به گزارش خبرگزاری فارس از زاهدان، منطقه بلوچستان، این خطه گسترده و خشک، با مردمان سختکوش و خستگی ناپذیرش خاستگاه یکی از ظریفترین هنرهای دستی ایرانی است و آنچه ساکنان این منطقه از دیرباز پیشکش سایر هموطنان خود و نیز ساکنان دیگر نقاط جهان کردهاند تلفیقی صمیمانه از صبر و هنر زنان و دختران هنرمندی است که در هیات سوزندوزیهایی ظریف و جذاب متجلی است و بدون تردید سوزندوزی بلوچ را باید در زمره یکی از اصیلترین و جالبترین صنایعدستی کشور به حساب آورد.
در مناطق شهری و روستایی بلوچستان کمتر زن یا دختری را میتوان یافت که با این هنر اصیل و ارزنده آشنایی نداشته باشد و اصولا سوزندوزی آنچنان با زندگی زن بلوچ آمیختگی یافته که وقتی درصدد یافتن منشا و مبدا آن برآئیم در این کار توفیقی چندان نخواهیم یافت زیرا هر دختر بلوچ از سنین کودکی، ضمن آموختن و انجام امور مربوط به خانهداری موظف به فراگرفتن سوزندوزی است و به سبب دخالتی که سلیقههای گوناگون در تهیه نوارهای سوزندوزی دارند میتوان طرحها و نقشهای متنوع و اصیل سوزندوزی را در منطقهی بلوچستان مشاهده کرد.
بر این اساس میتوان به جرات گفت تقریبا تمام دختران و زنان بلوچ که در فاصله سنی 10 تا 45 سالگی قرار دارند با سوزندوزی آشنا هستند و شناخت این هنر ارزنده توسط ساکنان سایر شهرها با افزایش تقاضا برای محصولات سوزندوزی و ازدیاد تولید در مناطق مختلف مقارن بوده است و از این رو انواع رومیزی، کوسن، سفره، آباژور، پرده و غیره نیز توسط سوزندوزان تولید میشود.
مهمترین مراکز تولید سوزندوزی اسپکه، هریدک، کوپچ ، پیپ، مته سنگ، چانف، مهنت، ایرندگان، قاسمآباد، گشت، سوران، کلهگان، بمپور، اسماعیلآباد و زاهدان هستند.
در سوزندوزی دو نوع ماده اولیه نیاز است: نخ و پارچه که سوزندوزان بر حسب امکانات و سلیقه از نخ دمسه ( D.M.C. ) یا از نخهای پاکستانی استفاده میکنند.
پارچههایی که روی آن سوزندوزی انجام میگیرد یا پارچه پنبهای پاکستانی است که نازک و ریزباف بوده و برای محصولات پر کار در قطعات کوچک مورد استفاده قرار میگیرد و یا پارچه گاندی ایرانی است که معمولا به عرض 120 سانتیمتر در بازار زاهدان بافت میشود.
معمولا سوزندوزان به طور مستقل به تهیه محصول میپردازند و در صورت کارگروهی پس از پیاده کردن طرح کلی، هر زن یا دختر سوزندوز یک رنگ را به طور کامل سوزندوزی میکند و برای قسمت بعدی و استفاده از رنگ دیگر در تولید محصول آن را به هنرمند بعدی سپرده و این عمل تا خاتمه کار و تکمیل محصول ادامه مییابد.
سوزندوزی جزء آن دسته از هنرهای معدودی است که با همان ابزار اولیه و اصیل و توسط دست سوزن صورت میگیرد و به همین علت از بسیاری از هزینهها که بر اثر گرایش به صنایع و تکنولوژی ایجاد میشود جلوگیری میکند و چون تکنولوژی مدرن نیاز به هزینههای بالا و همچنین افراد متخصص داشته نمیتواند جوابگوی تمام نیروی بیکار باشد.
سوزندوزی در رفع این معضل میتواند بسیار موثر واقع شود و این هنر نه تنها رقیب و مانع برسر راه استفاده صحیح و مناسب از تکنولوژی نیست بلکه به عنوان عامل مکمل دراقتصاد کشورهای توسعه نیافته محسوب میشود.
همه روزه تا 22 تیرماه جاری از ساعت 9 صبح تا 9 شب، فرهنگ و هنر سیستانوبلوچستان قدوم هنردوستان را انتظار میکشد.
----------------
شیوا سرگزی
----------------
انتهای پیام/غ20/ض1002