به گزارش خبرگزاری فارس از سنندج، شاید نخستین موضوعی که با شنیدن نام این روز در تقویم به اذهان متبادر می‌شود زورخانه، کباده، میل و مرشد است، اما واقعیت این است که این نامگذاری تنها منحصر به این ورزش نیست.
اساسا روح فتوت و جوانمردی در تار و پود مردمان ایران تنیده است و در تمام نقاط جهان اهالی این سامان را انسان‌هایی پهلوان منش و در اصطلاح خودمانی "لوطی" می‌دانند.
کشور ایران از دوران باستان همواره سرآمد ترویج مرام پهلوانی بوده و با ورود اسلام به منطقه، این امر نمود بارزتری یافت و در واقع آمیختن مکتب ناب اسلام که در بطن خود مروج فرهنگ پهلوانی است با روحیات مردم این سرزمین موجب افزایش هر چه بیشتر این روحیات و فرهنگ شد.
اما نمی‌توان از پهلوانی نام برد و اشاره‌ای به بزرگان و سرآمدان این عرصه در ایران نکرد، بی‌شک بزرگ‌ترین چهره‌ای که باید او را سردمدار اخلاق و منش پهلوانی دانست مرحوم غلامرضا تختی است.
کشتی‌گیری که در میادین ورزشی و غیر ورزشی اشاعه دهنده راستین فرهنگ پهلوانی بود، در توصیف ویژگی‌های مثبت اخلاقی او در روی تشک می‌توان به مسابقه‌ای اشاره کرد که تختی در آن زمانی که متوجه مصدومیت یکی از پاهای حریف می‌شود تا انتهای زمان مسابقه از هجوم به پای مصدوم رقیب و گرفتن امتیاز از آن طریق خودداری می‌کند.
اما روحیه جوانمردی تختی تنها به درون میدان خلاصه نمی‌شود و طبق گفته‌های دوستان و همراهانش در کمک به همنوعان و دستگیری از مستمندان پیشقدم بود.
بدون شک تمام این خصوصیات و منش‌های پهلوانانی چون، تختی و پوریای ولی الگو گرفته از علی (ع) است، شاگرد راستین پیامبر اسلام که مردانگی را به معنای واقعی کلمه متجلی کرد.
اما علت این نامگذاری که مصادف با هفدهمین روز از ماه قمری شوال است چه بود؟
در زمان پیغمبر اسلام جنگ خندق پیش آمد و کفار و دشمنان آئین خدا با لشگری فراوان در این روز به نبرد با مسلمانان برخواستند. در میان کفار فردی به نام عمروبن عبدود حضور داشت که در شجاعت زبانزد بود.
هیبت این فرد و نام و آوازه او چنان بود که هر زمان او در جنگی حضور داشت، لرزه بر اندام هماوردانش مستولی می‌شد و مسلمانان نیز در نبرد خندق از او واهمه داشتند.
زمانی که عبدود به میدان مبارزه آمد چندین بار اقدام به رجزخوانی کرد و مبارز می‌طلبید، اما هیچ یک از سپاه اسلام یارای مقابله با او را نداشتند به جز داماد پیغمبر، علی علیه‌السلام.
حضرت علی با مشاهده رجزخوانی دشمن، سه بار از نبی مکرم اسلام رخصت خواست تا در نهایت، ایشان اجازه حضور در میدان نبرد و جنگ با عمربن عبدود را به وی می دهد.
و به این ترتیب حضرت علی به مقابله با عبدود برخواست و آنگونه که در روایات آمده است در مدت زمان کوتاهی او را از پای درآورد و موجب از بین رفتن روحیه دشمن در این نبرد سرنوشت‌ساز شد.
اما بخش دوم از نامگذاری این روز به ورزش‌های زورخانه‌ای مربوط است، صدای ضرب و زنگ مرشد با نوای یا علی ورزشکاران در وسط گود، تلألو بخشی دیگر از روحیه پهلوانی و جوانمردی است.
زورخانه به گواه پیشکسوتان و پهلوانان ورزش، صحنه زیر پا افکندن منیت‌ها و خودخواهی‌ها و به نمایش درآمدن مرام و معرفت و روحیه پهلوانی در شکل اعلای خود است.
نمونه بارز این امر، انجام گلریزان در زورخانه‌ها و جمع‌آوری وجوهی برای کمک به افراد نیازمند و گرفتار بلایا است که ترتیب دادن چنین اموری نشان دهنده پیروی و تبعیت از آموزه‌های دین اسلام در کمک به همنوعان است.
اصولاً نمی‌توان تفاوتی میان فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانه‌ای قائل شد که بالعکس باید این دو را به موازات و هم راستا با یکدیگر دانست، چرا که مأمن و مکان بیشتر پهلوانان، محل زورخانه است.
به اذعان اهالی فن در این ورزش، هر کدام از اسباب و حرکات در زورخانه، نماد و مصداق یکی از خصوصیات پهلوانی است و ورزشکاران در وسط گود همراه با شعرخوانی مرشد، مرام فتوت و جوانمردی را تمرین می‌کنند.
بی‌شک ورزشکاران رشته‌های مختلف و بویژه باستانی‌کاران و زورخانه‌روها نقشی مهم در ترویج و اشاعه منش پهلوانی دارند و می‌توان از این ظرفیت برای برخورداری از جامعه‌ای سالم‌تر در تمام ابعاد بهره برد.
منظور آنکه تزریق روح پهلوانی که در حقیقت همان انسان دوستی است، نفوذ قابل توجهی در پیشگیری از انحرافات و آسیب‌های اجتماعی به همراه خواهد داشت.
===============
یادداشت از کیوان قاسمی
===============
انتهای پیام/79012/ن30/ژ1001
