به گزارش خبرگزاری فارس از ارومیه، هفته نخست محرم به عنوان هفته احیای امر به معروف و نهی ازمنکر نام گرفته است که این سنخیت مجالی بیش‌تر برای پرداخت عمیق‌تر به این موضوع و ریشه‌یابی علل کم‌رنگی آن، به ویژه در جوامع اسلامی است.
در افکار شخصیت‌های اسلامی قیام عاشورا و نهضت خونین حسینی به گونه‌ای با فرائض امر به معروف و نهی از منکر عجین شده است که یکی از آنها همواره دیگری را در اذهان عمومی تداعی می‌کند.
با این تداخل موضوعی، انتظار می‌رود این مهم بیش‌ازپیش در ایام محرم در جامعه احیا شود.
احیای درست این دو مقوله می‌تواند سبب ایجاد امنیت و آرامش فکری و روانی در جامعه شده و سبب رشد و تعالی فرهنگی افراد نیز می‌شود.
در اهمیت امر به معروف و نهی از منکر همین بس است که به عنوان فریضه و واجب الهی، اجرای آن نه استطاعت جسمی می‌خواهد و نه توانایی مالی؛ نه سن و سال می‌شناسد و نه اینکه قضا داشته باشد.
اهمیت امر به معروف و نهی از منکر زمانی بیش‌تر احساس می‌شود که معروف، منکر جلوه کند و منکر در قالب معروف در میان مردم خودنمایی کند؛ که با نگاهی نکته‌بین و دقیق به شرایط و اوضاع کنونی می‌توان فهمید که اکنون نیز یکی از همان دوره‌هایی است که اهمیت احیای این دو فریضه در جامعه به شدت احساس می‌شود.
اکنون در بسیاری از باورهای عامه مردم، اعمال منکر زمان پیامبر(ص) دیگر با گذشت زمان و اقتضای جوامع، از حالت منکر بودن خود خارج شده است و یا انجام بسیاری از معروف‌ها نظیر حجاب و عفاف و انجام سایر اعمال عبادی که به‌عنوان فرائض دینی مطرح هستند، با افزایش تعاملات اجتماعی افراد و یا بیش‌تر شدن دغدغه‌های فکری و ... دیگر رنگ باخته‌اند و به اصطلاح «تاریخ انقضای پیاده‌سازی آنها در جامعه گذشته است».
از سویی دیگر با گسترش استفاده از شبکه‌های ماهواره‌ای و فضاهای مجازی، تهاجمات فرهنگی غرب دیگر به باوری طبیعی در اذهان عامه مردم و به ویژه جوانان تبدیل شده است؛ به‌گونه‌ای که شاید حتی تذکر لسانی صرف، که یکی از راهکارهای احیای امر به معروف و نهی از منکر در جامعه است، دیگر در بسیاری از موارد کارساز نبوده و مستلزم تغییر باور و نگرش فرد نسبت به دین و شریعت باشد.
این مسئله در مناطق مرزی کشور، به دلیل سهولت ارتباط با کشورهای همسایه و برداشت فرهنگ‌های گاهاً نادرست آنها بیش‌تر احساس می‌شود که آذربایجان غربی نیز به لحاظ هم‌مرز بودن با سه کشور خارجی از این نظر آسیب‌پذیرتر بوده و تحت تأثیر هجمه‌های فرهنگی متعددی قرار دارد، که این مسئله خود ضرورتی دیگر بر لزوم احیای این فریضه الهی و سنت نبوی در این مناطق است.
قرآن و سنت؛ منابع جوشان و کهنگی‌ناپذیر معروف و منکر
فرحناز اشرفی، کارشناس مسائل فرهنگی، احیای امر به معروف و نهی از منکر را لازمه رشد و تعالی اجتماعی دانست و تصریح کرد: رشد و سعادت هر جامعه‌ای مستلزم برخورداری از قوانین صحیحی است که در این راستا اسلام با معرفی قرآن و سنت به عنوان منابع جوشان و کهنگی ناپذیر، قوانین ثابت و متغیر را برای برخورداری از زندگی سالم و سعادت‌آفرین معرفی کرده است.
وی بر این مبنا دین اسلام را مهم‌ترین منبع برای اجرای قوانین در جامعه عنوان کرد و افزود: اگر این قوانین به درستی در جامعه تبیین و اجرا شوند، به خودی خود بخش مهمی از امر به معروف و نهی از منکر در جامعه عملی می‌شود.
اشرفی با اشاره به گذر زمان، بر پیچیدگی منکر و مصادیق آن در جامعه اشاره کرد و گفت: به طور مثال کفر، نفاق، تفرقه‌افکنی، دوستی با بیگانگان، سستی در دفاع از حق و ... از جمله منکرهای معرفی شده در قرآن هستند؛ اما مصادیق متعدد دیگر آن نیز در جامعه مشهود است.
وی با اشاره بر گستره وسیع معروف‌ها و منکرها در جامعه، ترک نماز، روزه‌خوارى، حسدورزى، بخل، دروغ، تکبر، غرور، نفاق و دورویى، تجسس، شایعه‌پراکنى، سخن‌چینى، ناسزا گویى، ایجاد ناامنى، تقلید کورکورانه، خوردن مال یتیم، مزاحمت‌هاى تلفنى، خلاف‌هاى صوتى و تصویرى و اینترنتى، دفاع از ظلم و ظالم، گران‌فروشى، رباخوارى، رشوه‌گیرى، کم‌کارى، نادیده گرفتن حق هم‌کلاسى یا معلم، پایمال کردن حقوق فردى و اجتماعى تضعیف دولت اسلامی، تلقین روحیه بی‌تفاوتی در مردم نسبت به وقایع اتفاق افتاده در جامعه، ناامید کردن مردم و صدها مثال دیگر را تنها مصادیقی چند از منکر عنوان کرد که باید از آنها اجتناب کرد.
این کارشناس مسائل فرهنگی در ادامه بر لزوم توسل به شیوه‌های مبتنی بر شریعت دینی و اسلامی در احیای این دو فریضه در جامعه تأکید کرد و افزود: چه بسا یک رفتار ناشایست و بکارگیری لفظ نادرست، سبب اصرار فرد بر منکر مرتکب شده نیز شود.
وی خاطرنشان کرد: در این زمینه با مطالعه سیره ائمه بزرگوار اسلام می‌توان از بهترین شیوه‌های تربیتی و رفتاری بکارگیری شده در این رابطه آشنایی یافت و آنها را در عمل پیاده کرد.
موانع سد راه پذیرش امر به معروف و نهی از منکر
اشرفی تصریح کرد: البته در پاره‌ای موارد نیز ویژگی‌های شخصیتی فرد به عنوان موانع مهم، سد راه پذیرش حقیقت در آنها می‌شوند که جهل و نادانی و خودبزرگ‌بینی و تکبر را به عنوان نمونه‌هایی از این موارد می‌توان یاد کرد.
وی راهکار اصلی حل این مشکل را در برخورد توأم با عطوفت و مهربانی مطرح کرد و افزود: آراستگی خود آمر یا ناهی به معروف‌ها و مبری بودن وی از منکرها نیز می‌تواند دلیل محکمی بر پاسخگویی مثبت فرد نسبت به این عمل باشد.
اشرفی با اشاره بر اهمیت ادای این فریضه، بر گستره وسیع آن در میان دیگر ادیان الهی تأکید کرد و گفت: گذشته از اینکه از این مسئله در دین مبین اسلام به عنوان دو برنامه مهم در فروع دین یاد شده است، در دیگر ادیان الهی نیز بسیاری از برنامه‌های تربیتی از این طریق در جامعه پیاده‌سازی شده‌اند.
آغاز اجرای حرکت‌های نوین در راستای احیای امر به معروف و نهی از منکر در استان
قائم مقام ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر آذربایجان غربی در این رابطه بر ضرورت احیای این دو مهم در جامعه تأکید کرد و افزود: هفته نخست محرم زمان ارزشمندی برای توجه به این فرائض مهم و پیاده‌سازی آنها در جامعه است.
علی قنبری با اشاره به نام‌گذاری روزهای مختلف این هفته به عناوینی هم‌چون «عاشورای حسینی و فرهنگ عمومی، جامعه آرمانی و نقدپذیری، قانون‌مداری و امر به معروف و نهی ازمنکر، حکومت مهدوی، نظارت ملی و مشارکت همگانی، تذکر لسانی و عزت اجتماعی و نیز پیام عاشورایی و عفاف اجتماعی»، افزود: با تأسی از این عناوین تلاش کردیم تا برنامه‌های متعددی در استان متناسب با عناوین هر روز برگزار کنیم.
وی با اشاره به بروز منکرهای مختلف در جوامع و نیز در استان، از تلاش جمعی اعضای ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر استان برای بهره‌گیری از فعالیت‌های به‌روز و متناسب با شرایط استانی خبر داد و افزود: با گسترش استفاده مردم از فناوری‌های روز دنیا و رسانه‌های مجازی، ستاد احیای استان در تلاش است تا از ظرفیت‌های بالقوه در این زمینه برای اثربخشی بیش‌تر مسائل ارشادی استفاده کند.
قنبری از لزوم ورود این مسئله به داخل مدارس، و دانشگاه‌های استان به عنوان یکی از مراکز حضور بخش عمده‌ای از اقشار درگیر با این مسئله، اشاره کرد و گفت: بر این اساس با توجه به تفاهم‌نامه‌های موجود با وزارت کشور، طرح یادآوران را برای اجرای این مسئله مهم در مدارس استان پیش‌بینی کرده‌ایم تا با تشکیل شوراهای امر به معروف و نهی از منکر در این مراکز، بتوانیم به شکل مطلوب‌تری بر این مراکز ورود داشته باشیم.
وی تصریح کرد: در دانشگاه‌ها نیز با برگزاری همایش‌های علمی و پژوهشی در قالب ارائه مقالات و مشارکت در مباحث علمی مربوطه، از ابزارهای مختلف برای گسترش اجرای این امر استفاده کنیم.
قائم مقام ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر آذربایجان غربی از آغاز اجرای ویژه این مسئله طی سال‌های اخیر در هیئت‌های مذهبی، مساجد، اصناف و بازار نیز خبر داد و تصریح کرد: با وارد کردن شوراها و تیم‌های امر به معروف و نهی از منکر به داخل این هیئت‌های مذهبی و میان بازاریان و اصناف، توانسته‌ایم بر مصادیق بیش‌تری از آنها توجه داشته باشیم.
به هر حال امر به معروف و نهی از منکر به عنوان وظیفه‌ای ملی و دینی بر عهده همگان است و اگر هر فردی منزل و اعضای خانواده خود را سرآغاز این جنبش و حرکت عظیم در راستای اجرای معروف‌ها و پرهیز از نواهی در نظر بگیرد، بدون شک شاهد تحول و جهشی بزرگ در جامعه خواهیم بود که اثربخشی آن به طور یقین از ورود هر ارگان نظارتی و ارشادی دیگر به این مسئله می‌تواند مهم‌تر و بیش‌تر باشد.
انتهای پیام/61006/ط40/ث3001
