به گزارش خبرگزاری فارس از قزوین در این برنامه که با حضور جمع زیادی از استادان و دانشجویان در سالن اجتماعات دانشکده آینده پژوهی این دانشگاه برگزار شد، فرزاد جهان‌بین و فرهاد درویشی سه‌تلانی، از اعضای هیئت علمی گروه علوم سیاسی این دانشگاه به ارائه مباحثی پیرامون ویژگی‌های رئیس جمهور آینده کشور پرداختند و عباس هاشمی، از دیگر اعضای هیئت علمی گروه علوم سیاسی داوری آن را بر عهده داشت.
* وجود حکمران خوب با حکمرانی خوب امکان‌پذیر است
درویشی طی سخنانی در این برنامه وجود حکمران خوب را با حکمرانی خوب امکان‌پذیر دانست و اظهار داشت: از آنجا که حکمرانی خوب به واسطه نظارت بر حکمران جامعه، منجر به داشتن حکمران خوب نیز می‌شود و از سوی دیگر حتی در صورت وجود حکمران خوب، با پایان یافتن دوره حکومت او، امکان مطلوب نبودن حکمران بعدی وجود دارد، امروزه در سراسر دنیا به جای توجه به ویژگی‌های حکمران خوب، بحث نظام و شاخص‌های حکمرانی خوب مطرح می‌شود.
وی انتخابات را یک پدیده نو و محصول جنبش دموکراسی‌خواهی خواند و افزود: در چهار تا پنج قرن اخیر این پدیده در دنیا مطرح شده است که بدون اشکال نیست اما ایرادات آن از سایر نظام‌های تعیین رئیس جمهور کمتر است.
این مدرس دانشگاه اعلام نامزدی فردی یا حزبی، تشخیص شرایط نامزدی و انتخاب فرد اصلح از سوی رأی‌دهندگان را سه مرحله فرآیند انتخابات برشمرد و توضیح داد: در مرحله اعلام نامزدی، اعلام نماینده احزاب یا جریانات بهتر از اعلام نامزدی افراد است؛ چرا که هر فرد معرفی شده از سوی احزاب، نماینده خواسته‌های بخشی از افراد جامعه است.
درویشی در خصوص مرحله تشخیص شرایط نامزدی بیان کرد: بر اساس قانون، وزارت کشور به عنوان دستگاه اجرایی، مسئولیت تشخیص ویژگی‌های کمّی همچون ایرانی‌الاصل بودن نامزد‌ها و شورای نگهبان به عنوان دستگاه نظارتی، مسئولیت تشخیص ویژگی‌های کیفی همچون مؤمن و معتقد بودن به مبانی نظام جمهوری اسلامی را بر عهده دارد.
وی خاطرنشان کرد: مسئولان تعیین صلاحیت باید ضمن پاسخگویی به اعتراضات نامزدهای رد صلاحیت شده مکانیزمی برای تعیین شرایط کیفی نامزد‌ها تعیین کنند؛ به عنوان مثال باید تعریف مشخصی از رجال سیاسی بیان شود تا مشخص کند منظور از این واژه، مرد بودن نامزد‌ها و یا سیاسی و مذهبی بودن آن‌هاست.
این عضو هیئت علمی دانشگاه امام خمینی (ره) تأکید کرد: لازم است در تأیید صلاحیت نامزد‌ها وزارت کشور ویژگی‌ها را از دیدگاه حداکثری و شورای نگهبان از دیدگاه حداقلی بررسی کند تا با ورود هر فرد یا حزبی که حداقل ویژگی‌های کمّی را دارد، فرصت انتخاب ملت و تنوع احزاب شرکت‌کننده در جریان انتخابات گسترده‌تر شود.
*محدود کردن کارهای تشکیلاتی به احزاب، خلاف مردم‌سالاری است
فرزاد جهان‌بین با تأیید بر لزوم انجام کارهای تشکیلاتی حتی در قالب احزاب، آسیب‌هایی را به این موضوع وارد می‌داند.
جهان‌بین راهیابی نمایندگان احزاب را به تنهایی خلاف روح مردم‌سالاری ذکر و تصریح کرد: یکی از نقاط قوت جمهوری اسلامی ایران آن است که افراد خارج از باندهای قدرت و ثروت نیز می‌توانند برای انتخابات نامزد شوند؛ در حالی که در کشورهایی مانند آمریکا تنها کسانی که به احزاب قدرتمند جامعه مرتبط باشند می‌توانند به عنوان نامزد در این عرصه حضور یابند.
وی با اعتقاد به اینکه حکمران و حکمرانی خوب از یکدیگر تأثیر متقابل می‌پذیرند، اظهار کرد: حفظ استقلال فرهنگی جامعه باید نخستین ویژگی رئیس جمهور کشور باشد و از آنجا که این شخص مجری قانون اساسی است، باید در تمام مباحث سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و نظایر آن قائل به مفهوم عدالت باشد.
این مدرس دانشگاه با اشاره به اینکه وفاداری به اصول اساسی کشور و شایسته‌سالاری در توزیع عادلانه منابع از الزامات رئیس جمهور آینده است، ادامه داد: رئیس جمهور مناسب باید نه تنها به عدالت معتقد باشد بلکه این عدالت را در زندگی شخصی نیز عملی کند و اگر زندگی این شخص فرسنگ‌ها با توده مردم فاصله داشته باشد، در تراز جمهوری اسلامی ایران نیست.
جهان‌بین با یادآوری اینکه رئیس جمهور نه تنها در زمان خدمت بلکه پس از آن نیز بر شرایط کشور تأثیرگذار است، خاطرنشان کرد: شورای نگهبان باید ویژگی‌هایی همچون مؤمن و معتقد بودن به نظام جمهوری اسلامی و نیز تبعیت از رهبری را با حساسیت، دقت و ظرافت بررسی کند تا مردم بتوانند از میان افراد صالح، فرد اصلح را انتخاب کنند.
وی بر احراز شرایط نامزد‌ها از سوی مسئولان نظارتی تأکید کرد و گفت: در زمان تأیید صلاحیت افراد، تنها اظهار آنان به اعتقاد به مبانی نظام و تبعیت از رهبری کافی نیست و شورای نگهبان موظف به احراز این شرایط است.
*نیت خوب، الزاما دلیل رئیس جمهور خوب بودن نیست
درویشی نیز ضمن صحه گذاشتن بر این نظر با بیان اینکه تفکیک سه موضوع از یکدیگر در انتخاب رئیس جمهور اهمیت دارد، عنوان کرد: خوب بودن یک فرد، خوب بودن نیت او و یا خوب بودن او در یک نقش خاص در پیشینه کاری او دلیل بر خوب بودن او به عنوان رئیس جمهور نیست.
وی صلاحیت اخلاقی و شخصیتی، مدیریتی و نیز جهانی را از ویژگی‌های لازم برای یک رئیس جمهور ذکر کرد و افزود: صداقت با مردم، نهاد‌ها و مسئولان، شجاعت همراه با درایت، نیرو و برنامه‌ریزی در مناسبات داخلی و خارجی، حق‌گویی در کنار حق‌طلبی، واقع‌گرایی و پرهیز از غلوگرایی، ثبات قدم در تصمیم‌گیری‌ها، تواضع و عفت کلام از مسائلی است که رعایت آن‌ها از سوی یک رئیس جمهور ضروری است.
*فرد به جایگاه ریاست جمهوری شأن ببخشد، نه جایگاه به او
این مدرس دانشگاه یادآور شد: شخصی که انتخاب می‌شود باید در حد و اندازه‌ای باشد که به جای رسیدن به شأن از طریق این جایگاه، حضور او به جایگاه ریاست جمهوری شأن ببخشد.
جهان‌بین نیز در ادامه با تأیید این دیدگاه، در خصوص ویژگی شجاعت همراه با برنامه، اذعان کرد: با توجه به شرایط حساسی که بر کشور حاکم است، حضور یک رئیس جمهور برای دولت یازدهم برنامه به شدت احساس می‌شود و تحولات مثبت منطقه به نفع ایران، پشت سر نهادن بسیاری از مراحل دشوار همچون جنگ تحمیلی، تحریم‌های اقتصادی و مسائل موجود در مسیر فعالیت‌های هسته‌ای، ضرورت داشتن رئیس جمهور توانمند و برنامه محور را دو چندان می‌کند.
وی تصریح کرد: در شرایطی که ایران از بسیاری از جنبه‌ها محدودیت داشت، در مقابل استکبار آمریکا ایستاد و امروز با گذراندن این دوران فردی برای این جایگاه مناسب است که جرأت و شجاعت انجام کارهای بزرگ و البته دوری از تکرار آزمون و خطای دوران گذشته را داشته باشد.
*رئیس جمهور آینده باید توان سامان بخشیدن به اوضاع کشور را داشته باشد
اما درویشی با اعتقاد به اینکه کشور از جهات اقتصادی، سیاسی و بین‌المللی در شرایط مطلوبی به سر نمی‌برد، بیان کرد: رئیس جمهور آینده باید شخصی باشد که توان خارج کردن کشور از این وضعیت و سامان بخشیدن به وضعیت فعلی را داشته باشد.
وی شایسته‌سالاری، برنامه‌محوری به جای شعارگرایی، تفکر استراتژیک برای تدوین چشم‌انداز اهداف کشور، ترجیح منافع ملی بر منفعت شخصی، خردگرایی و اعتقاد به خرد جمعی را از ویژگی‌های یک رئیس جمهور مناسب دانست.
این عضو هیئت علمی دانشگاه بین‌المللی قزوین با بیان اینکه ریاست جمهوری موضوعی نیست که در آن به تجربه‌ها ارج نهاده نشود، تصریح کرد: البته این موضوع مغایرتی با جوان‌گرایی ندارد.
درویشی ادامه داد: شهامت اعتراف به خطا، مسئولیت‌پذیری و پرهیز از فرافکنی ویژگی‌هایی هستند که سبب می‌شوند رئیس جمهور با نقدپذیری و دوری از تملق‌گرایی مسئولیت اشتباهات خود را بپذیرد و به جای شانتاژ در فضای سیاسی، مسائل موجود را با شفافیت تبیین کند.
وی پاسداری از حقوق ملت را ضمن تفکیک مردمی بودن از مردم‌داری از وظایف رئیس جمهور خواند و یادآور شد: همچنان که پزشک در تجویز دارو منافع بیمار را بر رضایت او ارجح می‌داند، رئیس جمهور نیز باید مردمی بودن را، نسبت به مردم دار بودن به معنای توجه به کارهایی که در عین علاقه‌مندی مردم، به زیان آن‌هاست، در اولویت عمل و تصمیم‌گیری خود قرار دهد.
*تلاش برای رفع نقاط ضعف کشور با اعتقاد به نقاط قوت
جهان‌بین نیز با اذعان به وجود مشکلات در اقتصاد کشور، تصریح کرد: البته از این نکته نیز نباید غافل شد که ارز یک هزار و 200 تومانی که پیش از این در کشور توزیع می‌شد، به دلیل استفاده از درآمد نفتی برای تأمین ارز بود.
وی کشور را در سیاست خارجی موفق دانست و افزود: مخالفت آمریکا با گسترش حضور ایران در آمریکای لاتین و نیز توان دفاعی و نظامی کشور نشان‌دهنده موفقیت کشور است و رئیس جمهور نیز باید با اعتقاد به این نقاط قوت برای رفع نقاط ضعف تلاش کند.
این مدرس دانشگاه تأکید کرد: ایران باید رئیس جمهوری در دولت یازدهم داشته باشد که در مقابل فشار اقتصادی، از ارزش‌هایی که در این سال‌ها ملت برای داشتن آن متحمل سختی‌های متعدد شده است، نگذرد.
*استقلال‌گرایی برای کشور در عرصه جهانی
درویشی نیز در نوبت پایانی سخنان خود به بیان ویژگی‌های جهانی رئیس جمهور پرداخت و گفت: آگاهی از مقتضیات نظام بین‌المللی از ویژگی‌های رئیس جمهور مناسب در عرصه جهانی است و اگر در قانون اساسی رجال سیاسی و یا مذهبی بودن از الزامات یک رئیس جمهور به شمار می‌رود، از آن منظور است که چنین شخصی در مجامع جهانی هم به عنوان نماینده کشور مطرح می‌شود.
وی با تأکید بر ضرورت استقلال‌گرایی رئیس جمهور در عرصه جهانی تصریح کرد: علاوه بر آنچه ذکر شد، فردی هم که اسلام‌گرا باشد تخصص‌گرا نیز هست و شرایطی را فراهم می‌کند که چنانچه فرد متخصص‌تر از او برای تصدی این جایگاه وجود دارد، بر مسند ریاست جمهوری بنشیند.
در پایان این جلسه ارائه کنندگان بحث به پرسش‌های حاضران پاسخ دادند.
انتهای پیام/77011/ع40/ظ1004
