چشمان مازندران 1200 سال است که برای حسین (ع) می‌گریند

حسین اسلامی امروز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در ساری درباره حال و هوای محرم  در مازندران اظهار کرد: یک بعد از آداب و رسوم محرم در مازندران، همان برنامه‌های مشترک با دیگر مناطق ایران است.
وی تصریح کرد: آب و جارو کردن تکایا، سیاه‌‌پوش کردن و تدارک دسته‌روی‌، سینه‌زنی و زنجیرزنی از این جمله موارد است.
رئیس پژوهشکده ساری‌شناسی تصریح کرد: بعد دیگر آن، برنامه‌های اشتراکی در دیگر نقاط مازندران است که تقریبا شبیه به هم هستند.
وی با بیان اینکه اما این برنامه‌ها در تمام موارد با هم وجه اشتراک ندارند، عنوان کرد: در پاره‌ای مسائل مانند اطعام‌دهی، برنامه‌های محرم متفاوت است.
اسلامی با اشاره به اینکه ویژگی اصلی محرم در مازندران که بسیار مهم است، آیین‌های ویژه هر شهر و حتی محله و روستاست، خاطرنشان کرد: در مازندران هزاران تابلوی گوناگون و حتی متفاوت با هم از برپایی مراسم محرم وجود دارد.
وی ادامه داد: به طور مثال مراسم دسته‌روی شهر ساری با قائمشهر، بابل، آمل و یا تنکابن متفاوت است و به عنوان نمونه در شهر ساری که بیش از 100 هیئت و تکیه دارد در شب ششم محرم فقط یک عده از این تکایا مجاز به دسته‌روی در مسیر و ساعتی معین هستند که این دستوری نانوشته و مثل قانون اساسی غیرمکتوب است.
اسلامی عنوان کرد: دسته‌روی در شب هفتم، هشتم، نهم و دهم و صبح و بعد از ظهر عاشورا در این شهر مقررات خاص خود را دارد.
وی با اشاره به اینکه اوج دسته‌روی در ساری بعدازظهر عاشوراست، گفت: این در حالی است که در اغلب شهرها بعد از ظهر عاشورا دسته‌روی انجام نمی‌شود و عزاداران در تدارک مراسم شام غریبان هستند.
اسلامی با بیان اینکه صبح روز عاشورا در قائمشهر مراسم «مکن ای صبح طلوع» با شرکت نوجوانان حال و هوای خاصی دارد، تصریح کرد: در ساری این آیین اصلا برگزار نمی‌شود.
این محقق ساروی با اشاره به اینکه در روستاها هم آیین برگزاری محرم به همین شکل است، عنوان کرد: اگر قرار باشد در مراسم محرم در مازندران پژوهش انجام دهیم باید محله به محله، شهر به شهر و روستا به روستا تحقیق کنیم.
اسلامی با بیان اینکه برای آگاهی از چگونگی برپایی محرم در مازندران نیاز به یک دایره‌المعارف داریم، خاطرنشان کرد: حتی نمی‌توانیم برای یک بخش یا دهستان هم حکم کلی درباره مراسم محرم بدهیم.
وی با اشاره به اینکه در مازندران دید و بازدید تکایا داریم، گفت: هر هیئتی به میهمانی هیئتی دیگر می‌رود و این میهمانی رفتن و میهمانی دادن تکایا یک کتاب حرف و حدیث دارد.
اسلامی با بیان اینکه در پاره‌ای از مناطق پیش از محرم مراسم علم‌گردانی انجام می‌شود، افزود: این علم‌گردانی در تمام محلات یکنواخت نیست و سیاه‌پوش کردن تکایا هم آیین ویژه دارد.
وی درباره اطعام‌دهی در ایام عزای حسینی اظهار کرد: در مورد اطعام‌دهی در شهر ساری اینگونه است که هر تکیه و حسینیه‌ای یک خانواده، یک دودمان یا یک شخص مسئول است و میزبان شدن روز عاشورا هم یک امتیاز است و هر کسی حق ندارد روز عاشورا ناهار بدهد.
اسلامی ادامه داد: اما در شهر سورک صد درصد خانواده‌ها، خانه‌ها و منازل میزبان هستند و ده‌ها برابر جمعیت کل این شهر، به میهمانی روز عاشورای شهر سورک می‌روند.
رئیس موسسه ساری شناسی خاطرنشان کرد: در شهر اسرم در روز تاسوعا از هزاران نفر پذیرایی می‌شود که کل جمیعت این شهر هم شاید به 10 هزار نفر نرسد.
وی افزود: شیوه‌های پذیرایی هم متفاوت از یکدیگر است.
اسلامی با اشاره به اینکه خیلی از تکایا و حسینیه‌ها در مازندران موقوفه دارند، گفت: مردم از محل موقوفات خود با نظارت اوقاف و متولیان موقوفه هزینه می‌کنند.
وی بیان کرد: به دلیل اینکه تشیع در مازندران پیشینه یک هزار و 200 ساله دارد به نوعی می‌توان ادعا کرد که مازندرانی‌ها اساس این بزرگداشت را بنا نهادند.
اسلامی در همین راستا عنوان کرد: برای نخستین بار به شکل رسمی در سال 352 هجری قمری در بغداد آن هم بعد از 290 سال که بنی امیه و بنی‌عباس روز عاشورا را جشن می‌گرفتند، آغاز به عزاداری کردیم.
وی با اشاره به اینکه اساس این کار را معزالدوله دیلمی بنا نهاد و سلسله آل بویه مازندرانی هستند و از چالوس تا رامسر و الموت قزوین سرزمین دیلم است، تصریح کرد: اگر معزالدوله دیلمی در سال 352 روز عاشورا را تعطیل رسمی اعلام کرد یک سابقه ذهنی داشت که باید از سرزمین مادری او یعنی مازندران نشأت گرفته باشد.
اسلامی افزود: نخستین دسته‌جات سینه زنی را زنان در سال 352 هجری قمری در بغداد به راه انداختند.
انتهای پیام/ج10