ماجرای خواندنی ماموریت شهید دوران در بغداد

رخدادهای 31 تیر و 1 مرداد 1361

چکیده

• نیروی هوایی جمهوری اسلامی موفق شدند با یک مانور جسورانه ، قدرت رزمی خود را به جهان نشان دهند و در قلب بغداد تاسیسات و مراکز اقتصادی آن شهر را هدف قرار دهند.

• آیت الله خامنه ای در خطبه های نماز عید فطر :  امروز همه قدرت های بزرگ جهانی به صدام و حزب بعث عراق کمک می کنند و ما این موضوع را هرگز فراموش نخواهیم کرد .

• آیت الله موسوی اردبیلی در خطبه های نماز جمعه این هفته تهران اظهار داشت : آن چه که امنیت منطقه را بر هم زده جنگ نجات بخش ما نیست دخالت های آمریکا است .

• فاضل دنی نماینده سازمان آزادیبخش فلسطین در فرانسه امروز جمعه ترور شد . شخص ناشناسی که خود را از اعضای اتحادیه دفاع یهود معرفی می کرد مسئولیت این قتل را بر عهده گرفت .

• صلاح خلف معروف به ابوایاد عضو شورای فرماندهی سازمان آزادیبخش فلسطین امروز گفت : زبان و یا حتی گردن هر کس که از شناسایی اسرائیل سخنی به میان آورد باید قطع شود .

31 تیر

شهادت « دوران» در بمباران تاسیسات نفتی جنوب بغداد

علیرغم بمباران مناطق مسکونی و مستضعف نشین شهرهای ایران توسط جنگنده های عراقی و سکوت مرگبار مدافعان به اصطلاح حقوق بشر و چشم پوشی های آشکار گروه های صلح و میانجی دیروز تیزپروازان غیرتمند نیروی هوایی جمهوری اسلامی موفق شدند با یک مانور جسورانه ، قدرت رزمی خود را به جهان نشان دهند و در قلب بغداد تاسیسات و مراکز اقتصادی آن شهر را هدف قرار دهند .

پیش از ظهر دیروز چهارشنبه چند فروند از جنگنده های نیروی هواییی ، پالایشگاه بزرگ الدوره و تاسیسات صنعتی مستقر در غرب بغداد را بمباران کردند . در این عملیات غیورانه یکی از جنگنده های کشورمان هدف پدافند هوایی دشمن قرار گرفت و سقوط کرد . رژیم بعث عراق اعلام کرده است که یکی از دو خلبان ایرانی زنده به اسارت گرفته شده است. دولت جمهوری اسلامی ایران همه مجامع بین المللی طرفدار حقوق بشر را به شهادت گرفته و اعلام کرد که مسئول حفظ جان خلبان اسیر ایرانی رژیم بغداد است . (1)( ماجرای خواندنی شهید دوران را بخوانید)

آیت الله خامنه ای : ما کمک های ابرقدرت ها به صدام را فراموش نخواهیم کرد

مردم قهرمان مسلمان و ایثارگر تهران در پی یک ماه پیکار درونی و مبارزه نفس و شرکت در ضیافت الله در مراسم نماز باشکوه عید سعید فطر شرکت کرده و این فریضه مبارک الهی را به امامت آیت الله خامنه ای در محل دانشگاه تهران با شکوه فراوان برگزار کردند .

آیت الله خامنه ای در خطبه اول نماز عید فطر تاکید کردند : امروز ما به اخلاق خوب به تهذیب نفس و به تزکیه خودمان نیاز داریم ، زیرا پیشرفت های ما و فتوحات بزرگمان در میدان های جنگ و نیز در میدان های سیاست و صحنه های اقتصادی ، وقتی به درد ما خواهد خورد که در درون خود نیز فتوحات و پیشرفت هایی به سوی هر چه انسان تر شدن و کامل تر شدن داشته باشیم ، یعنی غرور ما را نگیرد و دشمن در چشم ما خرد و حقیر نشود و دشمن درونی ما یعنی شیطان نیز درون ما رشد نکند .

ایشان در ادامه ضمن تجلیل از ایثارگری های مردم قهرمان ایران تاکید کردند : اگر شما را زیر فشار های سیاسی و نظامی و اقتصادی قرار دادند هر فشاری منجر به استحکام و قدرت بیشتر شما شد و من به عنوان برادر شما اعلام می کنم که امروز ما از لحاظ اقتصادی ، سیاسی و نظامی بسی بهتر و جلوتر از عید فطر سال قبل هستیم .

آیت الله خامنه ای در خطبه دوم نماز عید سعید فطر در رابطه با وضع حساس انقلاب اسلامی و موقعیت خاص چریک های فلسطینی و مسلمانان لبنانی به تفصیل سخن گفته و افزودند : امروز سران و رهبران و مبارزان راستین منطقه اشغال شده یا محاصره شده لبنان و همه مبارزانی که مسائل را به دقت می نگرند به این نتیجه رسیده اند که حمله صهیونیست های غاصب به لبنان و اشغال بخش عظیمی از این کشور و محاصره شهر بیروت حرکتی است در جهت حرکت رژیم بعثی و غاصب عراق که کشور عزیز و برادر عراق را در بند کشده است .

دشمنان خود را موظف به مقابله با انقلاب اسلامی می بینند

ایشان اظهار داشتند : امروز برای آمریکای جنایتکار انقلاب اسلامی اهمیتش به مراتب بیشتر از مسئله فلسطین است است زیرا انقلاب اسلامی یک شعله فزاینده است که دشمن را در موضع دفاعی قرار داده است ولی دشمنان ما با همه محاصره های سیاسی و اقتصادی و با همه توطئه های تبلیغاتی و با همه موذی گری هایی که در طول این مدت کرده اند ، انقلاب اسلامی در میان ملت ها جای خود را به تدریج باز کرده و کشورهای اسلامی شاهد گرایش و علاقه شدید ملت هایشان به انقلاب اسلامی و رهبر انقلاب اسلامی هستند .

پاسخ قاطع آیت الله خامنه ای به ابرقدرت های مخالف سقوط صدام

ایشان در ادامه در پاسخ آن دسته از عوامل ابرقدرت ها که می گویند چرا شما می خواهید صدام سرنگون شود ؟ گفتند : چرا در آن روز که صدام به مرزهای ما حمله کرد و اعلام داشت هدفش سقوط دولت اسلامی و خاموش کردن انقلاب اسلامی است ، آیا کسی از صدام پرسید که چرا خواهان سرنگونی حکومت قانونی و مردمی ایران است ؟

آیت الله خامنه ای آن گاه در رابطه با انگیزه واقعی ورود رزمندگان اسلام به خاک عراق نیز گفتند : ما قصد کشورگشایی و توسعه اراضی نداریم ، کشور عراق متعلق به ملت عراق است و خود آن ها باید کشورشان را اداره کنند و باید حکومت و رژیمی بر طبق میل و احساسات و عقاید اسلامی خودشان تشکیل بدهند و کشورشان را خودشان اداره کنند .

باور نمی کردند متجاوز را سرجایش بنشانیم

آیت الله خامنه ای ادامه دادند : آن روزی که هزاران کیلومتر از خاک ما زیر پای متجاوزان غاصب بعثی قرار داشت کسی باور نمی کرد که ما بتوانیم متجاوز را بر سرجایش بنشانیم ولی امروز دنیا این را باور کرده است ما نمی توانیم در حالی که 23 ماه در زیر فشار تجاوز نظامی دشمن بودیم باز هم بنشینیم و دشمن مزدور شهرهای آبادان و خرمشهر را هر روز و هر شب با توپ های دور برد خود بکوبد و زن ها و کودکان و افراد مریض را شهید و مجروح سازد و این در حالی است که ما حاضر نیستیم مقابله به مثل کنیم و بصره و دیگر شهرهای عراق را بمباران کنیم ، پس تنها راه چاره این است که برویم و آتش توپخانه دوربرد دشمن را یا خاموش کنیم یا آنقدر عقب بزنیم که روی شهرهای ما را نپوشاند و این برای جمهوری اسلامی یک ضرورت است .

آیت الله خامنه ای در ادامه سخنان خود در رابطه با کمک های ابرقدرت های جهانی به رژیم بعث صدام افزودند : امروز همه قدرت های بزرگ جهانی به صدام و حزب بعث عراق کمک می کنند و ما این موضوع را هرگز فراموش نخواهیم کرد . آمریکا به وسیله ایادیش تجهیزات آمریکایی را از ابتدای جنگ برای عراق می فرستاده و شوروی نیز کمک های خود به عراق را هنوز قطع نکرده است . اقمار این دو ابرقدرت تا آن جایی که توانسته اند – چه از لحاظ تبلیغاتی و نظامی و تسلیحاتی – به رژیم عراق کمک کرده اند .

رئیس جمهور در بخش دیگری از خطبه های نماز عید فطر با اشاره به موضوع لبنان و فلسطین اظهار داشتند : شکست کامل اسرائیل آن روزی خواهد بود که رزمندگان مسلمان لبنانی و مبارزان فلسطینی در مقابل این هجوم و حمله ددمنشانه مقاومت کنند و بیروت را تخلیه نکنند و در این شهر بمانند و مطمئن باشند که دشمن صهیونیستی نخواهد توانست با یک جمع مومن سر از پا نشناخته مبارزه کند . (2)

1 مرداد 1361

آیت الله موسوی اردبیلی : آن چه امنیت منطقه را بر هم زده دخالت های آمریکا است

آیت الله موسوی اردبیلی در خطبه های نماز جمعه این هفته تهران اظهار داشت : آن چه که امنیت منطقه را بر هم زده جنگ نجات بخش ما نیست دخالت های آمریکا است .

خطیب جمعه تهران گفت : آمریکا و غرب فریادشان بلند شده که امنیت منطقه بر هم خورده است ؟ امنیت به چه معنا ؟ در کدام منطقه ؟ مگر ما در این منطقه زندگی نمی کنیم و امنیت نمی خواهیم و حق حیات نداریم ؟ آری امنیت آمریکایی به هم خورده و امنیت آمریکایی همان است که تاکنون در نقاط مختلف دنیا به آزمایش گذاشته شده است . وی اظهار داشت : امنیت ما و عراق و خلیج فارس با جنگ نجات بخش بر هم نمی خورد . آن چیزی که امنیت منطقه را بر هم زده دخالت های آنهایی است که از راه دور می گویند ما در این جا منافع داریم ، این منافع بر خلاف امنیت ما ، عراق و تمام شیخ نشین های منطقه است .

وحدت را با اسم وحدت مخدوش نسازیم

وی در بخشی از خطبه های نماز جمعه تهران با اشاره به یکی از خطبه های امام علی (ع) به تشریح صفات گوناگون اقشار مختلف جامعه پرداخت و گفت : باید راه کسانی را رفت که حرف پیامبر را می گویند و راه خدا را می روند و نیتشان هم صادق و سالم است .

آیت الله موسوی اردبیلی همچنین گفت :  در عین حال که ما باید آزادی قلم ، فکر و عقیده و عمل در محدوده قانون اساسی و قوانین عادی را به موافق و حتی مخالف بدهیم ، باید مراقب وضع جامعه خود نیز باشیم که افراد نفوذی بد اندیش و توطئه گر از آن آزادی ها سوء استفاده نکنند و وحدت ما را بر هم نزنند .

وی اظهار داشت : باید مواظب باشیم توطئه ها ، گروه ها ، شبکه هایی که وحدت عزت آفرین ما را بر هم می زنند به وجود نیاید و همین طور نباید خدای ناکرده به نام انجام مسئولیت و حفظ وحدت سبب کنار رفتن نیروها و انسان های اصیل انقلاب و علاقمند به انقلاب و آن هایی که امتحان خود را داده اند ، شویم و با آن هایی که تازه وارد می شوند ولی می توانند نیروهای بسیار ارزنده و خوب برای انقلاب و مملکت باشند رفتاری کرد که باعث ناراحتی آن ها شود و وحدت را با اسم وحدت مخدوش سازیم . (3)

نماینده ساف در بیروت ترور شد

فاضل دنی نماینده سازمان آزادیبخش فلسطین در فرانسه امروز جمعه ترور شد . شخص ناشناسی که خود را از اعضای اتحادیه دفاع یهود معرفی می کرد مسئولیت این قتل را بر عهده گرفت . سازمان آزادیبخش این عمل را به سازمان جاسوسی موساد نسبت داده است . (4)

زبان کسی که سخن از شناسایی اسرائیل می گوید باید قطع کرد

صلاح خلف معروف به ابوایاد عضو شورای فرماندهی سازمان آزادیبخش فلسطین امروز گفت : زبان و یا حتی گردن هر کس که از شناسایی اسرائیل سخنی به میان آورد باید قطع شود . وی در مصاحبه ای با روزنامه الخلیج اظهار داشت : صحبت از شناسایی رژیم اشغالگر قدس توسط فلسطینی ها بخشی از جنگ روانی دشمن صهیونیستی و امپریالیسم آمریکا بر علیه جنبش مقاومت فلسطین است . (5)

پی نوشت:

1- اطلاعات ، 2 مرداد 1361 ، صفحه 15 ، در این عملیات عباس دوران به شهادت رسید .  صدام در مصاحبه با روزنامه «الدوره» عراق گفته بود که این جنگ به خاطر فتح و تصرف چند صد کیلومتر اراضی خاک ایران نیست و همه‏ چیز محدود به اهداف نظامی نمی‌شود. بلکه این جنگ به خاطر سرنگونی رژیم جمهوری اسلامی ایران است. در این شرایط به طور مسلم یکی از ابزارهای موجود، استفاده از فشارهای سیاسی و افزایش تحرکات سیاسی با هدف جلب حمایت کشورها برای کمک نظامی و سیاسی و تضعیف دشمن بود. به عبارت دیگر، برخورداری هر یک از کشورهای ایران و عراق از یک نظام سیاسی برتر در منطقه مقدمات پیروزی را فراهم می‌کرد. قبل از فتح خرمشهر، عراق در چنین جایگاهی قرار داشت و یک سر و گردن از ایران بالاتر بود و می‌توانست با فشارهای سیاسی، خود را به ما تحمیل کند. ولی با آزادسازی خرمشهر قضیه برعکس شد و نظام بین‏‌الملل شاهد شکست نظامی – سیاسی عراق در این منطقه استراتژیک شد و این در حالی بود که عراق برگ برنده خود را برای اعمال نظرات نامشروع در منطقه از دست داد.

در شرایطی که خرمشهر آزاد شده بود کشورهای عرب منطقه که روی صدام و ارتش آن تکیه داشتند دچار وحشت شدند. آمریکا و برخی کشورهای عرب توصیه کردند که در این فضا و شرایط حاکم، هرچه سریع‏تر باید آتش‏‌بس برقرار شود.

در تشریح علل تصمیم برگزاری کنفرانس غیرمتعهدها در بغداد می‌توان گفت که رژیم صدام که در آن شرایط از لحاظ سیاسی بسیار ضعیف شده بود، بهترین راه خروج از این بحران را برگزاری اجلاس سران کشورهای غیرمتعهد در بغداد دانست زیرا از این طریق موفق می‌شد با صدور بیانیه و حربه‏‌های دیگر همه چیز را به نفع خود و به ضرر نظام جمهوری اسلامی ایران به پایان برساند.

از سوی دیگر، عراق بارها اعلام کرده بود که بغداد کاملاً امن است و حتی پرنده‌ای جرأت ندارد در آسمان بغداد پرواز کند. در این زمان بود که ایجاد ناامنی در استان بغداد در دستور کار نظامی – سیاسی جمهوری اسلامی قرار گرفت تا ضمن هدف قرار دادن تأسیسات پالایشگاهی «الدوره» در جنوب شرقی شهر بغداد از برگزاری نشست سران غیرمتعهدها جلوگیری شود.

خلبان عباس دوران که بود؟

عباس دوران در سال 1329 در شهر شیراز دیده متولد شد. وی پس از اخذ دیپلم در سال 1351 وارد دانشکده خلبانی نیروی هوایی ارتش شد و پس از طی دوره مقدماتی در ایران برای ادامه تحصیل و طی دوره تکمیلی به آمریکا اعزام شد و پس از اخذ نشان و گواهینامه خلبانی به ایران بازگشت.

وقتی جنگ تحمیلی در روز 31 شهریورماه 1359 آغاز شد در پست افسر خلبان شکاری و معاونت عملیاتی فرماندهی پایگاه سوم شکاری (شهید نوژه) انجام وظیفه می‌کرد. او در طول جنگ بیش از 120 پرواز جنگی داشت.

بارها می‌گفت اگر هواپیما بال نداشته باشد خودم بال درآورده و بر سر دشمن فرود می‌آیم و هرگز تن به اسارت نخواهم داد.

عباس دوران هفتم آذرماه سال 1359 در یک عملیات متحورانه دو ناوچه نیروی دریایی عراق را در حوالی اسکله «الامیه» و «البکر» غرق کرد، چنانچه می‌گفتند و به اثبات هم رسید نیروی دریایی عراق را سرهنگ خلبان عباس دوران و سرهنگ خلبان خلعتبری به نابودی کشاندند. زمانی که اسرائیل به لبنان حمله کرد وی اولین خلبانی بود که آمادگی خود را جهت نبرد با صهیونیست‏ها اعلام کرد.

در سال 1361 جنگ تحمیلی هر روز شعله‏‌ورتر می‌شد و صدام رئیس دولت بعث عراق برای مانور سیاسی از برپایی کنفرانس غیرمتعهدها سخن می‌گفت و از مدت‏ها قبل به کمک آمریکا بغداد را به زعم خود به دژ نفوذناپذیری تبدیل کرده و تبلیغات بسیار وسیعی به راه انداخته بود تا حدی که برای سران غیرمتعهد بنزهای سفارشی‏‌اش را بر روی اتوبان‏‌های نوساز بغداد راه انداخت، خیلی خرج کرده بود. از یک طرف هم مدام، تبلیغ می‌کردند که ایران نمی‌تواند بغداد را ناامن کند. در این شرایط بود که سرهنگ خلبان عباس دوران برای جلوگیری از برگزاری کنفرانس سران غیرمتعهدها، بیستم تیرماه 1361 مأموریت یافت تا پایتخت عراق را ناامن کند.

روز 30 تیرماه 1361 سه هواپیما که هر کدام دو سرنشین داشتند مأموریت یافتند روی بغداد عملیاتی انجام دهند. هدف آن‏ها بمباران پالایشگاه بغداد، نیروگاه اتمی بغداد و «پایگاه الرشید» یا ساختمان اجلاس در بغداد بود.

ماجرای این مأموریت که خلبان عباس دوران در آن به شهادت رسید از زبان همکار و همراهش منصور کاظمیان خواندنی است: وی می‌گوید: قبل از اینکه انجام این عملیات را به ما اعلام کنند عباس دوران به «امیدیه» رفته بود و قرار بود در صورتی که در «عملیات رمضان» نیاز شد، پرواز کند زیرا نیروی زمینی ارتش در این عملیات نیاز به حمایت‏‌های هوانیروز داشت. در نتیجه دو روز قبل از شروع عملیات عباس دوران به ما ملحق شد و به ما توضیح دادند که به علت حساسیت ویژه، این عملیات با سه هواپیما انجام خواهد شد. «هواپیمای شماره 1 » من بودم و عباس دوران. «هواپیمای شماره 2 » محمود اسکندری بود و ناصر باقری و «هواپیمای شماره 3 »، توانگریان و خسروشاهی که البته قرار شده بود هواپیماهای شماره 1 و 2 به عمق خاک عراق و شهر بغداد بروند و علاوه بر بمباران پالایشگاه «الدوره» دیوار صوتی این شهر را نیز بشکنند و هواپیمای شماره 3 نزدیک مرز به عنوان پشتیبان و نیروی جایگزین مستقر شود تا در صورت بروز هرگونه مشکلی برای این دو هواپیما، عملیات را ادامه دهد.

ما به سمت بغداد پرواز کردیم. تقریباً 15 کیلومتری بغداد بودیم که با دیوار آتش و پدافند دشمن روبه‏‌رو شدیم و در همین فاصله چند گلوله به هواپیمای ما اصابت کرد. وقتی این گلوله‏‌ها به هواپیمای ما اصابت کرد عباس به من گفت که چراغ موتور سمت راست روشن شده و ظاهراً موتور از کار افتاده است. به عباس گفتم چاره‏‌ای نیست و باید به عملیات ادامه دهیم. زیرا در آن شرایط اگر باز می‌گشتیم دوباره در دیوار آتش دشمن قرار می‌گرفتیم بنابراین به سمت جنوب شرقی شهر بغداد که پالایشگاه «الدوره» در آنجا بود ادامه مسیر دادیم و با این که پدافند دشمن بسیار قوی بود تمام بمب‏ها را روی این پالایشگاه تخلیه کردیم.

بعد از تخلیه بمب‏‌ها مسیری را ادامه دادیم که دقیقاً به سمت همان هتلی ختم می‌شد که قرار بود کنفرانس غیرمتعهدها در آن برگزار شود.

زمانی که ما بمب‏‌ها را روی پالایشگاه الدوره می‌ریختیم آتش بی‌امان و شدید دشمن قطع نمی‌شد. در همان موقع بود که هواپیما مورد اصابت چند گلوله دیگر قرار گرفت و قسمت عقب آن به طور کلی از بین رفت.

وقتی به پشت سرم نگاه کردم پالایشگاه را دیدم که در آتش می‌سوزد. در آن لحظه بود که دیدم قسمت دم هواپیما تا وسط کابین از بین رفته و در آتش می‌سوزد. دیگر حتی فرصت نشد که به عباس این قضیه را بگویم و نمی‌دانم چطور شد که صندلی من به بیرون پرت شد.

درست نمی‌دانم اما قبل از اینکه بخواهم به عباس بگویم که قسمت عقب هواپیما از بین رفته صندلی به بیرون پرت شده بود. نمی‌دانم آیا عباس بود که این کار را کرد (چون چند لحظه قبل از آن به شدت اصرار داشت که من هواپیما را ترک کنم). یا آتشی که در قسمت وسط کابین بود باعث این قضیه شده بود. در هر صورت چشمانم سیاهی رفت و دیگر هیچ چیز ندیدم. وقتی به هوش آمدم به عنوان اسیر در وزارت دفاع عراق بودم. بعد از دو ماه یک سرباز عراقی که نگهبان وزارت دفاع عراق بود به من گفت که هواپیمای شما را دیدم که آتش گرفته بود، یک چتر باز شد و بعد از چند ثانیه هواپیما به هتل محل برگزاری کنفرانس غیرمتعهدها برخورد کرد. تازه فهمیدم عباس صندلی خودش را به بیرون پرت نکرده و پس از برخورد هواپیما با ساختمان هتل به شهادت رسیده است.

وقتی خبر شهادت عباس دوران را شنیدم به یاد صحبت‏های شب قبل از عملیات افتادم که به من گفت: «منصور جان اگر یک وقت هواپیما دچار مشکلی شد تو خودت را به بیرون پرت کن و منتظر من نمان، چون من باید در هواپیما بمانم و مأموریتم را به اتمام برسانم.»

کاظمیان درباره عملیات‏‌های مهمی که با عباس دوران انجام داده است، می‌گوید: من از سال 1360 که عباس دوران به همدان منتقل شده بود با او آشنا شدم و در عملیات‏های زیادی با او شرکت کردم که مهم‏ترین آنها عملیات فتح‏‌المبین، عملیات بوشهر برای بمب‏‌باران اسکله‏‌های «البکر و الامیه» نزدیک بندر بصره و همچنین آخرین عملیات با هدف ناامن کردن شهر بغداد و به هم زدن کنفرانس غیرمتعهدها بود.

عباس دوران بین همه معروف بود. ترس را هیچ‏گاه در وجود او ندیدم. سخت‏‌ترین مأموریت‏‌ها را قبول می‌کرد و به تنها چیزی که فکر می‏‌کرد هدف بود. حتی یادم هست در عملیات بمب‏‌باران اسکله‌های «البکر» و «الامیه» در نزدیکی بندر بصره، بنا به دلایلی قرار شد که عملیات به صورت نیمه کاره متوقف شود ولی عباس دوران قبول نکرد و عملیات را به آخر رساند. او هیچ‏گاه در کابین صحبت نمی‌کرد و همیشه می‌گفت اگر از مسیر منحرف شدم و یا حالت نامتعادلی را مشاهده کردید آن وقت علاوه بر اینکه به من اعلام می‌کنید مواظب اطراف باشید.

منصور کاظمیان همزمان با شهادت عباس دوران به اسارت درآمد و پس از هشت سال و دو ماه اسارت، بیست و چهارم شهریور 1369 آزاد شد و به میهن اسلامی بازگشت.

ناامن نشان دادن بغداد تنها راه جلوگیری از برگزاری اجلاس سران غیرمتعهدها

سرهنگ ناصر باقری دیگر همرزم عباس دوران می‌گوید: این عملیات از لحاظ سیاسی برای جمهوری اسلامی ایران بسیار مهم بود، (هر چند که تا کنون مهجور مانده است) اگر کنفرانس سران کشورهای غیرمتعهد در بغداد برگزار می‌شد صدام به مدت هشت سال ریاست آن را به عهده می‌گرفت. جمهوری اسلامی ایران اعتراض شدید خود را با تحریم کنفرانس نشان داده بود اما این امر کافی نبود و این کنفرانس نباید در بغداد برگزار می‌شد و ریاست آن به مدت هشت سال در دست صدام قرار می‌گرفت.

ایران از لحاظ سیاسی نتوانست مانع این امر شود و در نهایت متوسل به حربه نظامی شد. تنها راهی که می‌شد از برگزاری کنفرانس جلوگیری کرد ناامن نشان دادن شهر بغداد بود که صدام به امنیت آن خیلی افتخار می‌کرد. از سوی دیگر در آن زمان (سال 1361 ) ایران موشک دوربرد نداشت که بغداد را مورد هدف قرار دهد برای همین قرار شد این حرکت توسط هواپیماها انجام شود. این عملیات در ردیف عملیات «حمله به h-3 » قرار دارد.

پیش از انجام عملیات به ما اعلام کرده بودند که درصد خطر این عملیات بالای 85 درصد است. شش خلبان این سه هواپیمای (F-4) نیز توسط ستاد کل انتخاب شده بودند. من با مرحوم اسکندری، شهید دوران با منصور کاظمیان و توانگریان و خسروشاهی خلبانان سه هواپیمای مذکور بودیم. در این بین من و اسکندری هر کدام شش بار بر فراز بغداد پرواز داشتیم ولی شهید دوران اولین پرواز بود که بر فراز بغداد انجام می‌داد. علیرغم اینکه تا آن زمان دوران دارای بیشترین پرواز عملیاتی بود.

در این عملیات، نیت، زدن شهر بغداد و مناطق مسکونی نبود بلکه قرار بود با حمله به پالایشگاه «الدوره» بغداد و کوبیدن نقاط حساس آن و شکستن دیوار صوتی، فقط یک جو روانی و ترس ایجاد کنیم. از سوی دیگر پدافند دشمن هم خیلی قوی بود. از بدو ورود ما به خاک عراق با یک دیواره آتش روبرو شدیم که پدافند سبک آنها ایجاد کرده بود. نزدیکی صبح بود که پدافند هوایی بغداد نیز ما را ردگیری کرد و ما در بین دو پدافند زمینی و هوایی قرار گرفتیم، به هر حال عملیات را ادامه دادیم و پالایشگاه را زدیم. در موقع رفتن، دوران که «لیدر»(سردسته) ما بود جلوی ما حرکت می‌کرد اما پس از عملیات و موقع برگشت از سمت دیگر شهر بغداد هواپیمای من و اسکندری جلو بود و دوران و کاظمیان پشت سر ما بودند.

پدافند سبک عراق هواپیمای ما را که شماره دو بودیم زد و تنها یک گلوله در کابین خلبان منفجر شد ولی در عین حال هواپیما به حرکت خود ادامه داد و فقط سرنشینان آن که من و اسکندری بودیم زخمی شدیم. در همین حین از هواپیمای شماره یک که دوران و کاظمیان در آن بودند اطلاع دادند که هواپیما را زدند.

اسکندری به آنها گفت عیب ندارد ما را هم زده‏‌اند پشت سر ما بیایید. دوران در جواب گفت: موتور شماره دو آتش گرفته و ما نمی‌توانیم بیاییم.

اسکندری مجدداً گفت: اگر می‌توانید بیایید، وگرنه بپرید بیرون. که بعد از این گفت‏‌وگو دیگر جوابی از آن طرف نیامد و ما بالاخره با وجود آتش سنگین پدافند دشمن برگشتیم و در همدان به زمین نشستیم. بعدها متوجه شدیم که در آن لحظه کاظمیان توسط دوران (Eject) شده و شهید دوران هم هواپیمای نیمه سوخته را به ساختمان هتل محل برگزاری کنفرانس کوبیده است.

صبح روز 30 تیرماه 1361 خلبان شهید عباس دوران که در تعداد پرواز جنگی در نیروی هوایی رکورد داشت و عراق برای سرش جایزه تعیین کرده بود، پس از بمباران پالایشگاه بغداد هواپیما را که آتش گرفته بود به هتل محل برگزاری اجلاس سران غیرمتعهدها کوبید و با شهادت خود، کاری کرد که اجلاس سران غیرمتعهدها به علت فقدان امنیت در بغداد برگزار نشد. پیکر پاک شهید عباس دوران به همراه 570 شهید دیگر در روز دوم مردادماه 1381 به خاک پاک میهن بازگشت. رک جوابی که شهید عباس دوران به صدام داد ، ایسنا ، 30 تیر 1392

2- جمهوری اسلامی ، 2 مرداد 1361 ، صفحه 12
3- کیهان ، 2 مرداد 1361 ، صفحه 14
4- اطلاعات ، 2 مرداد 1361 ، صفحه 16
5- اطلاعات ، 2 مرداد 1361 ، صفحه 16

پژوهشگر: سید روح الله امین آبادی

انتهای متن/