حسینعلی آقائیانزاده امروز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در اصفهان با اشاره به تاریخچه هنر تعزیه و تعزیه‌خوانی در ایران اظهار کرد: «تعزیه به معنای متعارف، نمایشی است که در آن واقعه کربلا به دست افرادی که هر یک نقشی از شخصیت‌های اصلی را بر دوش دارند، نشان داده می‌شود».
وی متذکر شد: این نمایش نوعی نمایش مذهبی و سنتی مسلمانان ایران است که بیشتر درباره شهادت عبدالله الحسین (ع) و مصائبی که بر اهل‌بیت روا رفته شکل گرفته است.
رئیس اداره ارشاد شاهین‌شهر و میمه در ادامه عرایض خود با اشاره تاریخ پیدایش تعزیه در ایران، ادامه داد: تاریخ پیدایش تعزیه در ایران به صورت دقیق پیدا نیست اما برخی با باور به ایرانی بودن این نمایش آیینی، پاگیری آن را به ایران پیش از اسلام به پیشینه سه هزارساله سوگ سیاوش پهلوان داستان‌های ملی ایران نسبت داده و این آیین را مایه و زمینه‌ساز شکل‌گیری آن دانسته‌اند.
این مسئول گفت: برخی پژوهشگران دیگر نیز پیشینه آن را به آیین‌هایی چون مصائب میترا و یادگاران زریران باز می‌گردانند و برخی پیدایش آن را متأثر از عناصر اساطیری میان‌رودان، آنا طولی و مصر و کسانی نیز مصائب مسیح و دیگر افسانه‌های تاریخی در فرهنگ‌های هند و اروپایی و سامی را در پیدایش آن کارساز دانسته‌اند.
وی با بیان اینکه به گمان بسیار، تعزیه جدا از شباهت‌هایش با عزاداری‌های آیینی گذشته شکل تکامل‌یافته‌تر و پیچیده‌تر سوگواری‌های ساده شیعیان سده‌های نخستین برای یاران عبدالله الحسین (ع) در کربلا است، تاکید کرد: برخی دیگر با استناد به گزارش‌هایی، پیدایش تعزیه را مشخصاً از ایران پس از اسلام و مستقیماً از ماجرای کربلا و شهادت امام حسین (ع) و یارانش می‌دانند.
آقائیانزاده با اشاره به اینکه در دوره اخیر سوگواری برای شهیدان کربلا از سوی دوستداران اهل‌بیت در آشکار و نهان در «عراق و ایران» و برخی از مناطق شیعه‌نشین دیگر انجام می‌گرفت؛ چنان‌که «ابوحنیفه دینوری»، «ادیب» دانشمند و تاریخ‌نگار عرب، در کتاب خود از سوگواری برای خاندان علی به روزگار امویان خبر می‌دهد، تصریح کرد: اگر تعزیه را به معنی عزاداری و سوگواری و نه به معنی «شبیه‌خوانی» امروز گمان کنیم، نخستین سوگواری بعد از پیشامد عاشورا از سوی گواهان عینی واقعه کربلا بوده که در سنین کودکی و نوجوانی پس از عاشورا به اسارت رفتند؛ در واقع از هنگامی که قافله اسرا به طرف شام حرکت کردند.
وی خاطرنشان کرد: شکل رسمی و آشکار این سوگواری، به روایت ابن کثیر، برای نخستین بار در زمان حکمرانی دودمان ایرانی شیعه مذهب آل‌بویه صورت گرفت، که این سوگواری به گونه‌ای بود که «معزالدوله احمد بن بویه» در دهم محرم سال 352 هجری قمری در بغداد به مردم دستور داد که برای سوگواری، دکان‌هایشان را بسته و بازارها را تعطیل کرده، نوحه بخوانند و جامه‌های خشن و سیاه بپوشند. از این دوره دسته‌های عزاداری و نوحه‌خوانی رایج شده و پایه‌های نمایش شبیه گردانی ایران گذاشته شد.
رئیس اداره ارشاد شاهین‌شهر و میمه با بیان اینکه تعزیه بیشترین رواج خود را با حمایت دولت و حکومت صفویان پیدا کرد، افزود: در دوره شکوفایی تعزیه، با رواج تشییع و دلایلی مانند روضه‌خوانی و حمله خوانی تعزیه از حمایت بیشتری برخوردار شد.
وی در ادامه با بیان این خبر که امروزه به همت اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شاهین‌شهر و میمه و در ادامه ساماندهی نهادهای فرهنگی و هنری، اساس‌نامه انجمن تعزیه شهرستان طی جلسه‌ای با حضور رئیس انجمن تعزیه استان اصفهان تصویب و اعضای هیئت‌مدیره آن انتخاب شدند، بیان داشت: شاهین‌شهر از مهم‌ترین قطب‌های هنر در استان اصفهان بشمار می‌رود و پس از گذشت سال‌ها نهادهای فرهنگی آن مطابق قانون سنددار شده‌اند.
آقائیانزاده در ادامه گفت: در این جلسه اساس‌نامه انجمن تعزیه شهرستان مورد بررسی و تصویب قرار گرفت تا این نهاد فرهنگی همان طور که گفته شد تاریخی طویل در کشور دارد که باید به صورت منسجم‌تری حیات یابد.
وی تاکید کرد: تعزیه و تعزیه‌خوانی در شاهین‌شهر علاقمندان بی‌شماری دارد و امیدواریم هنرمندان این عرصه در پی قوام‌بخشی بتوانند بیشتر به نقش سازنده خود در بازخوانی تاریخ اسلام بپردازند.
این مسئول فرهنگی در پایان با بیان اینکه آقایان حاج هاشمی، عرب‌بیگی، ایزدی، عارفیان، علی عباسی، شاه محمدی، ترکیان به عنوان اعضای هیئت‌مدیره انجمن تعزیه منصوب شدند، تصریح کرد: در پی رایزنی اعضای مذکور، آقایان عرب بیگی به عنوان رئیس و علی عباسی به عنوان نایب‌رئیس انجمن تعزیه شاهین‌شهر معرفی گردیدند.
انتهای پیام/63023/ل40/پ3003
