به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، در جلسه هیئت وزیران در 12 مهرماه سال 1388 بود که علیرضا ذاکر اصفهانی به سمت استاندار اصفهان منصوب شد، این انتصاب در زمانی روی داد که وی در کسوت رئیس مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری مشغول به فعالیت بود، وی غیر از مسئولیت در این مرکز پژوهشی به عنوان مدرس علوم ارتباطات و رسانه در دانشگاههای تهران مشغول به تدریس و تربیت نیروی انسانی در حوزه رسانه بود که البته تدریس او در دانشگاههای تهران در زمان حضور وی در استانداری نیز همچنان ادامه یافت.
از همان زمان ابتدای حضور علیرضا ذاکر اصفهانی به عنوان استاندار اصفهان، محمد مهدی اسماعیلی که به طور معمول در فعالیتهای رسانهای و مدیریتهای ذاکر اصفهانی با وی همکاری مداومی داشت به سمت معاون سیاسی، امنیتی استانداری انتخاب و در این مسند مشغول به خدمت شد و با توجه به تجارب وی و تدریس در دانشکده خبر و برخی دانشگاههای دیگر در حوزه علوم ارتباطات، وی ضمن تصدی معاونت سیاسی امنیتی استانداری اصفهان، به سمت رئیس شورای اطلاع رسانی استان منصوب شد.
به دنبال این انتصاب محمد مهدی اسماعیلی درصدد ایجاد تغییرات در عرصه رسانهای و اطلاع رسانی استان برآمد تا اصلاحاتی را در روند توسعه ارتباطات ایجاد کند و به دنبال آن احمد مقیمی که از فعالان فرهنگی استان بود را به سمت مشاور رسانهای خود در معاونت سیاسی امنیتی برگزید، با وجود اینکه وی سوابقی در عرصه رسانهای نداشت، بهرهمندی از خصوصیات فردی و ارتباطی مطلوب و پیگیریهای مجدانه وی سبب شد تا توفیقات خوبی در عرصه رسانهای استان فراهم آید، تقویت روابط دستگاه حاکمیتی استان با رسانهها، برگزاری جلسات مستمر رسانهای با خبرنگاران و مدیران رسانهای و پیگیری حمایتهای مالی و اعتباری برای رسانهها و برنامهریزی برای تشکیل خانه مطبوعاتی غیر صنفی و با نگاه دولت محور و ساختار حاکمیتی داشتن به منظور جذب اعتبارات دولتی از کارهایی بود که وی درصدد پیگیری آنها بر آمد که این پیگیریها به مذاق برخی به اصطلاح خوش نیامد و وی پس از چند ماه فعالیت، ادامه این روند را کنار گذاشت.
البته از آنجایی که شهر اصفهان نخستین تشکل صنفی خانه مطبوعات و خبرنگاران استان اصفهان را در سال 73 راهاندازی کرده بود و سیاست رسانهای استانداری تشکیل یک تشکل صنفی با همان نام و رویکرد دولتی بود این مسئله نارضایتی جمعی از خبرنگاران و مدیران رسانهای استان را به همراه داشت که همین مسئله سبب بروز اختلافاتی در جمع رسانهای کردید.
شورای اطلاع رسانی استان اصفهان نیز در همین حین، با برگزاری جلساتی سعی در توسعه فضای اطلاع رسانی در استان را داشت، با وجود اینکه به طور معمول جلسات بیشتر به نشست خبری و رسانهای شبیه بود، اما با این حال عنوان شورای اطلاع رسانی استان اصفهان همچنان بر سر زبانها بود و این سیاست کاری تا روز 17 مرداد، روز خبرنگار سال 90 ادامه یافت، تا زمانی که اختلافات استاندار اصفهان با رئیس شورای اطلاع رسانی استان بر سر هماهنگیهای برگزاری جشن روز خبرنگار بالا گرفت و به دنبال آن استاندار اصفهان طی خبری به نقل از روابط عمومی به این نکته تاکید کرد که از این پس مشاور رسانهای ندارد.
این مسئله مسببات ایجاد اختلاف دیدگاهی بین استاندار اصفهان و معاون سیاسی امنیتی استانداری در حوزه اطلاع رسانی را فراهم کرد و طی آن استاندار اصفهان در روز 21 مردادماه در حکمی معاون عمرانی خود را به سمت رئیس شورای اطلاع رسانی استان انتخاب کرد.
استاندار اصفهان در نامه انتصاب رئیس جدید شورای اطلاع رسانی استان، برای پرهیز از اعلام رسانهای اختلافات با معاون خود، به نامه معاون سیاسی وزارت کشور در مورد لزوم تشکیل شورای اطلاعرسانی در استانها اشاره کرده و اضافه داشت که مدیریت استان انتظار دارد با تشکیل شورای اطلاعرسانی، دبیرخانه و کمیتههای مربوطه ضمن اجرای مأموریتهای ابلاغی در این آییننامه و تجارب این مدت توسط شورای مربوطه و بررسی نقاط ضعف و قوت آن، زمینه ارتقای کیفی فعالیت اطلاعرسانی استان را فراهم آورد.
استاندار اصفهان در نامه 21 مردادماه 1391 خود ضمن برکناری معاون سیاسی امنیتی از ریاست شورای اطلاع رسانی، همچنین رئیس جدید شورای اطلاع رسانی استان را از دخالت در امور صنفی رسانههای استان بر حذر داشته و از وی خواسته برنامههایی را در راستای بسترسازی اعتلای اصحاب رسانه تدوین و به مورد اجرا گذارد.
سید جمالالدین صمصام شریعت که در کسوت معاون عمرانی استاندار اصفهان مشغول به خدمت بود و بالطبع بر اساس تخصصها و تحصیلاتش در حوزه معماری، شهرسازی و عمرانی خود توفیقاتی را در عرصه عمرانی استان بر جای گذاشت که در نهایت به استناد صحبتهای خود به یک باره و بدون هماهنگی، به سمت رئیس شورای اطلاع رسانی استان منصوب شد که با وجود اینکه رسانه حوزه تخصصی نامبرده نبود، اما وی تلاش کرد تا ضمن دیدار از دفاتر رسانههای گروهی و تعامل با خبرنگاران و مدیران رسانهای، وظایف این شورا را پیگیری کند و با برگزاری پنج جلسه که با حضور مسئولان استانی و مدیران رسانههای گروهی استان برگزار شد، تلاش کرد شورای اطلاع رسانی استان را به وضعیتی مطلوب برساند.
با وجود آنکه جلسات شورای اطلاع رسانی بیشتر به نشستهای خبری جهت ارائه گزارش عملکرد مسئولان تبدیل شده بود، با این وجود همین جلسات بهانهای برای پیگیری مسائل و موضوعات اصلی رسانههای گروهی شد و در آخرین جلسات دستور جلسات به سمت کیفی کردن فعالیتهای این حوزه پیش میرفت که در نهایت پیگیری این جلسات در سال 91 به فراموشی سپرده شد.
یکی دیگر از دلایل به نتیجه نرسیدن جلسات شورای اطلاع رسانی استان، دیدگاههای فردی علیرضا موثقی مدیر وقت روابط عمومی و دبیر شورای اطلاع رسانی استان در مسائل مربوط به رسانه بود.
وی به نسبت سایر مسئولان، تجربیاتی در عرصه رسانه داشت، اما با این وجود، برای خبرنگاران و نوع رسالت منطقهای رسانههای استانی اصفهان محلی از اعراب قائل نبود و با به رسمیت شناختن تنها دو خبرگزاری و رسانه ملی برای پوشش اخبار حوزه استانداری، تلاش میکرد تا این رسانهها را نیز به زیر چتر نظارت خود درآورد و مدعی این نکته بود که تمامی اخبار حوزه استانداری باید با هماهنگی دبیرخانه این شورا به رسانههای گروهی مخابره شود و از همین روی، خبرنگاران و مدیران اطلاع رسانی استان، ارتباط مطلوبی با وی نداشتند و همین مسائل سبب ایجاد شبهه در رسالت و تأثیرگذاری این شورای مهم کرده بود.
در نهایت به دلایلی که از منظری نامعلوم و از نگاهی دیگر ملموس و شفاف است، شورای اطلاع رسانی استان که به استناد قانون مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال 77 تشکیل شده، همچنان بدون صاحب و بدون برنامه و رئیس و هیچ گونه دبیرخانهای، بار نداشتهها و ضعفهای اطلاع رسانی در حوزه رسانه در استان را "خواسته" به دوش میکشد.
با وجود درخواست مشاوران شورای اطلاع رسانی استان اصفهان، اساسنامه این شورا در اختیار مشاوران و اعضای این شورا در اصفهان قرار نگرفت، اما در عین حال به برخی از شرح وظایف شورای اطلاع رسانی مواردی که به آنها اشاره میشود.
1 ـ سیاستگذاری، برنامهریزی، هدایت و حمایت در زمینه تولید، پالایش و مبادله اطلاعات و نظارت بر امر اطلاع رسانی سراسر کشور در چهارچوب سیاستهای کلی نظام.
2 ـ ایجاد شرایط لازم برای تسهیل و تسریع تولید، ذخیره سازی، ساماندهی، تودیع، گسترش و بکارگیری اطلاعات در بخشهای مختلف فرهنگی، علمی، اجتماعی، اقتصادی، فنی آموزشی، پژوهشی و . . . در چهارچوب ضوابط مصوب.
3 ـ هماهنگ کردن فعالیتهای بخش دولتی و غیر دولتی بر اساس نظام جامع اطلاع رسانی کشور.
4 ـ تدوین و تصویب مفاهیم، تعاریف، مقررات، آئین نامهها، قواعد و معیارهای اطلاع رسانی مورد نیاز نظام جامع اطلاع رسانی.
5 ـ تنظیم مقررات مربوط به چگونگی بهرهگیری از شبکههای بینالمللی اطلاع رسانی و تصویب آن با پیشنهاد تصویب به مراجع مربوط.
6 ـ ایجاد هماهنگی در تحقیقات بنیادی و توسعهای و نیز سیاستهای بهره گیری از فناوریهای نوین اطلاعاتی.
7 ـ بررسی وضعیت موجود و آینده نگری با استفاده از روشهای علمی و پژوهشی.
8 ـ ایجاد زمینههای لازم برای اعتلای دانش و فرهنگ عمومی جامعه در زمینه اطلاع رسانی.
9 ـ ارزیابی فعالیتهای بخشهای اصلی اطلاع رسانی به منظور حصول اطمینان از صحت انطباق فعالیتها با نظام اطلاع رسانی.
10 ـ داوری نهایی درباره فعالیتهای اصلی مراکز اطلاع رسانی به منظور رفع اختلافهای احتمالی میان مراکز در موارد غیر قضایی.
به گزارش فارس، در پایان از منظر نگارنده به نظر میرسد لازم است جلسات شورای اطلاع رسانی اهداف و مقاصد زیر را دنبال کند؛
1- سیاست گذاری
2- برنامه ریزی
3- پژوهش
4- جهت دهی به افکار عمومی
5- آموزش کارکنان رسانههای گروهی
6- آموزش مسئولان اجرایی و سیاست گذاری
7- آموزش کارمندان دولت و بخش خصوصی
8- تشکیل کارگروههای تخصصی
9- تشکیل هیئت نظارت بر فعالیت تخصصی رسانهها
10- تحلیل و تفسیر مطالب رسانهها
11- ایجاد بانک اطلاعاتی رسانهها
سیاست گذاری
در این بخش لازم است شورای اطلاع رسانی استان با تدبیر و اتخاذ سیاستهای لازم، ضمن تدوین سند چشم انداز رسانههای استان اصفهان در سه حوزه رسانههای مکتوب، رسانههای دیجیتال و رسانههای دیداری و شنیداری، افق و هدفهای فعالیت رسانههای گروهی در استان را تدوین کند، بدین صورت که با جذب و بکارگیری اساتید دانشگاه و فعالان عرصه رسانه این سند را تدوین کرده تا در آینده فعالیت رسانههای گروهی بر اساس همین سند مورد محک و ارزیابی قرارگرفته و دورنمای وضعیت رسانههای اصفهان در استان، کشور و در بعد فراملی مشخص شود.
* برنامه ریزی
با عنایت به اینکه رسانههای گروهی استان در عمل فاقد شورای راهبردی و برنامه ریزی بوده و به صورت منفرد فعالیتهایی را در راستای توسعه فضای اطلاع رسانی و تقویت آگاهی و بینش سیاسی، فرهنگی و اجتماعی مردم اعمال میکنند، لازم است با تشکیل کار گروههای تخصصی مسائل مورد اهم استان در تمام حوزههای سیاسی، امنیتی، اقتصادی، اجتماعی،علمی، فرهنگی و هنری و اجتماعی و سایر حوزهها مشخص شده و به صورت هفتگی، ماهانه و سالانه رسالت رسانههای گروهی مورد دقت و بررسی قرار گیرد.
در نهایت به نظر میرسد برنامه ریزی در حوزه رسانهها شامل برنامه ریزی در حوزه نیروی انسانی، نوع فعالیت، آموزش، مباحث مالی و همچنین مطالب منتشرشده و منعکس شده در رسانههاست که در همین راستا تشکیل شورای برنامه ریزی رسانههای گروهی در درون شورای اطلاع رسانی امری لازم و بدیهی میکند.
* پژوهش
پژوهش در همه امور سر فصل فعالیتها بوده و از آنجایی که مدیریت صحیح و کارآمد مستلزم بهرهمندی از اطلاعات و دانستههای صحیح است، به نظر میرسد لازم است در حوزه پژوهش رسانهای فعالیت دقیقی صورت گیرد گه گویا در سالهای اخیر نیز به این مسئله چندان توجهی به آن معطوف نشده است.
پژوهش در مورد نیازهای مخاطبان، نوع مخاطبان، دغدغهها و نیازهای مردم از رسانهها در درجه نخست مورد اهمیت بوده و در درجه بعد تعیین وضعیت رسانهها با تحقیقات درباره میزان شمارگان و تیراژ، وضعیت نیروی انسانی، نقش نهاد های استانی در توسعه فضای اطلاع رسانی و در مجموع بررسی وضعیت امروز و افق فردای مطبوعات و رسانههای استان و مقایسه آن با سایر رسانههای گروهی و وضعیت آنان در سایر استانهای کشور به نظر امری بسیار بدیهی و حیاتی به حساب میآید و همچنین بررسی محتوای رسانه فارغ از رتبههای برتر جشنوارهها و تحلیل وضعیت آنان و مقایسه رسانههای استان با سایر رسانهها و رسانه ملی بسیار ضروری است که این امر با جذب نیروهای پژوهشگر فعال و بهرهمندی از اساتید دانشگاهها و احصا اطلاعات لازم قابل حصول است.
* جهت دهی به افکار عمومی
از آنجا که رسانهها متولی مشخصی نداشته و خود به تنهایی استمرار فعالیت میکنند، به جا است که نهادی فارغ از مباحث تخصصی و حرفهای رسانهها، موضوعات و مباحث مورد اهمیت استان را به صورت مداوم به مدیران رسانهای اعلام کند تا مدیران با برنامه ریزی و بسیج خبرنگاران، نسبت به اطلاع رسانی ویژه در مورد مسائل خاص استانی اقدام نماید تا علاوه بر انجام رسالت خود، نسبت به تنویر افکار عمومی و جهت دهی به افکار در راستای حصول مقاصد استان و شهر اقدام کنند، به گونهای که به عنوان مثال تمامی رسانههای استان هم صدا و همراه با یکدیگر موضوعات مهم استان همچون آب، مترو، ورزشگاه نقش جهان و هزاران طرح دیگر را از ابتدا تا انتها و در یک فرجه زمانی مشخص اطلاع رسانی نمایند تا علاوه بر جهت دهی به افکار عمومی،همت مسئولان در راستای حل این موضوعات را پرشورتر کنند.
* آموزش رسانههای گروهی
از جمله مواردی که به جاست به آن نگاه ویژهای صورت پذیرد بحث آموزش رسانههای گروهی و مدیران این رسانهها، کارکنان، خبرنگاران و عکاسان خبری است.
آنچه مشخص است این است که مجموعه بدنه رسانههای گروهی و مدیران رسانهها به نسبت از سنین بالایی برخوردار هستند و همانگونه که مستحضر هستید بهرهمندی از دانش روز رسانهای امری ضروری است.
لذا لازم است دورههای تخصصی برای رسانههای گروهی در تمامی حوزهها برگزار شود و این دورهها برای افراد زیر اجرا شده و شرکت در این دورهها الزام آور باشد.
1- مدیران و سردبیران رسانهها 2- خبرنگاران 3- عکاسان خبری 4- کارکنان و کادر فنی و اجرایی رسانهها
به یقین برگزاری این جلسات با بهرهمندی از اساتید صاحب نظر، در توسعه فعالیتهای اطلاع رسانی و کاهش اشتباهات رسانهها در انعکاس اخبار بسیار ثمر بخش است.
آموزش مسئولان اجرایی و مسئولان سیاست گذار و برنامه ریز
آنچه بنا به گفته برخی از خبرنگاران و مدیران رسانهای مشهود است عدم اشراف برخی از مسئولان اجرایی به رسانهها، رسالت رسانهها، نوع رسانهها و فعالیت آنها و میزان اثر بخشی حضور آنان در فضای جامعه است و در این خصوص لازم است تمامی مدیران قبل از مسئولیت و با توجه به حساسیت رسانهها و همچنین مناصبی که مسئولان در آن جایگاه مشغول به خدمت هستند دورههای تخصصی رسانهای را فرا بگیرند که پیشنهاد میشود عناوین دورهها به صورت زیر باشد.
1- آشنایی با انواع رسانههای گروهی استان
2- آشنایی با کار گروه و رسالت رسانههای گروهی
3- آشنایی با جزوه خبر نویسی
4- نحوه پاسخگویی مسئولان به خبرنگاران و....
* آموزش کارمندان دولت و بخشهای خصوصی
از جمله افرادی که لازم است فراگیری به نسبت مطلوبی از رسانهها داشته باشند کارمندان هستند که با توجه به نوع حساسیت فعالیت برخی از آنها به جاست این گونه افراد ضمن فراگیری دورههای لازم، نحوه تعامل با رسانههای گروهی را فرا گرفته و در صورت تشکیل یک شورای آموزش، به نظر میرسد اجرای این دورهها مقاصد و منافع مالی مطلوبی را نیز برای رسانههای گروهی در بر خواهد داشت.
تشکیل کار گروههای تخصصی
راهاندازی و ایجاد کار گروههای تخصصی به منظور انجام تحقیقات و تجزیه و تحلیل مسائل راهگشای مناسبی برای همکاری با نخبگان و بهرهمندی از نظرات ایشان در جهت توسعه رسانههای گروهی اصفهان است.
1- کار گروه تخصصی رسانه و آموزش
2- کار گروه تخصصی رسانه و منافع و در آمد پایدار
3- کار گروه تخصصی رسانه و جذب مخاطب جامعه(مخاطب گرایی)
4- کار گروه تخصصی رسانه و پژوهش
5- کار گروه تخصصی رسانه و آینده نگری
6- کار گروه تخصصی رسانه و ابزارهای رسانهای امروز
7- کار گروه تخصصی رسانه و جنگ نرم و پدافند غیر عامل
تشکیل هیئت نظارت بر فعالیت رسانهها
در این بخش علاوه بر بهرهمندی از نظرات پیشکسوتان رسانه و بهرهمندی از دیدگاههای تشکلهای مطبوعاتی استان شامل خانه مطبوعات و خبرنگاران،هیئتی برای نظارت بر فعالیت تحریریه و اجرایی رسانهها تشکیل گردد که علاوه بر انجام فعالیت نظارتی خود، وظیفه یاری و کمک و همفکری به رسانهها در مورد بهبود ساختار و شرایط آنان را فراهم کنند.
* تحلیل و تفسیر مطالب رسانهها
تحلیل و تفسیر مطالب رسانهها از جمله بخشهای مغفول رسانه های استان است، به جاست با تشکیل هیئتی تخصصی به منظور تجزیه و تحلیل مطالب رسانهها و رتبه بندی در طول هفته، با انتخاب برترینهای رسانهای در خبر، گزارش، یادداشت و سایر مطالب، علاوه بر ایجاد بانک اطلاعاتی لازم، باعث ایجاد حس رقابت در رسانههای استان میشود.
ایجاد بانک اطلاعات رسانههای گروهی استان
ایجاد این سامانه اطلاعاتی که به صورت نرم افزاری و اینترنتی خواهد بود، علاوه بر ایجاد بانک اطلاعات رسانهها، مسئولان رسانهها،خبرنگاران و فعالان رسانهای و ایجاد سابقه لازم برای آنان،شرایطی فراهم میآورد تا ضمن شناسایی فعالان و نخبگان رسانهای،شرایط همکاری رسانهها و خبرنگاران با یکدیگر تقویت گردیده و سبب شود تا سامانه اطلاعات رسانهها برای بهرهبرداریهای بعدی ایجاد و فراهم شود.
-------------------------------
یادداشت از: حسن قانونی
-------------------------------
انتهای پیام/غ10