خبرگزاری فارس: رئیس گروه مطالعات آب‌های زیرزمینی شرکت آب و منطقه‌ای خراسان جنوبی گفت: برداشت بیش از حد از سفره‌های آب زیر زمینی عامل اصلی ممنوعه یا ممنوعه بحرانی اعلام شدن بیش از 50 درصد از دشت‌های استان است.
به گزارش خبرگزاری فارس از بیرجند، محمد حسین عادلی پیش از ظهر امروز در جمع مسئولان استان اظهار داشت: در محدوده استان خراسان جنوبی 33 محدوده مطالعاتی اصلی قرار دارد که از این تعداد 24 محدوده مستقل و 9 محدوده مشترک با استان‌های مجاور است و دو محدوده سده و سرایان در وضعیت ممنوعه بحرانی، 16 دشت در وضعیت ممنوعه و 15 دشت نیز به عنوان دشت آزاد تلقی می‌شوند.
وی گفت: در حال حاضر 1.13 میلیارد متر مکعب از آب‌های زیرزمینی از طریق 3 هزار و یک حلقه چاه، 6 هزار و شش رشته قنات و 2 هزار و 52 دهنه چشمه بهره‌برداری می‌شود که از این میزان بخش کشاورزی 90.8 درصد، بخش صنعت دو درصد، بخش شرب و بهداشت 5.2 درصد و دو درصد سایر مصارف را به خود اختصاص می‌دهد.
رئیس گروه مطالعات آب‌های زیرزمینی شرکت آب و منطقه‌ای خراسان جنوبی اذعان داشت: از کل تخلیه منابع آب 151 میلیون متر مکعب بیشتر از ظرفیت تغذیه طبیعی بوده و سالانه به همین میزان از حجم ذخایر آب‌های زیرزمینی کاسته می‌شود که استمرار این عمل کاهش شدید منابع آب را در پی داشته و به دنبال آن شاهد پیشروی آب شور به مراکز دشت‌ها ، شور شدن آب و به تبع آن از بین رفتن خاک و نابودی مزارع خواهیم بود.
عادلی با تاکید بر اینکه افت سطح آب زیرزمینی و کسری مخزن در دشت‌های استان، محدودیت‌های زیادی در توسعه بهره‌برداری به وجود آورده است که مهم‌ترین آنها ممنوعیت برداشت آب از دشت‌ها برای جلوگیری از تشدید افت، شور شدن تدریجی آب زیرزمینی، کاهش توان آبدهی چاه‌ها، خشک شدن قنوات، کمبود آب برای تأمین آب شرب و صنعت و سر انجام ایجاد موانع سر راه رشد و توسعه استان است.
وی افزود: در حال حاضر تقریباً از همه ظرفیت‌های آبی استان به ویژه آب‌های زیرزمینی استفاده شده و نه تنها امکان توسعه بهره‌برداری وجود ندارد، بلکه بهره‌برداری پایه‌دار و دائمی نیز در خطر جدی قرار گرفته است.
رئیس گروه مطالعات آب‌های زیرزمینی شرکت آب و منطقه‌ای خراسان جنوبی اظهار داشت: پایین رفتن سطح آب‌های زیر زمینی سبب نشست زمین می‌شود و در نتیجه این نشست، حتی اگر بارندگی هم رخ دهد، سفره‌های آب زیر زمینی که زمین در آنها نشست کرده است امکان جذب آب را نخواهند داشت، زیرا با نشست زمین، منافذ آن از بین رفته و قابلیت آبگیری کاهش می‌یابد.
عادلی افزود: با پایین رفتن سفره‌های آب زیر زمینی، همه ساله شاهد کاهش توان آبدهی چاه‌ها هستیم که این موضوع سبب می‌شود صاحبان چاه‌ها هر چند سال یک بار ناگزیر به کف‌شکنی، تغییر محل و تعویض مصنوعات چاه‌ها باشند و خسارات و زیان‌های بسیار زیادی به آنان و اقتصاد منطقه از این طریق تحمیل می‌شود، ضمن اینکه هر ساله در اثر افت سطح آب، نیاز به مصرف انرژی و سوخت بیشتری برای استحصال آب از اعماق پایین‌تر است.
وی تصریح کرد: با کاهش سطح آب زیرزمینی ناشی از برداشت‌های بی‌رویه، از طول آبگون قنوات هر ساله کاسته شده و موجب کاهش آبدهی آنها می‌شود به طوری که طی دو دهه اخیر قنوات استان بیش از 45 درصد کاهش آبدهی داشته و تعدادی نیز خشک و از بین رفته‌اند و این روند متاسفانه در سال‌های اخیر رشد فزاینده داشته و در نهایت مشکلات اجتماعی و اقتصادی زیادی را به همراه خواهد داشت.
انتهای پیام/م20
