40 منبر و گل اندود کردن از آیین‌های ویژه مردم لرستان

به گزارش خبرگزاری فارس از پلدختر، ای سجده‌ عشق در وادی خطر قلب ملتهبم را سر سرودن غزلی است، غزلی در وصف نماز خواندنت، غزلی که با واژه‌های زلال باران آراسته شده باشد.
ای پاک ای مهربان بوی محمد، علی و فاطمه را می‌دادی و شیاطین تشنه به خون تو بودند، تویی که کربلا از صدای ناله‌های سوزناکت بر سر نماز، در خود می‌شکست، کربلا با وجود تو دیگر تشنه نبود، اقیانوس بود که در اشتیاق دیدن لحظه‌های خالصانه‌تر ین نمازت اشک شوق می‌ریخت.
کربلا از بوی نمازت پر بود، نمازی که از جنس عشق و شهادت بود، رود فرات، رود گناه‌کاری است که در پیشگاهت هر روز و هر شب توبه می‌کند.
مردم استان لرستان در ایام محرم هر کدام به نوعی ارادت خود را به امام حسین(ع) و مقوله عاشورا به اثبات می‌رسانند، به طوری که مرد و زن پیر و جوان در مراسمی که بیشتر با همان شیوه سنتی برگزار می‌شود، شرکت می‌کنند.
‌آی‍ی‍ن‌‌‌ه‍‍ا و س‍ن‍ت‌ه‍‍ا‌ی‌ م‍خ‍ت‍ل‍ف‍‍ی‌ ب‍ه‌ ویژه در روز ت‍‍اس‍و‌ع‍‍ا و عاشورای ح‍س‍ی‍ن‍‍ی‌ در این استان برگزار می‌شود، ک‍ه‌ 40م‍ن‍ب‍ر و گ‍ل‌ ‌ان‍دود ک‍ردن‌ از جمله این آیین‌هاست.
‌چ‍‍ه‍ل‌ م‍ن‍ب‍ر‌ آی‍ی‍ن‌ وی‍ژه‌ بانوان‌ ل‍رس‍ت‍‍ان‍‍ی‌ در روز ت‍‍اس‍و‌ع‍‍اس‍ت‌ ک‍ه‌ ب‍‍ا پ‍‍ا‌ی‌ ب‍ر‌ه‍ن‍ه‌ و ن‍ق‍‍اب‌ ب‍ر ص‍ورت‌ 40 ش‍م‍‍ع‌ به نیت در 40 منبر یا م‍ج‍ل‍س‌ ‌ع‍ز‌اداری ‌ام‍‍ام‌ ح‍س‍ی‍ن‌ (‌ع‌ ) روش‍ن‌ می‌کنند،‌ ت‍‍ا ‌از ‌ای‍ن‌ طری‍ق‌ ب‍‍ا ر‌از و ن‍ی‍‍از ب‍‍ا م‍‍ع‍ب‍ود ی‍ک‍ت‍‍ا‌ی‌ خ‍ود، ن‍ی‍‍از‌ه‍‍ا و ح‍‍اج‍ت‌ خ‍ود ر‌ا ب‍ر‌آورده‌ ک‍ن‍ن‍د.
در ‌ای‍ن‌ س‍ن‍ت‌ دی‍ن‍‍ی‌ زن‍‍ان‌ ‌از ‌اب‍ت‍د‌ا ت‍‍ا ‌ان‍ته‍‍ا‌ی‌ این ‌آی‍ی‍ن‌ با نیت‌های درونی خود مهر سکوت بر لب می‌زنند‌ و ت‍ن‍‍ه‍‍ا ب‍‍ا زمزمه و ذک‍ر ک‍ل‍م‍ه‌ ‌ال‍ل‍ه‌ و ی‍‍ا ف‍رس‍ت‍‍ادن‌ ص‍ل‍و‌ات‌ ب‍ر م‍ح‍م‍د (ص‌) و خ‍‍ان‍د‌ان‌ پ‍‍اک‍ش‌ م‍س‍ی‍ر ح‍رک‍ت‌ خ‍ود ر‌ا ‌اد‌ام‍ه‌ م‍‍ی‌‌د‌ه‍ن‍د.
همچنین در روز تاسوعای حسینی جوانان پرشور و دوستدار ائمه اطهار(ع) در لرستان به تدارک ‌آم‍‍اده‌ ک‍ردن‌ خ‍‍اک‌ وی‍ژه‌ ‌ع‍ز‌اد‌ار‌ی‌ روز ‌ع‍‍اش‍ور‌ا می‌پردازند ‌تا در این روز تمام بدن خود را به گل آغشته کنند و در ماتم سالار شهیدان حضرت ابا عبدالله الحسین (ع ) به عزاداری بپردازند.
خ‍‍اک‌ وی‍ژه‌ ‌ع‍ز‌اد‌ار‌ی‌ اباعبدالله الحسین توسط جوانان لرستانی ‌از ب‍ی‍‍اب‍‍ان‌‌‌ه‍‍ا‌ی‌ ‌اطر‌اف‌ ت‍‍ه‍ی‍ه‌ می‌شود و پ‍س‌ ‌از ‌غربال و ال‍ک‌کردن، آن را با ‌‌ع‍طر و گ‍لاب‌ معطر می‌کنند ‌و خاک آماده شده را در حوضچه‌های مخصوص با آب گرم به گل تبدیل می‌کنند و اقشار مختلف مردم پس از اقامه نماز صبح روز دهم محرم ( عاشورا) با خلوص نیت و خود را گل اندود می‌کنند.
با شروع روز عاشورا درنخستین ساعات روز صدای ساز و دهل با نوای سوزناک و غم انگیزی موسوم به نوای چمریونه عزاداران حسینی را به حضور در دستجات و هیئت‌های عزاداری دعوت می‌کند.
چمر، چمری یا چمریونه موسیقی و آهنگ اندوه باری است، که در سوگ و عزای افراد بزرگ در ریتم‌های متفاوت و به وسیله سرنا و دهل نواخته می‌شود.
پیام آیین چمر علاوه بر بیان اوج اندوه مردمان این سرزمین حامل پیغامی است، برای سایر افراد به نوعی که با اجرای این مقام از موسیقی عزا همه خواهند فهمید که بزرگی از میان ایل یا طایفه عزادار مرده است.
صبح عاشورا در بیشتر شهرهای لرستان با صدای سوزناک چمریونه آغاز می‌شود و همه زمین و زمان بر حادثه‌ای می‌گریند که سال‌هاست سرنا و دهل لرستان را به چمری نواختن خو داده است.
عزاداران فراخوانده شده با حضور در تکیه‌های محله و گل مالی کردن خود گرد آتش می‌ایستند تا از سرما محفوظ مانده و شروع به سینه‌زنی و عزاداری می‌کنند.
سرما و گرما و تابستان و زمستان ندارد، تنها چیزی که مردم را در غم حسین گل اندود کرده است عشق است و محبتی که مردمان لر به اهل بیت و حسین(ع) و ابوالفضل(ع) دارند.
عزاداران حسینی پس از گل مالیدن به خود در کنار آتش‌هایی که به همین مناسب روشن کرده‌اند، بدن خود را خشک می‌کنند و سپس در دسته‌های سینه‌زنی و زنجیرزنی در خیابان‌های شهر به راه می‌افتند و با ذکر مصیبت و نوحه سرایی و سینه زنی عزاداری خود را به اوج می‌رسانند.
س‍ن‍ت‌ گ‍ل‌ ‌ان‍دود در روز ‌ع‍‍اش‍ور‌ا‌ی‌ ح‍س‍ی‍ن‍‍ی‌ ی‍ک‍‍ی‌ ‌از س‍ن‍ت‌‌‌ه‍‍ا‌ی‌ ب‍س‍ی‍‍ار ق‍دی‍م‍‍ی‌ ر‌ای‍ج‌ در م‍ی‍‍ان‌ م‍ردم‌ ل‍رس‍ت‍‍ان‌ ‌اس‍ت‌ ک‍ه‌ ن‍و‌ع‌ ‌ع‍ز‌اد‌ار‌ی‌ روز ‌ع‍‍اش‍ور‌ا‌ی‌ م‍ردم‌ ‌ای‍ن‌ خ‍طه‌ ر‌ا ‌از دی‍گ‍ر م‍ن‍‍اطق‌ ک‍ش‍ور م‍ت‍ف‍‍اوت‌ ک‍رده‌ ‌اس‍ت‌.
غم و ماتمی که این فضای روحانی دارد بیش از آن است که بتوان در چند سطر آن را معنا کرد، اما چه کنیم که زبان قلم می‌سوزد و طاقت بیش از این را ندارد، باید باشی و ببینی تا بدانی غم و ماتم نوای چمریونه چگونه دوستداران حسین (ع) را به کوچه‌ها و هیئت‌ها می‌کشاند.
مردم خرم‌آباد و استان لرستان ماندن در خانه را در روز عاشورا ناثواب می‌دانند، آن‌ها از ابتدای روز در اولین خیمه گاه گل بر سر و شانه می‌گذارند و پس از مراسم عزاداری در تکیه‌های محلات شهر در قالب دستجات سینه‌زنی و زنجیرزنی به سمت مرکز شهر حرکت می‌کنند.
از همه کوچه‌ها و خیابان‌ها و خانه های شهر مردم بیرون می‌زنند، انگار قیامتی در راه است که این گونه بی‌تاب مردم به سطح شهر آمده‌اند.
دستجات زنجیر زنی با توقف در جلوی هر خیمه (تکیه) با مداحی مداح آن تکیه عزاداری کرده و سپس به تکیه بعدی می‌روند.
گرد و غباری که از سینه زدن هیئت‌های عزاداری به آسمان بلند می‌شود آرام روی زمینه سیاه چادرم می‌نشیند، امروز از آسمان شهر خرم‌آباد خاک می‌بارد و زمین در عزای مردمی آسمانی توان اشک ریختن را بازمی‌یابد.
نزدیک‌های ظهر عاشورا است و عزاداران بی‌تابتر از صبح سینه می‌زنند و نوحه می‌خوانند: این بدن از کیست که سر ندارد/ عزیز زهراست کفن ندارد...
‌ع‍ز‌اد‌ار‌ی‌ م‍ردم‌ استان لرستان به ویژه شهر خرم‌آباد در روز ‌ع‍‍اش‍ور‌ا ت‍‍ا ظ‍ه‍ر ‌اد‌ام‍ه‌ د‌ارد و م‍ردم‌ ‌ع‍ز‌اد‌ار پ‍س‌ ‌از ق‍ر‌ائ‍ت‌ زی‍‍ارت‌ ‌ع‍‍اش‍ور‌ا، ن‍م‍‍از ظ‍ه‍ر ‌ع‍‍اش‍ور‌ا ر‌ا ‌اق‍‍ام‍ه‌ م‍‍ی‌‌ک‍ن‍ن‍د.
و اما مراسم شام غریبان در لرستان حال و هوای دیگری دارد، عزاداران لرستانی از عصر روز عاشورا به مدت سه شب با پیچیدن یک دستار سیاه مخصوص به نام (کت) به سر و گردن و شانه‌های خود و با روشن کردن شمع در عزاداری شام غریبان شرکت می‌کنند.
شام غریبان در این دیار سراسر شمع‌هایی است که برای داغ زینب کبری روشن نگه داشته می‌شوند و این لرستان است که تا صبح در غم غریبی حسین و داغ دل زینب خواب ندارد.
انتهای پیام/م10