رقابت یا تخریب / جایگاه اخلاق انتخاباتی کجاست

به گزارش خبرگزاری فارس از محمودآباد، اخلاق انتخاباتی به عنوان یکی از مسائل مهم، همواره از سوی رهبران دینی و سیاسی مورد تاکید و اهتمام قرار گرفته است، زیرا شرایط انتخاباتی بستر مناسبی برای اتهامات، افترا، شایعه‌پراکنی و امور ضداخلاقی است.

حتی اگر رقیبان، اصول اخلاقی را مراعات کنند، هواداران و پیروان آنها، بعضا هنجارشکنی می‌کنند.

این در حالیست که اصول عقلانی و مبانی حقوقی و ارزش‌های اخلاقی با خاستگاه‌های عقلانی، عقلایی و شرعی بر مراعات آن به ویژه در حوزه عمل سیاسی تاکید بیشتری می‌کند تا از فروپاشی اخلاقی و امنیت روحی و روانی جامعه جلوگیری شود، زیرا مردم همواره به رهبران و مراکز قدرت می‌نگرند و رفتار و اخلاق اجتماعی را از ایشان می‌آموزند.

بر این اساس اخلاق انتخاباتی به عنوان یک مسئله محوری در کنار اصول دیگر مورد تاکید و توجه قرار گرفته است.

* اخلاق ترازوی رفتار

اگر بخواهیم رفتار کسی را ارزیابی کرده و به او نمره مثبت و منفی و یا قبولی و ردی بدهیم باید به اصول اخلاقی به عنوان معیار و ملاک داوری توجه کنیم.

بی‌گمان مراد از اخلاق، ترازویی است که به وسیله آن رفتار، اعمال و حتی اندیشه‌ها و پندارهای خوب و بد انسان سنجیده می‌شود بنابراین وقتی از اخلاق کسی سخن می‌گوییم ملاک‌ها و معیارهایی را در نظر داریم که بر اساس آن شخص را می‌سنجیم و او را بر ترازوی حقیقت می‌نشانیم و سبک و سنگین می‌کنیم.

* روش‌های ضداخلاقی در انتخابات

با نگاهی به مقوله انتخابات در دوره‌های مختلف می‌توان دریافت که برخی از کسانی که وارد این عرصه می‌شوند به ویژه هواداران و پیروان آنان هیچگونه درکی از مفاهیم سیاسی اسلام نداشته و ندارند.

این در حالیست که اسلام و قرآن به عنوان اینکه مأموریت اصلی خود را اتمام و اکمال اخلاق می‌داند و از هرگونه عمل ضداخلاقی به ویژه در حوزه امور اجتماعی و سیاسی برحذر می‌دارد و به عنوان گناه و گاه جرم برای آن مجازات دنیوی و اخروی قرار داده است.

با نگاهی به برخی روش‌هایی که جناح‌های رقیب سیاسی و یا نامزدها انتخاب می‌کنند، می‌توان دریافت که شخص تا چه اندازه از مفاهیم اسلامی دورو یا نزدیک است و تا چه اندازه دنبال مسئولیت است و یا آن که دنبال منصبی برای نان و نام و نشان است.

* انتخابات و اتهامات

از آنجایی که منصب در اسلام، مسئولیت و تکلیف است، تنها کسانی می‌توانند در این مقام و مسئولیت قرار گیرند که از همه نظر خود را شایسته بدانند، زیرا پذیرش مسئولیت‌ها به عنوان واجب کفایی مطرح می‌شود و تا زمانی که دیگرانی تواناتر و شایسته‌تر هستند، شخص نباید خود را در منصب مسئولیت قرار دهد.

از سوی دیگر در تفکر و بینش اسلامی، خداوند از دانشمندان و افراد شایسته جامعه تعهد گرفته است تا مسئولیت‌ها را بپذیرند و آن را در حد توان به درستی انجام دهند.

بر این اساس کسانی که وارد صحنه انتخابات می‌شوند تا مسئولیتی را از سوی مردم بپذیرند باید به این نتیجه برسند که از شایستگی و توانایی لازم برخوردار هستند که در این صورت نیازی نیست که به تخریب و اتهام دیگری بپردازند.

کسانی که به تهمت و اتهام رو می‌آورند در حقیقت نشان می‌دهند که شایستگی ورود به این صحنه را ندارند و اصولا رفتارهای ایشان خود بهترین گواه و داور برای بی‌شایستگی آنهاست.

به نظر می‌رسد که بسیاری از اتهامات که از سوی برخی از نامزدهای انتخاباتی مطرح می‌شود، اتهاماتی با خاستگاه حسادت است، به این معنا که برخی از افراد به سبب آن که دیگری نام‌آورتر و محبوب‌تر از وی شده عصبانی است.

حرص و طمع در امور مادی و دنیوی از دیگر علل و عوامل اتهام‌زنی و حسادت افراد است که در قرآن نیز به آن اشاره شده است.

کسانی نیز به سبب آن که احساس کمبود شخصیت می‌کنند و نسبت به دیگری کم می‌آورند، می‌کوشند تا با بزرگنمایی و شخصیت‌سازی غیر واقعی، کمبودهای خودشان را جبران کنند و اینگونه است که به ابزار اتهام و کوچک‌نمایی دیگران اقدام می‌کنند.

* شایعه‌پراکنی

یکی از شیوه‌های ضداخلاقی که از سوی برخی به شدت مورد استفاده قرار می‌گیرد شایعه‌سازی و شایعه‌پراکنی است و از آنجایی که شایعات در بسیاری از موارد به حریم خصوصی وارد می‌شوند و اطلاعاتی را از این حوزه در اختیار دیگران  قرار می‌دهند مورد توجه قرار می‌گیرد و به سرعت گسترش می‌یابد.

قرآن، شایعه‌سازی و شایعه‌پراکنی را عامل بسیاری از نابهنجاری‌های اجتماعی از جمله سلب آرامش مردم و ایجاد اضطراب در جامعه برمی‌شمارد.

بنابراین می‌توان گفت که شایعه‌سازی و شایعه‌پراکنی با اهداف و انگیزه‌های مختلف انجام می‌گیرد ولی نتیجه همه آنها چیزی جزء فروپاشی اخلاقی جامعه و از میان بردن امنیت روحی و روانی شخص و یا جامعه نیست.

برخی از نامزدها مطالبات حقیقی و غیرواقعی را با هم مطرح می‌کنند، به این معنا که افزایش سطح توقع مردم با بیان مطالباتی که در حد استطاعتشان نیست در حقیقت، تخریب امنیت نظام سیاسی و اجتماعی است.

هریک از نامزدها باید حقوق مردم را به آنان یادآور شوند و مطالباتی را که قرآن و دین و عقل به عنوان حقوق مردم مطرح می‌کند برای آنان بازگو کنند ولی باید گوشزد کنند که تحقق برخی از این حقوق در شرایط کنونی شدنی نیست.

در انتخابات مشاهده می‌کنیم که برخی از کاندیداها و یا جناح‌های مختلف سیاسی دست به تخریب یکدیگر می‌پردازند و اتهاماتی را مطرح می‌سازند که کینه و کدورت‌ها را ایجاد می‌کند که در این میان تنها مردم هستند که از اختلافات افراد ضرر می‌کنند و جامعه از رشد و شکوفایی باز می‌ماند.

و در پایان امیدواریم کاندیداها و جناح‌های سیاسی درگیر با این موضوع علاوه بر ترغیب مردم به حضور حداکثری پای صندوق‌های رأی، دست از تخریب و بد اخلاقی بردارند و منویات مقام معظم رهبری را فصل‌الخطاب قرار دهند و رعایت انصاف را داشته باشند تا انتخاباتی پرشور و شعور بدون هیچگونه درگیری و تنشی داشته باشیم.

انتهای پیام/آ10