به گزارش خبرگزاری فارس از زاهدان، مردم منطقه سیستان در ایام محرم به ویژه در روزهای ششم و دهم محرم، آداب و رسوم خاصی دارند که در این گزارش به گوشه‌ای از آنها اشاره می‌شود.
مردم منطقه سیستان با عزاداری در ماه محرم، وفاداری خود را به آرمان‌های امام حسین(ع) و راه ایشان نشان می‌دهند.
با آغاز ماه محرم و برپاکردن خیمه‌ها و هیئت‌ها، مساجد و حسینیه‌ها و نصب پرچم‌های مشکی بر درب منازل، خود را برای عزاداری سرور و سالار شهیدان و 72 تن از یاران باوفای امام حسین(ع) آماده می‌کنند.
مردم منطقه سیستان در دهه اول محرم هر شب با اجرای مراسم‌های مختلف که برگرفته از آیین و رسوم سنتی است، عشق به امام حسین(ع) را با تمام وجود با انجام عزاداری نشان می‌دهند.
با آغاز محرم، حرکت دسته‌ها و تکایا، سخنرانی‌های روحانیون، پخش آهنگ‌های محرمی در سطح شهر و دادن نذورات، حال و هوای خاصی به منطقه می‌بخشد.
رئیس اداره میراث فرهنگی زابل در زمینه آداب و رسوم محرم در سیستان اظهار داشت: پیشینه و حافظه تاریخی مستند سیستان از زمانی است که سپاه اسلام وارد ایران شد و تنها جایی را که با گفت و گو، آنجا را فتح کردند، سیستان است.
علیرضا خسروی افزود: سیستان سرزمین مردان جنگی است که این پیشینه نشاندهنده میزان آگاهی و معرفت فرهنگی مردم این منطقه است زیرا قبل از اسلام نیز بر دین توحید بودند به همین دلیل در سیستان نخستین مدارس علمیه برای آموزش قران گزارش شده است و هر سال مبالغی را از محل بیت‌المال برای علما و قاریان قرآن در نظرگرفته می‌شود.
وی بیان داشت: در منابع اسلامی بیان شده است که در روزگاری که بنی‌امیه و بنی‌مروان به ناحق بر منبر پیامبر نشستند و اسلام و آموزه‌های اصیل پیامبر را به بیراهه بردند و در روزگاری که عطر حضور پیامبر هنوز بر جامعه اسلامی آن روزگار وجود داشت، عترت پیامبر را یک به یک یا ضربت زدند یا مسموم کردند.
مردم سیستان نخستین کسانی بودند که به پیام امام حسین(ع) لبیک گفتند
رئیس اداره میراث فرهنگی زابل خاطرنشان کرد: امام حسین(ع) و یاران وفادارش در دشت کربلا به شهادت رسیدند که این خود نشاندهنده رویارویی ایشان با جبهه ظلم، جور و جهل است که تمامی بشریت را به دین‌مداری و آزادگی فرا می‌خواند.
خسروی گفت: در آن زمان به گواهی کتاب تاریخ سیستان، نخستین جایی که به پیام امام حسین(ع) لبیک گفتند، مردم سیستان بودند.
وی بیان کرد: از دیرباز تاکنون در سیستان عزاداری امام حسین(ع) یکی از سنت‌ها و آیین‌های قدیمی منطقه بوده به گونه‌ایی که در مراکز اصلی روستاها و شهر، خیمه‌ای بزرگ برپا می‌شود که نماینده خیمه اباعبدالله‌الحسین (ع) است و هدایت و رهبری این خیمه‌ها را ریش سفیدان برعهده دارند.
رئیس اداره میراث فرهنگی زابل ادامه داد: همبستگی و همدلی همه مردم سیستان در برپایی این خیمه‌ها نقش بسزایی دارد و همچنین یاد امام حسین(ع) و یاران او در قالب روضه‌خوانی و سینه‌زنی گرامی داشته می‌شود.
خسروی افزود: تکرار هر ساله این مراسم در ایام محرم، نشاندهنده بیعتی مجدد با پیام امام حسین(ع) و عترت پاک
پیامبر اکرم(ص) است.
وی تصریح کرد: امام حسین(ع) قهرمان مکتب شیعه است و ما با یادآوری رشادت امام حسین(ع) به عنوان بزرگ پرچمدار اسلام و یاران باوفایش، حق شناسی خود را به این خاندان پاک نشان می‌دهیم.
رئیس اداره میراث فرهنگی زابل گفت: گرامی نگه‌داشتن محرم، گرامی نگه‌داشتن یک مکتب است که شجاعت را در وجود شیعیان تزریق می‌کند و پویایی این مکتب محفوظ می‌ماند.
خسروی عنوان داشت: ریشه تعزیه‌خوانی به چندین سال قبل برمی‌گردد و رسم شبیه‌خوانی در مراکز جمعیتی سیستان برگزار می‌شود که آیین شبیه‌خوانی به گونه‌ای است که مردمان هر بخش از سیستان بر مبنای متن‌های مذهبی موجود به باز‌آفرینی حادثه کربلا در قالب نمایش زنده اقدام می‌کنند.
وی افزود: در این شبیه‌خوانی، شخصیت‌های صحنه کربلا هر کدام نقش خاص خود را به نمایش عموم می‌گذارند.
رئیس اداره میراث فرهنگی زابل یادآور شد: از روز ششم محرم به بعد این شبیه‌خوانی مربوط به شخصیت‌های گوناگون صحنه کربلا در مقابل جبهه کفر و جهل بازسازی می‌شود و از این طریق برای بالابردن آگاهی مردم استفاده می‌شود.
خسروی بیان کرد: در منطقه سیستان، در خانه ریش‌سفیدان و بزرگان مراسم عزاداری برای امام حسین(ع) برپا می‌شود و دسته‌های سینه‌زنی از روز ششم به بعد هنگامی که وارد معابر و خیابان‌ها می‌شوند به خانه‌های این بزرگان نیز می‌روند و مورد پذیرایی قرار می‌‌گیرند.
وی گفت: معمولاً مردم قربانی و نذورات خود را به مسجد جامع و محل می‌دهند تا برای ناهار روز عاشورا استفاده شود.
تابوت گردانی از آیین عزاداری مردم سیستان
مدیرکل تبلیغات اسلامی سیستان و بلوچستان نیز اظهار داشت: در روز عاشورا ساعت 9 الی10 صبح، مردم منطقه سیستان در مسجد جامع و یا مسجد محل جمع می‌شوند و به سینه‌زنی و روضه‌خوانی می‌پردازند و سپس راهی آرامستان‌ها شده و نماز ظهر را آنجا اقامه می‌کنند.
حجت‌الاسلام صفر قربانپور گفت: در بعضی از روستاها رسمی به نام «تابوت گردانی» وجود دارد که تابوت چوبی را با پارچه‌های سیاه و سبز آذین بسته و همزمان با شهادت امام حسین(ع) تابوت را بر دوش‌‌گرفته و بر یزید لعنت می‌فرستند و شعار « وای حسین کشته شد نور دو عین کشته شد» سر می‌هند.
وی بیان کرد: بعد از اجرای این مراسم و خواندن نماز جماعت، مردم به مسجد محل باز می‌گردند و ناهار آن روز را که با کمک‌ها و نذورات مردم درست شده است، تناول می‌کنند.
مدیرکل تبلیغات اسلامی سیستان و بلوچستان ادامه داد: امروزه نیز در سیستان این سنت ریشه‌دار و عشق به خاندان و عترت پیامبر اسلام (ص) هر ساله بر جان مردم سیستان شعله‌ور می‌شود و دسته‌های سینه‌زنی طولانی‌تر و بزرگ‌تر می‌شود و عشق به امام حسین(ع) و پیام او مانند چراغی پر نور در دل و جان مردمان سیستان زنده می‌شود.
شب شام غریبان همراه با خیمه‌سوزی برگزار می‌شود
قربانپور افزود: در اجرای آیین‌های عزاداری که در سیستان برگزار می‌شود، نقش بانوان و شخصیت‌های زنان سیستانی بسیار پررنگ و اساسی بوده و هست.
وی گفت: آتش‌زدن خیمه‌ها در رابطه با وقایع عاشورا به دلیل اوج ظلم از طرف لشکر یزید، شدت مظلومیت اهل بیت(ع) و بی‌رحمی تمامی قاتلان امام حسین(ع) و حداکثر مظلومیت خانواده امام را در عصر روز عاشورا نشان می‌دهد.
مدیرکل تبلیغات اسلامی سیستان و بلوچستان ادامه داد: بر این اساس، عصر روز عاشورا و شب شام غریبان یعنی شب یازدهم، بسیاری از هیئت‌ها به برپایی خیمه و آتش‌زدن آنها با اجرای برنامه‌های تاریخی می‌پردازند و با در دست‌گرفتن شمع به منظور
نشان‌دادن فجایع سنگینی که بر اهل بیت امام حسین(ع) وارد آمده، به سوگواری می‌پردازند که این مراسم به نام خیمه‌سوزان و شب شام غریبان نام گرفته است.
گزارش از: سعیده مرادقلی
انتهای پیام/75002/ی
