زکی‌الله خوشبخت متولد 1337 با آغاز زمزمه‌های انقلاب وارد عرصه مبارزات انقلابی می‌شود و با پیروزی انقلاب در سال 1357 به عنوان نخستین مسئول انجمن اسلامی هنرستان شیخ بهایی تعیین می‌شود.
فعالیت در انجمن اسلامی، شخصیت فرهنگی خوشبخت را شکل می‌دهد و در سال 1359 موفق به اخذ دیپلم فنی راه و ساختمان می‌شود.
وی با حکم استاندار وقت آذربایجان شرقی عضو ستاد تشکیل شوراهای روستا می‌شود و در تشکیل شورای بیش از 200 روستا فعالیت می‌کند.
با آغاز جنگ تحمیلی و صدور فرمان از طرف حضرت امام (ره) با دغدغه دفاع از کشور اسلامی عازم جبهه‌های حق علیه باطل شده و یک سال بعد از آن در سال 1360 وارد سپاه شده و بعد از 30 سال خدمت در سال 1390 بازنشسته می‌شود.
وی قبل از بازنشستگی مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان اردبیل بود.
خوشبخت کارشناس مسایل فرهنگی و سیاسی است و بیش از 30 سال مدیریت اجرایی در سطح محلی، منطقه‌ای و ملی را در تجربه کاری خود دارد.
خوشبخت با موضوع «مدیریت فرهنگی، فرصت‌ها و چالش‌ها» در مصاحبه با فارس و در پاسخ به سئوالی که بزرگترین فرصت و چالش فرهنگی استان اردبیل را چه می‌دانید، گفت: استان اردبیل چهارراه ارتباطات فرهنگی کشور است. تردد سالیانه میلیون‌ها گردشگر از یک طرف و هم‌مرز بودن با کشور آذربایجان و قفقاز از دیگر سو، هم فرصت و هم تهدیدی بزرگ برای فرهنگ کشور محسوب می‌شود. تهدید از این نظر که کشورهای جدا شده از شوروی سابق دچار لیبرالیسم و فرهنگ برهنگی شده‌اند و کمترین کوتاهی مسئولین و دستگاه‌های فرهنگی استان می‌تواند این فرهنگ را از طریق استان اردبیل وارد کشور کند. اما دستگاه‌های فرهنگ‌ساز کشور و بالاخص استان ما در تقابل با این فرهنگ می‌توانند با تبدیل تهدیدها به فرصت از مرزهای آن کشورها عبور کرده و با برنامه‌ریزی، سازماندهی و هدایت مناسب و با بهره‌گیری از فرهنگ غنی عاشورایی، حسینی و دینی، فرهنگ آنها را تحت تاثیر قرار داده و این فرهنگ را به آن کشورها صادر کنند.
با این نویسنده و مدیرکل سابق بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس به گفت‌وگو نشستیم که اهم آن را بیان می‌کنیم.
زیرساخت‌های فرهنگی ما در سطح استان اردبیل از نظر موجودیت چگونه است؟
زیرساخت‌ها ابزارهای تولیدات فرهنگی هستند و داشتن ابزار تنها کافی نیست. برای تقویت فرصت‌ها باید مهندسی درست فرهنگی صورت گیرد یعنی سازمان‌های فرهنگی سعی کنند با تعیین هدف درست، از موازی‌کاری بپرهیزند. مساجد، فرهنگ‌سراها، مدارس، دانشگاه‌ها به عنوان زیرساخت‌های فرهنگی می‌توانند خاستگاه فرهنگ تشیع که ریشه در فرهنگ عاشورایی، حسینی و دینی دارد شوند و با تقویت این فرهنگ می‌توانند سدی در مقابل جامعه دین‌مدار به وجود آورند که از نفوذ فرهنگ بیگانه به کشور جلوگیری کند.
نحوه عملکرد سازمان‌های هجده‌گانه فرهنگی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ اگر بخواهید یک نمونه عملی نام ببرید از چه عملکردی یاد می‌کنید؟
بهترین نمونه عملی برای عملکرد سازمان‌های فرهنگی در کنار سایر ارگان‌ها، یکپارچگی برپایی عزاداری روز تاسوعای حسینی با حفظ شکل سنتی آن است که دو سه سالی است در سطح استان در ایام محرم اجرا می‌شود. ترویج، آموزش و حفظ قرآن و هیئت‌های مذهبی خودجوش مردمی از دیگر اقدامات عملی این سازمان‌ها محسوب می‌شود که اگر به اینگونه فعالیت‌های جمعی بهای بیشتری داده شود شاهد نتایج بسیار مثبتی در بستر جامعه خواهیم بود.
با توجه به سوابق مدیریتی شما در حوزه‌های مختلف بسیج و سپاه و ارگان‌های فرهنگی در حوزه دفاع مقدس، به نظر شما در ترویج و نشر فرهنگ دفاع مقدس در بطن جامعه چه کارهایی صورت گرفته است و لزوم نشر این فرهنگ در سطح جامعه چیست؟
راجع به بخش اول سئوال شما باید بگویم در مورد ترویج فرهنگ دفاع مقدس کارهای بسیار خوبی از قبیل انتشار کتب و نشریات و جمع‌آوری آثار رزمندگان و شهدا، برگزاری جشنواره‌ها و نهادینه شدن درس آشنایی با دفاع مقدس در دانشگاه‌ها و نیز آغاز تاسیس مرکز فرهنگی یا همان موزه دفاع مقدس و همچنین گرامیداشت مناسبت‌های دفاع مقدس انجام شده است اما در بخش دوم باید بگویم که اگر فرهنگ ایثار و فداکاری جبهه و جنگ تقویت نشود، جامعه تبدیل به یک جامعه عاری از غیرت، حمیت و شجاعت در اخلاق و رفتار می‌شود که این امر باعث سلطه ظلم بر این نوع جوامع می‌شود و این مقوله با فرهنگ دینی و مذهبی ظلم‌ستیز ما در تقابل است بنابراین ترویج فرهنگ ایثار و فداکاری که ریشه در فرهنگ دینی دارد باعث تقویت فرهنگ دینی می‌شود به خاطر همین امر باید فرهنگ دفاع مقدس در جامعه جاری و باقی باشد تا روح حماسی در جامعه باقی بماند.
جایگاه مراکز فرهنگی استان اردبیل را هم از نظر کمی و هم از نظر کیفی چگونه ارزیابی می‌کنید؟
هر چه مراکز فرهنگی بیشتری با کیفیت مناسب و با برنامه در سطح جامعه ایجاد شود می‌تواند در امر تولید محصولات فرهنگی مثمر ثمر باشد اما چیزی که مهم است هدف‌گذاری مناسب برای مراکز فرهنگی است. مراکز فرهنگی به عنوان عنصر ابزار با بهره‌گیری از نیروی انسانی متخصص متعهد و مجهز شدن به ابزارهای روز می‌تواند در امر تولید آثار فاخر فرهنگی با منشأ فرهنگ دینی و اسلامی موثر واقع شود.
در ایجاد مراکز تفریحی سالم در سطح استان چه کارهایی می‌توان انجام داد؟
بحث مراکز تفریحی سالم، مراکز ورزشی و فرهنگی جدا از هم نیست. وجود مراکز فرهنگی، تفریحی و ورزشی از ملزومات یک جامعه پویا است چرا که با یک برنامه‌ریزی، سازماندهی و هدایت مناسب می‌توان با بهره‌گیری از این مراکز ضمن غنی‌سازی اوقات فراغت جوانان و نوجوانان آنها را از تحت تاثیر قرار گرفتن مقابل فرهنگ مبتذل، بزه‌های اجتماعی و مصرف مواد مخدر که از چالش‌های بزرگ جامعه ماشینی امروز محسوب می‌شود و دنیای استکبار تمام تلاش تبلیغاتی خود را برای این موضوع مصروف کرده است، مصون کرد.
عمده‌ترین چالش پیش‌روی مدیریت فرهنگی جامعه به خصوص در سطح استان را در چه می‌دانید؟
بهترین راه حل مقابله با چالش مدیریت فرهنگی، استفاده از نیروی انسانی متخصص توانمند و متعهد است و در این راه با اعتماد به جوانان، هدایت و نظارت بر فعالیت آنها می‌توان در حوزه‌های مختلف شاهد نتایج خوبی بود.
از نظر شما ارزش‌های دینی موجود در جامعه تا چه اندازه درونی است و این درونی بودن چقدر مهم است؟
اعتقاداتی که مردم کشور ما دارند همه ریشه‌ای و عمیق هستند ولی در مسائل فرهنگی توجه به اخلاقیات در کنار تخصص می‌تواند به باورهای ما عمق بیشتری بدهد و باعث درونی شدن اعتقادات ما شود.
دیدگاه شما در مورد سبک زندگی و جایگاه این سبک در جامعه چگونه است؟
با قدرت می‌توان گفت بهترین نوع سبک زندگی، سبک زندگی ائمه اطهار (ع) است. چرا که شیوه زندگی ائمه اطهار (ع) مملو از اخلاقیات است بنابراین زندگی بزرگان دین بهترین الگو برای زندگی ما به شمار می‌رود الگویی که می‌تواند مولفه‌های تربیتی فراوانی برای نسل جوان به ارمغان بیاورد.
منشأ بدرفتاری‌ها دروغ است و صداقت در اندیشه و گفتار موجب اخلاص در عمل می‌شود
در رفتار، گفتار، اندیشه و عمل با چه کسانی باید صادق بود؟
از کوزه همان برون تراود که در اوست، اگر انسان در اندیشه خود صادق نباشد در گفتار، عمل و رفتار هم صادق نخواهد بود بنابراین باید با جامعه، مردم و مسئولان خود صادق و رو راست بود چرا که منشأ خیلی از بدرفتاری‌ها دروغ است. همانطور که امام صادق (ع) هم فرمودند «اگر همه بدی‌ها را در خانه‌ای جمع کنند کلید آن دروغ است». بنابراین صداقت باعث اخلاص در عمل و صفا و صمیمیت در رفتار می‌شود.
سبک زندگی ائمه اطهار(ع) را چگونه می‌توان در متن زندگی وارد کرد؟
اصلاح الگوهای رفتاری و جلوگیری از انحراف‌ها و پرهیز از تجمل‌گرایی و عافیت‌طلبی می‌تواند زمینه‌ساز کاربردی کردن سبک زندگی ائمه اطهار (ع) در جامعه شود. اسراف، اشرافی‌گری، چشم و هم چشمی و... همه از مواردی هستند که اصلاح آنها می‌تواند سبک زندگی ما را تغییر داده و به شیوه زندگی معصومین (ع) نزدیک کند. در مورد چگونگی اصلاحات هم باید گفت تغییر نگرش سبب تغییر رفتار است یعنی نوع نگاه شما به زندگی وقتی تغییر کرد، رفتار شما نیز متعاقب آن عوض خواهد شد. در فرهنگ اهل بیت (ع) اصلاحات از بالا صورت می‌گیرد نه از پایین. منش بزرگان دین به عنوان الگو به پایین دست‌های جامعه منتقل می‌شود یعنی نخبگان جامعه وقتی شیوه‌ای را برای زندگی بر می‌گزینند آحاد جامعه نیز متاثر از آنها خواهد بود. خانواده‌ها در اصلاحات فرهنگی نقش مهمی دارند، رفتار خانواده در ایجاد اشرافی‌گری، چشم و هم چشمی و در نتیجه بدعت‌گذاری موثر است و فرزندان تاثیر زیادی از خانواده و نوع رفتار آنها می‌گیرند. بنابراین با اصلاح الگوهای رفتاری خانواده می‌توان بسیاری از بدعت‌ها را از بین برد و با از بین رفتن بدعت‌ها بسیاری از مشکلات خود به خود حل می‌شود.
گفت‌وگو از: آناهیتا صمدی
انتهای پیام/62007/ط40/چ3000
