به گزارش خبرگزاری فارس از اردبیل، در یک رسم دیرین اهالی استان اردبیل به ویژه شهر حسینی اردبیل شبانه دید و بازدید معنوی انجام داده و به طور معمول هر شب با سرکشی به سه الی چهار مسجد محلات مختلف صله‌رحم دسته جمعی انجام می‌دهند.
در این بازدید شبانه هیئت‌های عزاداری و دستجات سینه‌زنی و زنجیرزنی مساجد مختلف به مساجد محلات همجوار سرکشی کرده و تا پاسی از شب به طور معمول نیم ساعت تا حدود یک ساعت در مساجد دیگر که در دهه محرم به ثبت رسیده است، بازدید می‌کنند و در حقیقت رسم عرض تسلیت شهادت امام حسین (ع) را ابلاغ می‌کنند.
در این رابطه یکی از اساتید دانشگاه و پژوهشگران عاشورایی اردبیل اظهار داشت: اردبیلی‌ها از گذشته‌های دور این رسم گران‌سنگ را در دهه محرم به ویژه هشت روز اول عزاداری ماه محرم انجام می‌دهند به طوریکه هر شبانه‌روز هزار بار دید و بازدید محله‌ای و در 10 روز به طور معمول 10 هزار صله‌رحم انجام می‌شود که این حکایت از اصالت عزاداری است که در شهر و دیار اردبیل در اوج قرار دارد.
بیوک جامعی با یادآوری اینکه در قالب حضور دستجات عزاداری در محلات دیگر سینه‌زنی و زنجیرزنی با شور و حال خاص برگزار می‌شود، تصریح کرد: تا هشتم محرم این برنامه به صورت مستمر ادامه پیدا می‌کند و در روز نهم و دهم محرم اهالی مساجد محلات مختلف اردبیل به عزاداری در داخل مساجد خود همت کرده و شب عاشورا نیز در شام غریبان حضور پیدا می‌کنند.
وی سازماندهی نهاد عزاداری را یک ضرورت اعلام کرد و گفت: مسلماً پشت هر نظمی یک مدیریت منسجم است که در عزاداری امام حسین (ع) این مدیریت از یک پشتوانه مردمی به نام اخلاص، اعتقاد و باور برخوردار است.
جامعی خاطر نشان کرد: هر چند در زمان حاضر شاهد آن هستیم که این مدیریت رو به افول گذاشته اما نتیجه می‌گیریم که با حضور پیشکسوتان و بزرگان محلات آرام آرام نهاد عزاداری و اصالت آن احیا شده و به جرأت می‌توان گفت که عزاداری در محرم بهترین نظم و قوی‌ترین اخلاص در کل کشور را دارد.
وی در ادامه سخنان خود افزود: امروز در هفتمین روز از ماه محرم و ششمین روز حضور دستجات عزاداری در اردبیل شاهد عزاداری دستجات و هیئت‌های محله طوی بودیم که از ساعت 9 صبح عزاداری خود را آغاز کردند و تا ساعاتی بعد از نماز مغرب و عشا این عزاداری در مسیر تاریخی بازار اردبیل انجام می‌شود.
عزاداری دستجات محلات شش‌گانه نمادی از وفای به حسین است
به گزارش خبرگزاری فارس از اردبیل، این پژوهشگر عاشورایی بیان کرد: در روز هفتم محرم محله طوی با شعبات خود از ساعت 9 صبح در مسیر محلات شش‌گانه اردبیل به عزاداری مشغول می‌شوند که این محله از 16 شعبه تشکیل شده است که در تمامی این شعبات نیز عزاداری با شور و حال خاص به یاد تشنه لبان دشت نینوا برگزار می‌شود.
وی همچنین یادآور شد: نظم و قواعدی که از گذشته‌ها برقرار مانده، سبب شده تا برخی از آداب و رسوم و رفتارهای درخور از دل عزاداری محرم بیرون بیاید که سبب شده تا نهاد عزاداری در این شهر شکل بگیرد نهادی که از پشتوانه عظیم اعتقادی و شور حسینی مردم گرفته شده است.
جامعی نمونه‌هایی از این رسم و رسوم را بازدید پس دادن محلات شش‌گانه به یکدیگر، استقبال یک دسته از دسته عزاداران محله یکدیگر، احترام بیرق‌های محلات به یکدیگر، قرابت و حرمت رؤسای محلات به همدیگر و... است که قطعاً پشت این آداب و رسوم رؤسای محلات می‌باشند که از مدیریت قوی برخوردار هستند.
وی ادامه داد: البته احترام به رؤسای محلات و عزاداران در گذشته ریشه در تربیت خانوادگی افراد داشته همان طوریکه افراد در داخل خانواده به پدر و مادر و بزرگان احترام می‌گذاشتند به همان صورت در دستگاه عزای حسینی به نظرات رؤسای محلات و عزاداران احترام قائل می‌شوند.
جامعی گفت: عزاداری در مسیر بازار در قالب همان فرم و شکل تعزیه است که قبلاً موجود بوده و در واقع می‌توان گفت نوعی تظاهر بیرونی و اعلام عمومی تعزیه مولایمان حسین (ع) است.
این مسئول افزود: با توجه به ازدیاد جمعیت و ایجاد محلات و مساجد جدید تعداد شعبات و خولاها نیز افزایش یافته است.
وی حل بحران عزاداری در مسیر بازار اردبیل را منوط به مراعات نوحه‌خوانان و تعزیه‌خوانان در ختم برنامه در مدت 10 تا 15 دقیقه اعلام کرد و اظهار داشت: با توجه به اینکه تمام دستجات می‌خواهند در مقابل مسجد جامع عزاداری کنند به نظر می‌رسد این امر باید در کوتاه‌ترین فاصله زمانی و با مقبولیت خاص انجام شود.
جامعی در مورد مراسم فاتحه‌خوانی که از دوره صفویه تا قبل از انقلاب در دهه محرم قبل از اذان مغرب در مسجد جامع اردبیل اجرا می‌شد، تصریح کرد: در روز تاسوعا این مراسم به اوج شکوه و عظمت خود می‌رسید که امروزه نیز همین رویه ادامه دارد.
وی این فاتحه را شامل دعا برای مریض‌ها، قرض‌داران، مسافران و درماندگان اعلام کرد و گفت: همچنین قدردانی از سلسله جنبان، طشت‌گذاران، گلاب‌پاشان، آب‌آوران و سقایان نیز در متن فاتحه موجود بود.
جامعی در مورد متن فاتحه نیز خاطر نشان کرد: فاتحه شامل دعا برای استحکام و اقتدار سلسله صفویه و در رأس آن شیخ صفی‌الدین و شیخ جبرائیل بود که متن فاتحه به زبان فارسی بوده و هنگام قرائت آن مسجد جامع و صحن آن مملو از جمعیت بود که مردم نیز به تبع دعاکننده آمین می‌گفتند.
گزارش از شهرام جباری و زهرا جلالی
انتهای پیام/62001/ی/پ3003
