاپو است، چای می‌ریزد و اسپند دود می‌کند، از او هم در مورد خرافات دستجات عزاداری پرسیدم، می‌گوید: کدام خرافات؛ همه اینها را خودمان سبب می‌شویم، اگر قصدم عزاداری حسین است می‌آیم و عزاداری می‌کنم و می‌روم. اگر با طبل مخالفم بر سر و سینه می‌زنم، اگر می‌بینید طبل‌های بزرگ و با آلودگی صوتی فراوان در دسته‌ها دیده می‌شوند برای این است که خودمان گذاشتیم اندازه این طبل‌ها بزرگ شوند، چرا که از چند سال قبل مانع ورودشان به دسته‌های عزاداری نشدیم.
حسین کودکی10 ساله است که با پیشانی بند یا حسین در تکیه مشاهده میشود. پدرش در مورد او می‌گوید: با گریه از من و مادرش خواست برایش لباس مشکی بخریم. مشتاقانه این کار را کردیم اما به او متذکر شدیم که عشق حسین نه به لباس سیاه که به منش و کردار و رفتار است، می‌خواهم از هم اکنون فرزندم عاشق واقعی حسین باشد.
در ادامه به سراغ تنی چند از مسئولان فرهنگی و مذهبی شهرستان‌های چالوس و نوشهر می‌رویم و از آنها نیز در این مورد جویا می‌شویم.
* برخی سبک‌های مداحی با شان اهل بیت همخوانی ندارد
رئیس ارشاد اسلامی چالوس در گفت‌وگو با فارس گفت: همانطور که امام راحل و مقام معظم رهبری هر دو بر این نکته تاکید داشته و دارند که عزاداری امام حسین (ع) باید سنتی برگزار و از طرف دیگر به سنت‌ها، آداب و رسوم هر منطقه و قبیله‌ای احترام گذاشته شود ما نیز معتقدیم اینگونه مراسم‌ها علاوه بر حفظ حرمت دین و شعائر اسلامی باید هدفمند، با خلوص نیت و آنچنان که مورد قبول ائمه باشد، برگزار شود.
محمد شریفی اظهار داشت: از طرفی چند صباحی است که برخی سبک‌های مداحی چه در شعر و چه آهنگ‌هایی که به‌کار گرفته میشود با شان اهل بیت (ع) همخوانی ندارد.
شریفی خاطرنشان کرد: آنچه برخی مداحان مطرح می‌کنند با آنچه از دین و اسلام به ما رسیده منافات دارد، بین این همه فضایل و خصلت‌های نیکو چرا می‌گویند؛ «چشم‌های قشنگ عباس» سبک‌های مداحی آنقدر غنی هستند که نیازی نباشد از موسیقی بیگانه و برخی ابزارآلات موسیقی که با آنها همخوانی ندارد، استفاده شود.
وی ادامه داد: سال‌ها مردم با همین اشعار، سبک‌های قدیمی و مرثیه‌هایی چون باز این چه شورش است گریه کردند که برخی از آنها با جان و روح انسان‌های مومن پیوند خورده است.
رئیس فرهنگ و ارشاد اسلامی چالوس بیان داشت: مداحی برای طهارت نفس انسان است همانگونه که وضو نیاز به آب کر دارد مداحی هم با محتوایی پاک ارایه شود و چیزی خارج از چارچوب دین وارد آن نشود و گرنه مداحی از حالت طهارت خارج میشود.
وی تصریح کرد: یکی از آسیب‌هایی که در این بخش شاهدش هستیم این است که برخی از شعرا از آهنگی خوش‌شان می‌آید و از آن استفاده کرده و بر اساس آن شعر می‌گویند که به محتوی اصل عزاداری امام حسین (ع) آسیب رسانده است.
شریفی خاطرنشان کرد: کاربرد آهنگ‌ها را در سبک‌ها رد کنیم اما اینکه چگونه نوشته و اجرا شود مهم است. برای جلب جوانان نیازی نداریم جاز را وارد دسته‌ها کنیم. برخی دسته‌ها بیست متر هستند اما پانزده متر طبال دارند.
وی گفت: وجود طبل و سنج در هیئت‌ها در کشورهایی چون عراق به خاطر این بود که سر هیئت با انتهای آن فاصله داشت بنابراین یک نفر با فاصله طبل می‌زد که یکنواخت با یک ریتم عزاداری کنند اما امروز طبل‌های بزرگ روی چرخ و علم‌های بزرگ را وارد دسته‌ها می‌کنند که مورد قبول نیست.
وی اضافه کرد: امام حسین (ع) نیاز به اشک ما ندارد، این ما هستیم که نیاز داریم برای ایشان اشک بریزیم و خود را از زنگار و تیرگی پاک کنیم.
*عزاداری حسینی و احساس خطر برای دشمن
امام جمعه چالوس نیز در این باره به فارس گفت: درباره مکتب پرافتخار عاشورا و نهضت حسینی، دشمنان آثار این حرکت خالصانه و معصومانه را در بیداری و حماسه و تحرک در جامعه مشاهده کردند بنابراین از همان ابتدا به دنبال برخورد یا حذف این جریان فکری حماسه‌آفرین بودند ولی نتوانستند در جریان مکتب عاشورا خللی ایجاد و اصل عزاداری را تعطیل و مردم را با محافل عزاداری امام حسین (ع) بی‌ارتباط کنند، اما تلاش خود را در این دیدند که به نحوی در حماسه عاشورا تحریف ایجاد کنند.
حجت الاسلام محمد مهدی راشدی اظهار داشت: دشمنان برنامه‌هایی را به اجرا درآوردند، اول اینکه از احساسات و عواطف مردم استفاده کردند تا مساله عزاداری را فقط در دایره گریه، سینه‌زدن و مرثیه‌خوانی ببینند نه در بیان معارف، دشمن از طریق تحریک احساسات و جریحه‌دار کردن عواطف مردمی که علاقمند اهل بیت هستند، وارد شد.
راشدی تصریح کرد: برای اینکه در این هدف به نتیجه برسند سلسله مواردی را وارد کردند که ورود برخی ابزار و آلات در عزاداری چون طبل‌های بزرگ، دف و تنبور و ... از جمله آنها است.
وی خاطرنشان کرد: از طرف دیگر در محتوای نوحه‌خوانی دست بردند تا از این طریق از روح عزاداری و گریه بر امام حسین (ع) و یاران باوفایشان بکاهند.
امام جمعه چالوس افزود: همانگونه که رهبر معظم انقلاب تاکید داشتند، امام حسین (ع) حضرت ابوالفضل و حضرت علی اکبر هر یک صفات پسندیده بسیاری دارند اما آمدند از همه صفات و ارزش‌های معنوی آنها به چشم، ابرو، چهره، شجاعت و زور بازو اکتفا کردند.
وی ادامه داد: از طرفی هم به بعضی کارهای عزاداری مثل قمه‌زدن، زنجیرهای تیغ‌دار به سینه و پشت زدن و ... که باعث وهن به مکتب حسینی میشود دست بردند، حتی برخی با سینه‌خیز به زیارت امام حسین (ع) می‌روند و یا با قل و زنجیر به گردن انداختن و صدای حیوانات را درآوردن به نشانه اینکه سگ در خانه حسین هستیم در دسته‌ها حاضر می‌شوند که اینها انواع مختلف تنفیذ در عزاداری حسینی است که با روح، هدف و فلسلفه قیام حسین تناسبی ندارد.
وی با بیان اینکه حسین(ع) را باید از سخنان ایشان در طول مسیر حرکتش در بیان اهدافش در دوران مدینه به کربلا در صحبت‌هایی که با افراد داشته و نامه‌هایی که به دیگران داده و دلیل حرکت خود را بیان کرده شناخت و معرفی کرد یادآور شد: به یاد داشته باشیم که کمرنگ شدن روح معنویت در جامعه، فساد و بی‌بند و باری، روی کار آمدن افراد ناسالم، افراد هرزه و بدکار بر مصادق امور مسلمانان باعث حرکت و قیام امام حسین (ع) شد، ایشان با اینکه می‌دانستند کشته میشود اما حاضر نشد به بهایی گران با عبیدالله زیاد و یزید معامله کند و کنار بکشد.
*عزاداری نباید از مرز اخلاق خارج شود
رئیس اداره ارشاد اسلامی نوشهر نیز در گفت‌وگو با فارس گفت: قبل از هر نکته‌ای باید به نکته فلسفه قیام توجه کنیم، امر به معروف نهی از منکر و ادامه راه امیرالمومنین محور حرکت امام حسین (ع) بوده است.
حجت‌الاسلام حسن توپاحیدری اظهار داشت: خرافات در آن زمان به گونه‌ای و اکنون به گونه‌ای دیگر وارد مجالس عزاداری می‌شوند، باید دقت کنیم که از مرز دین و اخلاق خارج نشویم و در راستای اهداف امام حسین (ع) امر به معروف و نهی از منکر را در دستور کار داشته باشیم.
توپاحیدری ادامه داد: آن چیزی که امروز به عنوان برخی رفتارهایی خرافی در دسته‌ها دیده میشود را افکار دینی، عمومی و عرف شرع نمی‌پذیرد بنابراین باید آگاهی داد تا در ایام محرم از ورود خرافه‌گرایی نرم افزاری و سخت‌افزاری که به شئون قرآن و دین ما لطمه‌ای وارد می‌سازد، جلوگیری شود.
وی بیان داشت: مداحان، شعرا و مرثیه خوان‌ها نیز به گونه‌ای عمل کنند که موجب اهانت به ساحت مقدس ائمه نشود.
* نباید مسائل دینی را به احساسات جوانی ربط دهیم
امام جمعه نوشهر نیز به فارس گفت: عزاداری باید از خرافات دور باشد، احکام عزاداری را باید مثل بقیه احکام از مراجع تقلیدمان بگیریم.
حجت‌الاسلام محمود مشایخ بیان داشت: در عزاداری آلات موسیقی که استفاده از آنها حرام است، جایز نیست و نیز خرافاتی مثل قمه‌زنی که دور از سنت پیغمبر است، نباید صورت گیرد.
مشایخ اذعان داشت: با توجه به دنیای امروز که دشمن می‌خواهد شیعه را به عنوان مکتب خرافاتی به دنیا معرفی کند فیلم‌هایی که از برخی خرافی‌های مجالس عزاداری می‌گیرند را منتشر می‌کنند و چهره شیعه را به گونه دیگری معرفی می‌کنند.
وی تصریح کرد: همه ما علم را به عنوان نماد و پرچم قبول داریم اما عَلم‌ْهایی که عرض خیابان را پر می‌کنند مشاهده می‌شوند، نباید مسائل دینی را به احساسات جوانی ربط دهیم. علم باید پرچمی معمولی باشد عزاداران بر سینه بزنند، مردان عزادار نباید خود را لخت کرده و در مقابل زنان نامحرم سینه بزنند و زن‌ها نیز نباید با حجاب نادرست دنبال دسته راه بیفتند.
امام جمعه نوشهر خاطرنشان کرد: همانگونه که رهبر معظم چندسال قبل تذکر دادند یک مداح خوب با شعر خوب گاهی اثری می‌گذارد که یک سخنرانی خوب نمی‌گذارد و این در صورتی است که آهنگ، محتوا و شعرخوبی داشته باشد، از طرف دیگر شعر و آهنگ بد هم اثر منفی می‌گذارد که توجه خاصی را می‌طلبد.
* تمام نکات ظریف مثل خرافات در مجالس را تذکر دادیم
فرماندار چالوس نیز در این ارتباط در گفت‌وگو با خبرنگار فارس گفت: مورد خاصی در ارتباط با خرافه‌ها در هیئت‌های عزاداری شهرستان نداریم اما پیش‌بینی، اطلاع‌رسانی درست و به موقع در نشستی که با روحانیون شهرستان و همچنین با هیئت امنا و مداحان داشتیم تمام نکات ظریف مثل خرافات در مجالس را تذکر دادیم.
سید قدیر رضایی اظهار داشت: بنا به فرمایش امام راحل عزاداری امام حسین (ع) باید سنتی برگزار شود و اعتقاد ما نیز به همان است.
رضایی ادامه داد: مبنای عزاداری در چالوس سنتی و توجه به شعائر دینی است، چیزی از خرافه نباید در مسیر عزاداری ایام محرم بروز کند.
وی تصریح کرد: امام حسین (ع) در مسیر احقاق حق قیام کردند و وظیفه ما ادامه این راه خطیر است.
فرماندار چالوس بیان داشت: مداحان نیز نباید از اشعار و آهنگ‌های غیر متعارف استفاده کنند، همه این مسائل را قبل از آغاز ماه محرم در نظر گرفته و چنانچه موردی دیده شود، برخورد میشود.
*برخورد قهریه پاسخگو نیست فرماندار نوشهر نیز در این‌باره به خبرنگار فارس در نوشهر گفت: خرافات در عزاداری در دو شاخه سخت‌افزاری و نرم‌افزاری وارد مجالس می‌شوند، در مورد برخی از آنها حتی فتوای شرعی داریم که حرام هستند، در سیستم اداری و حاکمیتی اگر بخواهیم از بحث قوه قهریه استفاده کنیم نه زیاد پسندیده است نه جواب می‌دهد بنابراین قرار شد به روسای هیئت‌ها مواردی که وجود دارد هشدار داده شود.
محمدعلی قمی با اشاره به اینکه هدف اصلی فرهنگ‌سازی است، بیان داشت: هر بار از قوه قهریه استفاده کردیم جواب نگرفتیم ولی با اطلاع‌رسانی هیئت‌ها و مردم متدین به سمت آگاه بخشی پیش رفته و جواب و نتیجه لازم را گرفتیم.
وی یادآور شد: به برخی هیئت‌ها که سابقه استفاده از ابزار موسیقی کلاسیک و پاپ در دسته‌ها را داشتند، تذکر داده شد، تا خدای نکرده به محرم و فرهنگ عاشورا بی‌حرمتی نشود.
قمی گفت: البته از اینکه همه گروه‌ها به عشق امام حسین (ع) می‌آیند شکی نیست اما تعداد اندکی هستند که از ابزاری استفاده می‌کنند که شنونده چیزی غیر از عزاداری حسینی به ذهنشان متبادر میشود، اگر چنانچه اینگونه افراد در پی تذکر تمکین نکنند با آنها برخورد صورت می‌گیرد.
به گزارش فارس هرچند معتقدیم پرداختن به مسیر درست عزاداری و دوری جستن از خرافه در این ایام به مجال بیشتر و همچنین بحث کارشناسی نیاز دارد اما در جمع‌‌بندی این نوشتار به این نکته بسنده می‌کنیم که اگر چه همه آنها که در تکایا و مراسم‌های عزاداری حسینی شرکت می‌کنند به یقین عاشق خاندان پیامبر و ائمه معصوم هستند اما فراموش نکنیم دشمن اگر بخواهد نفوذ کند با هر بهانه‌ای که امروز دیگر از آن به عنوان جنگ نرم یاد می‌کنیم، وارد میشود.
عزاداران حسینی خود واقف هستند که کمی تعلل در این زمینه شاید عواقب جبران‌ناپذیری را به همراه داشته باشد، بنابراین همچنان که عاشورایی هستیم و عاشورایی فکر می‌کنیم، عاشورایی نیز در مقابل هجمه فرهنگی دشمن استوار و ثابت قدم باشیم.
===========
گزارش: زهرا راه گل
===========
انتهای پیام/ص10
