به گزارش خبرگزاری فارس از همدان، تمدن چند هزار ساله ایران نشانی بر کثرت و تنوع هنرهای دستی در این کشور است که زمانی به عنوان صنعت اصلی در این سرزمین به شمار می‌رفت و از این طریق درآمدهایی برای کشورها به دست می‌آمد.
صنایع دستی از صنایعی است که مانند سایر صنایع دودزا نیست و سرمایه‌های کلانی را برای صنایع خود نیاز ندارد اما آیا امروزه نیز می‌توان از آن به عنوان صنعت در کشور نام برد.
در این راستا امور بسیاری باعث ضعف این صنعت و به حاشیه کشانده شدن آن شده است به طوری که یکی از آنها شاید نبود شناخت نیاز واقعی بازار، سلیقه مصرف‌کننده امروزی، عدم توجه مسئولان و یا به عبارتی بازاریابی مناسب است.
این نبود توجه به تولیدات صنایع دستی در کشور سبب شده، به این صنعت ـ هنر ایرانی لطمات جبران‌ناپذیری وارد شود. در صورتی که این صنعت در طول سالیان دراز نشان داده می‌تواند بسیاری از بازارها و توجهات داخلی و خارجی را به خود معطوف کند و ارزآوری مناسبی برای کشور داشته باشد.
نبود توجه به صنایع دستی باعث شده صنایع دستی کشورهای دیگری مانند چین با کیفیت بسیار پایین و با استفاده از موادی که گاه استفاده از آنها توسط بسیاری از متخصصان علوم بهداشتی و سلامتی منع شده، بازارهای جهانی و حتی بازار داخلی کشور ما را در اختیار خود درآورد.
مسئولان و متولیان صنایع دستی هر ساله اقدام به برگزاری نمایشگاه صنایع دستی می‌کنند تا هنرمندان و صنعتگران بتوانند محصولات تولیدی خود را در عرصه‌ای عمومی به نمایش بگذارند.
عرصه‌ای که هم مردم و هم مسئولان بتوانند از تولیدات استفاده کرده و هم از آن دیدن کنند و هم به دغدغه‌های فعالان این حوزه بپردازند دغدغه‌ای که می‌تواند در مواقعی چنان عرصه را به آنها تنگ کند که موجب جدایی آنها از این حوزه شود.
* جانمایی مناسب نمایشگاه از نقاط قوت نمایشگاه به شمار می‌رود
نهمین نمایشگاه صنایع دستی همدان برای نخستین بار در تپه هگمتانه برگزار شد، تپه‌ای که نشان از قدمت 3 هزار ساله همدان و پایتخت مادها دارد و با عجین شدن با صنایع دستی همدان رنگ و بوی بهتری به خود گرفته بود به طوری که حجم بازدیدکنندگان از تپه و نمایشگاه به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته بود.
محوطه باز تپه هگمتانه پس از سال‌ها رنگ و بوی آئین‌های سنتی و چادرهای عشایر را به خود می‌دید که با پخت انواع غذاهای سنتی، حال و هوای خاصی به نمایشگاه بخشیده بودند.
ساعات بازدید این نمایشگاه از 16 تا 21 شب برای شهروندان در نظر گرفته شده بود اما برخی از مردم تمایل داشتند این نمایشگاه صبح‌ها نیز بتواند پذیرای مردم باشد چرا که این ساعات بازدید آن هم از نمایشگاه صنایع دستی زمان اندکی بود به طوری که حتی برخی رسانه‌ها نیز زمان کمتری را برای پوشش خبری این نمایشگاه داشتند.
این نمایشگاه مانند نمایشگاه‌های سال‌های قبل از آئین‌های سنتی نیز بهره می‌برد به طوری که هر روز عصر گروهی که از چهارمحال و بختیاری آئین سنتی را برای مردم حاضر در محوطه اجرا می‌کردند که بسیار مورد توجه شهروندان همدانی و مسافران حاضر در آن جا قرار می‌گرفت به طوری که به یک باره جمعیت کثیری خود را به محل مورد نظر می‌رساندند.
* مسئولان تنها به بازدید از نمایشگاه بسنده نکنند
هنرمندان نیز در خصوص چند و چون نمایشگاه صنایع دستی مباحثی داشتند که یکی از هنرمندان معرق‌کار همدانی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس اظهار کرد: مدت سه سال است که کار معرق چوب را انجام می‌دهم معرق‌کاری از رشته‌های قدیمی و با قدمت چندهزار ساله است.
گلاویژ مؤمنی با بیان اینکه معرق با استفاده از چوب‌های مختلف و طبیعی است، افزود: معرق رشته‌ای است که با رنگ طبیعی چوب تهیه شده و برش‌هایی نیز روی آن صورت می‌گیرد و تصویر را روی زمینه چوبی پیاده کرده و معرق چوب شکل می‌گیرد.
وی با بیان اینکه کارگاه ما منزل ماست، خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه اجاره‌بهای کارگاه بالاست در منزل کار کرده و با شرکت در نمایشگاه‌های مختلف آثار خود را ارائه می‌دهیم.
این هنرمند معرق‌کار با بیان اینکه استقبال برای آموزش نیز بالاست، افزود: معرق و منبت در اکثر شهرهای کشور رایج است و مختص همدان نیست ولی بیشتر غرب و شمال ایران طرفدار این هنر هستند.
وی با اشاره به اینکه همدان قطب چوب مختص منبت و معرق است، بیان داشت: چوبی که در این رشته بیشتر استفاده می‌شود، چوب گردو است، چرا که هم خوش برش و هم شکیل است که همدان نیز منبع گردو است.
مؤمنی با اشاره به دغدغه هنرمندان صنایع دستی یادآور شد: نبود بازار فروش از جمله دغدغه‌هایی است ما هنرمندان با آن درگیر هستیم، شرکت در نمایشگاه مهم است اما کافی نیست و نیاز به بازاری دائمی دارد.
وی ابراز داشت: که کارها را با قیمت دلخواه خود بفروشند و امیدواریم که همه دست‌اندرکاران همدان از هنرمندان چه داخلی و چه خارجی حمایت لازم را داشته باشند.
این هنرمند معرق‌کار خاطرنشان کرد: یکی از راهکارهایی که در راستای حمایت از هنرمندان می‌توان از آن بهره برد کمک به فروش اقلام هنرمندان است، که نمایشگاه بهترین فرصت است.
وی اضافه کرد: بیشتر مردم تمایل دارند بهترین کالا را با کمترین قیمت بخرند اما کسی که کار دست را با بیشترین هزینه درست کرده تمایل دارد به قیمت دلخواه خود عرضه کند.
مؤمنی اذعان داشت: مردم ما معمولاً خرید با قیمت زیر 20 هزار تومان را دوست دارند، هرچند ارزش کالاهای صنایع دستی بیش از این‌هاست و هنرمندان چشم، دست، وقت و هزینه خود را صرف این اقلام کرده‌اند.
وی با اشاره به لزوم توجه بیشتر مسئولان به حوزه صنایع دستی یادآور شد: مسئولان به نمایشگاه می‌آیند اما تنها به بازدید بسنده می‌کنند و دقت نمی‌کنند که یک تابلو چقدر وقت برده است و تنها برای اینکه بازدیدی که جزئی از کارشان باشد، انجام می‌دهند.
این هنرمند ابراز داشت: توجه مسئولان می‌طلبد که حداقل ضمن بازدید قیمتی کنند و از صنایع دستی برای ادارات خود خرید کنند چرا که اقلامی وجود دارد که اسمای الهی در آنها به کار برده شده و یا خط نوشته‌هایی است که می‌توان در ادارات از آنها بهره برد.
* لزوم فرهنگ‌سازی در زمینه شناسایی سنگ‌های طبیعی و صنعتی
هنرمند تراش سنگ‌های نیمه‌قیمتی همدان نیز سطح نمایشگاه را مناسب دانست و گفت: این نمایشگاه در سطح ملی است اما برای نخستین سال در تپه هگمتانه برگزار می‌شود که با وجود برخی مشکلات، جانمایی خوبی دارد.
محمدحسن صفایی با بیان اینکه همدان همه رشته‌های سنگ‌های نیمه‌قیمتی را دارد، افزود: مشکلی که ما هم‌اکنون در این رشته داریم، ناآشنایی مردم با سنگ‌هاست که باید فرهنگ‌سازی شود و سنگ‌های طبیعی و صنعتی به مردم شناسانده شود.
وی با بیان اینکه در زمینه مربی تراش سنگ‌های فعالیت می‌کنم، خاطرنشان کرد: فعلاً صادراتی از همدان نداریم و به صورت مستقیم به سایر شهرها فروخته می‌شود و تنها دو نمایشگاه و یک کارگاه داریم که بیشتر زیورآلات است.
در اختتامیه نهمین نمایشگاه صنایع دستی همدان از سازمان‌ها و اداراتی که میراث فرهنگی را در برگزاری هر چه بهتر نمایشگاه یاری کردند، تجلیل شد اما جالب توجه این بود که در همه برنامه‌ها صدا و سیما به عنوان رسانه‌ای که همراه این نمایشگاه بوده است، نیز تقدیر شد.
حال جای این سئوال است مگر نه اینکه رسانههای مکتوب و خبرگزاری‌ها نیز همواره مانند ادارات و صدا و سیما و شاید بیشتر در کنار مسئولان در هر عرصه‌ای بوده‌اند؟
چرا ما در هر برنامه‌ای شاهد تجلیل و قدردانی از این رسانه هستیم اما از سایر رسانه‌ها حتی نامی نیز برده نمی‌‌شود؟
همه ما می‌دانیم که صدا و سیما رسانه ملی است اما نباید تلاش سایر رسانههای مکتوب در خفا قرار گیرد رسانه‌هایی همواره در سرما و گرما در کنار مسئولان بوده و عملکرد آنها را پوشش می‌دهند اما در چنین برنامه‌هایی در حاشیه قرار می‌گیرند.
همه برنامه‌ها با تلخی‌ها و شیرینی‌های خود به پایان می‌رسد اما زحمات رسانههای مکتوب همچون گذشته به حاشیه رانده می‌شود رسمی که حرمت قلم را نمی‌شناسد قلمی که در قرآن به آن قسم یاد شده است.
..........................................
گزارش از فریده حسینی فرزام
..........................................
انتهای پیام/صا10/چ3000
