به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس از ساری، بی‌تردید باید گفت برنامه و استراتژی دو عنصر بسیار مهم در فرآیند مدیریت شهری است که فقدان آنها به آشفتگی و نوعی درهم‌ریختگی در تمامی عناصر شهری منجر خواهد شد و در نهایت جریان طبیعی و روزمره زندگی در شهرها را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
بر این اساس امروزه در تعریف نوین مدیریت شهری جایگاه برنامه‌ریزی و استراتژی به عنوان دو رکن اساسی و اصلی در این مقوله کاملا تبیین یافته است.
به عبارت دیگر اعمال مدیریت در یک مجموعه فاقد برنامه مدون و استراتژی مشخص نتیجه‌ای جزء روزمرگی و هدر رفت زمان و سرمایه نخواهد داشت.
براساس این مفروض‌ها با نگاهی مختصر به سیمای شهری مازندران به وضوح در می‌یابیم که اعمال مدیریت در این شهرها از گذشته بر پایه نوعی روزمرگی به دور از هرگونه برنامه‌ریزی و استراتژی راهبردی و کاربردی تداوم یافته است.
تحقیق و تفحص در علل ماهوی معضلات عدیده‌ای همچون ترافیک و زباله نشان می‌دهد که اگر از گذشته‌های نه چندان دور مدیریت شهری در استان بر اساس برنامه‌ای تعریف شده و استراتژی مشخص صورت می‌پذیرفت، هیچگاه ساکنان این شهرهای زیبا به چنین معضلاتی مبتلا نمی‌شدند.
از سوی دیگر هرچه زمان می‌گذرد مسائل و معضلات شهری مازندران به ویژه در شهرهای بزرگ نظیر مرکز استان ابعاد گسترده‌تر و پیچیده‌تری می‌یابد که مهار و کنترل آن دشوارتر و مستلزم صرف هزینه‌های هنگفت خواهد بود.
با این وجود می‌توان گفت اگر در دوران کنونی طرح‌های جامع و تفضیلی بر مبنای اصول علمی، کارشناسی و با استراتژی مشخص برای ساماندهی مسائل شهری استان تدوین و اجرایی نشود در آینده‌ای نه چندان دور معضلات زیستی در این شهرها ابعاد وخیم‌تری خواهد یافت.
معضلاتی همچون ترافیک که محصول عدم گسترش راه‌ها و معابر درون شهری است، عدم بهینه‌سازی عناصر و المان‌های مهم شهری، عدم ساماندهی بافت‌های فرسوده و همچنین قانونی کردن ساخت و سازهای غیراستاندارد و غیرمجاز که شهرداری‌ها از طریق راهکار ماده 100 مجوز آن را صادر می‌کنند.
به هر تقدیر هم‌اکنون زندگی در شهری‌های استان دچار چالش‌های اساسی است که بخش عمده‌ای از این معضلات معلول رویکرد سنتی مدیران شهری است که در صورت تداوم چشم‌انداز امید بخشی را برای آینده زندگی ساکنان این مناطق نمی‌توان متصور بود.
در این سلسله گزارش‌ها سعی شده مهمترین چالش‌های مدیریت شهری در مازندران با استفاده از دیدگاه‌های کارشناسان بررسی شود.
بهینه‌سازی عناصر شهری
امروزه یکی از مولفه‌های اصلی و اساسی در مدیریت شهری ضرورت دقت در مکان‌گزینی، استقرار عناصر و المان‌های شهری در مکان‌های مناسب است.
عناصری نظیر ساختمان‌های اداری، پارک‌ها، بازارهای هفتگی و روز، سینماها، مدارس و مهدهای کودک، بانک‌ها و سازمان‌های خدماتی نظیر آتش‌نشانی، شهرداری یا سازمان‌هایی نظیر زندان و پادگان از جمله عناصری هستند که سیمای شهرها به میزان زیادی به مکان‌گزینی آنها بستگی تام دارد.
به این معنا که اگر این عناصر براساس مطالعات کارشناسی و مهندسی در مکان‌هایی درست طرح‌ریزی و استقرار یابند مسلما سیمای شهر آراسته و نشان‌دهنده ذهنیت خلاق مدیران شهری در فرایند اداره آن است و اگر این عناصر به گونه‌ای آشفته و غیرکارشناسی در مکان‌های مختلف شهر به صورت پراکنده استقرار یابند نشان‌دهنده سیطره روزمرگی و مبتنی بر روش‌های مدیریت سنتی در فرایند اداره شهر خواهد بود.
با این توصیف نگاهی گذرا به سیمای شهرهای استان و مطالعه چیدمان عناصر مهم شهری به راحتی در می‌یابیم که استقرار این عناصر براساس الگوی کارشناسی شده صورت نگرفته است.
به عبارتی دیگر استقرار پادگان نظامی در یکی از مناطق پرجمعیت و پرتراکم شهر، همچنین استقرار سازمان آتش‌نشانی در خیابانی با ترافیک سنگین که امکان هرگونه خدمات‌رسانی را در مواقع لزوم با تاخیر زیاد مواجه می‌سازد نشان می‌دهد که مدیریت شهری در این گونه شهرها برمبنای علم روز سیر نکرده است.
به اعتقاد کارشناسان در حال حاضر برای حل بسیاری از معضلات شهری مازندران نظیر مشکل ترافیک ضروری است عناصر مهم و تاثیرگذار شهری ساماندهی شوند که در این فرآیند انتقال و جابجایی برخی از سازمان‌ها و دستگاه‌های اجرایی به نقاطی خارج از هسته مرکزی شهر و یا اصلاح هندسی بسیاری از معابر و تقاطع‌ها اجتناب‌ناپذیر است.
به عنوان مثال در شهر ساری انتقال سازمان‌هایی که روزانه محل مراجعه بسیاری از شهروندان است و به علت واقع شدن در هسته مرکزی شهر باعث ایجاد گره‌های کور ترافیکی می‌شوند یا استقرار سازمان‌هایی نظیر آتش‌نشانی که خدمت‌رسانی آن به سرعت و در کمترین زمان ممکن باید انجام شود از جمله اولویت‌هایی هستند که باید در دستور کار شورا و شهرداری قرار گیرد از این رو برنامه‌ریزی برای بهینه‌سازی، مکان‌یابی و استقرار این واحدها می‌تواند روند رو به رشد معضل ترافیک در خیابان‌های اصلی شهر را کاهش دهد و فرایند خدمت‌رسانی به شهروندان را تسهیل و تسریع کند.
کمبود منابع مالی مهمترین چالش
نماینده مردم ساری و میاندرود و عضو کمیسیون عمران مجلس در گفت‌وگو با فارس گفت: زیرساختهای شهری مازندران باید در پرتو نگاه ملی به منظور خدمت‌رسانی موثر و مطلوب به شهروندان و انبوه مسافرانی که در فصول مختلف به مازندران سفر می‌کنند تقویت شود.
محمد دامادی با تاکید بر ضرورت اهتمام همه مسئولان به ویژه نمایندگان مردم استان در خانه ملت درباره ارتقای شاخص‌های زندگی شهری در مازندران تصریح کرد: واقعیت آن است که در حال حاضر شاخص‌های زندگی شهری در استان از وضعیت ترافیکی، فضای سبز، پارک‌ها و تفرجگاه‌ها و اماکن ورزشی وضعیت مناسبی ندارد که مهمترین علت این امر کمبود منابع مالی است.
دامادی افزود: منابع مالی فعلی که عمدتاً حاصل مشارکت مردمی در پرداخت عوارض شهری است هرگز نمی‌تواند تامین‌کننده نیازمندی‌های رو به تزاید هزینه‌های شهری باشد، از این رو اختصاص اعتبارات و تسهیلاتی خاص از طریق منابع ملی به منظور بهینه‌سازی سرانه شهری و همچنین تجهیز زیرساخت‌ها برای ارائه خدمات مطلوب به شهروندان از ضروریات است که لزوماً باید در سایه تعامل مثبت و موثر همه عناصر تاثیرگذار در فرآیند تصمیم‌سازی و مدیریت شهری محقق شود.
عضو کمسیون عمران مجلس با اشاره به ظرفیت‌های بی‌نظیر شهرهای استان گفت: سواحل زیبا و رویایی، اراضی بکر و سرسبز جنگلی و مناطق ییلاقی متعدد و نقاط تفرجگاهی منحصر به فرد از جمله مولفه‌هایی است که در صورت سرمایه‌گذاری و بهره‌وری بهینه می‌تواند رونق هر چه بیشتر شهرهای استان را در پی داشته باشد.
وی خاطرنشان کرد: شهرهای استان به لحاظ دارا بودن ویژگی‌های ملی و منطقه‌ای می‌توانند در صورت تجهیز زیرساخت‌ها، مرکز ثقل تولید، تجارت، توریسم و ارائه خدمات مطلوب به تمامی نقاط ایران باشند.
وی حل مشکلات امروز شهرهای مازندران از قبیل معضل زباله، ترافیک و نامناسب بودن فضای سبز شهری و همچنین ساماندهی بافت‌های قدیمی را از ابتدایی‌ترین اقدامات برای ایجاد تحولات بنیادین در وضعیت زندگی شهروندان عنوان و تصریح کرد: کمبود منابع مالی مهمترین چالش در فرآیند مدیریت شهری ساری است.
------------------------------------
گزارش از کوروش غفاری‌چراتی
------------------------------------
انتهای پیام/68013/غ40/ض1002
