به گزارش خبرگزاری فارس از بندرعباس، کشتی به عنوان نماد صنعت حمل و نقل دریایی، به دلیل قرار داشتن در محیط متلاطم و امواج ناآرام، با خطراتی فراوان روبه‌رو است.
خطراتی همچون غرق شدگی، به گل نشستگی، واژگون شدگی، برخورد با اشیای مغروقه و ... که همواره یک کشتی را در طول سفر خود تهدید می‌کند و در مواردی نیز، باعث وارد شدن آسیب‌های جدی به آن می‌شود.
نجات کشتی یا سلویج (salvage) در ادبیات دریایی به دو منظور به کار می‌رود، یکی با هدف نجات شناور در حال اضطرار و دیگری به منظور استخراج لاشه کشتی مغروقه یا به گل نشسته است.
عملیات سلویج مجموعه اقداماتی را در بر می‌گیرد که به منظور خارج ساختن شناور از شرایط اضطراری و کاهش میزان آسیب‌های وارده بر کشتی حادثه دیده انجام می‌شود.
این عملیات شامل بازرسی اولیه، جلوگیری از واژگونی بیشتر، یدک کشیدن، رفع نقص به منظور جلوگیری از آسیب‌دیدگی بیشتر و از آب بیرون کشیدن یک کشتی غرق شده یا به گل نشسته است.
هر چند که عملیات سلویج پیامدهای مثبتی نیز به لحاظ جنبه‌های زیست محیطی را پی دارد.
گروه سلویج کارشناسان امور دریایی و مهندسانی را شامل می‌شود که عملیات نجات کشتی‌هایی را انجام می‌دهند که آن شناورها متعلق به آنان نیست و جزو خدمه آن کشتی نیز نیستند.
هنگام نجات کشتی‌ها ممکن است از جرثقیل‌‌ها، اسکله‌های شناور، بارج‌ها، تجهیزات سمعی و بصری برای مستندسازی و گروه‌‌های غواصی استفاده شود.
هدف از عملیات سلویج ممکن است پاکسازی یک کانال از کشتی‌های غرق شده به منظور ناوبری ایمن‌تر و تسهیل ترافیک دریایی باشد.
در این عملیات، کشتی یا قسمت‌های با ارزش آن ممکن است برای فروش مجدد یا اوراق شدن، نجات داده شود.
عملیات سلویج به انواع مختلفی طبقه بندی می‌شود که از جمله آنها از میان برداشتن کشتی غرق شده در آب‌های کم عمق و با عمق متوسط است که در مکان‌هایی واقع شده‌اند که برای تردد شناورهای عبوری ایجاد خطر می‌کنند.
در حال حاضر برنامه خارج سازی شناورهای مغروقه در دستور کار اداره کل بنادر و دریانوردی هرمزگان قرار دارد.
* خروج 3 فروند شناور مغروقه کلید خورد
حمیدرضا دلبری مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان از آغاز مراحل اجرایی خروج سه فروند شناور مغروقه از آب‌های ساحلی خلیج فارس خبر داد.
وی به خارج سازی یک شناور مغروقه آب‌های ساحلی بندرعباس در اواخر سال 91 اشاره کرد و افزود: یکی از شناورهای مغروقه‌ای که مانع ایمنی ترددهای دریایی بود، قبل از عید نوروز سال گذشته از آب بیرون آورده شد و چند فروند دیگر هم باقی مانده که جهت خارج سازی در دستور کار قرار دارد.
مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان خاطرنشان کرد: در اغلب موارد هزینه خارج سازی شناورها بیش از قیمت واقعی آن شناور است که بر همین اساس، مالکان کشتی‌های مغروقه علاقه‌ای به این کار نشان نمی‌دهند.
دلبری همچنین اضافه کرد: سازمان بنادر و دریانوردی بنا به وظایف ذاتی خود اقدام به خارج سازی شناورهای مغروقه می‌کند تا ایمنی دریانوردان و دیگر شناورها به خطر نیفتد و این کار نیز با اولویت بندی شناورهای مغروقه در سواحل خلیج فارس صورت می‌گیرد.
وی تاکید کرد: عملیات خارج سازی مغروقه‌ها پس از اولویت بندی توسط یک کارگروه تیمی شامل معاونت‌های فنی و نگهداری، امور دریایی و همچنین اداره امور حقوقی و قراردادهای اداره کل، برنامه‌ریزی و طبق یک سناریوی هماهنگ اجرایی می‌شود.
* شناسایی 8 شناور مغروقه پرخطر طی دو سال اخیر
مهدی نوفرستی سرپرست معاونت امور دریایی اداره کل بنادر و دریانوردی هرمزگان که مجموعه تحت مدیریت وی شناسایی شناورهای مغروقه پرخطر و اولویت بندی آنها را بر عهده دارد، گفت: نتیجه دو سال بررسی و کنکاش کارشناسان این مجموعه منجر به شناسایی هفت مغروقه پرخطر شد که نیهون (یا کشتی سوخته)، پرتوان، یونایتد وینچر، وایت وال، بارج بردیا، یدک کش ناصر و یدک کش آتوسا از جمله این شناورها هستند.
وی ادامه داد: شناورهای «نیهون» و «پرتوان» در مسیر بین بندر شهید حقانی و بندر شهید ذاکری قشم، شناور «وایت وال» در ساحل روبروی حریم منطقه یکم نیروی دریایی و محله سورو، بارج بردیا و یدک کش ناصر در دهانه بندرگاه چارک و یدک کش آتوسا در حوضچه بندر شهید رجایی مغروق شده‌اند.
نوفرستی اضافه کرد: از بین این هفت مغروقه، مالک دو شناور «یهون» و «وایت وال» با پیگیری‌های مجدانه و مکرر اداره حفاظت ایمنی دریانوردی و همچنین همکاری اداره امور حقوقی و قراردادهای اداره کل بنادر و دریانوردی هرمزگان شناسایی شد که طی تفاهمنامه‌ای، مالکان این دو شناور متعهد به انجام عملیات خارج سازی مغروقه‌ها شدند که این اقدام در حال انجام است.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: یدک کش مغروقه «پرتوان» نیز که در نزدیکی بندر شهید حقانی قرار داشت و طی سالیان اخیر همواره نگرانی‌های زیادی را در خصوص تصادم شناورهای مسافری مسیر بندرعباس قشم دامن زده بود که با نظارت واحد فنی و نگهداری اداره کل، از مسیر دریایی خارج و به خشکی منتقل شد.
سرپرست معاونت امور دریایی اداره کل بنادر و دریانوردی هرمزگان ضمن اعلام شناسایی مالک شناور یونایتد وینچر برنامه ریزی جهت انعقاد تفاهمنامه برای آغاز عملیات پاکسازی، اضافه کرد: مغروقه‌های بردیا و ناصر در بندرگاه چارک و همچنین یدک کش آتوسا در حوضچه بندر شهید رجایی در قالب قراردادی از سوی معاونت فنی و نگهداری این اداره کل در حال خارج سازی از دریاست.
* عملیات سلویج شناورها حاصل یک کار تیمی و سناریوی هماهنگ
معاون فنی و نگهداری اداره کل بنادر و دریانوردی هرمزگان نیز با اشاره پیشینه انجام عملیات سلویج طی سال‌های گذشته در استان گفت: از سال 91 شناسایی و اولویت بندی شناورهای مغروقه در آب‌های ساحلی استان که ایمنی آبراهه‌های مورد تردد شناورهای مسافری و تجاری را تهدید می‌کردند، در دستور کار قرار گرفت.
مهدی پوررجبی ادامه داد: عملیات خارج سازی شناور پرتوان به عنوان مغروقه دارای اولویت نخست، توسط یک کارتیمی، برنامه ریزی و طی یک سناریوی هماهنگ با اعتباری بالغ بر 10 میلیارد ریال از اوایل بهمن ماه سال 91 کلید خورد و تا بیستم اسفند ماه همان سال ادامه داشت که در کمتر از دو ماه این عملیات اجرایی شد.
وی ضمن اشاره به جزییاتی بیشتر از نحوه خارج سازی شناور پرتوان از دهانه بندر شهید حقانی گفت: این شناور دارای قدمتی حدود 50 سال فعالیت بود که از زمان غرق شدن آن پنج سال می‌گذشت و حدود پنج متر نیز گل و لای روی بدنه آن رسوب شده بود.
این مسئول ادامه داد: در نخستین اقدام، عملیات گل روبی به انجام رسید و سپس با حضور یک تیم غواصی مجرب، مقدمات خارج سازی مغروقه فراهم و این اقدام با استفاده از یک فروند شناور کرین بارج هزار تنی انجام شد.
معاون فنی و نگهداری اداره کل بنادر و دریانوردی هرمزگان ضمن اشاره به برنامه ریزی‌های صورت گرفته برای خارج سازی سه شناور جدید در سال جاری، خاطر نشان کرد: شناورهایی که در فهرست اولویت دوم عملیات سلویج طی سال جاری قرار دارند، شامل شناور آتوسا، بارج بردیا و یدک کش ناصر که از زمان غرق شدن هر کدام به ترتیب یک، دو و هفت سال گذشته است.
این مقام مسئول همچنین بیان کرد: عملیات خارج سازی هر کدام از این شناورها بر اساس برنامه زمانبندی 45 روزه انجام می‌شود.
* بومی سازی فناوری سلویج مغروقه‌ها در ایران
در حال حاضر کشورهای هلند و آمریکا در صنعت سلویج جزو برترین‌‌های دنیا می‌‌باشند و تا پیش از این نیز تمامی عملیات مربوط به سلویج کشتی‌ها در آب‌های ایران با نظارت کارشناسان هلندی انجام می‌شد، این در حالی است که طی چند سال اخیر عملیات مربوط به خارج سازی شناورهای مغروقه در سواحل کشور توسط مهندسان و متخصصان داخلی انجام می‌گیرد و این دستاورد بزرگ، نشانگر ارتقای دانش فنی و تخصصی در ایران است.
انتهای پیام/2310/صا40/ظ1004
