به گزارش خبرگزاری فارس از گرگان به نقل از روابط عمومی و امور فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان، مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان نیز در این مراسم از رهنمودهای فقهای عالیقدر اهل بیت استان قدردانی کرده و گفت: این مسجد تاریخی طی گذشت زمان دستخوش تغییراتی شد، به همین دلیل مسئولان میراث فرهنگی این استان با حمایت مراجع عظام تقلید و فقهای عالیقدر و بهرهمندی از رهنمودهای آنها، کاربری اصلی مسجد را برگردانده و اقدامات لازم را برای بازسازی و مرمت این بنا به عمل آوردند.
3 میلیارد و 500 میلیون ریال هزینه مرمت درب شمالی مسجد جامع گرگان
قربان عباسی با اشاره به اهمیت حفاظت از مواریث تاریخی دینی و لزوم رونق گردشگر مذهبی در این استان اظهار داشت: درب شمالی مسجد جامع گرگان و مناره این مسجد با اعتباری بالغ بر 3 میلیارد و 500 میلیون ریال در سال 1391 مرمت و بازسازی شده است و مناره این مسجد از دل دیوار بیرون کشیده شده است.
وی استحکام‌بخشی بنا، مرمت و آزادسازی مناره و بازپیرایی مناره مسجد و همچنین ساخت درب چوبی ضلع شمالی مطابق با فرم اولیه، سنگفرش پیرامون، مرمت و بازسازی ایوان غربی، جمعآوری پوشش سقف الحاقی به بنا و برگرداندن آن به شیوه سنتی را از جمله اقدامات مرمتی در این مسجد ذکر کرد و گفت: اندود داخلی بنا، بازسازی تاسیسات الکتریکی و بندکشی بدنه مناره، بازسازی پوشش مناره و جمعآوری سنگ ازاره و اجرای بندکشی در بدنه آجری بنا از دیگر اقدامات در این مسجد سلجوقی است.
وی همچنین با اشاره به ثبت دو اثر معنوی ناملموس چهل منبر و علمبندان در فهرست آثار ملی کشور، به رونمایی این دو اثر در این مراسم اشاره کرد و گفت: با توجه به ایام محرم و مناسبت داشتن این دو مراسم با این ایام، از ثبت ملی طوقبندان یا علمبندان به شماره 431 و مراسم چهل منبر گرگان به شماره 550 رونمایی شد.
وی اظهار امیدواری کرد با اقدامات مناسب و مرمت و حفظ آثار تاریخی و مذهبی این استان، این آثار بیش از پیش حفظ شده و گردشگری مذهبی و همچنین فرهنگ دینی و مذهبی این استان گسترش و بسط داده شود.
گفتنی است در این مراسم دو رکعت نماز تحیت به امامت مرجع تقلید آیتالله علوی‌گرگانی خوانده شد و اذان ظهر از مناره این مسجد توسط مؤذن به صدا درآمد.
مناره مسجد جامع گرگان، تنها قسمت باقیمانده از دوران سلجوقیان است که نوشته‌ای به متن کوفی و بنایی آجری دارد.
در قسمت بالای متن، نمای آجرکاری تزئینی زیبایی قرار گرفته است که به صورت نواری، گرداگرد مناره تکرار شده است.
همچنین قسمتی از مناره در ترکیب آجرکاری آن باز است و کار نوردهی به داخل مناره را انجام می‌دهد.
بر فراز مناره زیبای مسجد جامع گرگان، ماذنه‌ای به فرم چهار ضلعی و با استفاده از کلافهای چوبی (سرخدار)، ایجاد شده است.
پوشش این ماذنه شیروانی است که با سفال انجام شده و به چهار سو نیز شیب دارد.
ارتفاع مناره مسجدجامع گرگان، از سطح زمین تا قسمت اتاقک ماذنه، 10 متر و پهنای قسمت فوقانی مناره، 560 سانتیمتر است.
راه ارتباطی اتاقک ماذنه 47 پله دارد که به صورت مارپیچ حول مناره قرار گرفته است.
بنای اصلی مسجد جامع گرگان در محله نعل‌بندان این شهر واقع شده و به شماره 181 در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است.
با توجه به وجود مناره آجری دوره سلجوقی بنای اولیه مسجد نیز به همان دوره تعلق دارد و در دوره‌های بعدی به طور گسترده بازسازی، تعمیر و تزئین شده است.
در حال حاضر به غیر از مناره، اثر دیگری از بنای اولیه مسجد بر جای مانده و بیشتر بازسازی‌ها در دوره تیموری، صفوی و دوره حاضر صورت گرفته است.
بنای مسجد با طرح مربع مستطیل وسعتی حدود یک هزار و 600 مترمربع را در بر می‌گیرد و شامل صحن وسیع مستطیل شکل، ایوانهای خاوری و باختری، شبستان‌های چهار گوشه بنا، ورودی‌های شمالی و جنوبی، مناره دوره سلجوقی و کتیبه‌ها و سنگ نوشته‌های تاریخی است.
مناره آجری بنا با طرح استوانه‌ای تزئین آجرکاری و کتیبه کوفی آجری دارد و قابل مقایسه با دیگر مناره‌های دوره سلجوقی است به نظر می‌رسد که بخش فوقانی منار ویران شده و به جای آن یک مأذنه چوبی در دوره‌های بعد جایگزین شده است.
از آثار نفیس و تاریخی مسجد می‌توان به در و منبر چوبی منبتکاری شده و مضامین و سنگ نوشته‌های پادشاهان صفوی و افشاریه اشاره کرد درب قدیمی و منبت مسجد کتیبه‌ها و کندهکاریهای زیبایی دارد که برای نگهداری و حفاظت برداشته شده و به جای آن در جدیدی قرار داده شده است.
منبر نفیس و تاریخی مسجد نیز دارای کتیبه‌هایی است که بر اساس متن آنها این مسجد و منبر یک بار در سال 895 هجری قمری در زمان پادشاهی معینالدین ابوالقاسم بابر، حاکم هرات، توسط امیر بابا حسن، فرماندار استرآباد و بار دیگر در سال 1081 هجری قمری در زمان شاه عباس اول توسط قطبالدین احمدبنملاعلیاسترآبادی و سرانجام به سال 1157 هجری قمری در زمان نادرشاه اشار توسط حاجی قربانآقا، ناظر محمد حسینخان قاجار بیگلربیگی استرآباد، تعمیر و بازسازی شده است.
مضامین و وقفنامههای موجود در مسجد دارای تاریخ‌هایی از اوائل دوره صفوی تا اوایل دوره قاجاریه است و موضوعات مختلفی را شامل می‌شود.
انتهای پیام/2307/ب/د1000
