به گزارش خبرگزاری فارس از بهبهان، وقتی یک رسم دیرینگی پیدا می‌کند، تبدیل به سنت شده و هر سنت نیز آداب و رسومی دارد. در همین راستا به دلیل اینکه روز 13در عمق تاریخ بهبهان نیز روز خوبی نبوده و آن را نحس می‌دانسته‌اند، دیرینگی پیدا کرده و ضمن تبدیل به سنت، آداب و رسوم خاصی نیز در میان مردم این شهرستان داشته است.
به طور کل، هر روز تعطیلات نوروز، از ابتدای آغاز سال تا سیزدهم فروردین، دارای آداب و رسوم خاصی در میان مردم داشته که این رسوم در سیزده‌بدر و با درکردن نحسی‌ها با پناه‌آوردن به طبیعت به اتمام می‌رسیده‌است.
زنان بهبهانی عصر دوازدهم اسفند به امامزاده‌های این شهر رفته و برای داشتن سالی خوب و سرشار از موفقیت دعا و نذر می‌کردند و در صبح روز سیزدهم نیز حمام کرده و پاکیزگی را یکی از آداب اصلی این روز می‌دانسته‌اند.
در روز 13 فروردین‌ماه مردم بهبهان نیز همچون دیگر مردم سراسر کشور، به دامان طبیعت رفته و چون در این شهرستان دو رودخانه پرآب مارون و خیرآباد وجود دارد، اکثر مردم به سواحل این دو رودخانه خروشان رفته و سبزه خود را که از روز نخست سال تا این روز نگه داشته و حفاظت کرده‌اند، به منظور گره خوردن رویش و روشنایی سبزه و آب و به دلیل تقدس آب در ایران باستان و اسلام، به رودخانه انداخته و آن را به دست آب می‌سپارند.
همچنین در قدیم رسم بوده که مردم به اماکن متبرکی مانند قدمگاه امام رضا(ع)، شیرعلی، امام زین‌العابدین(ع) و همچنین مناطقی مانند دریزکوه رفته و دختران در آنها نذورات خود را ادا کرده و نوعی نان و بلبل محلی به نام کتلک(kotelak) و باقلا را پخته و با خود می‌بردند تا هنگام جمع شدن خانواده‌ها در کنار هم، آنها را مصرف کرده و بخورند.
از آنجا که جامعه بهبهان مبتنی بر اقتصاد دامپروری بوده و به دلیل تقدس شیر در تاریخ بهبهان و اسلام، مردم بهبهان در صبح روز سیزده‌بدر، شیربرنج تهیه کرده و مصرف می‌کرده‌اند.
نان‌شیرین‌هایی نیز که مردم برای سفره‌های هفت‌سین خود آماده کرده‌بودند نیز در این روز مصرف شده و شیرینی آن را برای دفع نحسی‌ها مؤثر می‌دانسته‌اند.
دولتی مختاران، جامعه‌شناس و پژوهشگر اجتماعی بهبهان در خصوص غذاهای مردم این شهرستان در این روز می‌گوید: از آنجا که دورتادور بهبهان را جالیزهای کشاورزی برای کاشت سبزیجات در برگرفته بوده‌است، غذای اصلی مردم در سیزده‌بدر، سبزیجات به خصوص کاهو و پیازچه در کنار ماست و نان شیرین بوده‌است.
دلیل اصلی وجود کاهو و پیازچه در سفره‌های بهبهانی در این روز به این دلیل بوده که آخرین روزهای برداشت این دو سبزی در بهبهان، همین ایام بوده و پس از آن دیگر در این شهرستان قابل برداشت نبوده و از بین می‌روند.
اما یکی از کارهایی که در این سال‌ها نسبت به گذشته‌های دور بیشتر به چشم می‌آید، برپا کردن چادر توسط خانواده‌های بهبهانی در روزهای قبل از سیزده‌بدر و ماندن در آن به صورت شبانه‌روزی است که در گویش بهبهانی به آن «شوخوس»(shokhos) می‌گویند.
این اقدام در گذشته و تاریخ بهبهان کمتر از حال بوده و تنها برخی از جوانان با رفتن به اشکفت‌های طبیعی این کار را انجام می‌دادند که دلیل این امر نیز سرمای زیاد هوا در این ایام بهبهان برخلاف این سال‌ها بوده‌است.
گفتنی‌است مردم بهبهان در حال حاضر تحت هر شرایطی و بی تفاوت از شرایط جوی، سعی می‌کنند از روزهای پیش از سیزده‌بدر به دامان طبیعت رفته و ضمن استفاده از تعطیلات خود و هوای مطبوع بهاری، در هر سنی گرد هم جمع شده و شب‌ها را در چادرها و طبیعت سپری کنند.
اما پایان این روزها و تعطیلات، عصر روز سیزده‌بدر بوده که در قدیم به دلیل پیاده رفتن مردم به طبیعت، همه پس از رسیدن به منازل خود، به رختخواب‌ها رفته و استراحت می‌کرده‌اند که امروزه نیز این موضوع تغییر کرده و گاهی اوقات تا پاسی از شب، مردم در طبیعت مانده و از آخرین لحظات تعطیلات نوروزی نیز استفاده می‌کنند.
================
گزارش: علیرضا شکری‌نسب
================
انتهای پیام/ی10/ژ1001
