به گزارش خبرگزاری فارس از کاشان، 26 مردادماه در تقویم ایثار و شهادت ملت ایران روزی است که فرزندان دربند اسارت‌شان به خانه بازگشته و خاک این سرزمین را با قدم‌های خود متبرک می‌سازند.
آری سخن از کسانی است که به شهیدان زنده تعبیر می‌شوند و در میان آزمون‌ها آزمایش اسارت را که دشوارتر از امتحان شهادت است برگزیدند و صفت جاودانه «آزاده» را در مقابل اسم و رسم فانی دنیوی خود قرار دادند تا سند حرّیت را با نام خود ثبت کنند.
به همین بهانه خبرنگار فارس در کاشان روبه‌روی فرمانده سپاه کاشان نشست و پیرامون موضوعات گوناگونی در خصوص آزادگان و ایثارگران نظرش را جویا شد که در زیر می‌خوانید:
فارس: 26 مردادماه در خاطرات شما چه جایگاه و تعریفی دارد؟
نائینی: این روز بزرگ یکی از خاطره‌انگیزترین روزهای تاریخ انقلاب اسلامی است چرا که در این روز فرزندان ملت ایران پس از سال‌ها اسارت و دوری خاک مقدس و رایحه خوش میهن را دوباره تجربه کردند؛ آنانی که با وجود زخم‌ها و جراحت‌های جسمی ناشی از اسارت همچنان دارای روحی با صلابت و محکم بودند، همان کسانی که پیر جماران در وصف‌شان فرمود: «اگر روزی اسرا برگشتند و من نبودم سلام مرا به آنها برسانید و بگویید خمینی به یادتان بود».
فارس: از عشق امام راحل به اسرا یاد کردید رابطه رزمندگان و آزادگان با امام‌‌شان چگونه بود؟
نائینی: رابطه امام با رزمندگان فراتر از رابطه یک رهبر سیاسی و یا به عنوان فرمانده کل قوا بود رزمندگان در عشق به امام ذوب می‌شدند برای اثبات این ادعا به ذکر خاطره‌ای مستند بسنده می‌کنم؛ یک افسر عراقی از یک بسیجی مجروح ایرانی می‌پرسد چقدر پدر و مادرت را دوست داری، جوان بسیجی پاسخ میدهد به اندازه چشمانم سپس از او سؤال می‌شود به چه میزان به خمینی(امام راحل) علاقه داری این بسیجی می‌گوید به اندازه قلبم سپس خطاب به افسر عراقی کرده و در خصوص دلیلش از این توصیف ابراز می‌کند:«بدون چشم می‌توان زندگی کرد اما بدون قلب زیستن محال است».
فارس: آیا به خاطر همین رابطه بود که به نیروهای بسیج و سپاه علی‌رغم آنکه شاید درجه نظامی بالایی نداشته باشند سخت گرفته می‌شد و مورد آزار و اذیت بیشتری قرار می‌گرفتند؟
نائینی: البته! به طور عمده نیروهای بسیج و سپاه به صورت داوطلبانه به میدان آمده و به عنوان فرزند حضرت امام خمینی(ره) معروف بودند علاوه بر آنکه نیروهای این مجموعه انقلابی، در عملیات مختلف خط‌شکن و جان بر کف بوده و نقش ویژه‌‌ای در حادثه‌های تعیین کننده جنگ بر عهده داشتند به همین جهت از نظر اطلاعاتی عناصر مهمی برای بعثی‌ها محسوب می‌شدند و بنابراین مورد کنترل، محدودیت و آزار و اذیت بیشتری قرار می‌گرفتند.
فارس: اما گفته می‌شود رژیم بعث عراق به واسطه انگیزه‌های معرفتی و اندیشه‌های اعتقادی محکم اسیران بسیجی یا پاسدار نسبت به آنان حساسیت داشتند؟
نائینی: به طور مسلم یکی از ویژگی‌های بسیجیان و پاسداران در بند رژیم بعث روحیه با صلابت آنان بود که از اندیشه‌های محکم اعتقادی و بصیرت بالای آنها نشأت می‌گرفت و موجب ترس نیروهای بعثی بود اما نکته‌ای که اهمیت داشت خط‌شکن بودن نیروهای بسیجی و پاسدار در عملیات‌های مختلف و حساس نظیر بیت‌المقدس، بدر، خیبر و... بود بنابراین اسیران متعلق به جریان بسیج و سپاه از دید فرماندهان بعثی به عنوان منابع اطلاعاتی مهم شناخته می‌شدند.
فارس: بنا به خاطرات آزادگان یکی از موارد دیگر حساسیت‌زا برای رژیم بعثی برگزاری مراسم تاسوعا و عاشورا و همچنین نماز جماعت بود در مورد عزاداری ممانعت آنها قابل درک است، اما در خصوص نماز جماعت که در همه فرقه‌های اسلامی امری مشترک و مستحبی پسندیده محسوب می‌شود تصمیم آنها چگونه قابل تحلیل است؟
نائینی: نیروهای بعثی با هر کاری که موجب افزایش اتحاد و همبستگی در اردوگاه‌ها و تقویت روحیه اسیران ایرانی شود مشکل داشتند و با اموری مانند سوگواری برای سالار شهیدان، نماز جماعت و هر فریضه دیگر به این شکل برخورد می‌کردند، اما در سوی مقابل رزمندگان آزار و اذیت‌ها و تبعات این اجتماعات را به جان می‌خریدند و هیچ‌گاه از اصول، مبانی و حتی آداب دینی خود عقب‌نشینی نمی‌کردند.
فارس: برخی معتقدند پس از جنگ میان مسئولان و رزمندگان و افرادی که جنگ را تجربه کردند شکافی ایجاد شد شما این تحلیل را می‌‌پذیرید؟
نائینی: خیر! من اعتقاد به شکاف عمیق میان رزمندگان و مسئولان ندارم.
فارس: پس این فضای به وجود آمده را چگونه تحلیل می‌کنید؟
نائینی: آزادگان عزیزی که سال‌ها در اسارت رژیم بعثی بودند از اخبار و تحولاتی که در کشور رخ داده بود به طور مشخص مطلع نبودند و مشاهده کردن و پذیرفتن جای خالی حضرت امام راحل برای آنها دشوار بود و آنهایی که هنوز فضای جبهه‌های حق علیه باطل را همراه خود داشتند شاید با برخی اتفاقات آشنا نبودند، اما به مرور بخشی از میان همین آزادگان برخی مسئولیت‌‌های اجرایی را به دست گرفتند و افرادی نظیر مرحوم ابوترابی که طعم آزادگی را چشیده بودند تا مسئولیت‌هایی تا حد نمایندگی مجلس وارد عرصه خدمت شدند و با استفاده از تجربیات دوران اسارت به عنوان ذخیره‌ای ارزشمند برای خدمت به ملت و پیشرفت کشور کمر همت بستند و در سنگری دیگر به ایفای نقش پرداختند.
فارس: از زبان برخی در خصوص آزادگان گفته می‌شود «آنها اگر در جبهه‌ها جنگیدند در مقابل تسهیلاتی نظیر ورود به دانشگاه و... دریافت کردند پس نباید طلبکار باشند»، چه پاسخی برای آن دارید؟
نائینی: برخی این شبهه‌ها را کسانی مطرح می‌کنند که جنگ را تجربه نکرده‌اند... هیچ رزمنده‌ای در جبهه‌ها فکر بعد از جنگ را نمی‌کرد و حتی در اندیشه اسارت نبود بلکه همه به شوق شهادت به میدان آمده بودند و آزادگانی که در بند رژیم بعثی عراق بودند نیز به هیچ عنوان فکر نمی‌کردند زنده از آنجا خارج شوند و شهادت در اردوگاه را سرنوشت خود می‌دانستند.
در شرایطی که هیچ‌کس از بازگشتش مطمئن نبود چگونه به استفاده از امتیازات آن بیندیشد و هیچ وقت در آن شرایط کسی فکر نمی‌کرد بعد از جنگ ستادی به نام آزادگان و مجموعه‌ای برای ایثارگران تشکیل شود تا در برابر همه فداکاری‌ها و از خودگذشتگی‌ها و به پاس عمر و جوانی که برای دفاع از این مرز و بوم صرف کرده‌اند شرایطی مناسب‌تر برای ادامه زندگی آنها مهیا کند نکته‌ای که در برابر رشادت آنها به هیچ وجه امری ویژه محسوب نمی‌شود.
فارس: راستی شما نیز اسارت را تجربه کرده‌اید؟
نائینی: در عملیات رمضان تا مرز اسارت نیز پیش رفتم آنجا که پس از پیشروی تا جاده العماره بصره با هوشیاری یکی از رزمندگان توانستیم با استفاده از یکی از ماشین‌های عراقی و نیز یافتن راهی میان‌بر از آن مهلکه خارج شویم و محاصره را بشکنیم وگرنه اسارت‌مان حتمی بود چنانچه تعدادی از رزمندگان کاشانی در این عملیات به اسارت دشمن بعثی درآمدند.
فارس: از اسارت رزمندگان کاشانی یاد کردید؛ این منطقه چند آزاده را تقدیم میهن اسلامی کرده است؟
نائینی: از بین 25 هزار رزمنده‌ای که از این منطقه در دوران دفاع مقدس راهی جبهه‌های حق علیه باطل شدند حدود 200 آزاده که 117 نفر آنها از پاسداران و بسیجیان مخلص هستند تقدیم نظام جمهوری اسلامی شده که در بین آنها تنها شش نفر آنها تا مقطع ابتدایی تحصیل کرده‌اند و بقیه دارای تحصیلات عالیه هستند و حتی دو نفر از آنان دارای مدرک دکتری هستند.
فارس: عبارت «بروز خلاقیت‌ها از دل محدودیت‌ها به وجود می‌آید» برای آزادگان چگونه قابل تفسیر است؟ آنها از حداقل‌های اسارت چگونه استفاده می‌کردند؟
نائینی: نمونه‌های فراوانی در این زمینه وجود دارد نظیر ساخت رادیو با ورقه کمپوت، مصرف خمیر نان‌های خشک شده به عنوان آجیل، استفاده از کاغذ پاکت‌های سیمانی به عنوان محل یادداشت‌های روزانه، آموزش مهارت‌های ورزشی و در مقابل دریافت لبنیات برای بیماران مبتلا به سل در اردوگاه‌ها موارد به ظاهر ساده‌ای است که نشان میدهد رزمندگان در هیچ حالی مأیوس نمی‌شدند.
رزمندگان در بند دشمن بعثی حتی با وجود شرایط نامناسب و سخت اسارت از یادگیری دانش غافل نبودند و حتی با ترفندهای مختلف زبان‌های گوناگون خارجی را در زمان اسیر بودن فرا گرفتند و اهتمام به حفظ قرآن، نهج‌البلاغه و ادعیه موجب شده بود حتی کسانی که تا پیش از اسارت توانایی قرائت قرآن را نداشتند به حافظان کلام وحی بعد از این دوران تبدیل شدند.
فارس: یکی از نام‌هایی که آزادگان حتی از شنیدن واژه آن متنفرند سازمان مجاهدین است این نفرت ناشی از چیست؟
نائینی: سازمان منافقان یا به اصطلاح مجاهدین خلق از ابتدای شکل‌گیری انقلاب نفاق خود را علنی کرد تا جایی که با همراهی بنی‌صدر اقدام به فعالیت‌های تروریستی متعددی در آن دوران کرد و دستش را به طور نمایان به خون شهیدان رجایی، باهنر و شهیدی آغشته کرد و روز به روز به تشکیل خانه‌های تیمی و در نهایت پادگان اشرف در عراق به اقدامات خرابکارانه خود ادامه می‌داد و حتی اطلاعات مکان‌های داخل کشور را برای بمباران منازل مسکونی در اختیار هواپیماهای بعثی عراق قرار می‌داد و با کشتار مردم بی‌گناه بیش از پیش ماهیت خائنانه خود را آشکار می‌ساخت.
اما نکته‌ای که همه آزادگان به آن اشاره می‌کنند همراهی منافقان در شکنجه اسرای ایرانی است، در کنار بازجوهای عراقی برای تخلیه اطلاعاتی اسرا افرادی از سازمان منافقان قرار می‌گرفتند تا امر ترجمه و تشریح آخرین وضعیت اسیران ایرانی را در اختیار بازجوها قرار دهند.
منافقان در عملیات مرصاد نشان دادند هیچ فرقی میان آنها و نیروهای بعثی نیست و با نقش‌آفرینی در سرکوب مردم عراق و کردستان و سایر اقدامات نشان دادند به هیچ اصولی پایبند نیستند تا جایی که کشور عراق از نیز آنها خسته شد و آنها را طرد کرد.
فارس: صلیب سرخ نیز از جمله واژه‌هایی است که رزمندگان و آزادگان از آن به نیکی یاد نمی‌کنند و برای آنها تداعی‌کننده خاطرات ناگوار است چرا آنها از این جمعیت به ظاهر بشردوستانه آزرده خاطر هستند؟
نائینی: صلیب سرخ چه در زمانی که رساندن نامه‌ها را عهده‌دار بود و چه در هنگامی که وظیفه شناسایی و ثبت‌نام اسرا را برعهده داشت به خوبی مسئولیت خود را انجام نمی‌داد و اهمال‌کاری آنان در موارد زیادی موجب عدم شناسایی رزمندگان در بند و حتی به شهادت رسیدن اسرای ایرانی می‌شد شاید به آن دلیل که اداره و نظارت آن توسط استکبار جهانی صورت می‌گرفت.
فارس: خاطره مشترکی که آزادگان و خانواده‌شان از نحوه دریافت و ارسال نامه با وساطت صلیب سرخ دارند این است که در حالی نامه عزیزشان را رؤیت می‌کردند که پیش از آن باز شده بود، نقش صلیب سرخ را در این زمینه چگونه ارزیابی می‌کنید؟
نائینی: آن چنان این اقدامات فراوان بود که به امری عادی تبدیل شد و حتی در نامه تغییر داده می‌شد و حتی در مواردی با وجود فیلترهای فراوان نامه به دست آزاده ایرانی یا خانواده او نمی‌رسید و به همین دلیل بود که سعی می‌شد از اسامی و عبارات مستعار نظیر «حال پدربزرگ خوب است» برای اطمینان آزادگان از سلامتی امام راحل استفاده شود.
فارس: و سخن آخر در مورد آزادگان؟
نائینی: آزادگان در حقیقت نیمه پنهان دفاع مقدس و وارث شهیدان هستند و به فرموده مقام معظم رهبری که خطاب به آزادگان عنوان داشتند:«شما ذخیره بزرگ الهی یک ثروت عظیم انسانی هستید که در دست دشمن غصب شده بودید شما را خدای متعال به این کشور اسلامی برگرداند»؛ بنابراین باید قدر این نعمت‌ها را بدانیم و از وجود آنان بیش از پیش بهره‌مند شویم.
انتهای پیام/63009/ن40/ث3001
