به گزارش خبرگزاری فارس از سیستان‌وبلوچستان، در میان اعمال و عبادات ماه مبارک رمضان بدون شک فریضه روزه همچون نگینی درخشان در این ماه مبارک توجه مسلمانان طالب رحمت الهی را به خود جلب می‌کند که مردم مومن سیستان‌وبلوچستان نیز از این قائده مستثنی نیستند.
یکی از آداب و رسوم مردم استان سیستان‌وبلوچستان در ماه مبارک رمضان، "اذان گفتن" بر پشت بام‌ها و بیدارکردن یکدیگر برای سحر است.
«سحرخوانی» و «رمضان‌خوانی» از آیین کهن معنوی این استان است که همچنان با اندکی تغییر در حال انجام و برگزاری است.
رمضان‌خوانی خاص منطقه سیستان است و در نیمه اول ماه مبارک رمضان تا شب هفتم این مراسم اجرا می‌شود.
در آیین رمضان‌خوانی، بعد از نماز مغرب و عشاء، تعدادی از ریش سفیدان و بزرگان به در منازل رفته و با خواندن اشعاری خاص از مردم طلب چیزی می‌کنند که به دلیل خوش‌یمن دانستن حضور این اشخاص در منازل، هر کس چیزی به آنها می‌دهد که هرآنچه جمع‌آوری شده در بین فقرا تقسیم می‌شود، البته امروزه حضور بزرگان کم رنگ‌تر شده و اغلب جوانان این کار را بر عهده دارند.
آیین سحرخوانی که در استان‌های دیگر نیز با اندکی تفاوت برگزار می‌شود به این نحو است که قبل از اذان صبح، عده‌ای با خواندن اشعاری در مدح حضرت علی و درباره ماه مبارک رمضان بر پشت بام‌ها و کوچه‌ها، مردم را از خواب بیدار کرده و نزدیک‌بودن زمان اذان صبح را خبر می‌دهند.
رضا صادقی یکی از شهروندان زاهدانی در ارتباط با آداب و سنن مردم استان در ماه مبارک رمضان اظهار داشت: آداب و سنن مردم استان بسیار زیاد است که از قدیم‌الایام در این منطقه انجام می‌شده ولی امروزه کم کم به دست فراموشی سپرده می‌شود و زیاد به آن توجه نمی‌کنند.
وی ادامه داد: در گذشته مرسوم بود به خاطر اینکه از ثواب بیشتر در ماه مبارک رمضان بهره ببرند سحرگاه به درب خانه همسایه‌ها می‌رفتند و آنها را برای سحری خوردن بیدار می‌کردند متاسفانه این عمل بسیار پسندیده و زیبا کم‌کم فراموش شده و جای خود را به داستان‌ها و قصه‌های بزرگترها داده است.
این شهروند اضافه کرد: از دیگر مراسمی که در ماه مبارک رمضان انجام می‌شد، رمضان‌خوانی یا رمضونیکه بود که تعدادی به درب خانه‌ها مراجعه می‌کردند و صاحبخانه به اندازه وسعش مقداری پول یا خوراکی به آنها می‌داد.
مهدی محمدی یکی دیگر از شهروندان زاهدانی گفت: یکی از بهترین کارهایی که در ماه مبارک انجام می‌شود، افطاری‌دادن است.
وی افزود: این سنت حسنه توسط مردم مومن و روزه‌دار هر ساله در ماه رمضان انجام می‌شود که نشان‌دهنده مهمان‌نوازی مردم این منطقه است.
محمدی بیان کرد: در کنار سفره‌های افطاری، جلسات قرآن نیز برگزار می‌شود که به برکت سفره‌ها می‌افزاید.
وی گفت: مردم با خواندن قرآن به معنای واقعی با خدای خویش راز و نیاز می‌کنند و از او حاجت می‌طلبند.
این شهروند ادامه داد: خوشحالم که باز در این سال جدید به مهمانی خدا دعوت شده‌ام و امیدوارم بتوانم در سال‌های دیگر نیز مهمان خالق یکتا باشم و از فیوضات معنوی این ماه بهره ببرم.
مدیرکل تبلیغات اسلامی سیستان‌وبلوچستان در زمینه ماه رمضان و آداب و رسوم آن در این استان اظهار داشت: ماه رمضان از ماه‌های پر برکت و ارزشمند است که شامل سه دهه برکت، رحمت و مغفرت می‌باشد.
حجت‌الاسلام صفر قربانپور افزود: این ماه، ماه گفت‌وگو با خداست، ماه نزول قرآن و ماهی که آثار اجتماعی آن زیاد است و یقین داریم که جرائم و فساد اخلاقی در این ماه بسیار کاهش پیدا می‌کند.
مدیرکل تبلیغات اسلامی سیستان‌وبلوچستان با اشاره به اینکه هر استانی از آداب و رسوم خاصی در منطقه خود برخوردار می‌باشد، گفت: در استان سیستان‌وبلوچستان آداب و رسوم این مردم را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد؛ یک دسته مربوط به آداب عرفی است که در بین اقوام و فامیل‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و شامل برنامه‌های افطار و برنامه‌های عرفی و اجتماعی است.
قربانپور بیان داشت: دسته دوم مربوط به سنت‌های مذهبی است به طوری که در سیستان‌وبلوچستان به علت اینکه دو مذهب تشیع و تسنن وجود دارد لذا آداب و رسوم بین این دو نیز متفاوت است.
وی افزود: شیعه و سنی هر دو در این ماه به برگزاری جلسات قرآنی و محافل مسجدی اهتمام می‌ورزند به این طریق که به خواندن قرآن پرداخته و در هر روز یا شب، یک جزء از قرآن توسط روزه‌داران قرائت می‌شود.
مدیرکل تبلیغات اسلامی سیستان‌وبلوچستان بیان کرد: اهل سنت در ماه مبارک رمضان در ساعاتی از شب، نماز تراویح را می‌خوانند که در قرائت آن از حافظان قرآنی دعوت می‌شود.
قربانپور تصریح کرد: تشیع نیز در طول شبانه‌روز، نمازهای مستحبی ذکر شده در مفاتیح‌الجنان را می‌خوانند به ویژه در شب‌های 23 و 21 -19 ماه مبارک که مصادف با ضربت خوردن حضرت علی (ع) و شهادت آن بزرگوار و شب‌های پر فضیلت قدر است.
وی ادامه داد: در شب‌های قدر، مردم به شب زنده‌داری و عبادت و نماز می‌پردازند و دعاهای ذکر شده در مفاتیح‌الجنان را انجام می‌دهند.
* توجه به برنامه‌های مذهبی و عبادی وجه مشترک شیعه و سنی است
مدیرکل ارشاد اسلامی سیستان‌وبلوچستان نیز اظهار داشت: آداب و رسوم مردم سیستان‌وبلوچستان به لحاظ اینکه پیرو دو مذهب از مذاهب اسلامی هستند از آداب و رسوم متفاوتی برخوردار بوده اما وجه مشترک آداب و رسوم آنها توجه بیشتر به مساجد و حضور در برنامه‌های مذهبی و عبادی مساجد است.
حجت‌الاسلام عباس دانشی گفت: توجه بیشتر به قرآن و فراگیری قرائت و تفسیر قرآن از جمله برنامه‌هایی بوده که در این ماه از سال توجه بیشتری به آن شده است.
وی یکی دیگر از این آداب و رسوم را آیین جمع‌خوانی ختم قرآن کریم در مکان‌های مختلف و متعدد عنوان کرد و بیان داشت: این آیین بسیار مورد استقبال خانواده‌ها بوده و به آن اهمیت زیادی می‌دهند.
مدیرکل ارشاد اسلامی سیستان‌وبلوچستان ادامه داد: رویکرد مردم به تفسیر قرآن و جلسات با مفاهیم قرآنی نیز از ویژگی‌های دیگر این ماه است که در سال‌های اخیر رونق بیشتری پیدا کرده است.
دانشی بیان کرد: تلاش خانواده‌ها برای قرآن آموزی کودکان و نوجوانان در ماه مبارک رمضان از یک رونق بالاتری برخوردار است به طوری که هزاران کلاس آموزش قرآن کریم در مساجد، مدارس، حوزه علمیه و محافل خانوادگی راه‌اندازی می‌شود.
وی به آیین‌های خاص اهل سنت اشاره کرد و افزود: می‌توان به توجه و اهتمام مردم به برپایی نماز تراویح اشاره کرد که در این نماز از مولوی‌هایی که حافظ قرآن هستند و از صوت زیبایی برخوردارند به عنوان امام جماعت استفاده می‌کنند و هر شب یک جزء قرآن در آن خوانده می‌شود.
مدیرکل ارشاد اسلامی سیستان‌وبلوچستان به شب زنده‌داری‌ها، دعا و مناجات شب‌های قدر اشاره کرد و گفت: این آیین از آیین‌های مهم و مورد توجه مردم بوده است که توام با ابراز احساسات مردم به ساحت مقدس شهید این لیالی یعنی حضرت علی (ع) بوده است.
دانشی خاطرنشان کرد: ماه رمضان، ماه بندگی مومنان است به طوری که در این ماه عبادات ارزش و اهمیت مضاعفی پیدا می‌کند.
وی اضافه کرد: ماه مبارک رمضان وجه مشترک همه مذاهب اسلامی است که سرتاسر عالم به یک عبادت مشخص و همگانی می‌پردازند و تاثیرات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی زیادی برای جوامع اسلامی دارد.
مدیرکل ارشاد اسلامی سیستان‌وبلوچستان بیان کرد: ماه رمضان، ماه پالایش از آلودگی‌ها و گناهان است که با استفاده از این ماه می‌توان خود را برای بقیه سال بیمه معنوی کرد و تا ماه رمضان سال دیگر خود را در مقابل هجمه ابلیس و نفس اماره ایمن کرد.
دانشی افزود: در ماه مبارک رمضان، اوجگیری مومنان به انفاق، اطعام، آیین افطاری و رسیدگی به فقرا بسیار زیاد می‌شود.
وی به برنامه رمضانی اشاره کرد و گفت: یکی از آیین‌های قدیمی مردم استان که از دیرباز مورد توجه بوده است برنامه رمضانی است به طوری که چند نفر با هم یک گروه را تشکیل می‌دهند و در محلات ناشناس درب خانه‌ها را می‌زنند و یکی دو نفر خوش صدا، اشعاری را می‌خوانند که قسمت آخر و ترجیح‌بند آن به صورت جمع‌خوانی و تکرار انجام می‌شود و یکی دو نفر هم پارچه یا پتویی را جلوی خانه پهن می‌کنند که صاحبخانه هدیه‌ای به آنها بدهد که معمولاً این هدیه شامل قند، گندم، خرما، پول نقد و برخی از حبوبات و تخم‌مرغ است.
مدیرکل ارشاد اسلامی سیستان‌وبلوچستان بیان داشت: این برنامه از نیمه ماه مبارک رمضان آغاز می‌شود، یکی دیگر از آیین‌ها که برای بیدارکردن مردم در موقع سحر اعمال می‌شود "سحر خوانی" است که تعدادی از افراد با طبل و دهل و حتی با کوبیدن به حلب خالی این رسم را به جا می‌آورند.
امیدواریم با بیان آداب و رسوم گذشته که در ماه مبارک رمضان انجام می‌شده، به خود آییم و این سنت‌های زیبای کم رنگ‌شده و چه بسا به دست فراموشی را با فرهنگ‌سازی و ترویج رسوم نیکوی گذشته، احیاء کنیم بلکه بتوان از این ره، توشه آخرت خود را پربارتر کرده و دست خالی از این جهان سفر نکنیم.
صفیه اعتصامی فرد
انتهای پیام/غ10/ض1002
