مراد نعمتی به بهانه رونمایی از نخستین کتاب بازیهای بومی محلی مازندران در گفتوگو با خبرنگار فارس در ساری با اشاره به اینکه تدوین نخستین کتاب بازیهای بومی محلی مازندران را از فروردین سال 64 آغاز کردهام، اظهار داشت: خودم روستایی و ورزشکار لوچو بودم و بزرگترین خلا جامعه را نداشتن کتاب مدونی از فرهنگ مازندران میدانستم.
نعمتی با اشاره به اینکه جامعه امروزی ما باورها و فرهنگهای گذشته خود را به فراموشی سپرده است، افزود: احساسم این است که هرگاه فرهنگی و باورهای اصلی به فراموشی سپرده شود فرهنگی جایگزین میشود که با هیچ هزینهای قابل جبران نیست.
وی با تاکید بر اینکه هر مازندرانی با تعصب و فرهنگدوستی باید رسالت خود را نسبت به سرزمین مادری و پدری انجام دهد، بیان کرد: باید این فرهنگ را ذره ذره جمع کرده و احیا کنیم.
نعمتی با اشاره به اینکه کتاب بازیهای بومی و محلی مازندران در سه جلد آماده شده است، ابراز داشت: در این سه جلد حدود 264 بازی مصور شده است.
* سفر به 2500 روستای مازندران
وی با بیان اینکه برای عکاسی از این بازیها به بیش از 2 هزار و 500 روستای مازندران سفر کردهام، گفت: مطمئنم که تعداد بازیهای بومی مازندران بیش از اینها است و اگر باز هم به کوهها و مناطق بکر مازندران سر بزنم بازیهای بیشتری شناسایی میکنم.
این عکاس و خبرنگار مازندرانی با تاکید بر اینکه گستردگی استان احتمال وجود بازیها و سرگرمیهای بیشتر را افزایش میدهد، اضافه کرد: البته همه آنچه از گذشته تا امروز در قالب بازیهای بومی صورت گرفته است صرفا یک بازی محض نیست بلکه رسمها و آیینهایی است که در قالب بازی انجام میشده است.
وی با اشاره به بازی «تابسواری» یا «نومزه نوم» افزود: برای این بازی اگر دختر یا پسری دچار مشکلاتی شد او را سوار بر تابی میکنند که از جنس ساقه انگور وحشی ساخته شده و زمانی که تاب میخورد یک فرد ضمانت او را میکند تا مشکلاتش را حل کند. همچنین این رسم ضمانت زمانی که درختی نیز میوه نمیدهد و صاحب آن درصدد قطع آن نیست نیز صورت میگیرد و یک فردی ضمانت درخت را میکند تا بار بدهد.
* بازیهای بومی مازندرانی جدی گرفته نشد
به گفته نعمتی، جدی نگرفتن و اهمیت ندادن به بازیهای بومی مازندران موجب شده که جهانگردانی که از گذشته وارد استان میشدند این بازیها را به نام کشور خود ثبت کنند.
وی تصریح کرد: کبدی، کشتی آلیش و هاکی روی چمن بازیهای بومی مازندران است، ولی امروزه در دنیا به نام کشورهای دیگر فدراسیون شده و ثبت جهانی شدهاند.
مولف نخستین کتاب بازیهای بومی مازندران یادآور شد: امروز کشور تایلند بازی «پاپ لوسکا» که نام گیاهی خودرو است و از آن برای درمان زگیل در استان استفاده میشد را به نام فوتبال روپایی ثبت جهانی کرده است.
* بسیاری بازیهای امروز دنیا، ریشهاش مازندرانی است
وی با اشاره به انتقاداتی درباره طرح جلد این کتاب بیان داشت: بر روی جلد کتاب عکس گاوبازی یک مردم مازندرانی را گذاشتهام و برخی اعتقاد داشتند گاوبازی اسپانیایی است، اما براساس مدارک تاریخی و گفتههای بزرگان و سالخوردگان در گذشته زنان مازندران از قویترین زنان عصر خود بودند.
نعمتی افزود: این زنان کارشان رام کردن اسبها و گاوهای وحشی برای استفاده در کار کشاورزی بود و من برای احترام به این تلاش زنان مازندرانی، چون نمیتوانستم عکس زن گاوسوار را کار کنم از عکس یک مرد گاوباز استفاده کردم و این تحقیقات نشان داد که گاوبازی اسپانیایی ریشهاش مازندرانی است.
وی با اشاره به نحوه همکاری مردم و جمعآوری اطلاعات درباره هر بازی نیز خاطرنشان کرد: برای انجام تعدادی از بازیهایی که از پیش میدانستم با دهیار و اهالی روستا هماهنگ میکردم. در حین بازی نیز اهالی خود پیشگام شده و از بازیهای بکر و قدیمی خود در روستا برای من صحبت میکردند و زمینه شناخت بازیهای هر منطقه فراهم میشد.
نعمتی با بیان اینکه یک بازی را برای شناخت بیشتر از روستاها و بازیهای محلیشان در چندین روستا انجام میدادم، تصریح کرد: به واسطه حضورم در میان مردم بازیهای زیادی را کشف کردم.
* هزار وعده خوبان یک عملی نشد
وی با اعلام اینکه چاپ نخست مجموعه بازیهای بومی محلی مازندران با هزینه شخصی خودم صورت گرفته است، اظهار داشت: در آمل از وزیر ارشاد درخواست مساعدت برای چاپ کتاب داشتم و ایشان نیز قول دادند 2 هزار جلد برای ادارات و نهادها خریداری کنند.
نعمتی ادامه داد: در حالت عادی وقتی یک کتاب چاپ میشود وزارت ارشاد 100 تا 400 نسخه از آن کتاب را از ناشر خریداری میکند.
مولف نخستین کتاب بازیهای بومی مازندران با بیان اینکه برای چاپ جلد یک این کتاب 34 میلیون و 700 هزار تومان هزینه شده، افزود: این مجموعه در دو تیراژ به تعداد 5هزار نسخه چاپ شده است.
وی یادآور شد: در حال حاضر تنها مدیر یکی از هتلهای مازندران برای پاسداشت فرهنگ بومی قرار است بخشی از هزینههای چاپ کتاب را تقبل کند.
نعمتی با اشاره به دومین کتاب رونمایی شده در شورای اداری مازندران نیز بیان داشت: یکی از مشکلات مداحان استان نداشتن منبعی برای اشعار مذهبی بود به همین دلیل کتاب اشک نیزهها را تدوین و چاپ کردم.
مولف نخستین کتاب بازیهای بومی مازندران با تاکید بر اینکه 38 شعر عاشورایی بومی و محلی برای پاسداشت ائمه(ع) در این کتاب ارائه شده است، گفت: این اشعار متعلق به خودم است و در کنار آن 60 عکس نیز از مراسمهای عاشورایی مازندرانیها در آن کار شده است.
وی با بیان اینکه به جزء حمایتها و تلاشهای استاندار مازندران هیچ مجموعهای حتی متولیان فرهنگ و ارشاد از این مجموعههای بومی حمایت نکردند، افزود: معاون اول رئیس جمهور و شخص رئیس جمهور با دیدن این کتاب بر همکاری و چاپ این مجموعههای عکس تاکید داشتند، اما تاکنون هیچ قولی به فعل تبدیل نشده است.
نعمتی تصریح کرد: استاندار مازندران مساعدت 50 میلیون تومانی برای چاپ این مجموعه را تعهد کردند، اما یک ماه به سال نو در جلسه شورای فرهنگ عمومی هیچ تصمیمی درباره این کتابها گرفته نشده است.
این فعال فرهنگی مازندرانی با تاکید بر اینکه با وجود همه ناراستیها و کاستی کار چاپ مجموعههای بعدی کتاب را نیز به انجام میرسانم، متذکر شد: این کتاب را به مردم مازندران تقدیم کردهام تا ثابت شود که چه اصالت و فرهنگی در میان این مردم نهفته است.
وی با اشاره به اختصاص بخشی از عواید فروش این کتاب به کودکان سرطانی و ساخت سقاخانهها گفت: هر مجموعهای که اقدام به خرید این کتاب کند میتواند مستقیماً بخشی از قیمت این کتاب را برای کودکان سرطانی و ساخت سقاخانه صرف کند.
انتهای پیام/ن۱۰