به گزارش خبرگزاری فارس از رشت، جنبش دانشجویی از جمله جریان‌هایی است که پس از کودتای 28 مرداد 32 در مقابل رژیم دیکتاتوری وابسته به آمریکا در ایران شکل گرفت.
اوج فعالیت جنبش‌های دانشجویی در تاریخ معاصر ایران در دوران مبارزه برای ملی شدن صنعت نفت و سقوط رضا شاه، سالهای پس از کودتای 28 مرداد 32، فضای باز سیاسی سالهای 32 تا 42، دوران وقوع انقلاب اسلامی در سال 57 و پس از آن است.
مقاطع مهم جنبش دانشجویی تهاجم به دانشگاه تهران در روز دوشنبه 16 آذر 32 و کشته شدن سه دانشجوی دانشکده فنی به نام‌های مصطفی بزرگ‌نیا، احمد قندچی و مهدی شریعت‌رضوی است که نقطه عطفی در تاریخ فعالیت‌های سیاسی دانشجویان علیه استبداد و استعمار به شمار می‌رود.
پس از کودتای 28 مرداد و سقوط دولت دکتر مصدق با همکاری آمریکا و انگلیس و پس از جایگزینی دیکتاتوری زاهدی، دولت کودتا به سرکوب فعالیت‌های سیاسی جامعه پرداخت و کشور را عملاً به طرف وابستگی اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و نظامی به غرب سوق داد و نیروهای ضد رژیم با تشکیل «نهضت مقاومت ملی» سعی در شکستن فضای اختناق کردند و در این بین دانشجویان به عنوان بازوی اجرایی نهضت عمل می‌کردند.
پس از بازگشایی دانشگاه در مهر سال1332 که همزمان با آغاز دادگاه دکتر مصدق بود جنب و جوش زیادی در بین دانشجویان برای فعالیت‌های سیاسی پدید آمد و نخستین حرکت عملی در این زمینه تظاهرات 16 آبان سال 32 بود که دانشجویان با سر دادن شعارهایی نسبت به تجدید رابطه سیاسی با انگلیس به شدت اعتراض کردند.
در روز 14 آذر سال 32 با ورود «دنیس رایت» کاردار جدید سفارت انگلیس به ایران دانشجویان برخی دانشکده‌‌ها در دانشکده‌های خود تظاهرات پر شوری علیه رژیم کودتا و مقاصد آن را بر پا کردند که در روز 15 آذر این تظاهرات به خارج از دانشگاه کشیده شد و ماموران انتظامی در زد و خورد با دانشجویان شماری را مجروح و گروهی نیز دستگیر و زندانی کردند.
مجموعه این رویدادها و اعتراض‌های دانشجویان پس از کودتا که یکی از مهم‌ترین قطب‌های متحرک و مخالف دولت را تشکیل می‌داد رژیم را بر آن داشت که در آستانه ورود نیکسون معاون وقت رئیس جمهوری آمریکا به تهران اقتدار خود را به آنها نشان دهد تا ورود نیکسون در کمال آرامش برگزار شود از این رو در یک اقدام کم سابقه در روز 16 آذر 1332 نیروهای لشکر 2 رزمی به دانشگاه تهران اعزام شدند و نوع واحد نظامی اعزامی به دانشگاه شیوه‌های بهانه‌جویی و نوع عملکرد و حتی تشویق‌های بعدی مهاجمان به دانشگاه تهران از طرف ارتش و ارتقای درجه آنها، از عوامل نشان‌دهنده قصد قبلی دولت کودتا برای سرکوبی دانشجویان در آستانه ورود نیکسون بود.
با انتشار خبر واقعه 16 آذر و کشته و مجروح شدن تعدادی از دانشجویان، بسیاری از دانشگاه‌های دنیا با دانشجویان دانشگاه تهران ابراز همدردی کردند و در مراسم برگزاری سومین روز شهدا دهها هزار تن از مردم تهران و شهرستان‌ها بر سر مزار آنها در امام‌زاده عبدالله شهر ری حضور پیدا کردند و دانشجویان در اعتراض به جنایت‌های دولت کودتای رژیم پهلوی، برای مدتی از شرکت در کلاس‌های درس خودداری کردند.
پس از حادثه 16 آذر 1332 این روز به نام «روز مقاومت» در بین اهالی دانشگاهها ثبت شد و از آن پس هر ساله دانشجویان دانشگاه تهران و دیگر دانشگاه‌های ایران مراسمی به یاد شهدای آن روز بر پا کردند تا آنکه پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی روز 16 آذر به نام «روز دانشجو» و روز بیداری جامعه دانشجو در برابر نقشه‌های استکبار جهانی در تاریخ ایران به ثبت رسید.
در این گزارش قصد داریم در گفت‌وگو با برخی از دانشجویان، اساتید و تعدادی از فعالان تشکل‌های دانشجویی به بررسی نقش و وظیفه‌محوری دانشگاهیان به ویژه دانشجویان در دوره کنونی با توجه به آرمان‌های شهدای 16 آذر و شرایط فعلی کشور و جهان بپردازیم.
*رصد و نقد صحیح فضای سیاسی کشور وظیفه تشکل‌های دانشجویی است
دبیر انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه گیلان در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در رشت با اشاره به اینکه در ساختار سیاسی کشور همواره گروه‌هایی در بدنه دانشجویی به صورت قشر پیشرو فعالیت‌های سیاسی را به طور جدی پیگیری می‌کردند، اظهار کرد: ظهور و نمود این فعالیت‌ها در بازه‌های زمانی مختلف، متفاوت بوده است و این گروه‌ها پیش از انقلاب به صورت مبارزه با رژیم پهلوی و پس از انقلاب اسلامی به صورت استکبارستیزی و در دوره کنونی نیز با نقد سیاست داخلی و نقد فضای حاکم کشور دیده می‌شود.
محمدجواد هدایت‌زاده، با بیان اینکه تا پیش از سال 68 شاهد حضور دفتر تحکیم وحدت به صورت پایگاه دانشجویان مسلمان و قشر مذهبی دانشگاه بودیم، گفت: این تشکل فعالیت‌های خود را در سه محور استقلال‌طلبی، آزادیخواهی و حاکمیت احکام اسلامی و شرع در فضای دانشگاه پیگیری می‌کرد.
وی با اشاره به شرایط کشور و وظایف تشکل‌های دانشجویی، ابراز کرد: مهم‌ترین این وظایف رصد و نقد صحیح و کامل فضای سیاسی کشور با توجه به آرمان‌های انقلاب اسلامی است.
دبیر انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه گیلان، انجام این وظایف را مستلزم توجه به دو پارامتر مهم ذکر کرد و گفت: آزادگی تشکل‌ها و وابستگی نداشتن به جریان‌های سیاسی و نقد منصفانه و رعایت اخلاق سیاسی و اجتماعی از نیازهای ضروری تشکل‌های دانشجویی است.
وی افزود: کمک به برگرداندن فضای سیاسی کشور به یک اعتدال و رعایت حرمت‌های متقابل از وظایف اصلی تشکل‌های دانشجویی است.
*آگاهی‌بخشی به جامعه دانشجویی از وظایف تشکل‌های دانشگاهی است
هدایت‌زاده، تشکل‌های دانشجویی را دارای توانایی اثرگذاری روی جامعه دانشجویی و به دنبال آن تاثیرگذاری بر جامعه عامه دانست و متذکر شد: چند سال است که تشکل‌های دانشجویی فضای نقد لازم و جدی را پیگیری نمی‌کنند و تاثیرگذاری آنها کم شده است.
وی، آگاهی‌بخشی را یکی از وظایف تشکل‌های دانشجویی دانست و تصریح کرد: در تاریخ ایران تشکل‌های دانشجویی پل ارتباطی بین بدنه مردم، قشر دانشجو و مسئولان بوده‌اند و می‌توانستند آگاهی بخشی را به جامعه تزریق کنند.
*فضای دانشگاه نباید لبریز از هیجان‌های کاذب شود
دبیر انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه گیلان با اشاره به انتخابات ریاست جمهوری سال آینده، گفت: نباید اجازه داد فضای دانشگاهها لبریز از هیجان‌های کاذب شود.
وی افزود: پرداختن به موضوع انتخابات به صورت روبنایی و حول محور اشخاص موجب ایجاد فضای هیجانی کاذب در جامعه دانشگاهی و در بین مردم می‌شود.
هدایت‌زاده، قرار دادن اطلاعات درست و بدون جهت‌گیری و کافی و کامل را وظایف تشکل‌های دانشجویی در فضای دانشگاهها برشمرد و اذعان کرد: مردم بهترین قاضی هستند و اگر اطلاعات صحیح به آنها برسد در حساس‌ترین مواقع بهترین تصمیم را می‌گیرند.
وی، مفاهیم اصلی انقلاب اسلامی را استقلال‌طلبی، آزادیخواهی، جمهوریت و اسلامیت نظام حاکم دانست و گفت: باید به گفتمان اصیل انقلاب اسلامی نزدیک‌تر شویم.
*وظیفه تشکل‌های دانشگاهی حفظ ارزش‌های اسلامی است
مسئول جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه گیلان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در رشت با اشاره به اینکه طبق فرموده مقام معظم رهبری سرپل‌های اصیل دانشجویی در دانشگاهها باید تشکیل شود، اظهار کرد: اکنون سرپل‌های اصیل دانشجویی در فضای دانشگاهها فعالیت ندارند.
عارف حسین‌پور با اشاره به وظایف دانشجویان در محیط دانشگاه، ابراز کرد: وظیفه دانشجویان و تشکل‌های دانشجویی حفظ ارزش‌های انقلاب اسلامی و شعائر دینی است.
*هدف اساتید و دانشجویان تشکیل جامعه اسلامی به معنای حقیقی است
یکی از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی رشت در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در رشت با بیان اینکه دانشجویان باید نسبت به اتفاق‌های اطراف خود آگاه باشند، اظهار کرد: دانشجویان نباید نسبت به اتفاق‌های جامعه ساکن و منفعل باشند و باید در محیط دانشگاه و جامعه اثرگذار باشند.
مرتضی مهرورز، جنبش‌ها و حرکت‌های دانشجویی را از اثرگذارترین حرکت‌ها دانست و گفت: دانشجویان دارای صفات پاکی، صداقت و صفای باطن هستند.
وی با بیان اینکه دانشجویان و اساتید متعهد باید برای تشکیل یک جامعه اسلامی به معنای واقعی تلاش کنند، ابراز کرد: یکی از اهداف تشکل‌های دانشجویی، صدور انقلاب اسلامی به دیگر نقاط دنیا است که این اهداف با داشتن حرکت‌ها و جنبش‌های مستحکم و اندیشه محور محقق می‌شود.
*دانشجویان با نوآوری و خلاقیت‌ها به دور زدن تحریم کمک کنند
این دانشجو، ماموریت نسل جوان و دانشجویی امروز ایران را تبلیغ و ترویج اندیشه‌های انقلاب اسلامی به آن‌سوی مرزها بیان کرد و افزود: دانشجویان به ویژه در دوران فشار و تحریم دشمنان، در مسایل علمی با نوآوری‌ها و خلاقیت باید سبب شکوفایی علمی و اقتصادی کشور شوند.
مهرورز، خودکفایی در عرصه‌های مختلف را از راهکارهای مقابله با تحریم‌ها دانست و تصریح کرد: باید با روحیه جهادی و عزمی راسخ در برابر تهدیدهای دشمنان ایستاد و این فشارها و تحریم‌ها را با خلوص عمل و چشم امید داشتن به وعده‌های الهی پشت سر گذاشت که پس از هر سختی آسانی قرار دارد.
*دانشجویان افسران مقابله با جنگ نرم دشمنان هستند
مسئول حوزه بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی رشت نیز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در رشت با اشاره به اینکه دانشجویان قشری فعال و پویا هستند و پرسش‌های مجهول بسیاری دارند، اظهار کرد: طبق فرموده مقام معظم رهبری دانشجویان افسران مقابله با جنگ نرم دشمنان هستند.
مهدی کاشفی، با بیان اینکه دانشجویان متعهد و انقلابی باید گوش به فرمان ولایت باشند، گفت: همه باید با توجه به بیانات مقام معظم رهبری برای رسیدن به اهداف و آرمان‌های انقلاب اسلامی تلاش کنیم.
وی به برخی از مشکلات حاکم بر فضای دانشگاهها اشاره کرد و افزود: در دوره کنونی دانشگاهها از لحاظ فرهنگ اسلامی و موضوع حجاب و عفاف دارای مشکلات بسیاری هستند که در شأن قشر فرهیخته دانشجو نیست.
*دانشجوی علاقه‌مند به اسلام و ایران خستگی‌ناپذیر و اهل علم و پژوهش است
مسئول حوزه بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی رشت، دانشجویان را افرادی مطالبه‌گر نامید و ابراز کرد: یک دانشجوی علاقه‌مند به اسلام و ایران فردی خستگی‌ناپذیر، اهل پژوهش و پیگیر انجام دادن کارهای سخت است.
وی با اشاره به برخی از فعالیت دانشجویان متعهد در سازمان بسیج دانشجویی، خاطرنشان کرد: هدف همه ما باید رضای خدا و خوشنودی امام زمان (عج) باشد.
کاشفی، به فشارها و تحریم‌های دشمنان نظام اسلامی اشاره کرد و افزود: بسیج دانشجویی تنها نهادی است که دانشجویان با افکار متفاوت در آن اطراف یکدیگر جمع شده‌اند تا آرمان‌های انقلاب اسلامی را تحقق بخشند.
*دانشجویان نقش مهمی در ترویج ارزش‌های انقلاب اسلامی دارند
رئیس دانشگاه پیام نور گیلان در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در رشت با بیان اینکه استکبارستیزی دانشجویان پیرو خط امام در طول تاریخ انقلاب اسلامی به یادگار می‌ماند، اظهار کرد: دانشجویان در ابتدای انقلاب با الهام از فرمایش‌های امام خمینی (ره) در راه بیداری، استقلال و آزادی ملت ایران از زیر بار رژیم پهلوی نقش زیادی داشتند.
مرتضی رضایی‌صوفی با اشاره به اینکه دانشجویان آگاه و روشنفکر هر جامعه به عنوان راهنما و ترسیم کننده وضعیت جامعه نقش خطیری بر عهده دارند، ابراز کرد: دانشجویان قشر اندیشمند جامعه هستند که نقش مهمی در ترویج ارزش‌های اسلامی و انقلاب اسلامی دارند.
وی، نقش محوری دانشجویان در برهه کنونی کشور را تولید علم، ارائه الگوهای علمی و نظریه‌پردازی مورد درخواست مقام معظم رهبری دانست و گفت: در این راستا دانشجویان با توجه به باورها و هویت اسلامی و ایرانی باید نسبت به تعریف و تبیین علوم در عرصه‌های مختلف همت کنند.
رئیس دانشگاه پیام نور گیلان، با اشاره به پیشرفت‌های چشمگیر ایران اسلامی در علوم مختلف، تصریح کرد: جایگاه و رتبه انقلاب اسلامی در بحث تولید علم در سطح بین‌المللی نشان از همت، خودباوری و تلاش دانشمندان و دانشجویان ایران اسلامی دارد.
*اساتید و دانشجویان قوه عاقله و تصمیم‌ساز جامعه هستند
عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در رشت با بیان اینکه کشور مانند یک پیکر است که اساتید و دانشجویان از جهاتی نقش مغز آن را دارند، اظهار کرد: اساتید و دانشجویان قوه عاقله و تصمیم‌ساز جامعه هستند.
علی‌محمد جلوه، با اشاره به ضرورت توجه به آرمان‌های شهدای 16 آذر 1332، گفت: باید به این مسئله توجه کرد که نیکسون مانند یزید یک فرد نیست، بلکه یک جریان است.
*دشمن مغزها را هدف قرار داده است
وی شناخت یزید زمان را از ضرورت‌های دوران کنونی دانست و ابراز کرد: در سال 1332 نیکسون نماد جریان باطل و حامی صهیونیست جهانی بود و دانشجویان در آن زمان به این مسئله پی بردند و جانشان را در راه حق و حقیقت دادند.
عضو بسیج اساتید گیلان، با اشاره به اینکه روزی دشمنان با توپ و تانک از مرزهای کشور به ما هجوم آوردند، تصریح کرد: در دوران کنونی دشمنان بیش از مرزها به مغزها توجه می‌کنند.
وی، با تصریح بر اینکه دشمن به دنبال این است تا آرمان‌ها، باورها، ایده‌ها، تفکرات و مقدسات را مورد هدف قرار دهد، اذعان کرد: دشمن به جای برخورد سخت با روش‌های زیرکانه به دنبال اهداف شوم خود است.
جلوه، دانشجویان را در دوران کنونی در خط مقدم جنگ نرم دشمنان دانست و گفت: در این جبهه باید دانشجویان و اساتید در خط مقدم باشند.
وی آگاهی دانشجویان نسبت به مسایل روز را مورد تاکید قرار داد و یادآور شد: دانشجویان باید بدانند که تمام مشکلات دنیا زیر سر صهیونیسم است و آمریکا و غرب نیز زیر تسلط آنها هستند.
*دشمن به دنبال هدف قرار دادن ولایت‌فقیه است
این استاد دانشگاه، عملکرد جامعه دانشگاهی در فتنه 88 را ضعیف دانست و گفت: در فتنه 88 با این که توقع می‌رفت دانشگاهها در خط مقدم روشنگری باشند اما دانشگاه و دانشجویان از کارگران و روستایی‌ها نیز عقب‌تر بودند و نمره قبولی نگرفتند.
وی، ولایت‌فقیه را مانند چشم نظام اسلامی دانست و ابراز کرد: دشمن به دنبال هدف قرار دادن ولایت است و همه باید خود را با ولایت هماهنگ کنیم.
جلوه اعمال هر فردی را مرتبط با نوع تغذیه فکری او دانست و اذعان کرد: دشمنان از طریق سایت‌ها و ماهواره‌ها در حال تغذیه فکری مردم به ویژه جوانان و دانشجویان هستند.
عضو بسیج اساتید گیلان، با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری که اساتید و دانشجویان را افسران جنگ نرم با دشمنان نامیدند، خاطرنشان کرد: اهالی دانشگاه باید در خط مقدم جنگ نرم دشمن باشند و افکار و اندیشه‌های دشمن را افشا کنند.
وی، معرفی کردن مرام‌ها را مهم‌تر از نام‌ها دانست و افزود: باید ابوسفیان، معاویه و یزید زمان خود را بشناسیم و به دیگران بشناسانیم.
*دانشجویان باید تداوم بخش شهدای 16 آذر باشند
مسئول نهاد نمایندگی ولی‌فقیه در دانشگاه گیلان در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در رشت با بیان اینکه دانشجویان باید تداوم‌بخش شهدای 16 آذر باشند، اظهار کرد: باید حرکت ضداستکباری شهدای 16 آذر را تداوم داد و روحیه استقلال‌طلبی و آزادیخواهی را به معنای حقیقی طبق هویت ملی و دینی پیگیری کرد
حجت‌الاسلام سعید مهدوی با اشاره به اینکه باید با توجه به ظرفیت زمان آرمان‌ها را بازیابی کرد، گفت: در دوره کنونی برای استکبارستیزی واقعی در دانشگاهها در مرحله نخست اساتید و دانشجویان باید برای اسلامی شدن دانشگاهها تلاش و همت کنیم.
*ضرورت ایجاد نهضت تولید علم در حوزه علوم انسانی
وی، کشور را نیازمند ایجاد یک نهضت تولید علم به ویژه در حوزه علوم انسانی دانست و ابراز کرد: پس از اینکه با انقلاب اسلامی استقلال سیاسی را به دست آوردیم در دوره کنونی باید در راه رسیدن به استقلال اقتصادی با توجه به موضوع جنبش نرم‌افزاری و تولید علم تلاش خود را بیشتر کنیم.
مسئول نهاد نمایندگی ولی‌فقیه در دانشگاه گیلان، توجه به موضوع سبک زندگی در دوران کنونی با توجه به آموزه‌های اسلامی و ایرانی را مهم خواند و یادآور شد: برای تمدن‌سازی اسلامی باید حوزه سبک زندگی را مورد دقت قرار دهیم و آثار منفی حدود یک قرن استبداد و استعمار غربی‌ها در فضای دانشگاه در بخش‌های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و علمی را با عزمی جدی برچید.
وی افزود: با همت دانشجویان باید جامعه را بدون ماهیت غربی سامان دهیم و جامعه‌ای بر اساس آموزه‌های دینی و هویت ایرانی ترسیم کنیم.
مهدوی، با اشاره به اینکه هویت اسلامی و ایرانی به دلیل خو گرفتن در صدها ساله جدا از یکدیگر نیستند، ابراز کرد: توجه به موضوع سبک زندگی از وظایف به‌روز دانشگاهها است.
به گفته وی، اگر دانشجویی وطن خود را دوست دارد و خواهان استقلال و آزادی به معنای هویت اسلامی و ایرانی کشور است و اگر روحیه مطالبه‌گری در حوزه عدالت و استقرار آن را خواهان است باید در راستای سامان دادن به یک نهضت اجتماعی همت کنند تا بتوانند وجود تمدن عظیم اسلامی را تجربه کنند.
این مسئول، با اشاره به اینکه در گذشته نیز شاهد دوره طلایی تمدن ایران با تلاش جوانان این مرز و بوم بوده‌ایم، گفت: اکنون به برکت خون شهدا شاهد عزت، اقتدار، استقلال و رشد در حوزه‌های مختلف علمی و فناوری هستیم.
*به نسل کنونی امیدوار هستیم
وی با تصریح بر اینکه اگر ملتی بخواهد می‌تواند قله‌های سعادت را فتح کند، ابراز کرد: طبق فرموده مقام معظم رهبری نسل امروز انقلاب اسلامی اگر از نسل نخست بهتر نباشند از آنها کمتر نیز نیستند.
مهدوی متذکر شد: می‌توان به نسل جوان دانشجو امیدوار بود، اگر آرمان‌هایش رنگ و بوی الهی و دینی داشته باشد و طبق هویت خود گام بردارد.
انتهای پیام/2300/ی/گ1003
----------------------------
گزارش از حمید رازی زاده
----------------------------
