به گزارش خبرگزاری فارس از قزوین، آخرین جلسه از کارگروه کشاورزی استانداری قزوین در سال 90 با محوریت ارتقای بهره‌وری منابع آب دشت قزوین با حضور سیدمجتبی نبوی نماینده وزیر نیرو، عباس زارع نماینده وزیر جهاد کشاورزی، مجید نادری معاون برنامه‌ریزی استانداری قزوین، محسن مبارکی مدیرکل هماهنگی امور اقتصادی استانداری قزوین، محمدرضا صفری رئیس جهاد کشاورزی استان قزوین و کیومرث دانشجو مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان قزوین و جمعی از کارشناسان این حوزه برگزار شد.
نماینده وزیر کشاورزی در این نشست هدف از تشکیل این کارگروه را طرح، بررسی و رسیدگی به ابهامات روش‌های اجرایی، علمی و کاربردی برای رسیدن به الگوی بهینه مصرف آب در راستای اجرای بند هشت ابلاغیه مقام معظم رهبری در خصوص سیاست‌های الگوی مصرف آب و همچنین تخصیص آب به کشاورزان به اندازه نیاز واقعی آنان ذکر کرد.
* قزوین پایلوت اجرای طرح ارتقای بهره‌وری منابع آب
عباس زارع با یادآوری انتخاب قزوین به عنوان پایلوت برای اجرای طرح ارتقای بهره‌وری منابع آب گفت: دلیل این انتخاب وجود 58 هزار هکتار اراضی مفید کشاورزی در قزوین است و با توجه به اینکه در حال حاضر بسیاری از مسائل دخیل در الگوی کشت 40 ساله تغییر کرده‌اند بناست با تشکیل کمیته‌هایی، برای ساماندهی آب موجود در این اراضی چاره‌اندیشی و الگوی کشت قدیمی به روز رسانی شود.
معاون برنامه‌ریزی استانداری قزوین نیز طی سخنانی اظهار کرد: در زمینه اجرای کشاورزی هوشمند در استان قزوین اقدامات خوبی صورت گرفته و اعتبارات ویژه‌ای نیز به آن اختصاص یافته است تا بر اساس اطلاعات کشاورزی موجود، توسعه کشت در راستای ارتقای بهره‌وری منابع آب و خاک حاصل شود.
* همکاری همه جانبه دستگاه‌ها برای اجرای طرح ارتقای بهره‌وری منابع آب دشت قزوین
مجید نادری با تأکید بر اهمیت حوزه آب و خاک افزود: مطالعات مربوط به این موضوع به دلیل قرار گرفتن در چند حوزه، از حساسیت بالایی برخوردار بوده و اجرای این طرح همکاری همه دستگاه‌ها را می‌طلبد.
نادری ادامه داد: خروجی مطالعات این طرح نسخه‌ای متفاوت از فرآیند فعلی را برای کشت و زرع در استان می‌پیچد و عدم همکاری در ارائه اطلاعات موجود فعلی نتیجه اجرای طرح را بسیار ضعیف‌تر از آنچه که باید باشد می‌نماید.
وی عنوان کرد: همکاری پررنگ‌تر دستگاه‌ها و استفاده از دانش و تجربیات کارشناسان، کشاورزی استان را در رسیدن به شیوه‌های نوین یاری می‌کند.
* با تسریع در اجرای این طرح، از مسائل اقتصادی کشاورزان حمایت شود
نماینده وزیر نیرو به عنوان دیگر سخنران این نشست با تأکید بر اینکه بهره‌وری تنها منحصر به آب و تولید نبوده و همه موارد باید در آن لحاظ شوند، گفت: یکی از واقعیت‌های موجود که طرح ارتقای بهره‌وری نیز آن را دنبال می‌کند افزایش درآمد کشاورز است و از آنجا که سیاست کشت و افزایش تولید یکی از سیاست‌های استانداری و دستگاه‌هاست باید برنامه‌ریزی‌ها به گونه‌ای انجام شوند که درآمد کشاورزان نیز افزایش یابد.
سیدمجتبی نبوی با تأکید بر لزوم تسریع در اجرای طرح خواستار انجام هر چهار بسته کاری تا پایان سال آتی به جای دو بسته اول شد و افزود: آنچه مسلم است بازار تأثیر فراوانی بر میزان سود یا ضرر کشاورزان دارد و به جهت تأثیر زمان بر قیمت‌ها این طرح هرچه سریع‌تر به اجرا درآید مصلحت و منفعت کشاورزان نیز از آن بیشتر است.
نبوی ادامه داد: در صورتی که موضوع قیمت‌ها و بازار در زمانبندی اجرای طرح لحاظ نشود در ازای آن باید حمایت‌های مالی از آنها صورت گیرد.
نماینده وزیر جهاد کشاورزی هم در پاسخ به مسائل مطروحه توسط وی ضمن اعلام آمادگی برای این حمایت‌ها بر لزوم آغاز مبحث آموزش با فاصله کمی از آغاز اجرای طرح تأکید و اظهار امیدواری کرد تا با حمایت استاندار قزوین و همکاری دستگاه‌های مختلف آموزش به مدیران تعاونی‌ها و دریچه‌ها آغاز شود.
* تشکیل کمیته بررسی و پیگیری مراحل اجرای طرح به تصویب کارگروه رسید
زارع همچنین خواستار تصویب تشکیل کمیته‌ای برای بررسی و پیگیری اجرای مراحل مختلف و مسائل مربوط به آنها با حضور متولیان، ذی‌نفعان و نماینده استاندار شد که معاون برنامه‌ریزی استانداری قزوین با ضروری خواندن تشکیل چنین کمیته‌ای، برای حضور نماینده استاندار قزوین در آن اعلام آمادگی کرد.
در ادامه مشاور طرح از مرکز ICC هلند به ارائه توضیحاتی پیرامون اهداف و چگونگی اجرای طرح پرداخت.
محمدعلی شریفی اظهار کرد: بناست این طرح به منظور ارتقای بهره‌وری منابع آب و خاک از طریق بهبود مدیریت تقاضا و نیز عملیات اجرایی آب و کشاورزی با هدف توزیع عادلانه آب، افزایش بهره‌وری آب و تحویل حجمی آن در نقاط تحویل اجرایی شود.
شریفی هدف اصلی این طرح را بهبود بهره‌وری آب و کارآمدی تخصیص سیستم‌های آبیاری در ایران از طریق توسعه روش به روز رسانی و اجرایی کردن سند ملی آب در دشت قزوین به عنوان پایلوت ذکر کرد.
وی با بیان اینکه اجرای طرح یاد شده مستلزم انجام سه کار است افزود: یافتن ابزار مناسب برنامه‌ریزی سالانه و مدیریت اجرایی آن به طور هفتگی در درجه اول اهمیت قرار دارد و توسعه سیستم برای برنامه‌ریزی و مدیریت اجرایی دومین مرحله است.
مشاور طرح ارتقای بهره‌وری منابع آب ظرفیت‌سازی از طریق آموزش در کارمندان دستگاه‌های مرتبط با این بحث را در درجه بعدی اهمیت قرار داد و خاطر نشان کرد: توسعه سیستم مانیتورینگ برای ارزیابی بهره‌برداری از منابع آب دشت قزوین، ایجاد سیستم پشتیبانی برای برنامه‌ریزی مدیریت منابع آب، توسعه سیستم مدیریت پشتیبانی عملیاتی کردن منابع آب و در نهایت آموزش و ظرفیت‌سازی به ترتیب چهار بسته کاری هستند که اجرایی شدن طرح ارتقای بهره‌وری منابع آب دشت قزوین منوط به انجام آنهاست.
* مقادیر انتقال آب از چاه‌های غیر مجاز یکی از ثمرات بسته کاری اول است
شریفی هدف از انجام بسته کاری اول را درک بهتر عملکرد و کارایی سیستم‌های آبیاری دانست که طی آن بیلان آب و راندمان مصرف آن ارزیابی شده و پس از تهیه نقشه بهره‌وری آب، راندمان شبکه‌های آبیاری بررسی می‌شود که شناسایی تغییرات ذخیره آب زیرزمینی قزوین و تخمین مقادیر آب انتقال یافته از چاه‌های غیر مجاز از مهم‌ترین ثمرات آن هستند.
وی ادامه داد: در این روش علاوه بر مشخص شدن میزان بهره‌برداری از منابع از طریق ماهواره، مقدار آب مصرفی گیاه در هر نقطه، میزان تولید در آن نقطه و در نهایت مقدار آب مصرفی برای تولید هر کیلوگرم محصول که میزان بهره‌وری را به دست می‌دهد مشخص می‌شود.
این مسئول مرکز ICC هلند تصریح کرد: اندازه‌گیری میزان کمبود آب از دیگر نتایج مفید بسته کاری اول است که از تفاضل مقادیر آب مورد نیاز و آب داده شده پس از تخمین میزان مصرف در طول دوره رشد، بر اساس مصرف روزانه به دست می‌آید.
* ارائه روشی برای ارتقای سطح بهره‌وری از نقاط مختلف دشت قزوین
شریفی با اشاره به اینکه با تقسیم کردن میزان تولید محصول به مقدار آب مصرفی میزان بهره‌وری آب در اراضی دشت قزوین به دست می‌آید عنوان کرد: به این ترتیب مقدار بهره‌وری در هر نقطه و کم یا زیاد بودن آن مشخص می‌شود و با یافتن علت تفاوت این مقادیر در نقاط مختلف می‌توان میزان بهره‌وری را در نقاط با بهره‌وری کم به سطح متوسط و در نقاط با بهره‌وری متوسط به سطح بهره‌وری بالا ارتقا داد.
* مهم‌ترین مشکلات مرتبط با آب در قزوین
وی با یادآوری مطالعات انجام شده در قزوین بیان کرد: فقدان برنامه‌ریزی و مدیریت مناسب منابع آب و عدم ارتباط مناسب میان ذی‌نفعان در کنار محدودیت منابع و تخصیص ناکارآمد آنها مهم‌ترین مشکلات موجود در این منطقه هستند.
مشاور طرح ارتقای بهره‌وری منابع آب در ارتباط با بسته کاری دوم هدف از انجام این بسته را توسعه سیستم پشتیبانی و برنامه‌ریزی سالانه برای تخصیص آبیاری در زمان و مکان به روز رسانی سند ملی، به کارگیری آن در سند ملی و نیز تخصیص آب مناسب به هر یک از بخش‌های مورد نظر خواند و توضیح داد: بررسی منابع و تقاضای آب دو اقدامی هستند که انجام آنها در اجرای این بسته ضروری است و تلفیق آنها در چارچوب یک مدل برنامه‌ریزی مناسب توزیع آب را نتیجه می‌دهد.
* اعطای یارانه موجب ایجاد انگیزه در زارعان برای اجرای طرح می‌شود
وی با بیان اینکه ثمره انجام این بخش از کار برنامه‌ریزی و به روز رسانی الگوی کشت 40 ساله در دشت قزوین است اذعان کرد: پس از ارائه الگوی کشت باید انگیزه اجرای این الگو در زارعان ایجاد شود که دادن یارانه به افرادی که الگو را اجرا می‌کنند پیشنهاد مناسبی برای ایجاد انگیزه است.
این مسئول مرکز ICC هلند اظهار کرد: پس از برنامه‌ریزی‌های لازم، بودجه ماهانه تعیین می‌شود و با پشتیبانی مدیریت بهره‌برداری هر قسمت بر اساس نیاز واقعی خود آب دریافت می‌کند.
شریفی در تشریح بسته کاری سوم گفت: هدف از اجرای این بسته افزایش بهره‌وری آب است که فرآیند اجرایی تحویل حجمی آب را به صورت هفتگی در اختیار مجریان قرار می‌دهد و با محاسبه بودجه رطوبت خاک، وضعیت هوا و سایر عوامل نیاز هفتگی هر بخش را مشخص می‌کند.
وی در ادامه به توضیح مراحل اجرای طرح پرداخت و بیان کرد: شناخت، جمع‌آوری اطلاعات و طراحی زیر سیستم‌ها، اجرای مدل‌ها و توسعه سیستم آزمایشی و همچنین نصب و آزمایش سیستم مراحل اجرای طرح هستند.
* نتیجه انجام بسته‌های کاری اول و دوم تا پایان سال آینده ارائه می‌شود
مشاور اجرای طرح کاربران استانی این طرح را مدیریت آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی، شرکت آب منطقه‌ای استان قزوین، شرکت مدیریت و بهره‌وری شبکه آب و تشکل آببران برشمرد و با اشاره به اینکه دو وزارت نیرو و جهاد کشاورزی کاربران ملی طرح هستند، ادامه داد: اجرای بسته‌های کاری اول و دوم در یک بازه زمانی یکساله پیش بینی شده است که از اول اسفندماه سال جاری آغاز شده و در انتهای سال آتی نتایج آن ارائه می‌شود.
* استفاده از تجربه مراکز و کارشناسان خارجی در اجرای طرح
شریفی خاطر نشان کرد: برای اجرای بهتر طرح یاد شده ضمن استفاده از تجربه دو مرکز مرتبط در هلند و یک پروفسور خارجی دو کمیته، هماهنگی سیاست‌گذاری و هماهنگی در سطح اجرا و پیاده‌سازی پیش‌بینی شده‌اند.
* نهادهای مربوطه از ارائه اطلاعات کشاورزی پیشین به مجریان طرح دریغ نکنند
وی خواستار همکاری سازمان‌های دخیل در امر اجرای طرح از جمله شرکت آب منطقه‌ای، تعاونی آببران و سازمان جهاد کشاورزی استان در ارائه اطلاعات پیشین خود به مشاوران و مجریان طرح شد و افزود: با توجه به وجود اطلاعات در دستگاه‌های یاد شده و نیز محدودیت زمانی پیش‌رو، انجام مجدد مطالعات، غیر منطقی می‌نماید.
این مسئول مرکز ICC هلند اظهار امیدواری کرد که روزی کشاورزی هوشمند که فعالیت آن با بررسی طرح ارتقای بهره‌وری منابع آب دشت قزوین آغاز شده در مزرعه‌ها اجرایی شود.
در پایان این نشست حاضران به بیان نظرات خود پیرامون مباحث مطروحه پرداختند.
_________
گزارش از آسیه بهرامی
________
انتهای پیام/و۱۰
