به گزارش خبرگزاری فارس از ساری، بی‌گمان یکی از مصیبت‌بارترین چالش‌های انسان معاصر، گرفتاری در چنبره معضلات اجتماعی به ویژه مواد مخدر است.
آنچه که از منابع خبری و علمی استخراج می‌شود این است که این مسئله علاوه بر اثرات مخرب روانی و اجتماعی، در بعد اقتصادی نیز مسئله‌ساز بوده و موجبات رکود اقتصادی کشورهای تولیدکننده را فراهم آورده است چرا که تجارت و تولید مواد مخدر باعث سرمایه‌گذاری‌های کلان دولتی در جهت پیشگیری، درمان و مبارزه با این اشتغال مرگ‌‌آفرین می‌شود.
در این صورت در درازمدت اعتیاد تحلیل و رکود اقتصادی کشورها را موجب خواهد شد.
براساس یافته‌های یک موسسه تحقیقاتی در کشور کلمبیا که یکی از مراکز عمده تولید و تجارت مواد مخدر است بیش از 80 درصد درآمد تجار مواد مخدر در خارج از این کشور سرمایه‌گذاری می‌شود و دولت نیز سالانه معادل یک میلیارد دلار صرف مبارزه با گروه‌های مسلح تولیدکننده این مواد می‌کند.
از سوی دیگر اعتیاد به مواد مخدر باعث تحلیل و کاهش بازده نیروی انسانی فعال شده و به این صورت جریان رکود اقتصادی کشور تداوم می‌یابد.
در استان مازندران که از جمله استان‌های گرفتار در چنگال غول اعتیاد است رشد روزافزون معتادان به مواد مخدر به ویژه مواد مخدر صنعتی در کنار کشفیات گسترده این مواد در سال‌های اخیر نشاندهنده خطر بزرگی است که جامعه ما را تهدید می‌کند.
بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد که افزایش تمایل به مواد مخدر در میان نوجوانان 14 تا 16 سال و نیز در بین دختران رو به افزایش است.
آنچه مسلم است معضل گسترش و توسعه اعتیاد در استان مازندران واقعیتی است که علاوه بر منظر اجتماعی و اقتصادی از منظر فرهنگی نیز قابل تأمل است و باید در جهت کنترل و توقف این روند اقدامات اساسی و البته کارشناسی در دستور کار قرار گیرد.
به عبارت دیگر فراوانی و ارزانی مواد مخدر و در دسترس بودن آن در کوچه و خیابان و توزیع نه چندان پنهان آن گواه معتبری بر عدم کارایی سیاست‌های اجرایی در مبارزه با مواد مخدر بوده است.
به عقیده کارشناسان از مهمترین عوامل عدم موفقیت در مبارزه با مواد مخدر، بهره نگرفتن مناسب از امکانات فرهنگی کشور، نظیر عدم آموزش صحیح نسل جوان در مدرسه و دانشگاه، مقطعی بودن و ضربتی بودن روند مبارزه با اعتیاد و مهمتر از همه نبود برنامه‌های مناسب برای پر کردن اوقات فراغت جوانان و نوجوانان از مهمترین علل گسترش معضل اعتیاد در مازندران است.
از سوی دیگر، یکی از کاستی‌های استراتژی مبارزه با مواد مخدر در کشور ما تکیه و تاکید بر اقدامات قهریه و برخورد فیزیکی است در حالی که بررسی‌ها نشان می‌دهد افزایش آگاهی و توسعه فرهنگی جامعه موجب ایجاد نگرش منفی افراد نسبت به مواد مخدر شده و نوعی مقاومت منفی را در ضمیر ناخودآگاه آنان ایجاد می‌کند.
همچنین از آنجایی که سم‌زدایی از بدن فرد معتاد به عنوان نخستین گام در فرآیند ترک اعتیاد محسوب می‌شود لازم است تا در جریان کلاس‌های آموزشی آموزش‌های لازم در جهت افزایش اعتماد به نفس و مقابله با خواسته‌های نامطلوب، احساس ارزشمندی و آموزش مهارت‌های برقراری ارتباط با دیگران ارائه شود تا فرد بتواند بدون دغدغه زندگی سالمی را برای خود تدارک بیند.
اعتیاد به تعبیری نوعی بیماری اجتماعی است به خصوص در دوران ما که شرایط مناسب اجتماعی برای یک زندگی انسانی و توأم با محبت فراهم نیست.
معضل شکاف نسل‌ها عواطف انسانی را به حداقل تقلیل داده و احساس ناامنی، تشویش، اضطراب و میل به انتقام‌جویی را در افراد تقویت می‌کند، در این حالت انسان‌های مضطرب و پر از تضاد و کشمکش و محرومیت، برای تسکین ناراحتی‌های خود به مواد مخدر پناه می‌برند.
فرد معتاد وقتی نمی‌تواند شرایط زندگی را در جهت میل خود تغییر دهد همه چیز را علیه خود می‌بیند و برای رهایی و فراموشی خود را موقتاً به عالم اعتیاد و بی‌خبری می‌سپرد.
بررسی‌های انجام شده توسط متخصصان نشان می‌دهد که اپیدمی‌های بزرگ اعتیاد اغلب در مناطقی روی می‌دهد که عیار بیکاری و جنایت در آن بالا است.
از این رو معلوم می‌شود که گسترش اعتیاد در جامعه دقیقاً در ارتباطی تنگاتنگی با وضعیت و شرایط اجتماعی صورت می‌پذیرد.
به طور کلی مهمترین علل اجتماعی گرایش به مواد مخدر در استان مازندران را که یکی از کانون‌های مهم آلوده در کشور محسوب می‌شود می‌توان در پارامترهایی طبقه‌بندی کرد.
فشارهای زندگی اجتماعی
نرسیدن به اهداف مورد نظر در زندگی اجتماعی، شکست در زندگی خصوصی، حتی از دست دادن یکی از نزدیکان مورد علاقه می‌تواند به روی آوردن فرد به مواد مخدر منجر شود.
این در حالی است که اگر ساختار جامعه و واحدهای فرهنگی و اجتماعی آن دارای کارکردی قوی و موثر باشند می‌توان با ارائه مشاوره و ایجاد انگیزه در افراد برای ایجاد یک زندگی مطلوب و به دور از استرس اقدام کرد و فرایند بسیار مهمی که خلا بزرگ آن در استان مازندران کاملا ملموس است.
مهاجرت
تغییر محل زندگی به ویژه زمانی که فرد در جستجوی شرایطی ایده آل نقل مکان می‌کند و در محل مقصد پندارهای خود را غیرقابل تحقق می‌یابد و به نوعی احساس غبن و اندوه بر او مستولی می‌شود و از آنجایی که در جریان این هجرت بسیاری از این افراد حمایت خانواده و آشنایان را نیز از دست می‌دهند گرایش به مواد مخدر و خلاصی موقت از این شرایط ناگوار در فرد اوج می‌گیرد و نخستین بارقه‌های روی‌آوری به اعتیاد به وجود می‌آید. روندی که در نقاط پرشمار آلوده در استان کاملا قابل مشاهده است.
کمبود امکانات فرهنگی و تفریحی
تردیدی وجود ندارد که وجود امکانات فرهنگی و تفریحی برای ارضای نیازهای روحی و جسمی فرد به ویژه جوانان در جامعه ضروری است.
جوان سرشار از انرژی، ماجراجویی، تنوع‌طلبی و لذت‌جویی است از این رو مستعدترین گروه برای روی آوردن و استعمال مواد مخدر به شمار می‌روند.
توسعه فضاهای فرهنگی و ورزشی و فراهم ساختن امکان بهره‌مندی همه جوانان از این فضاها از اقدامات ضروری در این زمینه است.
فقدان فرصت‌های شغلی و محرومیت اقتصادی اجتماعی
یکی از زمینه‌های تسهیل‌کننده گرایش به مواد مخدر فرآیند عدم توسعه اقتصادی است.
توسعه اقتصادی و به تبع آن توسعه فرهنگی و امنیت روانی فرایندی هستند که نقش و تاثیر انکارناپذیر آن در فرایند رشد معضل اعتیاد به مواد مخدر کاملا محرز شده است.
از سوی دیگر کم‌سوادی یا بیسوادی، فقدان مهارت‌های لازم، عدم دسترسی به مشاغل مناسب و اشتغال به مشاغل کاذب فرد را بیش از هر زمان در معرض خطر استعمال مواد مخدر قرار می‌دهد.
گروه همسالان
تحقیقات نشان می‌دهد که تقریباً در بیشتر موارد اولین مصرف مواد مخدر به دنبال تعارف دوستان رخ می‌دهد.
ارتباط و دوستی با همسالان مبتلا به مصرف مواد مخدر، عامل مستعد کننده‌ای برای ابتلای نوجوانان به اعتیاد است چرا که مصرف‌کنندگان مواد مخدر برای گرفتن تایید رفتار خود از دوستان، سعی می‌کنند آنان را وادار به همراهی با خود کنند.
گروه همسالان به خصوص در شروع مصرف سیگار و حشیش بسیار موثر هستند و نتیجه یک بررسی نشان می‌دهد60 درصد از معتادین فرایند استعمال مواد مخدر را نخستین بار در جمع دوستان تجربه کرده‌اند.
* مازندران رتبه نخست در مصرف شیشه و جایگاه دوم در مصرف حشیش
روح‌الله ردایی افزود: سه جریان مافیای مواد مخدر در جهان در این زمینه فعالیت دارند که بخش عمده آن در اختیار استکبار جهانی است.
وی تصریح کرد: امروزه نتوانستیم در برابر این مافیای مواد مخدر برابری کنیم چون آنها بهترین کارشناسان اقتصادی، روانشناسان خبره، هواپیما و افراد نظامی و سایر امکانات را برای توزیع، تکثیر ناهنجاری‌ها و انحراف نسل جوان بکار گرفته‌اند.
این مسئول با اشاره به اینکه ایران در مسیر هلال طلایی قرار گرفته است، اذعان داشت: افغانستان با تولید 85 درصد از مواد مخدر جهان به عنوان بزرگترین تولیدکننده مواد مخدر و پاکستان با داشتن بزرگترین لابراتوار فرآوری مواد مخدر جهان دو تهدید جدی برای کشورمان است.
مدیرکل بهزیستی مازندران با اشاره به اینکه امروزه اعتیاد و مواد مخدر به عنوان بزرگترین فاجعه انسانی خانواده‌ها را تهدید می‌کند، اذعان داشت: 99درصد خانواده‌ها اعتیاد را بزرگترین تهدید معرفی می‌کنند.
وی افزود: درصد بالایی از افرادی که به مواد مخدر اعتیاد پیدا می‌کنند کسانی هستند که استعمال آن را بدون اطلاع خانواده‌ها از میهمانی‌های شبانه شروع می‌کنند و سرانجام به دام می‌افتند.
مدیرکل بهزیستی مازندران تصریح کرد: اعتیاد بلایی است که تمام خانواده‌ها و حتی افراد فرهیخته جامعه را تهدید می‌کند.
وی ادامه داد: واقعیت این است که امروزه اعتیاد وارد حریم خانه‌ها شده و جوانان ما را به شدت تهدید می‌کند از این رو والدین باید نسبت به حضور طولانی فرزندان در اتاق‌های در بسته و یا بیرون منزل حساس باشند.
مدیرکل بهزیستی مازندران با اشاره به اینکه مازندران دارای 44 کمپ مجاز ترک اعتیاد است، افزود: مازندران در مصرف مواد مخدر شیشه در کشور رتبه اول و در مصرف حشیش رتبه دوم کشور را به خود اختصاص داده است.
این مسئول با بیان اینکه امروزه مصرف روان‌گردان و موادمخدر صنعتی جوانان ما را به شدت تهدید می‌کند، افزود: نقش والدین در فرایند مراقبت از فرزندان و عدم گرایش آنان به مواد افیونی بسیار تعیین‌کننده است.
ردایی با اشاره به اینکه ایران بیشترین فعالیت را در مبارزه با مواد مخدر در جهان دارد، خاطرنشان کرد: دشمن می‌خواهد نسل ما را از بین ببرد و در این باره از دو حربه مفاسد اخلاقی و مواد مخدر استفاده کرده است.
وی افزود: وجود 60 هزار هیئت مذهبی در استان، نیروهای بسیج، روحانیان و سازمان‌های مرتبط می‌توانند نقش مهمی در ترویج فرهنگ سلامت و دوری از مصرف مواد در جامعه داشته باشند.
مصرف‌کنندگان موادمخدر مازندرانی نیستند
استاندار مازندران نیز در همایش معتادان بهبودیافته در بابل گفته بود: مواد مخدر نوین سوغات استکبار است که جوانان جامعه را به شدت تهدید می‌کند.
سید علی اکبر طاهایی افزود: عده‌ای با ویلاسازی در مازندران پاتوقی برای مصرف مواد مخدر درست کرده‌اند.
وی با انتقاد از طرح این ادعا که مازندران رتبه دوم مصرف مواد مخدر را در کشور دارد، گفت: مصرف‌کنندگان مواد مخدر در این استان مازندرانی نیستند.
نماینده عالی دولت در مازندران افزود: مردم این خطه به پهلوانی و کشاورزانش به زحمت‌کشیدن مشهورند، پس ضعف و ناتوانی ناشی از مواد مخدر در زندگی مازندرانی‌ها معنایی دارد.
طاهای دانایی را لازمه توانمندی دانست و گفت: امروز دشمن با توزیع مواد مخدر در صدد فروپاشاندن خانواده‌ها است و آسیب‌های اجتماعی ناشی از مصرف مواد افیونی خطری جدی است.
وی با تاکید بر این نکته که انسان مختار و انتخاب‌کننده است، افزود: بهبودیافتگان از اعتیاد کسانی هستند که با دانایی خود انتخاب درستی را انجام دادند و جامعه هم با آغوش گرم پذیرای آنان است.
وی بهترین شیوه مبارزه با پدیده شوم اعتیاد را غنی‌‌سازی برنامه‌های فرهنگی در جامعه دانست و اظهار داشت: باید عواقب و پیامدهای خطرناک اعتیاد برای مردم روشن شده و نوعی بیزاری از اعتیاد در جامعه ایجاد شود.
طاهایی با اشاره به ظرفیت مساجد و روحانیون در جهت آگاه‌سازی مردم افزود: اگر بن مایه‌های ارزشی و دینی ما به خوبی برای مردم روشن شود یقیناً از میزان آسیب‌های اجتماعی کاسته خواهد شد.
استاندار مازندران با تقدیر از عملکرد دستگاه‌های ذی‌ربط در ساماندهی و پاک‌سازی مناطق جرم‌خیز و آلوده استان تصریح کرد: استان مازندران به دلیل شرایط جغرافیایی، استعداد سکونت را در همه مناطق دارا است و از این رو می‌بایست بر نقاط مختلف نظارت شود.
خلاصه کلام اینکه اعتیاد به مواد مخدر معضل هولناکی است که علت اساسی مشکلات بسیاری چون فحشا، سرقت، طلاق، قتل و جنایت است.
از این رو ضروری است مسئولان، برنامه‌ریزان و دست‌اندرکاران به دور از هر گونه شعارپردازی و اقدامات بدون نتیجه، با تدوین برنامه‌های کارشناسی و موثر در پرتو یک عزم ملی به ریشه‌کن‌سازی اعتیاد بپردازند و استراتژی مبارزه با اعتیاد و مواد مخدر را صرفاً در برگزاری همایش‌هایی نمادین خلاصه نکنند چرا که اعتیاد معضلی است خزنده که بی‌صدا در می‌زند.
-------------------------------------
گزارش از کوروش غفاری چراتی
-------------------------------------
انتهای پیام/86009/غ40/ض1002
