به گزارش خبرگزاری فارس از گرگان، نخستین مهد کودک دو زبانه، سرویس با راننده خانم، مجهز به سیستم دوربین مدار بسته، آموزش ژیمناستیک و شنا، کنترل دورهای توسط پزشک متخصص، دو وعده غذای گرم، مهد کودک درجه یک، با پرسنل مجرب دارای لیسانس و ...، آموزش زبان انگلیسی و فرانسه، تخفیف ویژه کارمندان و ... اینها بخشی از تبلیغات مهدهای کودک هستند که همه ساله در ماههای آخر تابستان و فرا رسیدن ایام مدارس، با طرح و شکلهای مختلف در ابعاد گوناگون بر روی در و دیوار شهرهای استان و روی بدنه اتوبوسهای شهری در مرکز استان به چشم میخورند. اما مهدهای کودک در استان تا چقدر در آموزش مناسب به فرزندان ما موفق هستند؟ آیا مهد اساسا مهد محلی برای آموزش است، یا بازی و سرگرمی؟ مهدهای کودک در شکل‌گیری شخصیت کودکان چقدر موثر هستند؟ جایگاه آموزههای دینی و قرآنی در مهد کودکهای استان کجاست؟
مهد کودک دومین نهاد اجتماعی است که کودک پس از خانواده با آن آشنا میشود و در معرض انواع تعاملات اجتماعی و اخلاقی قرار میگیرد. این محیط جدید میتواند برخی از مهارتهای اجتماعی را که ممکن است خانواده در آموزش آنها به فرزند یا فرزندان خود کوتاهی کرده باشد، موثر باشد.
در زندگی شهری و صنعتی امروز که اکثر زوجین به نوعی در بحث درآمدزایی و اقتصاد خانواده درگیر هستند، استفاده از مهدهای کودک اجتنابناپذیر است و بیش از دو سوم ظرفیت مهدهای کودک به کودکانی اختصاص مییابد که دارای پدر و مادر شاغل هستند. از سوی دیگر بسیاری از مادران خانهدار نیز ترجیح می‌دهند، فرزندان خود را نیز به مهدهای کودک بفرستند، چرا که زندگی در حصار آپارتماننشینی عصر حاضر، هرگونه موقعیت بازی و جست و خیز حقیقی را از کودک سلب میکند و کودک تنها مجبور به استفاده از تلویزیون و یا پرداختن به بازیهای رایانهای است. بنابراین خانوادهها ترجیح می‌دهند، با پرداخت هزینهای در ماه زمینههای رشد جسمی و فکری و همچنین تخلیه انرژی کودک خود را در مکانی غیر از آپارتمان فراهم کنند.
نقش مهدهای کودک در شکل‌گیری شخصیت کودکان
رشد روانی - اجتماعی کودکان به میزان تحریکات وارد شده بر آنها در سنین زیر هفت سال بستگی دارد. در واقع اگر به آموزش در این سنین اهمیت داده شود، شاهد بسیاری از ناهنجاریها که در سنین بالاتر گریبانگیر خانوادهها میشود، نخواهیم بود. ذهن کودک در این سن فاقد هرگونه پیچیدگی است و مفاهیم را به سادهترین شکل ممکن دریافت میکند و ملکه ذهن خود قرار می‌دهد. به دلیل همین قابلیت است که یک کودک زبان مادری خود را در کمترین زمان و به طور کامل فرا میگیرد.
بنابراین میتوان در این سنین با آموزش آموزههای فرهنگی و دینی، زیربنای پرورش کودکانی سالم از نظر تفکر و قانونمند را در جامعه هزار رنگ امروز فراهم کنیم.
کارشناسان معتقد هستند با توجه به تغییرات ساختاری در یکی دو دهه اخیر، ورود تکنولوژی و صنعت به زندگی و تغییر ماهیت زندگی خانوادهها، باید تحریکات دوران کودکی افراد بیشتر باشد تا آنها از سطح تواناییهای بالاتری برای تطبیق خود با دنیای مدرن برخوردار شوند و استعدادهای بالقوه آنها شکوفا شود.
در واقع این یک سرمایهگذاری غیرریسکی و منطقی است که بازخورد آن در دوران نوجوانی، جوانی و حتی بزرگسالی نمایان خواهد شد. یک تحقیق علمی معتبر در غرب نشان داده است که به ازای هر یک دلار سرمایهگذاری در هفت سال اول زندگی افراد، در دوران بزرگسالی و تا هنگام پیری سالی 35 دلار صرفهجویی به دنبال دارد. 7 میلیون کودک ایرانی در جامعه ما زندگی میکنند. اگر این 7 میلیون کودک که جامعه فردا را میسازند، با شیوههای درست تربیت و پرورش پیدا کنند، فردا جامعهای سالم، با نشاط و پویا خواهیم داشت. فلذا هرگونه سرمایهگذاری و برنامهریزی در مهد های کودک در آینده کشور نقش به سزایی خواهد داشت.
اما متاسفانه خروجی مطالبی که در مهدهای کودک ما که عمدتا با هزینههای بالایی نیز همراه است، با اهداف عالیه نظام و آرمانهای اسلامی و ملی ما چندان همخوانی ندارد. کودکان به جای شناختن شخصیتهای شجاع مذهبی یا حتی ملی، با «هری پاتر»، «بت من» و «اسپایدر» من همزاد پنداری میکنند که نوعی زنگ خطر برای فرهنگ اصیل و ریشهدار کشوری بزرگی چون ایران محسوب میشود.
موسیقی و آوازها در مهدها بر اساس معیار خاصی انتخاب نمیشوند و عمدتا بار علمی ندارند و فقط سرگرم کردن کودکان مدنظر گردانندگان مهدهای کودک است. البته هستند مهد کودکهایی که خالصانه در پرورش نسل فردا تلاش میکنند و از سیستم باری به هر جهتدوری میکنند.
لزوم توجه بیشتر به کیفیسازی برنامه آموزشی در مهدهای گلستان
هر چند متولیان نظارت بر مهدهای کودک در استان تلاش دارند با برنامهریزی و درجهبندی مهدهای کودک به اهداف خود نزدیکتر شوند، ولی به نظر میرسد این اهداف بیشتر کمی باشند تا کیفی. چندی قبل مدیرکل بهزیستی گستان از اجرای طرح شبکه گسترده الکترونیک مهدهای کودک در استان خبر داد و گفت: با توجه به اینکه مدیریت تمام مهدکودک‌ها زیر نظر سازمان بهزیستی است، لذا شبکه گسترده الکترونیک مهدهای کودک پلی میان مدیران مهد کودک‌ها با سازمان بهزیستی و از طرف دیگر مدیران مهد کودک‌ها با والدین کودکان است.
وی از جمله مزایای این شبکه را ارسال بخشنامه‌ها، دستورالعمل‌ها و فرم آمار توسط بهزیستی به مهدهای کودک، دریافت پروانه فعالیت، تغییر مدیریت مهدکودک و تغییر آدرس مهدکودک به سازمان بهزیستی، معرفی تواناییهای مدیران مهدهای کودک و تعامل بایکدیگر و ارائه خدمات کانون توسعه و همیاری مهدهای کودک خصوصی در اختیار مدیران مهدهای کودک عضو شبکه اعلام کرد.
رحمانی گفت: همچنین با اجرای این طرح، کارشناسان بهزیستی تعاملات خود را سادهتر، سریعتر، به موقع و با کیفیت بهتر انجام می‌دهند.
جا دارد همانطور که بهزیستی در توسعه کمی و به روز کردن ساختار مهدهای کودک تلاش میکنند، در امور کیفی و به روز کردن برنامههای آموزشی نیز جدیتر باشند. حتی میتوان برخی برنامه را به صورت پایلوت در استان اجرا کرد تا پیشگام در این امر در سطح ملی باشیم.
جایگاه آموزههای دینی در مهدهای کودک
اکثریت خانوادهها در استان گلستان به لحاظ سابقه شیعی و اسلامی قوی دارای بافت مذهبی هستند و اعتقادات مذهبی در اکثر خانوادهها پا برجاست. بنابراین توقع خانوادهها از گردانندگان مهدهای کودک نیز آموزش اولیه اصول دینی است. اما متاسفانه در برخی از مهدهای کودک صدای ترانههایی شنیده میشوند که چندان با ساختار دینی و هویتی ما سنخیت ندارند. هر چند در کلان شهرها عملا «حرکات موزون» آموزش داده میشود و متاسفانه این موضوع در آگهی تبلیغات این مهدها نیز به چشم میخورد! تا جایی که چندی قبل این موضوع از طریق اخبار 23 نیز مورد اعتراض گرفت. اما آنچه در مهدهای کودک مغفول واقع شده است، آموزش اصولی و استاندارد آموزههای دینی و اخلاقی است. شاید عدهای از گردانندگان مهدهای کودک بر این باور هستند که با آموزش سورههای کوچک قرآن به کودکان به وظیفه خود عمل میکنند. در صورتی که باید بپذیریم حفظ چند سوره به زبان عربی که کودک مفهوم آن را نیز نمیداند، مورد نظر نیست و با این آموزش‌های کلیشهای مقصود حاصل نمیشود.
آموزش موزیکال احادیث به همراه ترجمه آنها شاید یکی از شیوههای آموزش اخلاقیات و زیربنای اصول دینی در مهدها باشد. ساخت نمایش نامههای کودکانه بر مبنای احادیث و حوادث تاریخ اسلام و سرگذشت ائمه از دیگر راهکارهای ورود مبانی دینی به مهدها است.
یکی دیگر از راههای آشنا ساختن کودکان با آموزههای دینی به کارگیری کارشناسان قرآنی در مهدهای کودک است. امروزه حتی برنامه پربینندهای مثل عمو پورنگ هم سعی کرده با استفاده از شخصیتهای مذهبی که توان بیان مطالب دینی را به زبان شاد دارند، به تقویت این آموزههای اساسی بپردازد.
استفاده از داستانهای قرآنی و دینی در قالب فیلم و کارتون در کنار فیلمها و کارتونهای خارجی هم میتواند در آموزش این مواد دینی موثر باشد. چرا که نمیتوان کارتونهای جذاب را از حافظه مخاطب حذف کرد ولی میتوان در کنار چنین برنامههایی، به پخش موارد آموزشی نیز پرداخت.
جای خالی نمادهای ایرانی در مهدهای کودک
بدون تعارف این واقعیت را باید بپذیریم که با وجود استعدادهای غیرقابل انکار نسل جوان خودمان در خلق آثار هنری و گرافیکی در استان، بر روی بسیاری از دیوارهای مهدهای کودک استان تصاویر شخصیتهای کارتونی غربی به چشم میخورد که اکثر آنها ریشه صهیونیستی دارند که در کنه ذات تولیدات سینمایی و کارتونی شان گاها ترویج خرافهپرستی و اسلامستیزی دیده میشود. در سال جاری دفترچههایی با نمادهای ایرانی نظیر شخصیتهای کارتونی شکرستان و سایر کارتونها تولید و به بازار عرضه شد که از قضا با استقبال خوبی هم مواجه شد. در مهدهای کودک هم میتوان به جای بزرگنمایی شخصیتهایی چون تام و جری و میکی و موس از نمادهای ایرانی و آثار گرافیستهای جوان استان استفاده کرد.
حجاب و عفاف در مهدهای کودک
یکی دیگر از موارد نگرانکننده که در برخی مهدهای کودک استان به چشم میخورد، استفاده از پوشش نا متعارف و آرایشهایی است که ناخواسته نوعی ساختارشکنی را در کودکان تداعی میکند و اکثریت دختر بچهها را به استفاده از لوازم آرایشی ترغیب میکند تا جایی که برخی از آنها به مادران خود برای عدم آرایش نیز اعتراض میکنند! شایسته است مسئولان مهدهای کودک به منظور جذب مشتری بیشتر تمامی هنجارهای فرهنگی و دینی را زیر سوال نبرند و با استفاده از پوشش متعارف ولی شاد، علاوه بر جلب مشتری، در حفظ ارزشها و شعائر دینی و اخلاقی نیز کوشا باشند.
سخن آخر
نسلی که قرار است تا چند سال دیگر سکاندار هدایت جامعه شود متاسفانه در معرض انواع آسیبهای اجتماعی، فرهنگی و تعارضات مختلف اخلاقی و خانوادگی است و ناخواسته باید در چندین جبهه مبارزه کند. گسترش فراگیر شبکههای ماهوارهای، شبکههای اجتماعی اینترنتی، هزینههای میلیاردی کارتل اقتصادی صهیونیسم در اشاعه فرهنگ منحط غربی، جنگ نرم، تهاجم فرهنگی و ... باید این تلنگر را به مسئولین فرهنگی بزند که تنها راه مبارزه با این هجمههای طوفانی، فعالسازی قوه کنترل درونی و تقویت آموزههای دینی و فرهنگی در نسل جوان است.
یک بخش از فرآیند این دست آموزشها یا به عبارتی شروع روند این آموزش باید از مهدهای کودک باشد. امید است مسئولان بهزیستی که متولی سیاستگذاری در مهد کودکهای استان هستند، در راستای دستیابی به اهداف عالیه نظام و آموزش زیربنایی مبانی عقیدتی و اسلامی برنامهریزی کنند و شاهد پیشرفت استان در این زمینه باشیم. شاید فردا برای برنامهریزی نحوه و چگونگی آموزش خردسالان دیر باشد. امروز را دریابیم.
===========
وحید حاج سعیدی
===========
انتهای پیام/2307//چ3000
