جاوید رخشانی همزمان با روز هنر انقلاب اسلامی در گفتوگو با خبرنگار فارس در اردبیل شرکت کرد آنچه در پی میآید متن گفتگوی نامبرده است که با هم میخوانیم.
مقام معظم رهبری در دیداری که با عوامل تولید سریال حضرت یوسف (ع) داشتند، فرمودند که «هنرمندان باید به دنبال ساخت آثار هنری برای حقیقت باشند» نظر شما در این باره چیست؟
هنر انقلاب یکی از زیرشاخههای هنر دینی است که خود بارقههایی از حقیقت دارد. آیتالله جوادی آملی هنر را به مثلثی تشبیه میکند که راس آن خداست. هنر انقلاب با هنر دینی به قدری قرابت دارد که میتوان گفت این دو مقوله یکی هستند. با توجه به اینکه معیار حضرت امام خمینی (ره) برای رهبری انقلاب اسلامی آموزههای دینی و اسلامی بود، میتوان نتیجه گرفت انقلاب اسلامی ایران برخاسته از دین اسلام است و این یعنی حقیقت و حقیقت چیزی جز خدا نیست. خلق آثار هنری ارزشمند برای حقیقت هم یعنی طی مسیر الهی و رسیدن انسان به تکامل، همان چیزی که هنر به طور ذاتی همیشه به دنبال آن بوده و خواهد بود.
از بزرگترین چالشهای پیش روی هنر انقلاب به خصوص در حوزه نمایش به چه مواردی میتوانید اشاره کنید؟
نسل امروز از دریچه فیلمهای ساخته شده، کتابهای نوشته شده و نمایشهای صحنهای اجرا شده در حوزه انقلاب و دفاع مقدس به صورت محدود با حوادث این سالها آشنا شده و با آن ارتباط برقرار کردهاند. به نظر من در این شرایط، بزرگترین چالش حوزه فرهنگ و هنر جامعه ما انتقال مناسب و صحیح این مفاهیم به نسلهای جوان است تا روحیه ایثارگری و معنویتی که در دوران انقلاب اسلامی و دفاع مقدس موج میزد در جوانهای دهه چهارم حیات انقلاب هم نهادینه شود.
باور ما این است که انقلاب اسلامی ایران زمینهساز تحول هنر در ایران شده است، از این نظر دیدگاه شما چیست؟
دستاورد اصلی پیروزی انقلاب اسلامی ایران، جهانی شدن آن و الگوبرداری کشورهای همسایه از این واقعه بزرگ بود که اخیراً هم شاهد آن هستیم. در کشورهای همسایه بیداری اسلامی اتفاق افتاد یعنی اقتداری که امروز ما از انقلاب خودمان سراغ داریم نتیجه معنویتی است که در این انقلاب موج میزند معنویتی که تاثیر همهجانبه آن هنر را هم بینصیب نگذاشته و در حوزههای مختلف سبب خلق روح معنوی در هنرمندان شده است برگرداندن روح تعهد و معنویت از دست رفته به کالبد هنر ایران بزرگترین تحول پیروزی انقلاب اسلامی در هنر ایران است.
حوزه هنری یکی از ارگانهای پیشقدم در تولید آثار هنری با ارزشهای دینی و اسلامی است، از نظر شما حوزه هنری استان اردبیل تا چه اندازه توانسته در انجام رسالت خود موفق عمل کند؟
اگر به پیشینه حوزه هنری نگاه کنیم متوجه این نکته میشویم که موسسان و بنیانگذاران این ارگان، بچههای مسجد و منبر بودند آنهایی که دغدغه دین داشتند و نگران حفظ انقلابشان بودند، یعنی حوزه هنری در اندیشههای مذهبی شکل گرفته و پا به عرصه وجود گذاشته است. حوزه هنری استان اردبیل هم از این قاعده مستثنی نبوده و با اینکه یک نهاد نوپایی محسوب میشود ولی با توجه به شرح وظایف خود به انتظارهایی که از این نهاد میرود در حد توان پاسخ مناسبی داده است اما نکته حائز اهمیت این مسئله است که امکانات و بودجه حوزه هنری در قبال انتظارهایی که از این نهاد میرود بسیار کم بوده و لازم است به عنوان یک ارگان اسلامی انقلابی که نقش مهم و ارزندهای در فرهنگسازی جامعه ایفا میکند مورد حمایت و پشتیبانی قرار گیرد چرا که مقوله هنر دینی و انقلابی بسیار فراگیر است و با همه مردم سر و کار دارد.
هنر انقلابی چه مشکلی از مخاطب خود حل میکند؟
این سوال را زمانی میتوان درست جواب داد که بتوان هنر را به عنوان یک بسته فرهنگی وارد سبد کالایی زندگی مردم کرد تا بدین طریق بتوان بسیاری از مشکلات مردم که ریشه فرهنگی دارد را با بهرهگیری از دیدگاه انقلابی اسلامی و فرهنگسازی دینی حل کرد چون اسلام دینی است که با آرمانهای خاص خود برای زندگی بشر برنامه دارد و در این بین هنر میتواند به واسطه توانی که در گویایی دارد این آرمانها را به عنوان راهکاری برای حل مسائل به مردم و مخاطبان خود ارائه دهد.
آثار هنری شما به عنوان هنرمند فعال در عرصه نمایش تا چه اندازه متاثر از انقلاب بوده و محتوای انقلابی دارد؟
اعتقاد من این است که هنر در حوزههای مختلف به خصوص در نمایش باید به دنبال ارائه راهکارهای عمومی برای مخاطب باشد بدون هرگونه شعارزدگی به همین دلیل همیشه دوست داشتم نمایشهایم راهگشا باشند با بهرهگیری از اندیشه اسلامی، دینی و درسهای دفاع مقدس که غنی از راهکارهای عمومی برای مخاطبان است سعی کردم در اکثر آثارم به موضوعات انقلابی که ریشه در دین دارد توجه ویژهای داشته باشم.
با توجه به اینکه در این برهه زمانی قدرتهای شرق و غرب دل فرهنگ و تمدن اسلامی ایرانی ما را نشانه رفتهاند و با یک جنگ رسانهای نرم تحت عنوان تهاجم فرهنگی وارد میدان شدهاند، رسالت هنرمندان به خصوص حوزه هنری در مقابله با این جریانها چیست؟
با توجه به اینکه اخیراً جایزه اسکار به یک فیلم ضد ایرانی داده شد میتوان نتیجه گرفت فرهنگ و هنر اهمیت بسیار زیادی برای دشمنان تا دندان مسلح دارد که سعی دارند به این صورت یعنی با هجمه فرهنگی وارد میدان شوند.
در این جنگ نقش هنرمندان بیش از پیش نمود پیدا میکند یعنی هنرمندان ما با بهرهگیری از آموزههای غنی اسلامی و دینی و فرهنگ انقلابی باید در تولید آثار هنری ارزشمند برای مقابله با این جریانها کوشا باشند.
بسیاری از کارشناسان سیاسی به این امر اذعان دارند که انقلاب اسلامی ایران با تاثیرگذاری خود منشاء پیدایش بیداری اسلامی در منطقه شده است و در واقع چهره جهانی پیدا کرده است.
در حوزه فرهنگ و هنر چگونه میتوانیم هنر انقلابی و متعهد خودمان را جهانی کنیم و وظیفه حوزه هنری دراین باره به عنوان یک نهاد پیشقدم در تولید آثار هنری با ارزشهای اسلامی و انقلابی چیست؟
هنر ما برای جهانی شدن با ارزشهای دینی و انقلابی خود نیاز به بازنگری در دیدگاهها و برنامهریزیهای مناسب برای برطرف کردن آسیبهای خود دارد آسیبهایی که اگر به موقع برطرف نشوند میتوانند باعث زمینگیر شدن هنر این میراث چند هزار ساله تمدن ایران زمین شوند.
منظورتان از آسیبهای هنر چیست؟
بنده به عنوان عضو کوچکی از جامعه هنری کشور بزرگترین آسیب هنر ایران را در وهله اول نداشتن جایگاهی مناسب در بین مخاطبین میدانم جایگاهی که هنر و هنرمند برای بیان عقاید خود که همان آموزههای دینی و انقلابی است نیاز مبرمی به آن دارد. وقتی یک سرمایهگذار صنعتی وارد یک استان میشود چون از جنبه سرمایهگذاری برای آن منطقه سودآور است همه دست به دست هم میدهند و بهترین، کاملترین و سریعترین امکانات را در اختیار آن فرد قرار میدهند تا بتواند در امر سوددهی و اشتغالزایی مفید واقع شود البته بحث بر سر این نیست که چرا این اتفاق میافتد بلکه برای پیشرفت یک جامعه پویا اقتصاد و اشتغال و سوددهی حرف اول را میزند اما صحبت سر این است که چرا هنرمندان با اینکه سرمایهگذاران فرهنگی یک جامعه تلقی میشوند از چنین توجهی برخوردار نیستند و این یک آسیب است، آسیبی که تبعات وخیمی برای فرهنگ عمومی جامعه به دنبال دارد. هنر ملی ما برای اینکه چهره جهانی به خود بگیرد باید به جایگاه واقعی خود در اجتماع دست پیدا کند تا بتواند با خلق آثاری ارزشمند فرهنگ و عقاید انقلابی و دینی خود را رواج دهد.
قدم دومی که هنر برای جهانی شدن نیاز دارد و این برمیگردد به هنرمندان کشورمان، همه زبان فهم کردن چهره هنر کشور است یعنی نوشتهها و آثار هنری ما باید برخاسته از فطرت انسانی باشند فطرتی که نقطه مشترک همه بشریت در همه نقاط جهان است.
تغییرات مدیریتی نابهنگام از دیگر آسیبهای حوزه هنر است.
یک مدیر هنری برنامهریزی میکند و قصد دارد تا برنامههای خود را در بازه زمانی معین عملیاتی کند ولی تا بیاید این کار را انجام دهد یک تغییر نابهنگام مدیریتی، سبب به هم خوردن تمام برنامهریزیها میشود.
نبود زیرساختهای هنری به خصوص در شهرستانها از مهمترین آسیبهای دیگر حوزه فرهنگ و هنر کشور است.
مسئولان باید به هنرمندان شهرستانی توجه ویژهای داشته باشند چرا که توجه به هنر و هنرمند شهرستانی سبب شکوفایی استعدادهایی میشود که گاه در سطح بینالمللی حرفی برای گفتن دارند.
با همه این اوصاف با مرتفع کردن آسیبهای جامعه هنری کشور و ارائه راهکارها و برنامهریزیهای مناسب میتوان مسیر جهانی شدن هنر ایران را طی کرد، هنری که ظرفیت بینالمللی شدن را دارد.
===============
گفتوگو از: رویا سیفبابلانی
===============
انتهای پیام/62005/ط30/چ3000