به گزارش خبرگزاری فارس از میناب، ماه محرم و ایام عزاداری و سوگواری سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله‌الحسین (ع) و 72 تن از یاران آن حضرت برای مردم کشور ما از اهمیت بالایی برخوردار است.
عاشقان اهل بیت عصمت و طهارت هر ساله با پایان ماه ذی‌الحجه و فرا رسیدن ایام حزن و اندوه امام سوم شیعیان با برپایی خیمه‌ها و هیئت‌ها به پیشواز ماه محرم می‌روند.
شهرستان میناب نیز همانند دیگر نقاط ایران برای استقبال از ماه محرم و ایام شهادت و سوگواری حضرت امام حسین (ع) و یاران با وفای آن امام دارای آئین و سنت‌های مختلفی است.
* آیین محرما ویژه شب‌های اول تا سوم محرم است
مردم میناب علاوه بر حضور پرشور در آئین «علم پیغمبر» (از مطرح‌ترین آیین‌های مذهبی در هرمزگان که افرادی حتی از کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز در این روز برای شرکت در آن خود را به میناب می‌رسانند) در روز پنجم محرم به شیوه‌ای خاص که منحصر این منطقه است شرکت می‌کنند، آداب دیگری نیز برای عزاداری در رثای امام سوم شیعیان دارند که «آئین محرما» تنها یکی از آنهاست.
جواد کمال‌پور از ذاکران امام حسین (ع) در خصوص این آئین به خبرنگار فارس گفت: محرما از شب اول تا شب سوم ماه محرم در حسینیه‌ها و تکایای میناب برگزار می‌شود.
وی با تشریح نحوه برپایی این آئین، افزود: در طول این سه شب عده‌ای از عاشقان اباعبدالله که اکثر آنان را افراد مسن تشکیل می‌دهند، قبل از شروع منبرخوانی به دو گروه تقسیم می‌شوند و اشعاری را در توصیف ماه محرم و شهادت سیدالشهدا با نوایی غم انگیز و به صورت گروهی می‌خوانند.
این ذاکر اهل بیت ادامه داد: این مراسم با این بیت که محرم آمد و آمد محرم ـ زمین و آسمان بگرفته ماتم آغاز می‌شود و در ادامه واقعه کربلا و صحنه‌های آن در این اشعار توصیف می‌شود.
کمال‌پور با بیان اینکه روستاهای شاه منصوری، دهوسطی، فخرآباد، طیبی شاهی، گلشوار و نصیرایی از معروف‌ترین مناطق در برپایی محرما به شمار می‌روند، افزود: اشعاری که در آئین محرما خوانده می‌شود بیانگر این است که با آمدن ماه محرم، زمین، موجودات و تمام کرات و آسمان‌ها در عزای شاه شهیدان اندوهگین هستند.
وی اظهار داشت: این آئین که معمولا حدود نیم ساعت به طول می‌انجامد با «واویلا صد واویلا» به پایان می‌رسد.
مصطفی ذاکریان‌نسب از افراد روشندل و پیرغلامان اباعبدالله نیز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس اظهار داشت: محرما در واقع نوعی عزاداری برای امام حسین (ع) است.
وی که به گفته خودش افتخار دارد که بیش از 40 سال عمر خود را در راه خدمت به اهل بیت (ع) و اشاعه فرهنگ حسینی صرف کرده است، بیان کرد: در زمان‌های قدیم و دور مردم به آئین‌ها توجه ویژه‌ای داشتند و برای حضور و شرکت در آنها مسیرهای طولانی را با پای پیاده طی می‌کردند.
*برپایی محرما در بخش وسیعی از روستاهای میناب
موسی مدبری از مداحان میناب نیز درباره آئین محرما در میناب به خبرنگار فارس گفت: این آئین را می‌توان نوعی سوگواری ویژه مناطق میناب دانست.
این ذاکر اهل بیت (ع) بیان کرد: محرما در واقع بیانگر و نشانه این است که از این به بعد فصل غم و اندوه و اعلام آمادگی برای استقبال از عاشورا و عزاداری شهدای کربلاست که از شب اول تا سوم محرم در نقاط مختلف میناب برگزار می‌شود.
وی افزود: ماتم قلعه، حسینیه امام سجاد (ع) و منبر میانی شهر میناب، حسینیه سادات گورزانگ و حسینیه‌های روستاهای دودو، نخل ابراهیمی و کریان در برپایی آئین محرما شهرت فراوان دارند.
*محرما با استفاده از اشعار مرحوم حسینعلی قضایی برپا می‌شود
مدبری بیان کرد: محرما نوعی ذکر گویی از اشعار مرحوم حسینعلی قضایی (شاعر مینابی اهل بیت که اشعار او در تعزیه‌خوانی جنوب کماکان مورد استفاده قرار می‌گیرد) است که بدون سینه‌زنی و به صورت گروهی و با نوایی غم انگیز و حزن‌دار خوانده می‌شود.
*افراد معروف در احیا و برپایی مراسم محرما
محمد اختیاری از چاوش‌خوانان جوان میناب هم با بیان اینکه در آئین محرما، در هر شب آن اشعار متفاوتی خوانده می‌شود به خبرنگار فارس گفت: این اشعار توسط افراد خاص و مشخص شده خوانده می‌شود.
وی ادامه داد: در زمان قدیم مداحان بسیار کم بودند و محرما در حسینیه‌ها تنها توسط افرادی خاص برپا می‌شد.
اختیاری اظهار داشت: بر اساس آنچه سینه به سینه از گذشتگان نقل شده، ملا درویش از روستای شاه منصوری، ملا ابول ذاکری از روستای گورزانگ و آقا ابراهیم از روستای کریان از معروف‌ترین دست‌اندرکاران آئین محرما در مناطق میناب محسوب می‌شوند که همگی دار فانی را وداع گفته‌اند.
*لزوم آسیب‌شناسی و احیا آیین‌ها و سنت‌ها
وی که معتقد است دستگاه‌های متولی امور فرهنگی باید با آسیب‌شناسی در راستای احیا آیین‌ها و سنت‌های مردم تلاش کنند، افزود: باید زمینه‌ای فراهم شود تا نسل کنونی بتواند آئین‌های منطقه خود را بپذیرد و با آن ارتباط برقرار کند.
*محرما از بهترین شکل‌های عزاداری است
این چاوش‌خوان افزود: محرما در میناب بهترین شکل عزاداری برای امام حسین (ع) و یاران آن حضرت است که هم‌اکنون بسیار کمرنگ شده و در حال فراموشی است.
عیسی صفری از فعالان فرهنگی در میناب نیز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس با بیان اینکه شهرستان میناب در برپایی آئین‌های مذهبی دارای ریشه‌ای کهن است افزود: از قدیم‌الایام مردم میناب آخرین جمعه ماه ذی‌الحجه را با عنوان «آئین سیاه پوشان» به برپایی مراسم خاص می‌پرداختند.
وی گفت: آستانه امام زین العابدین (ع) محله خلفی و آستانه بی بی نازنینی و نقاطی که دارای علم و تابوت و کتل هستند در سطح شهر و روستاهای بلیلی، کریان، نصیرایی و شاه منصوری به عنوان قطب تعزیه میناب از دیرباز در آئین سیاه پوشان شهرت دارند.
صفری اظهار داشت: در جمعه آخر ماه ذی‌الحجه، بزرگان، مداحان، فعالان فرهنگی و اهالی محل در مناطق یاد شده همگی گرد هم جمع می‌شوند و پس از سیاه پوشی حسینیه‌ها و نصب پارچه‌های عزاداری و صرف غذای نذری، برای برپایی مراسم سوگواری در طول محرم و صفر برنامه‌ریزی می‌کنند.
این فعال مذهبی افزود: در این روز ضمن جمع آوری نذورات مردم، شرح وظایف هر کدام از دست اندرکاران نظیر تعزیه گردان، شبیه خوان، ملاها و نوحه خوان‌ها مشخص می‌شود.
وی افزود: محرما نیز یکی از آئین‌های مردم میناب برای عزاداری سرور و سالار شهیدان است که از نخستین شب ماه محرم به مدت سه شب با شیوه‌ای خاص برگزار می‌شود.
وی اضافه کرد: تخت شهاب یا تخت شام نیز یکی دیگر از مراسمات مینابی‌ها برای استقبال از ماه محرم است که سه روز قبل از آغاز ماه در میناب برگزار می‌شود.
این فعال مذهبی افزود: تخت شهاب در واقع راه‌اندازی کرسی عزاداری برای حضرت سیدالشهدا (ع) است.
صفری اذعان داشت: رسانه‌ها در پرداختن به آئین‌ها وظیفه سنگینی بر عهده دارند که باید به آن عمل کنند.
=============
گزارش از: علی ذاکری
=============
انتهای پیام/88004/ح40/ظ1004
