وقتی یک قطعه زمین بهانه می‌شود

به گزارش خبرگزاری فارس از اهواز هر چند آن شب با تجمع تعدادی از هنرمندان این اقدام شهرداری به صورت موقت متوقف شد، اما ماموران در شب‌های آینده کار خود را ادامه دادند.
با وجودی که شواهد امر حکایت از تخریب محل می‌داد، اما شهرداری اهواز با اصرار هرگونه تخریب را تکذیب و اعلام کرد بلاتکلیفی هفت، هشت ساله ساختمان تالارها و چهره نازیبای ساختمان نیمه‌کاره آن در ساحل کارون باعث شده تا شهرداری تصمیم بگیرد میلگردهای سازه را خم کند و با خاکریزی روی فونداسیون‌ها آنجا را به فضای سبز تبدیل کند.
بعد از آن روز اعتراض هنرمندان بالا گرفت و در رسانه‌ها به شکل گسترد‌ه‌ای انعکاس یافت، هنرمندان تجمع کردند، طومار و بیانیه نوشتند، اما ارشاد هم خود سکوت اختیار کرد و هم هنرمندان را دعوت به سکوت کرد تا موضوع به آرامی پیگیری و حل شود، حتی سید شریف حسینی و ناصر سودانی نمایندگان اهواز هم نسبت به این اقدام شهرداری واکنش نشان داده و در صحن علنی مجلس به وزیر کشور و رئیس جمهوری برای تخریب، تذکر دادند.
 
* تغییر اولویت استاندار
استاندار اما بر خلاف دستورات سال گذشته خود مبنی بر ادامه کار ساخت تالارها، اولویت را با احداث فضای سبز در ساحل دانست، سیدجعفر حجازی در تاریخ 31 شهریور 89 به معاون عمرانی خود می‌نویسد: «با توجه به لزوم و ضرورت ادامه پروژه فرهنگی نیمه‌تمام در ساحل رودخانه و در جوار موزه، اداره کل ارشاد اسلامی می‌تواند به فعالیت اجرایی خود ادامه داده و نباید شهرداری که قبلا مجوز داده است از آن جلوگیری کند. ضرروت دارد دنبال کنید پروژه فورا اجرایی شود».
اما اکنون وی می‌گوید: اشتباهاتی در گذشته صورت گرفته و تالارهای همایش اهواز باید به محل دیگری جابه‌جا شوند.
 
* شهردار: فضای سبز
یک پای این جنجال شهرداری اهواز است که گفته می‌شود چند سال است از ادامه ساخت مجموعه فرهنگی در ساحل کارون ممانعت می‌کند، شهردار اهواز معتقد است در سال‌های گذشته در ساحل شرقی کارون فعالیت عمرانی صورت گرفته که بر اساس مستندات موجود بدون هماهنگی بوده و صورتجلسه‌ای هم وجود دارد که ارشاد مجوز برچیده شدن آن را داده است، با این حال با توجه به هزینه‌هایی که صورت گرفته با وجود مصوبه، شهرداری اصراری به تخریب ندارد.
منصور کتانباف می‌گوید: از بدو ورودم به شهرداری به ارشاد گفتیم بیایند و مجوزهای قانونی ادامه کار را بگیرند یا فضا را مناسب شأن شهر کنند.
وی تاکید می‌کند: برای اینکه آسیبی به سازه وارد نشود و حتی یک ریال هزینه به پروژه تحمیل نشود اینجا را به فضای سبز تبدیل می‌کنیم، بر خلاف اظهارات برخی‌ها حتی یک سانتی‌متر از سازه تالارها هم تخریب نشده فقط میلگردها کج شده، روی آن خاکریزی و فضای سبز ایجاد می‌شود تا اگر روزی مجوزهای قانونی آن گرفته شود کار ساخت و ساز ادامه یابد.
 
* نقل مکان تالارها
به گفته شهردار، بر اساس مصوبه مجلس و کارگروه استانی ساماندهی ساحل کارون، ساخت و ساز در بستر رودخانه ممنوع است؛ مگر اینکه تغییر و تحولی صورت گیرد یا دستور خاصی صادر شود.
وی به اظهار نظر استاندار در مورد پروژه تالارها اشاره می‌کند و می‌افزاید: محل احداث پروژه تالارها غیرقانونی است و باید از محل فعلی در ساحل کارون به مکان دیگری جابه‌جا و اراضی ساحلی به فضای سبز تبدیل شود.
وی اظهار می‌کند: موزه هنرهای معاصر، فروشگاه رفاه، آمفی تئاتر شهرداری، بخشی از بیمارستان فاطمه الزهرا، ساختمان گمرک در ساحل شرقی و کتابخانه مرکزی در ساحل غربی همه به صورت غیرقانونی در ساحل شرقی رودخانه ساخته شده‌اند. 
کتانباف تاکید می‌کند: در صورت اخذ مجوز به تکمیل این پروژه کمک هم می‌کنیم.
 
* اسناد محکم
معاون امور فرهنگی و اجتماعی شهردار اهواز نیز در این‌باره می‌گوید: مسئولان فعلی ارشاد باید بپذیرند مسئولان سابق تخلفاتی مرتکب شده‌اند و نباید از آنها حمایت کنند.
موسی شاعری می‌افزاید: به زودی اسناد و مدارک محکمی را مبنی بر تخلف در ساخت موزه هنرهای معاصر و تالارهای نمایش علنی می‌کنم.
وی با اشاره به موافقتنامه‌ای که با معاون فرهنگی ارشاد در سال 89 منعقد کرده، اظهار می‌کند: ارشاد نسبت به ساختمان موزه هنرهای معاصر طبق امضا و صورت‌جلساتشان حقی ندارد، این در حالیست که علاوه بر 11 هزار و 200 متر زمین واگذار شده یک هزار و 520 متر نیز به صورت غیرمجاز تصرف شده است.
شاعری تصریح می‌کند: با وجودی که پروژه مشارکتی بوده ارشاد بدون هماهنگی در این محل ساخت و ساز کرده است، در حالی که زمینی که در اختیار آنها بوده پشت موزه هنرهای معاصر قرار دارد، در جلسه‌ای که معاونان ارشاد با شهردار منطقه یک داشتند، اشتباه خود را پذیرفتند و امضاهای آنها هم موجود است.
وی تصریح می‌کند: اگر مستنداتی از واگذاری این زمین‌ها وجود دارد ارشاد باید آنها را ارائه دهد تا ادعایش ثابت شود.
 
* از سیر تا پیاز داستان
پروژه موزه هنرهای معاصر اهواز نخستین موزه بعد از انقلاب و دومین موزه هنرهای معاصر کشور بعد از تهران بود، ساخت مجموعه فرهنگی هنری اهواز در دوران طلایی فعالیت‌های هنری در خوزستان مصوب شد، چرا که با برگزاری جشنواره‌های متعدد ملی و بین‌المللی خلاء یک مکان مناسب و شایسته در مرکز استان محسوس بود.
در سال 79 سلیمانی آشتیانی شهردار وقت اهواز و خسرو نشان مدیرکل وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی  استان توافق می‌کنند یک مجموعه فرهنگی هنری در ساحل شرقی رودخانه کارون جنب فروشگاه رفاه احداث شود. این مجتمع شامل موزه هنرهای معاصر، تالار نمایش 300 نفره، تالار همایش 800 نفره، خانه هنرمندان، ساختمان آموزشی و انجمن‌ها می‌شد.
 
* انتخاب بهترین جا
مرداد ماه همان سال شهردار از ارشاد می‌خواهد با مشاور شهرداری در طرح ساماندهی کارون برای جانمایی محل مناسب هماهنگی کنند، در بهمن ماه طی مکاتبه‌ای، شرکت آمود مشاور شهرداری از سوی حاج محمدی معاون شهرسازی و معماری شهرداری برای مکان‌یابی، پیشنهاد مساحت و گنجایش سالن نمایش و تئاتر شهر مامور می‌شود و معاون شهردار از آنها می‌خواهد «موقعیت موردنظر برای مکان‌یابی از تمام جهات و نقاط شهر سهل‌الوصول بوده و قابل دسترسی باشد؛ میزان افزایش جمعیت در سال‌های آینده و رشد روزافزون نسبت دوستداران و علاقمندان به هنرهای نمایشی و موسیقی به کل جمعیت همچنین استفاده و کاربردهای دیگر سالن تئاتر شهر، علاوه بر نمایش تئاتر مانند برگزاری جشنواره‌های نمایشی، همایش‌های ملی، استانی که در مناسبت‌های مختلف و به مقتضای زمانی برگزار می‌شود، اجرای کنسرت‌های موسیقی سنتی و کلاسیک که در شهر اهواز بسیار موردتوجه و استقبال واقع می‌شود» نیز در نظر گرفته شود.
 
* مصوبه شورا
در اسفند ماه 79 شورای شهر در یکصد و نوزدهمین جلسه خود با اکثریت آرا واگذاری 11 هزار و 200 مترمربع زمین را برای احداث موزه هنرهای معاصر و تالار شهر در شرق رودخانه کارون حد فاصل فروشگاه رفاه تا خیابان ابوذر مصوب می‌کند و متعاقبا محل احداث مجموعه فرهنگی به اداره کل ارشاد ابلاغ می‌شود، معاون شهرسازی و معماری شهرداری در اردیبهشت ماه 80 در نامه‌ای، با استناد به مصوبه شورا و عدم تلاقی طرح موزه با طرح تفصیلی این زمین‌ها صدور پروانه ساختمانی را بلامانع اعلام می‌کند و نقشه زمین را تحویل ارشاد می‌دهد.
موافقت‌ها برای کار در ساحل کارون و واگذاری اراضی میان شهرداری اهواز، سازمان عمران ساحل کارون و اداره کل ارشاد خوزستان نیز اخذ می‌شود.
 
* آغاز ممانعت‌ها
با این وجود پس از پایان دوره شورای اول و تغییر شهردار ممانعت‌های شهرداری از ادامه کار آغاز می‌شود و شهرداری صدور پروانه ساخت را مشروط به پرداخت عوارض می‌کند، این در حالیست که بر اساس قانون بودجه و برنامه توسعه چهارم اماکن فرهنگی معاف از پرداخت هرگونه عوارض بودند و دیوان محاسبات اجازه پرداخت هیچگونه وجهی را نمی‌داد.
باز هم در اردیبهشت ماه 84 کمرانی معاون عمرانی استاندار، صرامی فرماندار و مهدوی شهردار اهواز جلسه‌ای می‌گیرند و تفاهمنامه‌ای امضا می‌کنند تا مشکل پروانه ساختمانی و واگذاری اسناد مالکیت مجموعه بزرگ فرهنگی ـ هنری اهواز (شامل موزه هنرهای معاصر، تالارهای نمایش و خانه هنرمندان) حل شود و مقرر می‌شود ارشاد از پرداخت تمامی عوارض مربوط به پروانه ساختمانی مجموعه معاف و صدور پروانه توسط شهرداری انجام گیرد، اما بازهم شهرداری زیر بار صدور پروانه ساخت نمی‌رود.
 
* کلنگ‌زنی دوباره
این بار عباس بسی‌خاسته مدیر کل وقت ارشاد در سال 86 با اعلام متراژ ساختمان‌های فرهنگی و آموزشی به شهردار منطقه یک درخواست صدور پروانه ساختمان می‌کند، بسی‌خاسته با زیرکی برای گشودن گره پروژه نیمه تمام تالارها و جلب حمایت بختیاری‌ها و شورای شهر اهواز وعده می‌دهد که تالارها را به نام هنرمند محبوب بختیاری بهمن علاءالدین نامگذاری کند و یک بار دیگر تالارها را کلنگ‌زنی می‌کند، اما باز هم مشکل حل نمی‌شود و شهرداری اجازه ادامه ساخت تالارها را نمی‌دهد.
در میان کش و قوس‌های این ماجرا در تاریخ 24 فروردین ماه 89 جلسه‌ای تشکیل و توافقنامه‌ای بین حمیدی‌نژاد معاون فرهنگی ارشاد، باب‌المراد شهردار منطقه یک و شاعری معاون فرهنگی اجتماعی شهردار در شش بند نوشته می‌شود که بر اساس بند 3 آن مقرر شده بود شهرداری نسبت به تخریب و جمع‌آوری فونداسیون‌های خارج از چهار میخ اقدام نماید، به جز این بند همه بندهای پنج‌گانه دیگر، مسئولیت‌ها و تعهداتی را متوجه شهرداری می‌کند، این تفاهمنامه مبنای برخوردهای بعدی شهرداری شد؛ از سوی دیگر اداره کل ارشاد استان بر این باور است باید همه بندهای این تفاهم‌نامه مورد توجه قرار گیرد، البته به نظر کارشناسان این تفاهمنامه مبنای قانونی و حقوقی ندارد و نمی‌تواند مستمسکی برای این برخوردها باشد.
 
* کوچک و کوچک‌تر
ممانعت‌های شهرداری ادامه یافت تا ارشاد از ساخت خانه هنرمندان در ساحل کارون ناامید شد و این پروژه را امسال در نقطه‌ای نه چندان مناسب این کار و در کنار تالار آفتاب کلنگ‌زنی کرد.
در نهایت با وجود پیگیری‌ها و رایزنی‌ها در طول 11 سال، از 11 هزار و 200 مترمربع زمین واگذار شده برای احداث مجموعه بزرگ فرهنگی هنری اهواز فقط موزه هنرهای معاصر به مساحت 2 هزار و 200 مترمربع اجرایی شد.
اگر چه در سال‌های اخیر در ارشاد هم اراده قوی برای حل مشکل نبود، اما بر خلاف ادعای شهرداری مبنی بر غیرقانونی بودن پروژه، اسناد نشان می‌دهد موافقتنامه این تالارها رد و بدل شده و هر سال 200 تا 300 میلیون تومان اعتبار عمرانی به این پروژه اختصاص می‌یافت که به دلیل ممانعت شهرداری از ساخت و ساز هر سال این اعتبارات جابه‌جا و صرف کارهای دیگر می‌شد.
 
* رصد ماجرا
سرپرست اداره کل بازرسی استان در حاشیه جلسه با مدیرکل ارشاد و بازدید از موزه هنرهای معاصر و تالارهای همایش می‌گوید: ضرورتی برای ورود ما به اختلاف بین دو دستگاه دولتی وجود ندارد، اما موضوع تاسیسات و فونداسیون‌هایی که در این محل ساخته شده، در شورای نظارتی مطرح و اداره کل بازرسی یا دیوان عدالت اداری آن را مورد بررسی قرار می‌دهند تا تعیین تکلیف شود و مشکل بیش از این ادامه پیدا نکند.
ابوالفضل فلاح تشکیل شورای نظارتی را برای پیشگیری از اقدامات موازی عنوان می‌کند و می‌گوید: هنوز به این موضوع ورود نکردیم اما در مورد درستی هزینه‌های صرف شده قطعا یکی از دستگاه‌های نظارتی ورود می‌کند.
وی با بیان اینکه تمام موضوعات استان با توجه به وظایف ذاتی این اداره کل رصد می‌شود، توضیح می‌دهد: بر مسائلی که متولی نداشته یا مغفول مانده باشد، به منظور کشف سوء جریانات و یا مبارزه با مفاسد اقتصادی نظارت می‌کنیم، در این مورد با توجه به اینکه ارشاد مدعی قضیه است، می‌تواند از طریق مراجع قضایی پیگیری کند، اما بررسی نحوه اعتبارات هزینه شده بر عهده دستگاه های نظارتی است.
 
* فقط مناظره
از ابتدای ماجرا مدیرکل ارشاد سکوت اختیار کرد و حاضر به هیچگونه موضع‌گیری نشد، سید لطف‌الله سپهر به صورت غیررسمی به خبرنگاران می‌گوید: قصد دارد بی سر و صدا ماجرا را از طریق قانونی پیگیری کند و تنها حاضر است از طریق مناظره تلویزیونی با شهردار در این‌باره گفت‌وگو کند.
 
* یک صندلی برای همه
از زیان‌های مالی این به اصطلاح تخریب و خاکریزی و تاخیر اجرای پروژه که بگذریم، بد نیست بدانید فقط به دلیل تاخیر و ممانعت در اجرای پروژه فقط امسال 400 میلیون تومان اعتبار عمرانی یا باید برگشت داده شود یا صرف خرید میز، صندلی، خودکار، پوشه و... شود. این در حالیست که هم‌اکنون به ازای هر 100 نفر جمعیت کمی بیش از 3 مترمربع فضای فرهنگی و هنری در استان موجود است که این فضا در مرکز استان، حدود 2.5 (دو و نیم) مترمربع و کمتر از سرانه متوسط است. همچنین سرانه صندلی نمایش به نفر در استان یک صندلی به ازای 485 نفر است که این سرانه در شهر اهواز یک صندلی به ازای بیش از یک هزار و 550 نفر است.
 خسته از کار قدم زنان به کنار ساحل کارون رفتم، کارون خسته و دلمرده، آرام می‌غلطید، ناخواسته به محل آوردگاه بیل و کلنگ و زنجیره هنرمندان در چند شب گذشته رسیدم. جای عاج چرخ کامیون‌ها همه جا به چشم می‌خورد که پشت سر هم خاک آوردند و خاک ریختند. بر چه؟ بر چیزی که می‌توانست تالار نمایش و همایش باشد؛ تا خلاء صندلی‌ها را پر کند. بر چه؟ بر من، بر تو، بر فردای فرهنگ...
و میلگردهای خمیده سخن از خمیدگی پایه‌هایی دارد که به این سادگی با یک تصمیم شبانه کج می‌شوند، بریده می‌شوند، تا پابرجا نماند و بار بنایی را بر شانه‌هایشان بکشند.
---------------------------
گزارش از نادره وائلی‌زاده
---------------------------
انتهای پیام/غ10