مریم چیت‌چی امروز در گفت‌و‌گو با خبرنگار فارس در رفسنجان اظهار داشت: در زندگی روزمره با مواردی از مسمومیتها برخورد می‌کنیم که عدم آگاهی از طرز برخورد صحیح با این مسمومیتها ممکن است منجر به مرگ شود.
وی بیان داشت: از آن جایی که بیشتر مسمومیتها در منزل روی می‌دهد، ارائه اطلاعات کافی برای تمام افراد خانواده‌ها ضروری است.
چیت‌چی افزود: مسمومیت مجموعه‌ای از اختلالات بدن است که بر اثر جذب ماده‌ای بیگانه که به آن سم گفته می‌شود، بروز می‌کند و بیشتر مسمومیتها به دلیل بی‌احتیاطی و به صورت اتفاقی است، اما گاهی نیز به قصد خودکشی است.
وی عمده‌ترین عوامل مسمومیت‌زا در ایران را شامل داروها، گاز منواکسیدکربن و دیگر گازهای سمی، سموم دفع آفات، مواد شیمیایی، محصولات بهداشتی، شوینده و آرایشی موجود در منزل، گیاهان سمی، فلزات سنگین، گزیدگی‌ها و غذای آلوده به سموم، مصرف گیاهان دارویی و مواد شوینده مانند جوهر نمک و وایتکس، مصرف انواع مسکن‌ها مانند استامینوفن کدوئین و داروهای بیماری‌های قلبی و عروقی دانست.
چیت‌چی عمده‌ترین موارد مسمومیت در بزرگسالان را ناشی از داروهای مسکن، آرامبخش، ضدافسردگی و همچنین محصولات پاک‌کننده و گزش یا نیش ذکر کرد.
وی بیان کرد: در کودکان مسمومیتها بر اثر خوردن مواد شیمیایی و بهداشتی، مواد شوینده، اجسام قابل بلع مثل باطری، داروها و گیاهان آپارتمانی سمی بوده است و از میان داروها، بیشترین موارد مسمومیت ناشی از داروهای مسکن و خواب‌آور، ترکیبات مخدر مثل هروئین، کوکائین، متادون و از میان غیر داروها بیشترین مسمومیت ناشی از الکل بوده است.
مصرف زیاد داروها مسمومیت‌زا است
چیت‌چی گفت: هر گاه و در هر کجا مسمومیتی روی داد، خونسردی خود را حفظ کرده و با اورژانس و یا مرکز اطلاع‌رسانی داروها و سموم با شماره تلفن 1490 یا 8220045 تماس بگیرید.
وی افزود: در هنگام تماس بهتر است اطلاعاتی مانند سن، جنسیت و وزن تقریبی فرد مسموم، علت بروز مسمومیت، سابقه پزشکی فرد مسموم، ترکیب و یا ترکیبات ایجاد کننده مسمومیت، مقدار مصرف شده از هر ترکیب، زمانی که تماس با آن ترکیب روی داده و راه بروز تماس «از طریق چشم، استنشاق، پوست و..» هر گونه اقدام درمانی که پیش از تماس انجام گرفته است را داشته باشید.
چیت‌چی عنوان کرد: کارکنان اورژانس و مرکز اطلاع‌رسانی داروها و سموم پس از دریافت اطلاعات فوق و بررسی وضعیت بیمار، توصیه‌های لازم را ارائه می‌کنند و چنانچه مسمومیت روی داده در منزل قابل کنترل و درمان نباشد، شما به پزشک و یا بیمارستان ارجاع می‌شوید.
وی بیان داشت: در موارد بروز مسمومیت پیش از تماس با مرکز اطلاع‌رسانی داروها و سموم، برای حذف سم یا کاهش آسیب، یکسری اقدامات اولیه قابل انجام است.
این پزشک گفت: به وسیله آب باید دهان را کاملا از بقایای سم بشویید، بیمار را وادار به استفراغ نکنید، القای استفراغ می‌تواند به بیمار آسیب بزند و چنانچه بیمار استفراغ کرده باشد، وی را به سمت چپش بخوابانید تا از ورود مواد استفراغی به راه‌های هوایی جلوگیری شود و به بیمار هیچ غذا و یا نوشیدنی تا زمانی که توصیه نشده ندهید.
چیت‌چی افزود: سریعا مصدوم را به هوای آزاد منتقل کنید، سعی کنید تا حد امکان سریع محیط آلوده را ترک کرده و از تنفس دود و بخار آلوده خودداری کنید از تمیز و خالی بودن دهان و راه‌های تنفسی مصدوم اطمینان حاصل کنید و چنانچه در فضای بسته یا داخل منزل هستید، درها و پنجره‌ها را باز کرده تا تهویه هوا بهتر انجام گیرد.
وی بیان کرد: لباس‌های آلوده را سریعا خارج کنید اگر باقی‌مانده سم به صورت پودر خشک وجود دارد آن را با دستمال خشک پاک کنید و برای حداقل 15 دقیقه پوست را با آب معمولی شستشو دهید و به خاطر داشته باشید از هیچ دارو یا پمادی در محل تماس با سم استفاده نکنید مگر آنکه توسط پزشک تجویز شده باشد.
وی گفت: چنانچه بیمار دارای لنز است، آن را از چشم خارج کنید و چشم آلوده شده را به مدت حداقل 15 دقیقه با آب معمولی شستشو دهید از ورود آب آلوده به چشم غیر درگیر خودداری کنید و طی شستشو مطمئن شوید چشم بیمار باز است و وی را به پلک زدن تشویق کنید و به بیمار توصیه کنید از مالش دادن چشم‌ها خودداری کند.
سرپرست معاونت دارو و غذای دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان شایع‌ترین علت بروز مسمومیتها را مصرف داروها بیش از مقادیر درمانی و تجویز شده دانست.
قوطی‌های کنسرو را کنترل کنید
چیت‌چی با بیان توصیه‌هایی در مورد اقدامات اولیه در مواقع بروز و پیشگیری از مسمومیتها ابراز داشت: نخستین اقدام در مواقع بروز مسمومیت تماس با مرکز فوریت‌های پزشکی 115 است.
وی با اشاره به اینکه یکی از مهم‌ترین علائم مسمومیت‌های غذایی بروز اسهال است، ابراز داشت: پس از ورود به منزل دستان خود را آب ولرم و صابون بشویید و همچنین غذاهای خام مثل گوشت و مرغ را جدا از سایر غذاها نگهداری کنید.
وی افزود: مواد غذایی به ویژه مواد پخته شده را به مدت طولانی در معرض هوا قرار ندهید، برای جلوگیری از کپک زدن نان آنها را به صورت خشک نگهداری کنید و نان‌های کپک زده را در بسته جداگانه دور بریزید و همیشه قوطی‌های کنسرو و مواد غذایی بسته‌بندی شده را از لحاظ تاریخ تولید و انقضا، زنگ‌زدگی و باد کردن در قوطی بررسی کنید.
این مسئول عنوان کرد: کودکان برای شناسایی هر چیزی آن را به دهان خود می‌برند لذا تا حد امکان داروها و مواد شیمیایی را از محیط اطرافتان دور نگه دارید در صورت خوردن قسمت‌های مختلف یک گیاه توسط کودکان سریعا با اورژانس تماس بگیرید.
چیت‌چی اظهار کرد: مصرف یک گیاه توسط حیوانات اهلی یا وحشی دلیل بر غیر سمی بودن آن برای انسان نیست در صورت تماس پوست و یا چشم با مواد اسیدی یا قلیایی، پوست و چشم را مقادیر فراوان آب شستشو داده و مصدوم را به مرکز درمانی منتقل کنید.
وی با بیان اینکه اگر کودک نفت بخورد کشنده نیست، اما اگر وادار به استفراغ شود ممکن است به مرگ وی منجر شود، تصریح کرد: کودکان زیر سه سال، بیماران قلبی، دیابتی و افراد مسن، معلولان حرکتی و بیماران مبتلا به آلرژی در معرض خطر بالای حساسیت پس از گزیدگی هستند لذا گزیدگی در این افراد را جدی بگیرید.
چیت‌چی با ذکر این نکته که مصرف خودسرانه دارو بدون تجویز پزشک جان بیمار را به خطر می‌اندازد، تصریح کرد: شایع‌ترین علت بروز مسمومیتها مصرف داروها بیش از مقادیر درمانی و تجویز شده است.
وی عنوان کرد: آنتی‌بیوتیک‌ها را طبق دستور پزشک سر ساعت معین و تا پایان دوره مصرف کنید و هیچ گاه آنتی‌بیوتیک تجویز شده را به افراد دیگر با علائم مشابه پیشنهاد نکنید.
گیاهان دارویی هم موجب مسمومیت می‌شوند
چیت‌چی گفت: پیش روی فرزندان خود هیچ‌گاه دارو مصرف نکنید، ممکن است بچه‌ها کار شما را تقلید کنند، اگر به کودک خود دارو می‌دهید به او تفهیم کنید که این دارو است و از کلماتی مانند آب‌نبات، شکلات و یا خوراکی استفاده نکنید.
وی بیان کرد: بروز مسمومیت توسط برخی از داروها ممکن است در ابتدا علائمی را نشان ندهد اما می‌توانند منجر به صدمات دائمی کبد و کلیه فرد مسموم شود.
چیت‌چی اذعان داشت: در دوران سالمندی به دلیل تغییرات ساختاری در بدن مانند کبد و کلیه میزان مایعات، عضلات و چربی بدن تغییراتی در جذب و دفع داروها بروز می‌کند و بی‌اعتنایی به مصرف دقیق داروها ممکن است، موجب بروز مسمومیت در این افراد شود، همچنین بر مصرف دارو افراد مسن خانواده نظارت داشته باشید، زیرا ممکن است داروهای خود را به اشتباه و یا به طور تکراری مصرف کنند.
وی با بیان اینکه بسیاری از گیاهان دارویی و داروهای گیاهی در صورتی که بیشتر از حد و به صورت خودسرانه استفاده شوند می‌توانند موجب بروز مسمومیت باشند، تصریح کرد: محصولات شیمیایی و شوینده، نفت و یا بنزین را هیچ‌گاه در ظروف مواد خوراکی مانند بطری‌های نوشابه نگهداری نکنید، چون ممکن است موجب خورده شدن اتفاقی این مواد توسط کودکان شود.
چیت‌چی افزود: در هنگام استفاده از مواد شیمیایی در و پنجره را باز بگذارید تا هوا به خوبی جریان داشته باشد و همیشه پس از استفاده از مواد شوینده درب آنها را بلافاصله ببندید و در یک کمد قفل‌دار نگهداری کنید.
سرپرست معاونت دارو و غذای دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان به کسانی که فرزند خردسال در منزل دارند هم توصیه کرد: در صورتی که در خانه کودک خردسال دارید مواد شوینده و پاک‌کننده را در طبقات بالایی کمدها و کابینت‌ها نگهداری کنید، همچنین از نگهداری دارو در کنار مواد غذایی در یخچال خودداری کنید.
چیت‌چی با بیان اینکه مسمومیت با گاز مونوکسید کربن یکی از مرگبارترین انواع مسمومیت است، افزود: توصیه‌های ایمنی در رابطه با استفاده صحیح از وسایل گرمایی را جدی بگیرید، استفاده از بخار‌ی‌های بدون دودکش، فقط در محیط‌هایی که دارای تهویه و جریان مناسب هوا هستند مجاز است.
وی علائم مسمومیت با گاز مونوکسید کربن را سردرد، گیجی، ضربان شدید شقیقه‌ها، وزوز گوش و خواب‌آلودگی و در ادامه بروز استفراغ و تپش قلب بیان کرد.
................................
گفت‌و‌گو از زهرا بمی‌نژاد
...............................
انتهای پیام/80016/غ/ژ1001
