به گزارش خبرگزاری فارس از همدان، استان همدان از دیرباز مهد عرفا، فضلا، پهلوانان و بزرگ‌مردان نامی بوده که در تاریخ چندین هزار ساله این خطه از ایران همیشه نام و یادی از آنان به گوش رسیده و جزو مفاخر همدان لقب گرفته‌اند.
مردم همدان که از قدیم‌الایام به همدانان معروف بوده و از فرهنگ غنی برخوردار بوده و هستند مهد معرفی و پرورش نخبگان در همه عرصه‌ها به شمار می‌روند.
سید جمال‌الدین اسدآبادی، ابوعلی‌سینا، باباطاهر عریان، میررضی آرتیمانی، میرزاده عشقی، مفتون همدانی، عین‌القضات همدانی، بدیع همدانی، غبار همدانی، خواجه‌رشیدالدین فضل‌الله همدانی، آیت‌الله حسینقلی همدانی، آیت الله آخوند ملاعلی معصومی همدانی، غمام همدانی، آیت‌الله حاج شیخ محمد بهاری و آیت الله مفتح شاید ذره‌ای از دریای عظیم مفاخر و مشاهیر استان همدان هستند که فقط به ذکر نام آنها اکتفا می‌کنیم.
این نام‌هایی که هر کدام می‌توان صفحات زیادی از زندگی‌نامه و خدمات آنان نوشت کم و بیش برای مردم شناخته شده هستند اما یکی از مفاخر همدان که بنا به دلایلی در میان مردم دارالمؤمنین همدان ناشناخته مانده میر سید علی همدانی است.
میرسیدعلی همدانی ابن شهاب‌الدین ابن محمد، یکی از عارفان زبردست و یکی از شخصیت‌های مهم ادبیات، فرهنگ و فلسفه تاجیک و فارس بود که در 12 رجب 714 قمری در شهر همدان دیده به جهان گشود و نزد دو دانشمند بزرگ زمان خود، «تقی‌الدین علی دوستی» و «شرف‌ا‌‌لدین محمود مزدکانی» علوم زمان خود از جمله علم عرفان را آموخت.
سید علی همدانی یکی از نوابغ و شخصیت‌های طراز اول ایرانی است که با سفر به شبه قاره هند و پاکستان، ماوراءالنهر، شام و بلاد عربی به فعالیت‌های گوناگون دینی و فرهنگی پرداخت به طوری که رواج و گسترش دین مبین اسلام و زبان ادبیات فارسی در میان مردم «کشمیر»، مرهون سعی و تلاش وی است.
میرسیدعلی همدانی، عارف و عالم برجسته قرن هشتم که از هند تا ماوراءالنهر را به شور آورد در همدان زاده شد در هند بالید و در سرزمین‌های گوناگون زیست و در نهایت در کولاب آرام گرفت.
فضلا و دانشمندان هم عصر با میر سید علی او را «سلطان العارفین» و مردم کشمیر وی را بانی اسلام «علی ثانی» و ارادتمندان و مریدانش او را «شاه همدان» لقب داده‌اند.
از او با نام امیر کبیر نیز یاد می‌شود و میر سید علی همدانی در تاجیکستان به عنوان «حضرت امیرجان» نیز معروف است.
میر سید علی همدانی در طول حیات خود سه بار به کشمیر سفر کرد که یک مرتبه آن در رأس 700 تن از یاران، شاگردان و پیروانش که غالباً از سادات، مشاهیر و عرفا و هنرمندان (شالباف، بافنده، سفالگر و خوش‌نویس) چیره دست بودند به کشمیر آمد و در آن جا نفوذ زیادی بدست آورد.
استاد شهید «مرتضی مطهری» در کتاب «خدمات متقابل اسلام و ایران» درباره میرسیدعلی همدانی می‌نویسد: «یکی از کسانی که در کشمیر به اسلام خدمت کرده است، میر سید علی همدانی بوده، این مرد بزرگ که از مفاخر اسلامی است، هزاران شاگرد در کشمیر تربیت کرد که هر کدام برای خود استاد شدند، مقام سید علی هنوز در کشمیر محترم است و مردم آنجا را زیارت می‌کنند.»
سید علی همدانی در کشمیر با عالمان و کاهنان مذاهب مختلفی چون هندوها و بودایی‌ها مناظره‌های پیچیده‌ای انجام می‌داد و بر آنان غالب آمد و در این منطقه به گونه‌ای مردم را شیفته اسلام کرد که آنان معبدهای خود را تبدیل به مسجد کردند.
این عارف بزرگ، خدمات ارزنده و ماندگاری در منطقه جامو و کشمیر انجام داد، مدرسه القرآن، مدرسه‌ای وسیع و مهم بود که به درخواست سید در کشمیر ساخته شد و از تمام نواحی کشمیر، طالبان علم و معرفت گرد آمدند و بزرگترین معاریف و شاگردان سید در همین مدرسه پرورش یافتند.
از میرسیدعلی همدانی کتاب و رساله‌های بسیاری در موضوعات گوناگون تفسیری، روایی، اخلاق، فلسفه و حکمت، عرفان و ادبیات به جا مانده و با وجود سفرهای طولانی، میرسیدعلی همدانی امکان یافت که در طی 73 سال عمر پربرکت خود، یک سلسله آثاری برجای گذارد.
به گفته پژوهشگران تعداد بیش از 140 اثر از سید همدانی باقی مانده که از جمله آثار ارزشمند وی می‌توان به «ذخیره‌الملوک»، «منهاج‌العارفین»، «آداب‌‌المشایخ»، «دوایرالقلوب»، «رساله قدسیه» و «رساله درویشیه» اشاره کرد.
آرامگاه میرسیدعلی همدانی که در کولاب قرار دارد، امروز زیارتگاه خاص و عام شده است و مخلصان بسیاری از سراسر دنیا، هم به زیارت وی می‌آیند و هم از آثار خانه آن دیدن می‌کنند.
اکنون در شهر کولاب در دانشگاه دولتی ابوعبدالله رودکی و دانشگاه تکنیکی وفنی این شهر، درس همدان‌شناسی برای شناخت دانشجویان به آنان ارائه می‌شود.
*29 اردببهشت، میرسیدعلی، مهمان همدانی‌ها
بعد از سال‌ها که نام میر سید علی همدانی برابر مردم زادگاهش ملموس‌تر شده مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همدان از برگزاری بزرگداشت این بزرگ‌مرد همدانی همزمان با هفته میراث فرهنگی خبر داد و اظهار داشت: همدان از قدیم مهد رشد و معرفی بزرگان و مفاخری بوده است.
علیرضا ایزدی ادامه داد: برای شناسایی و معرفی نسل امروز برای نخستین بار پس از سالیان سال بزرگداشت میرسیدعلی همدانی در زادگاهش به مناسبت هفته‌ای که با نام میراث فرهنگی گره خورده، برگزار خواهد شد.
وی افزود: همزمان با برنامه‌های هفته میراث فرهنگی در همدان با هماهنگی‌های انجام شده در تاریخ 29 اردیبهشت ماه همایشی به بهانه گرامیداشت یاد و نام میرسیدعلی در همدان برگزار می‌شود.
به گفته مدیرکل میراث فرهنگی همدان یکی از دلایل برگزاری این همایش جایگاه متمایز میرسیدعلی همدانی در معرفی اسلام است.
وی ابراز کرد: حضور نمایندگانی از انجمن دوستی ایران و تاجیکستان و قرائت و ارائه چندین مقاله تخصصی از شخصیت‌های برجسته کشورمان از جمله برنامه‌های این همایش بزرگداشت خواهد بود.
ایزدی اضافه کرد: یادواره و بزرگداشت مردان بزرگی همچون میرسیدعلی همدانی که ریشه در این آب و خاک دارند دینی است بر گردن نسل امروزی‌ها که باید ادا شود.
وی خاطرنشان کرد: در آینده نزدیک در مصاحبه مطبوعاتی و رادیو و تلویزیونی اطلاعات بیشتری از برگزاری این همایش بزرگداشت در اختیار اهالی رسانه قرار خواهد گرفت.
فرشید گل‌محمدی
============
انتهای پیام/89020/ی40/ژ1001
