وحدت حوزه و دانشگاه زمینه‌ساز ایجاد تمدن بزرگ اسلامی

به گزارش خبرگزاری فارس از قم یگانه عنصر رهایی‌بخش در طول تاریخ پرفراز و نشیب عمر آدمی و در گردباد حوادث روزگار، ایجاد ارتباط با سایر هم‌نوعان و نیز تکیه بر دیگر اعضای جامعه بشری بوده و این امر نه تنها در ادیان الهی بلکه در تمام مکتب‌ها مورد تاکید قرار گرفته است.
ارتباط با دیگران جز از طریق وحدتی بر مبنای اندیشه‌های انسانی ممکن نیست و این واژه خود گویای همبستگی تفکر آدمیانی است که روزگاری را به اجبار و اکراه و یا به اختیار و نشاط در کنار یکدیگر زیسته و از مواهب این نعمت الهی بهره جسته‌اند.
سازوکار تمام حرکت‌های اجتماعی در طول زندگی بشر، وحدتی بوده است که انسان‌ها را گرداگرد یک اندیشه و تفکر جمع آورده و زمینه اقناع نیازهای آنها را فراهم کرده است و در واقع می‌توان وحدت را شالوده تمدن‌های کوچک و بزرگی دانست که روزگارانی در زمین پدیدار شده‌اند.
معنای واقعی وحدت را زمانی می‌توان به درستی دریافت که رسول (ص) عبای خویشتن بر زمین گسترد تا همه قبایل دستی در نهادن سنگ بهشتی کعبه بر جایگاه خود داشته باشند و این رمز پیروزی او در دعوت جهانی‌اش بود، آنگاه که آیاتی از وحی بر مردم خواند که «واعتصموا بحبل الله جمیعا و لا تفرقوا» و کدامین اعتصام و یکپارچگی بالاتر از اتحاد میان تفکرات و اندیشه‌های ناب بشری می‌توان سراغ داشت، زمانی که دو عنصر اصلی یاری‌گر بزرگ‌ترین انقلاب قرن دست در دست یکدیگر نهند و هدفی را تحقق بخشند که بزرگان دین سال‌ها انتظار آن را می‌کشیدند.
وحدت حوزه و دانشگاه نوید حرکتی بود که پایه‌های نظام سلطه را در هم شکست و انقلابی را به رهبری بزرگمرد عرصه علم و فقاهت بنیان نهاد که پژواک آن تا واپسین روزهای عمر بشر در گوش جهانیان خواهد پیچید و اکنون نسل سوم دانشجو و طلبه، سکاندار کشتی نجاتی است که پیشینیان آنها در طوفان حوادث روزگار به آب انداخته و ملتی را به وسیله آن از گرداب هلاکت رهانیدند.
وحدت میان دانش‌پژوهان فقه نبوی و علم‌آموزان عرصه علم بشری، صحنه‌ای از یکه‌تازی مردانی را به تصویر کشید که قله‌های دانش را جز برای رضای الهی نمی‌خواهند و ساحت علم را محدود به احکام و شریعت نمی‌دانند بلکه ارزش هر واژه را آنچنان می‌پندارند که مولای آنها فرمود «من علمنی حرفا فقد صیرنی عبدا».
اکنون پس از آن همه تلاش و مجاهدت برای پیروزی، زمانی است که حوزه و دانشگاه باید در جریان مشکلات عینی نظام قرار گیرند زیرا یگانه عنصری هستند که با اتحاد و هم‌فکری یکدیگر یارای مقابله با تندباد حوادث را داشته و چالش‌های پیش رو را با ظرافت و دقت و به شیوه گذشتگان خود پشت سر خواهند گذاشت و در این میان، آلوده نشدن به جریان‌های فرعی و فتنه برانگیز و به تعبیر برخی پرهیز از چاقوکشی‌های ژورنالیستی، عامل اصلی حفظ این یکپارچگی و زمینه‌ساز تعالی آنهاست.
امروز زمانی است که باید راهی میان تفکر طالبانیسم و سکولاریسم توسط بزرگان این دو نهاد مقدس پی‌ریزی شود تا شاهراه اسلام ناب محمدی (ص) در صراط مستقیم خویش پابرجا بماند و نه انزوای رهبانی شرقی توان فریب جوان مسلمان را داشته باشد و نه فرهنگ شهوت‌ران غربی او را به ورطه سقوط بکشاند.
اجتهاد و نواندیشی در عین ارزش‌محوری و اصالت‌گرایی، رمز موفقیت در مسیری است که سی و اندی سال پیش نخستین گام‌های آن برداشته شد و اکنون نیازمند همت جوان دانشجو و طلبه است تا میراث گرانبهایی را که در دست دارد، قدر دانسته و آن را از تاراج و حمله دزدان فکر و عقیده مصون دارد.
گفت‌و‌گو و مباحثه به دور از جدل و لجاجت بر نظرات شخصی، آنچنان که سال‌های دراز در میان طلاب علوم دینی رواج داشته یکی از راه‌هایی است که می‌توان آن را به روابط میان حوزویان و دانشگاهیان تعمیم داد و از دریای عمیق این روش سودمند نهایت بهره را جست.
مردم سالاری دینی زمانی محقق خواهد شد که دو بازوی قوی و علم‌مدار نظام یعنی حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها با وحدت میان خود، پایه‌های تمدنی عظیم و توحیدگرا را بنا نهاده و دشمنان اندیشه را به مبارزه‌ای بزرگ فرا بخوانند.
نکته اساسی در این میان، توجه به نخبه‌گرایی در حوزه و دانشگاه است، زیرا آنچه مسیر نظریه‌پردازی و آزاداندیشی را هموار می‌سازد، توجه به توان نخبگان در همه عرصه‌های دانش است و اسلام نیز دین نخبگان و فرا اندیشان است چه اگر غیر از این بود، حکومت نبوی و علوی دست نایافتنی نمی‌شد، مگر با ظهور ولی عصر (عج) که جهانی در انتظار اوست، تا وحدت سراسری بشریت را با خود به ارمغان آورد.
===============
یادداشت از: صدرالدین فلاح
===============
انتهای پیام/آ10