اخبار فارس من افکار سنجی دانشکده انتشارات توانا فارس نوجوان

بین الملل

به بهانه انتخاب «نواز شریف» به‌عنوان نخست‌وزیر جدید پاکستان

تاریخ و رجال سیاسی؛ مروری بر گذشته تاریخی پُست نخست‌وزیری در پاکستان

نواز شریف رهبر حزب «مسلم لیگ نواز» پاکستان در حالی برای سومین بار به ‌عنوان نخست‌وزیر این کشور معرفی شد که پست نخست‌وزیری در پاکستان تاریخ پرفراز و نشیبی را پشت سر گذاشته است.

تاریخ و رجال سیاسی؛ مروری بر گذشته تاریخی پُست نخست‌وزیری در پاکستان

به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در اسلام‌آباد، در پاکستان برای اولین بار است که یک دولت دموکراسی جای خود را به یک دولت دموکراسی دیگر می دهد و نواز شریف برای سومین بار به عنوان نخست وزیر انتخاب می‌شود.

نواز شریف بیست و چهارمین نخست وزیر پاکستان است. از بین 24 نخست وزیر پاکستان 6 تن از آنان به عنوان نخست وزیر موقت روی کار آمدند و دوران زمامداری آنان بسیار مختصر بود.

به علت اختلاف بین دولت و ارتش هیچ یک از نخست وزیر‌های پاکستان نتوانستند مدت قانونی را که برای آن انتخاب شده بودند سپری کنند.

به نوشته روزنامه «بی.بی.سی» اردو، در تاریخ 60 ساله پاکستان به مدت 25 سال جایگاه نخست وزیر در دولت خالی بود یا به عبارتی نخست وزیر ارزشی نداشت و فقط یک مقام تشریفاتی به حساب می‌آمد.

در این دوره پر فراز و نشیب فقط «لیاقت‌علی‌خان» توانست به مدت 4 سال به عنوان نخست‌وزیر باقی بماند و تا حدودی نقش نخست وزیر را در پاکستان پر رنگ کند.

لیاقت علی خان اولین نخست وزیر پاکستان در 15 آگوست سال 1947 به عنوان نخست وزیر انتخاب شد و در 16 اکتبر سال 1951 به ضرب گلوله فردی ناشناس ترور شد.

«خواجه ناظم‌الدین» بعد از لیاقت علی‌خان به عنوان نخست وزیر انتخاب شد و به مدت 2 سال این سمت را در اختیار داشت که سرانجام در 17 آوریل سال 1953 توسط ژنرال «غلام محمد» برکنار شد.

«محمد علی بوگره» سومین نخست وزیر پاکستان بود که از 17 آوریل سال 1953 تا 11 آگوست سال 1955 قدرت را در این کشور به دست داشت.

محمد علی بوگره قبل از اینکه نخست وزیر شود سفیر پاکستان در آمریکا بود به همین علت ژنرال غلام محمد که احساس می‌کرد ممکن است وی به پاکستان خیانت کند بوگره را مجبور به استعفا کرد.

«چودری محمد علی» چهارمین نخست وزیر پاکستان بود که در دوران نخست وزیری وی اولین بار قانون اساسی پاکستان تصویب شد.

قانون اساسی در 23 مارس 1956 تصویب شد و در 12 سپتامبر سال 1956 وی از قدرت کناره‌گیری کرد.

بعد از تصویب قانون اساسی، طی 2 سال چهار نخست وزیر در پاکستان روی کار آمدند.

آشفتگی سیاسی موجب کودتای ارتش شد و فیروز خان آخرین نخست وزیر پاکستان در این دوران از کار برکنار شد.

از سال ۱۹۵۹ به بعد، پست نخست وزیری در پاکستان حذف شد و در سال 1962 ژنرال «ایوب خان» به‌طور رسمی نظام پارلمانی را از بین برد و نظام ریاستی را جایگزین آن کرد.

تا سال 1973 پاکستان بر اساس نظام ریاستی اداره می‌شد تا اینکه بعد از 13 سال دوباره نخست‌وزیر جدیدی برای پاکستان انتخاب شد.

درست بعد از اینکه پاکستان شرقی (بنگلادش) از پاکستان جدا شد، «نورالامین» سمت نخست وزیری را به عهده گرفت.

وی تا 13 روز نخست وزیر بود اما بعدها ترجیح داد به عنوان معاون «ذوالفقار علی بوتو» که رئیس‌جمهور وقت پاکستان بود به کشورش خدمت کند و بدین ترتیب بار دیگر پست نخست‌وزیری خالی ماند.

بعد از جدایی بنگلادش بار دیگر نظام پارلمانی در پاکستان رایج شد و در این مدت ذوالفقار علی بوتو ۲ بار به عنوان نخست وزیر انتخاب شد اما سر‌انجام ژنرال «ضیاءالحق» کودتا کرد و ذوالفقار علی بوتو در ۴ آوریل ۱۹۷۹ به دار آویخته شد.

با روی کار آمدن ارتش پست نخست وزیری بار دیگر مطرود شد تا اینکه در 23 مارس سال 1985 «محمد خان جونیجو» به عنوان نخست وزیر انتخاب شد.

طبق قانونی که ژنرال ضیاءالحق تصویب کرده بود رئیس‌جمهور می‌توانست مجلس را منحل کند؛ اولین قربانی این قانون محمد خان جونیجو بود که با منحل شدن مجلس در 29 می 1988 برکنار شد.

ژنرال ضیاءالحق با منحل شدن مجلس، کابینه موقت را انتخاب کرد اما حاضر نشد کسی را به عنوان نخست وزیر موقت انتخاب کند که این موضوع در تاریخ پاکستان بی‌سابقه بود.

سرانجام «بی‌نظیر بوتو» به عنوان اولین نخست وزیر زن در کشورهای اسلامی قدرت را در پاکستان به دست گرفت اما دولت وی 18 ماه بیشتر دوام نیاورد و پس از وی، «غلام مصطفی جتوئی» به عنوان نخست وزیر موقت «حزب مردم پاکستان» انتخاب شد.

در دهه 90،  نواز شریف برای اولین بار به عنوان نخست وزیر انتخاب شد اما «غلام اسحاق خان» رئیس‌جمهور وقت به علت اختلافاتی که با شریف داشت در 18 آوریل 1993 وی را از قدرت به زیر کشید و «شیر مزاری» به عنوان نخست وزیر موقت انتخاب شد.

نواز شریف در اعتراض به این اقدامات به دادگاه مراجعه کرد و ظرف مدت یک ماه توانست بلخ شیر مزاری که دارای کمترین مدت حکومت بین نخست وزیر‌های موقت پاکستان است را برکنار و سعی کرد دوباره قدرت را به دست بگیرد.

اما آشفتگی سیاسی و کارشکنی غلام اسحاق خان باعث شد مجلس نتواند به کار خود ادامه دهد اما این بار اسحاق خان نیز مجبور شد استعفا کند.

پس از این ماجرا، سناتور «وسیم سجاد» رئیس‌جمهور شد و «معین قریشی» به عنوان نخست وزیر موقت قدرت را بدست گرفت.

در همین زمان بود که بی‌نظیر بوتو دوباره به عنوان نخست وزیر انتخاب شد اما «فاروق احمد خان لغاری» رئیس‌جمهور وقت پاکستان، بی‌نظیر بوتو را برکنار و «ملک معراج خالد» را به عنوان نخست وزیر موقت انتخاب کرد.

سر‌انجام بی‌نظیر بوتو و «نواز شریف» که هر توانسته بودند بعد از ذوالفقار علی بوتو 2 بار به عنوان نخست وزیر انتخاب شوند با یکدیگر متحد شدند اما دیری نپایید که کودتای ژنرال «پرویز مشرف» معادلات سیاسی را بر هم زد و تا ۳ سال از نخست وزیر خبری نبود.

پس از این مدت، چند نخست وزیر‌ روی کار آمدند اما «میر ظفرالله خان جمالی» توانست با پشتوانه مشرف یک سال و اندی این سمت را در اختیار داشته باشد.

سرانجام دادگاه توانست مشرف را برکنار کند و «سیدیوسف رضا گیلانی» از سیاستمداران قدرتمند جنوب پنجاب و از اعضای ارشد حزب مردم به عنوان نخست وزیر انتخاب شد و در 26 مارس 2008 برای به عهده گرفتن این سمت سوگند یاد کرد.

بعد از برکناری گیلانی توسط دادگاه، «راجا پرویز اشرف» به عنوان نخست وزیر انتخاب شد.

اما سال 2013 که نقطه عطفی در کارنامه سیاسی پاکستان به شمار می‌رود، مجلس ملی این کشور پس از طی دوره قانونی خود، طبق قانون اساس، در 16 مارس 2013 منحل شد و «میر هزار خان کهوسو» به عنوان نخست وزیر موقت قدرت را بدست گرفت.

حدود 2 ماه بعد از انحلال مجلس نیز، انتخابات پارلمانی پاکستان در سراسر این کشور برگزار شد که حزب «مسلم لیگ نواز» با برتری قاطع توانست بیشترین کرسی‌های مجلس را از آن خود کند و نواز شریف رهبر این حزب برای سومین بار به عنوان نخست وزیر پاکستان انتخاب شد.

این اولین باری بود که یک دولت منتخب در پاکستان پس از اتمام دوره پنج ساله قانونی خود توانست قدرت را از طریق برگزاری انتخابات به یک دولت منتخب دیگر منتقل کند که این رویداد نقطه عطفی در تاریخ سیاسی این کشور به حساب می‌آید.

انتهای پیام

این مطلب را برای صفحه اول پیشنهاد کنید
نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط خبرگزاری فارس در وب سایت منتشر خواهد شد پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد
Captcha
لطفا پیام خود را وارد نمایید.
پیام شما با موفقیت ثبت گردید.
لطفا کد اعتبارسنجی را صحیح وارد نمایید.
مشکلی پیش آمده است. لطفا دوباره تلاش نمایید.

پر بازدید ها

    پر بحث ترین ها

      بیشترین اشتراک

        اخبار گردشگری globe
        تازه های کتاب
        اخبار کسب و کار تریبون
        همراه اول