به گزارش خبرگزاری فارس از ارومیه، فروردین امسال رئیس جمهور کشورمان در سخنانی ایجاد دو و نیم میلیون شغل وعده داد که در مورد تبلیغاتی بودن این وعده سیل انتقادها و تحلیلها جاری شد به دنبال آن کارگروه اشتغال هر یک از استانها برای تعیین تکلیف در راستای عملی کردن این برنامه گوش به زنگ بودند که سهم آذربایجان غربی 113 هزار مورد شغل با توجه ویژه به مشاغل خانگی بود.
طبق اظهار نظر عدهای از کارشناسان اقتصاد اکنون که شاهد تسلط چین در بازارهای جهانی هستیم سران این کشور با تدبیر طرحی به نام مشاغل خانگی و با به کارگیری نیروی انسانی عظیمی که در اختیار داشتند به نقطه فعلی رسیدهاند.
حال در کشورمان این مبحث به عنوان راهکاری برای رفع مشکل بیکاری جوانان مطرح است که برای بررسی میزان موفقیت دولت در عملی کردن این موضوع به تهیه گزارشی مبادرت کردیم.
* با دریافت وام زندگی خانوادهام دگرگون میشود
خانم ش ـ عبدالهیپور که برای دریافت وام از خط اعتباری ویژه مشاغل خانگی ثبتنام کرده است، تصریح میکند: سه سال قبل برای ثبتنام اینترنتی اقدام کردم اردیبهشت امسال برای ثبتنام مجدد تماس گرفتهاند امیدوارم این وام به من پرداخت شود.
وی که به دلیل مشکلات مالی اعم از نداشتن امکانات لازم، فضای کافی و ... واحد خیاطی خود را تعطیل کرده است میگوید: چنانچه این وام دریافت کنم تحول اساسی در زندگی خودم و خانوادهام شکل میگیرد.
این خانم با بیان اینکه شرایط پرداخت تسهیلات بانکی دشوار است خاطرنشان میکند: فراهم کردن ضامن، وثیقه برای من ممکن نیست امیدوارم برای تسهیل شرایط پرداخت وام همت شود.
در دورههای مختلف با عنوانهای متعدد اعم از طرح بنگاههای زودبازده، طرح ضربتی اشتغال و اکنون مشاغل خانگی تسهیلات بانکی برای نجات جوانان ما از چنگال بیکاری پرداخت شده است که باید از کارشناسان امر پرسیده شود در ساختار این طرحها تحولی ایجاد شده است یا فقط عنوان آنها تفاوت کرده است.
* نتیجه طرح مشاغل خانگی افزایش تورم است
قائممقام خانه کارگر آذربایجان غربی نتیجه اجرای طرح مشاغل خانگی فقط افزایش تورم میداند و خاطرنشان میکند: به اجرای طرح مشاغل خانگی برای ایجاد فرصتهای شغلی اعتقاد ندارم چرا که با اجرای این طرح به طور بیرویه منابع مالی دولت و بانکها در قالب وام به خانوادهها پرداخت میشود.
علی صحرانورد ادامه میدهد: به طور قطع هر جایی نقدینگی باشد در آنجا تورم ایجاد میشود پس اجرای این طرح نهتنها امکان اشتغال فراهم نمیآورد بلکه با افزایش سرسامآور بهای اجناس خانوادهها را از نظر معیشتی در تنگنا قرار میدهد.
وی با بیان اینکه مشاغل خانگی از جمله مشاغل پایدار قلمداد نمیشود تصریح میکند: بیمه، امنیت شغلی، ثبات درآمد و آینده روشن از جمله مولفههای یک شغل پایدار است اما در مشاغل خانگی این قبیل فاکتورها دیده نمیشود پس به نظر میرسد طرح مذکور با شکست مواجه شود.
این کارشناس حوزه اشتغال طرح مشاغل خانگی را مسکن موقت و آرامبخشی زودگذر تلقی میکند و میافزاید: بعضی تصمیمهای دولت در حوزه اشتغال غیرکارشناسی است به طوری که برای اجرای این طرح برای هر خانمی در خانه چرخ خیاطی یا دار قالی دارد سه تا پنج میلیون تومان وام پرداخت میکند.
وی میافزاید: جای سوال وجود دارد آیا میتوان با این مبلغ ناچیز شغل دائمی راهاندازی کرد حال آنکه برای ایجاد شغل باثبات در حوزه صنعت باید 100 میلیون تومان و در حوزه کشاورزی بالای 50 میلیون تومان هزینه شود.
صحرانورد با بیان اینکه موضوع مشاغل خانگی فراهم شدن امکانات اشتغال برای بانوان به ذهن متبادر میکند میافزاید: با وجود اجرای این طرح فقط 12 تا 13 درصد زنان در آذربایجان غربی درآمد دارند و 88 درصد بانوان خانهنشین هستند.
این مسئول اذعان میکند: ایجاد دو و نیم میلیون شغل با محوریت مشاغل خانگی در کشوری که جزیره واردات شده است شعاری بیش نیست به طوری که معضل بیکاری مانند سایر نقاط کشور در آذربایجان غربی نیز محسوس است زیرا طبق آمار رسمی در سال 1389 نرخ بیکاری از متوسط کشوری در این استان بالا است.
وی ادامه میدهد: اذعان میشود طبق قانون فردی که در هفته یک ساعت کار میکند شاغل محسوب میشود ضمن اینکه مطلب مذکور غیرعقلایی است باید سوال کرد فرزند کدام مسئول با یک ساعت کارکرد میتواند زندگی خانواده خود مدیریت کند.
این کارشناس اظهار میکند: در فرمول محاسبه اشتغال مرکز آمار ایران افرادی مانند دانشجویان، دانشآموزان، سربازان و کارآموزان در گروه افراد شاغل قرار میگیرند حال باید مردم قضاوت کنند این افراد شاغل یا مشغول هستند.
قائم مقام خانه کارگر آذربایجان غربی مطرح میکند: طبق آمارهای متقن امسال حدود 3 هزار نفر به تعداد بیمهشدگان تامین اجتماعی اضافه شده است در حالی که با 86 هزار شغل ایجاد شده تناقض دارد ولی مسئولان در مقام پاسخگویی مدعی میشوند بنا نیست همه شاغلان بیمه شوند.
* طرح مشاغل خانگی در اشتغالزایی موثر است
نماینده مردم خوی و چایپاره در مجلس خود را از موافقان این طرح عنوان میکند و میگوید: طرح مذکور جایگاه خود را در جامعه پیدا کرده زیرا یک قانون واقعبینانه و مطابق با شرایط جامعه است لذا به دلیل موفقیتهای به دست آمده انتظار میرود در بودجه سال 1391 ردیف اعتباری ویژه برای این مبحث لحاظ شود.
موید حسینیصدر خاطرنشان میکند: در کشور ما افراد زیادی اعم از بانوان و آقایان در منزل خود به انواع مشاغل به ویژه آرایشگری، خیاطی، نقاشی، صنایع دستی و ... مشغول هستند ولی از هیچگونه حمایت بیمهای و تسهیلات بانکی بهرهمند نمیشوند بر این اساس نمایندگان مردم در مجلس برای رونق دادن به کسب و کار آنها طرح مذکور تدوین کردند.
وی تحلیل بعضی کارشناسان مبنی بر افزایش تورم به دنبال تزریق نقدینگی رد میکند و میگوید: منابع مالی که در راستای اجرای این طرح پرداخت میشود میزانی نیست تورم ایجاد شود دلیلی برای نگرانی وجود ندارد زیرا افراد زیادی با تهیه لوازمی مانند دار قالی، چرخ خیاطی و ... شاغل میشوند پس آثار مثبت این طرح به مراتب بیشتر از تبعات منفی است.
حسینیصدر میافزاید: هماکنون در مناطق روستایی افراد زیادی به مشاغل متنوعی از نوع خانگی میپردازند ولی فرزندان آنها به دلیل مبهم بودن آینده از پرداختن به این مشاغل امتناع میکنند پس چنانچه خدمات بیمه تامین اجتماعی گسترش یابد و افراد از آینده، دوران بازنشستگی و از کارافتادگی خود نگران نباشد به راحتی مشغول کار شده و به مرکز استان یا کلانشهرها مهاجرت نمیکنند.
این مسئول با تاکید بر اینکه کارگروه اشتغال باید امور جاری اعم از پرداخت تسهیلات بانکی، خدمات بیمهای و ... روانتر انجام دهد خاطرنشان میکند: سیستم پیچیده اداری باید اصلاح شود مسئولان در شهرستانها اختیارات کافی داشته باشند تا لیست مشاغل خانگی تکمیل کنند همچنین این طرح هنوز کامل نیست باید نسبت به عیبیابی آن برای اجرا در سال آینده اهتمام شود.
نماینده مردم خوی و چایپاره در مجلس آمار بیکاری ارائه شده توسط دولت غیرواقعی میداند و اضافه میکند: آمار رسمی از آمار واقعی فاصله دارد به طوری که به زعم من نرخ بیکاری در آذربایجان غربی 20 درصد است معضل بیکاری فقط در تعداد محدودی از استانها وجود ندارد و در 25 استان دیگر این مشکل دیده میشود.
در استانی که سازمانی به دلیل در اختیار داشتن یکی از عمدهترین ذخیرهگاههای طلای کشور، یک سازمان به دلیل داشتن رتبه ممتاز صادرات غیرنفتی و سازمان دیگر به دلیل قرار گرفتن در رتبههای برتر طرح تکریم ارباب رجوع یعنی جامعه کارگری بر خود میبالد جای این سوال وجود دارد چه موقع میتوانیم لکه ننگ جزء نخستین بودنها در گروه استانهای محروم از پیشانی خود و از پیشانی ایران زمین پاک کنیم.
* مسئولان روحیه پاسخگویی خود را تقویت کنند
با وجود کش و قوسهای فراوان مصاحبه با مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی آذربایجان غربی عملی نشد شاید هم دلیل این بود، بنده که در گزارش تجمعهای کارگری ید طولایی دارم شاید این گزارشها به ذائقه مدیر کل محترم خوش نیامده است پس روزی برای انجام مصاحبه تماس گرفتم کارگران یکی از کارخانههای ارومیه به اعتصاب دست زده بودند لیکن احتمال میرود این امر بر مدیرکل محترم مشتبه شده است بنده برای کنکاش صحت و سقم این موضوع تماس گرفتم.
اصرارهای پیدرپی من با انکارهای رئیس دفتر آقای علی سلیمانی روبه رو شد که انتظار میرود مسئولان ارشد استان به ویژه اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی با توجه به حساسیت دستگاه زیرمجموعه روحیه پاسخگویی و تعامل با اصحاب رسانه را در خود تقویت کنند.
در نهایت به دلیل پاسخگو نبودن مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی آذربایجان غربی برای اینکه گزارش عقیم نماند به صحبتهای استاندار آذربایجان غربی در واکنش به سخنان خبرنگار این رسانه در نشست مطبوعاتی تمسک میجویم.
چندی پیش خبرنگار این رسانه در نشست مطبوعاتی استاندار عنوان کرد پارسال مطرح شد 49 هزار مورد اشتغال ایجاد شده است در حالی که تعهد اشتغال آذربایجان غربی 39 هزار شغل بود هماکنون ایجاد 113 هزار مورد اشتغال با محوریت مشاغل خانگی در استان مطرح شده است که همه این موارد فقط رسانهها به طور مکتوب در مدح و ثنای دولت به نگارش در میآورند ولی دریغ از نتیجه محسوس و ملموس!
در این جلسه به صحنههای تاسفبار پنج میدان کارگری ارومیه اشاره شد و اینکه مردان جوان و سالخورده از صبح تا اذان ظهر در انتظار سفیر روزی خود در سرمای سوزناک زمستان و گرمای داغ تابستان سر پا میایستند ولی هیهات!
گفته شد این بخش از جامعه فراموش شدهاند و مسئولان هنگام پاسخگویی برای چرایی این وضعیت مدعی میشوند آنها تحصیلات دانشگاهی و مهارت فنیحرفهای ندارند ولی نباید انتظار داشته باشیم یک مهاجر کهنسال برای راهاندازی شغل خانگی و استفاده از تسهیلات بانکی انواع مدارک فنی و تخصصی رنگارنگ از آستین خود بیرون آورد!
* استاندار آذربایجان غربی از عملکرد کارگروه اشتغال حمایت میکند
استاندار آذربایجان غربی با بیان اینکه نرخ بیکاری در استان همیشه سه تا سه و نیم درصد از نرخ بیکاری کشور پایین است تصریح میکند: پایین بودن آمار بیکاری در این استان به تلاش من به عنوان استاندار و سایر مسئولان ارتباطی ندارد بلکه این موضوع به دلیل ظرفیتهای بالای استان در کشاورزی محقق شده است.
وحید جلالزاده تصریح میکند: هر ماه یک جلسه کارگروه اشتغال در استان برگزار میشود و برای ایجاد مشاغل اعم از خانگی و غیرخانگی آجر به آجر بحث میشود، سال قبل یک گروه از وزارت کار و مجلس برای راستآزمایی مشاغل ایجاد شده به استان سفر کردند.
این مسئول ادامه می دهد: دولت به ویژه سازمان تامین اجتماعی برای بیمه کارگران تلاش میکند پس معیشت و زندگی آنها دغدغه ما هم میباشد ولی آنها باید از خود تحرک نشان دهند به طوری که میدانهای کارگری را من نیز دیدهام ولی عدهای از کارگران حتی سواد ندارند پس اگر برای آنها کارگاه آموزشی رایگان هم راهاندازی کنیم شرکت نخواهند کرد.
وی با بیان اینکه تعطیل شدن بعضی واحدهای تولیدی منکر نیستیم خاطرنشان میکند: واحدهای تولیدی بنا نیست تا ابد کار کنند ممکن است بنا به دلایلی اعم از مشکلات موجود در هیئت مدیره، عدم همراهی دستگاههای اجرایی و حمایت نشدن توسط بانکها تعطیل شوند از طرف دیگر واحدهای تولیدی جدید تاسیس میشود پس این یک حرکت اقتصادی نظاممند است.
استاندار آذربایجان غربی اظهار امیدواری میکند با تزریق نقدینگی به بانکهای استان از طریق صندوق توسعه اشتغال و بانک مرکزی زمینه اشتغال اعم از مشاغل خانگی و غیر آن فراهم شود همچنین صنعتگران باید به نوسازی صنایع توجه کنند.
کلام آخر ...
اینک در روزهای پایانی سال 90 به عبارتی سال جهاد اقتصادی قرار گرفتهایم به این میاندیشم آیا در محقق شدن عنوان جهاد اقتصادی سربازان توانمندی برای فرمانده کل قوا در ایران عزیزمان بودیم آیا با درست کردن سنگرهایی از نوع مشاغل خانگی توانستهایم دشمن بیکاری را شکست دهیم.
به این میاندیشم در استانی با این همه استعداد طبیعی و ظرفیت انسانی چگونه میشود صحنههایی مملو از جمعیت چشم انتظار در میدانهای کارگری شکل میگیرد چگونه میشود در میدان خاتمالانبیاء ورودی ارومیه مواقعی مردی دیده میشود با اندوخته ناچیز چندین شکلک با استفاده از وسایل ابتدایی در خانه همراه فرزندان و همسر خود درست کرده است با وجود کهولت سن برای ترغیب مشتریان کودک خود آن شکلکها را به چهره میزند.
به این میاندیشم چگونه میشود در مرکز شهری این چنین ثروتمند، مردانی هستند تنها سرمایهشان چند جفت جورابی است که همسرشان در منزل بافته است و در این سرمای سوزناک زمستان با کشیدن پتویی پلاسیده بر روی پاهای نحیفشان در انتظار مشتری هستند مدام برای گرم شدن دستهایشان به هم میسایند.
در این میان آنچه محرز است این میباشد برای رفع معضل بیکاری و اجرای طرحهای مختلف باید بخش خصوصی یعنی مردم کنار دولت قرار گیرند و نباید فقط ایفاگر نقش مصرفکننده، مدعی و متقاضی باشند.
------------------------
گزارش از سونیا بدیع
-----------------------
انتهای پیام/غ10