به گزارش خبرگزاری فارس از رشت، سال 91 که طبق فرموده مقام معظم رهبری به نام «حمایت از تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی» مزین شده است، به اوج رسیدن فشارهای سیاسی و تحریمهای اقتصادی آمریکا و چند کشور استکباری در این سال اقتصاد کشور را در شرایط خاصی قرار داد تا این که راهبرد «اقتصاد مقاومتی» توسط مقام معظم رهبری مطرح شد.
در این گزارش، قصد داریم از زبان چند نفر کارشناسان عرصه دفاع مقدس، مدیریتی و اقتصادی به اقتصاد مقاومتی از رویکرد دفاع مقدس بپردازیم در واقع میخواهیم ببینیم در دوران دفاع مقدس مردم و مسئولان ما چه کارهایی انجام دادند که توانستند به نحوی تحریمهای دشمن را خنثی کنند و آن را پشت سر بگذارند و اکنون چگونه میتوانیم از تجربیات آن زمان استفاده کنیم و آسیبهای اقتصادی ناشی از تحریمها را کاهش داده و اقتصاد ایران را شکوفا و در برابر فشارها مقاومت کنیم.
* اطاعت مردم از رهبری جامعه عامل موفقیت در دفاع مقدس بود
مسئول نهاد نمایندگی ولیفقیه در دانشگاه گیلان، درباره دلایل موفقیت جمهوری اسلامی در دوران دفاع مقدس و در برابر فشارهای جهانی در گفتوگو با خبرنگار فارس اظهار کرد: مهمترین عامل موفقیت در آن زمان حساس وجود اخلاص و انگیزههای والای معنوی در بین مردم و مسئولان بود.
حجتالاسلام سعید مهدوی دلیل ایثار و از جان گذشتگی در میدان دفاع مقدس را انگیزه و آرمانهای فرا مادی دانست و گفت: یکی از عوامل دیگر انسجام و وحدت مردم و اطاعت از رهبری پیامبرگونه حضرت امام خمینی (ره) بود که تاثیر بسیاری داشت.
* فرمایش امام (ره) فصلالخطاب خواص و عوام در دوران دفاع مقدس بود
مسئول اجرایی سپاه قدس گیلان نیز با اشاره به شرایط دوران دفاع مقدس و مقایسه با شرایط کنونی کشور، اظهار کرد: در دوران دفاع مقدس شرایط آشکار بود و درک موقعیت برای همه راحتتر بود.
عباس بایرامی افزود: زمانی که دشمن شهرهای ما را بمباران میکرد و ما شهید میدادیم آن موقع وضعیت کشور برای بسیاری از افراد ملموستر میشد.
وی با بیان اینکه در دوران اقتصاد مقاومتی کار سختتر است، گفت: در زمان جنگ مردم قبول کردند که باید در حوزههای مختلف دقت بیشتری داشته باشند و با محوریت دفاع، جنگ تحمیلی علیه کشور را به سرانجام رساندند.
این مسئول اضافه کرد: مردم در دوران دفاع مقدس از داشتههای خود میدادند و آنهایی نیز که میتوانستند در برابر دشمن کاری انجام دهند از ظرفیت خود استفاده میکردند و در دوران فعلی باید فضای آگاهی در جامعه افزایش یابد تا مردم با مسئولان همسو شوند.
وی به حضور برخی افراد سودجو و جدا از جهتگیری اصلی مردم در تمام عرصه و مقاطع کشور پس از انقلاب اسلامی اشاره کرد و یادآور شد: ما در دوران دفاع مقدس به ایدهآلهایی رسیدیم و اکثریت جامعه یار و یاور رزمندگان بودند اما عدهای نیز بر خلاف این جریان حرکت کردند و برای رسیدن به مطلوب اقتصادی خود سوء استفادههایی میکردند که از آنها عبور میکنیم.
بایرامی با اشاره به وضع برخی خواص و نخبگان در دوران دفاع مقدس، گفت: بین خواص و نخبگانی که حرف حضرت امام (ره) برای آنها فصلالخطاب بود شرایط بهتری حاکم بود و بسیاری از شهدا نیز از بین همین نخبگان و شخصیتها بودند.
وی به نقش موثر برخی از خواص و چهرههای نخبه در دوران دفاع مقدس اشاره کرد و متذکر شد: برخی از این نخبگان در حوزههای علمی جهشهایی ایجاد کردند و این موضوع موجب شده بود تا ما به یکباره در حوزه دفاعی و جنگافزارها اوج بگیریم و در مجموع تقریبا هر فردی که دارای علم بود به خود قبولاند که باید کاری کرد تا در برابر واردات جنگافزار وابسته به کشوری نباشیم.
* از تمام ظرفیتها برای خودکفا شدن در دوران دفاع مقدس استفاده میشد
مسئول اجرایی سپاه قدس گیلان ادامه داد: شهید مصطفی چمران از جمله مسئولانی بود که در حصر آبادان در حالی که نیاز به خمپاره بود، او با خلافیت خود لولههای نبرد پتروشیمی آبادان را با خانگذاری تبدیل به یک دستگاه خمپارهانداز کرد.
وی با بیان اینکه انسانی که در شرایط سخت اقتصادی و تحریم قرار میگیرد استعدادهای خوب خود را نمایان میکند، تصریح کرد: در دوران دفاع مقدس از تمام ظرفیتها استفاده کردیم و با زیرکی و تا حد زیادی موفق بودیم.
بایرامی با اشاره به وجود برخی افراد نفوذی و خائن در سیستم اجرایی کشور، افزود: در دوران دفاع مقدس افرادی نیز بودند که پایبندی به آرمانهای سیاسی نداشتند و حتی پناهنده سیاسی به خارج از کشور بودند که از پشت خنجر زدند.
وی با تاکید بر اینکه باید مراقب نفوذیها بود، تصریح کرد: باید از تجربیات دوران دفاع مقدس برای موفقیت در شرایط کنونی استفاده کرد.
* اقتصاد مقاومتی اجرای دستور اسلام است
دبیر جبهه حامیان ولایت گیلان نیز اقتصاد مقاومتی را به نوعی اجرای دستورات اسلام دانست و اظهار کرد: دستور اسلام این است که جوری زندگی کنیم که محتاج دیگران نباشیم و کفار بر ما مسلط نشوند باید با قناعت زندگی کرد و دست گدایی به سوی دیگران دراز نکرد و به دنبال تولید و کشاورزی بود.
حسن کربلایی با بیان اینکه اسلام درباره تولید و کشاورزی دستورات زیادی داده است، ابراز کرد: این دستور برای جلوگیری از وابستگی به بیگانگان بوده است.
وی با اشاره به شرایط زندگی مردم در دوران دفاع مقدس گفت: در آن زمان ما دارای اقتصاد سامان یافتهای نبودیم و به طور مثال اگر بانک ملی اسکناس چاپ میکرد و در اختیار مردم میگذاشت و حقوق کارمندان را میداد، این پولها بدون پشتوانه بود و از روی ناچاری این کار انجام میشد.
دبیر جبهه حامیان ولایت گیلان، به مشکلات اقتصادی در سالهای دفاع مقدس اشاره کرد و یادآور شد: درآمد کشور از طریق نفت شش دلار بود و حتی برای صادرات نفت نیز مشکل داشتیم به صورتی که حتی مجبور بودیم برای بدرقه کشتیهای خارجی هواپیماهای جنگی ما آنها را بدرقه کنند تا کسی به آنها حمله نکند و آن زمان همه چیز وارداتی بود از اسلحه تا گندم و گوشت و لوازم ساختمانی از خارج وارد میشد و اکنون در بسیاری از این موارد خودکفا هستیم.
وی با بیان اینکه در دوران دفاع مقدس بودجه کشور سه بخشی بود، خاطرنشان کرد: بخشی برای جنگ و هزینههایش بود و بخشی دیگر نیز صرف آموزش و پرورش میشد و تنها یک سوم از بودجه کشور صرف کارهای عمرانی میشد که با توجه به درآمد دولت بسیار کم بود البته کارهای خوبی نیز صورت گرفت و این کمبودها موجب توجه جوانان به انجام ابتکارات شد و بسیاری از پلها، ساختمانها، سدها و پتروشیمیها در همین راستا ساخته شد.
* افزایش قدرت در تمام حوزهها
عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان نیز در گفتوگو با فارس به دستور دین اسلام برای افزایش قدرت در تمام ابعاد برای رویارویی با دشمنان اشاره کرد و گفت: باید در برابر دشمنان قوی باشیم و این قوی شدن تنها در ابعاد نظامی نیست بلکه باید در تمام عرصههای سیاسی، نظامی و اقتصادی توانمند و بینیاز به بیگانگان شویم.
اصغر شکرگزار افزود: یکی از عوامل مهم پیروزی و مقاومت در اقتصاد موضوع وجود روحیه، عزم قوی و ایجاد یک جو روانی مثبت است و حضرت امام خمینی(ره) مدیر و استاد چنین کاری بودند و برای نمونه زمانی که صدام به ایران حمله نظامی کرد حضرت امام فرمودند که «یک دزد، سنگی انداخت و رفت» و این سخن حضرت امام تأثیرهای بسیار خوبی روی مردم داشت.
* اصلاح نظام اداری کشور نیاز مهم اقتصاد مقاومتی است
عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان با اشاره به چالشهای موفقیت اقتصاد مقاومتی، اذعان کرد: سیستم اداری کشور روحیه دیروز را ندارد و در واقع اقتصاد مقاومتی ما از درون مشکل دارد و باید نیروهای خود را در عرصه اداری از درون بازسازی کنیم.
وی افزود: اکنون این نیروی اداری پاسخگو نیست و در حوزه اداری و مالی هرکسی ساز خود را میزند.
شکرگزار با بیان اینکه بانکها صرفاً به دنبال سود خود هستند و ادارهها نیز به روزمرگی دچار شدهاند، خاطرنشان کرد: باید به فکر اصلاح آنها بود در غیر این صورت دچار مشکلات جدی خواهیم شد.
شکرگزار، اقتصاد مقاومتی را در راستای جهاد اقتصادی دانست و گفت: کشور دارای نیروهای جوان، اعتقادی و تحصیلکرده است اما بسترها هنوز خیلی خوب فراهم نشده است و باید فضایی برای جدایی اقتصاد از وابستگیها ایجاد کنیم و تبدیل به یک قدرت اقتصادی شویم و در این صورت است که دشمن از ما میترسد و دوستان نیز به ما نزدیکتر میشوند و اعتماد و اعتقادشان به جمهوری اسلامی بیشتر میشود و به پایگاه فکری آنها تبدیل میشویم.
*تحریم عاملی برای شکوفایی استعدادها
وی با بیان اینکه محدودیت و تحریمهای اقتصادی عاملی برای شکوفایی استعدادها است، ابراز کرد: ارتباط دولت با ملت باید قوی باشد و مردم نیز باید به دولت اعتماد کنند و بستر این اعتماد توسط مسئولان ایجاد میشود.
عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان، گفت: دولتها که ضعیف باشند اقتصاد را به سوی اقتصاد حکومتی و دولتی میبرند و یک دولت زمانی قویتر است که نظارتها را بیشتر و بهتر کرده و به مردم برای انجام بهتر چرخه اقتصادی کمک کند.
* توجه به مشکلات عرصه تولید ضروری است
وی به مشکلات چرخه تولید اشاره کرد و یادآور شد: میگوییم سرمایهداری بد است، اما خودمان داریم یک نوع سرمایهداری جدید را تقویت میکنیم، باید فکری کرد و نمیتوان مشکلات را رها کرد.
وی اضافه کرد: برخی از این موسسههای پولی و بانکی به صراحت میگویند که هدف ما تنها سود است و تولید زیاد مهم نیست و این موضوع نشان میدهد که افراد برای منافع ملی عمل نمیکنند و به این جهت اعتبارات را به افرادی میدهند که نیازی به این پولها ندارند و پس از آن در گرفتن اصل آن مبالغ نیز مشکل دارند و باید یکسری ساختارها و راهبردها اصلاح شود و ساختارهای بهتری برای اقتصاد مقاومتی اندیشیده شود.
* اقتصاد اسلامی الگوی اقتصاد مقاومتی است
عضو دیگر هیئت علمی دانشگاه گیلان نیز با اشاره به تفاوت بین اقتصاد مقاومتی و مقاومت اقتصادی، اظهار کرد: اقتصاد مقاومتی یک پارادایم فکری و یک الگوی عملی است که مبنای آن مبانی فلسفی توسعه اقتصادی از جمله شناخت شناسی، انسانشناسی و روششناسی خاص خود را دارد.
محمد دوستار، افزود: نظریههای توسعه اقتصادی که در دانشگاههای ما تدریس و در عمل اجرا میشود، یا بر مبنای لیبرال سرمایهداری است و یا مارکسیست و در جامعه اسلامی باید بر مبنای ارزشهای اسلامی و دینی الگوی اقتصادی داشته باشیم.
وی ادامه داد: تا کنون یک الگوی توسعه اقتصادی که ویژه کشور خودمان و الگویی برای جهان باشد به دست نیاوردهایم.
عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان، با بیان اینکه اقتصاد مقاومتی یک الگوی علمی و نظری برای اصحاب علم و اجراست، تصریح کرد: در اقتصاد مقاومتی تحریم به عنوان یک تحدید دیده نمیشود بلکه تحریم یک فرصت برای نگاه به درون و بهرهگیری از تواناییهای درونی و علمی دانشمندان داخل کشور استفاده میشود تا بتوان الگوهایی را تدوین و در برابر تحریمها ایستادگی کرد.
* اصلاح الگوی مصرف در جامعه از مقولههای اقتصاد مقاومتی است
وی یکی از مقولههای اقتصاد مقاومتی را مقاومت اقتصادی دانست که به بحث اصلاح الگوی مصرف برمیگردد.
دوستار افزود: در مقاومت اقتصادی باید سبک زندگی خود را اصلاح کرده و یک سبک زندگی مناسب با اقتصاد مقاومتی ایجاد کنیم و در عرصه تولید، مصرف و بازار کار و سرمایهگذاری و تلاش و کوشش باید دست به تغییرات جدی بزنیم.
وی یکی از عوامل وابستگی اقتصادی را مصرف زیاد و تکیه بر بازارهای جهانی دانست و گفت: مصرف زیاد و متکی بودن به بازارهای جهانی وابستگی داخلی به بار میآورد و استقلال کشور را به خطر میاندازد.
عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان یکی از کارهای مهمی که باید انجام شود این است که مصرف در کشور را باید بهینه و کم کرد و بیشتر از کالای داخلی استفاده کرد تا چرخه اقتصاد داخلی بیش از پیش به گردش بیاید.
* مقابله با فساد اداری و بانکی در اقتصاد مقاومتی تاثیرگذار است
وی یکی از بحثهای جدی در اقتصاد مقاومتی را برخورد با فساد دانست و ابراز کرد: به طور جدی باید با فسادهای اداری و بانکی مقابله کرد تا از سوء استفاده از قوانین بانکی به نفع شخص و یا گروه خاصی جلوگیری به عمل آورد و در مجموع با هر فسادی که به چرخه اقتصادی ضربه میزند باید برخورد کرد.
دوستار با بیان اینکه قوانین و مقررات باید اصلاح شود، خاطرنشان کرد: عواملی که موجب کند شدن روند سرمایهگذاری میشود را باید اصلاح کرد.
وی اذعان کرد: در دوران اقتصاد مقاومتی مدیران اجرایی و مردم باید دست به همت زیادی بزنند و محور بحث اقتصاد مقاومتی نیز باید مردمی شدن اقتصاد باشد و مردم در وسط صحنه اقتصاد کشور حضور داشته باشند.
* توجه به اقتصاد روستایی مهم است
عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان با تاکید بر ضرورت اهمیت به اقتصاد روستایی، متذکر شد: در حوزه اقتصاد روستایی متولی خاصی نداریم و اقتصاد روستایی زمانی منشأ بسیاری از درآمدها برای روستاها بود اما اکنون بسیاری از روستاها نیمه مسکونی و یا خالی از سکنه شده است.
وی خاطرنشان کرد: اگر به اقتصاد روستایی توجه جدی شود و روستاها به مرحله خودکفایی برسند قطعاً گام مهمی در توسعه اقتصادی برداشته میشود.
دوستار با اشاره به اینکه در دوران دفاع مقدس زمانی که با کمبود در حوزههای مختلف مواجه میشدیم، القای روح خودباوری موجب تلاش برای برطرف کردن مشکلات بود، تصریح کرد: اکنون نیز با بهرهگیری از مبانی اسلامی و انقلابی که آن دوران در کشور حاکم بود میتوان در این برهه از زمان که به نام اقتصاد مقاومتی نامگذاری شده است در برابر تحریم و فشارها مقاومت کرده و برای نوآوری و شکوفایی اقتصاد کشور کمک کنیم.
انتهای پیام/صا10/پ3003