وی با اشاره به اینکه فرش دستبافت به عنوان یک تولید هنری و صنعتی ریشه در تاریخ ایران دارد، افزود: باید از هر نظر بسترسازی کافی و وافی برای ماندگاری این هنرصنعت در کشور و به ویژه استان همدان مهیا شود.
صباغ در این ارتباط به پرسش‌های خبرنگار فارس پاسخ داد.
فارس: به مشکلات پیش روی فرشبافان اشاره کنید.
صباغ: به روز نبودن طرح‌ها، کمبود در مواد اولیه مرغوب و مشتری‌پسند نبودن تولیدات از مشکلات پیش رو در این زمینه به شمار می‌رود.
امروزه بیشتر علاقه‌مندان و متقاضیان فرش دستباف خواستار به کارگیری رنگ‌های روشن در بافت فرش‌ها هستند در صورتی که روال کاری همدان همچنان بر بافت فرش با رنگ‌های تیره باقی مانده است.
باید فرهنگسازی مناسبی در این زمینه صورت گیرد تا شاهد اقبال و گرایش مشتریان به سمت خرید فرش‌های دستباف باشیم.
فارس: چه کسانی در ایجاد این وضعیت مقصر هستند؟
صباغ: تمام دست‌اندرکاران در نزول وضعیت فرش همدان مقصر هستند چرا که باید در پی انجام فعالیت‌های زیربنایی و ریشه‌ای در این زمینه باشیم نه اینکه صرفاً به دنبال ارائه آمار و ارقام بود که متأسفانه همدان این شرایط را دارد.
عدم تغییر در طراحی و رنگآمیزی در فرش از دیگر مشکلات پیش روست؛ ایجاد تغییرات در طراحی، رنگآمیزی و استفاده از مواد اولیه مرغوب منجر به افزایش چند برابری قیمت فرش می‌شود که همین امر در سوددهی به تولیدکننده مثمر ثمر خواهد بود.
فارس: وضعیت همدان در ارتباط با برخورداری از طراح فرش را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
صباغ: متأسفانه وضعیت خوبی را در این زمینه شاهد و ناظر نیستیم به طوری که در حال حاضر تنها سه طراح فرش مشغول به فعالیت هستند.
با کمک بازرگانی یک دوره کوتاه‌مدت برای آموزش طراحی فرش برگزار شد، با وجود استقبال خوب علاقه‌مندان از این دوره، نتیجه دلخواهی از آن حاصل نشد چون کسب نتیجه منوط به برگزاری دوره‌های مستمر و بلندمدت است و با برگزاری یک دوره کوتاه‌مدت نمی‌توان دستاورد مطلوبی را انتظار داشت.
بودجه‌ای که برای قالی‌بافی اختصاص می‌یابد آن طور که باید و شاید به دست تولیدکننده نمی‌رسد، دولت تمام توان خود را برای تقویت جایگاه قالی‌بافی و فرشبافی به کار بسته ولی متأسفانه بودجه و اعتبار تخصیصی از سوی دولت درست به کار گرفته نمی‌شود.
اگر مواد اولیه مرغوب و مناسب در اختیار قالی‌باف گذاشته شود در آن صورت این قشر از جامعه با کسب سود مناسب از طریق فروش فرش، نیازی به وام نخواهد داشت پس با این تفاسیر زمینه‌سازی مبنایی و زیربنایی راهگشای بسیاری از مشکلات پیش رو خواهد بود.
فارس: تأمین مواد اولیه فرش بر عهده چه مجموعه‌ای است؟
صباغ: این وظیفه بر عهده تعاونی فرش دستباف قرار دارد ولی مواد اولیه موجود در آن، مشتی مواد از رده خارج شده و بی‌کیفیت با نام پشم‌های دباغی است که همین امر منجر به ظهور و بروز مشکلات عدیده‌ای شده است.
فارس: پیشنهاد شما برای حل این مشکل چیست؟
صباغ: از آن جا که اتحادیه صنفی نمی‌تواند در اموری مانند تهیه مواد اولیه، خرید و فروش و مسائلی از این دست ورود یابد، نیازمند نظارت و سیاستگذاری قوی سازمان صنعت، معدن و تجارت در این زمینه هستیم.
فارس: وضعیت فرش همدان نسبت به دیگر استان‌های کشور چگونه است؟
صباغ: متأسفانه استان همدان از نظر کیفیت فرش دستباف در رده آخر کشور قرار دارد چرا که کارهای زیربنایی و قوی در راستای ارتقای کیفیت آن انجام نشده است.
امروز شاهد ارتقای فرش استان‌هایی چون ایلام هستیم به طوری که خود را به فرش تبریز نزدیک کرده‌اند، اما متأسفانه در حال حاضر همدان فاقد طرح‌های قابل اجرا و دارای ارزش افزوده بالا برای قالی‌بافان و فرشبافان است.
فارس: نقش مجتمع‌های فرشبافی چه تأثیری در ارتقای فرش همدان داشته است؟
صباغ: بنده به طور مکرر در جلسات مختلف به مسئولان دست‌اندرکار گوشزد کرده‌ام که نوع بافت فرهنگی همدان، مانع از آن می‌شود که با ایجاد این مجتمع‌ها به نتیجه دلخواه برسیم.
فارس: منظور شما از نوع بافت فرهنگی همدان چیست؟
صباغ: از آن جا که بیشتر بافندگان فرش در همدان را بانوان تشکیل داده‌اند و بعد از انجام امور خانه‌داری اقدام به بافت فرش می‌کند، به همین دلیل نمی‌تواند از یک ساعت مشخص در این مجتمع‌ها حضور یافته و در این زمینه فعالیت کند.
با نگاهی گذرا به وضعیت مجتمع‌های فرشبافی، ورشکستگی بیشتر آنها را مشاهده می‌کنیم، پیشنهاد بنده بر ارائه تسهیلات و بودجه به افراد فعال در این زمینه است تا به صورت غیر متمرکز وارد کار شده و هر کس در خانه خود نسبت به ایجاد دار قالی اقدام کند چرا که این روش نتیجه‌بخش‌تر و بهتر است.
ایجاد مجتمع‌های فرشبافی در شهرهایی چون تبریز شدنی و نتیجه‌بخش است چون بیشتر بافندگان آنها آقایانی هستند که به صورت حرفه‌ای در این زمینه فعالیت می‌کنند.
فارس: وضعیت صادرات فرش همدان به چه صورت است؟
صباغ: هیچ گونه صادرات فرش از استان همدان انجام نمی‌شود و ارائه آمار و ارقام از سوی سازمان صنعت، معدن و تجارت در این زمینه کذب است که بنده نیز بارها این موضوع را به آنها گوشزد کرده‌ام.
فارس: پس ارائه آمار و ارقامی در این زمینه را چطور توجیه می‌کنید؟
صباغ: برخی از به اصطلاح صادرکنندگان، فرش کهنه را با رنگ، جلا می‌دهند و از طریق گمرک آن را قیمت‌گذاری می‌کنند تا فقط جایزه صادراتی بگیرد و بعد از عبور از مرز، آن را دور می‌ریزند.
برخی از فرش‌ها هم که وضعیت نسبتاً خوبی دارند بعد از خروج از مرز، از طریق قاچاق و از مرز عراق مجدداً وارد کشور می‌شود تا دوباره این چرخه را طی کند و در آمار صادرات لحاظ شود.
فارس: و سخن پایانی....
صباغ: امیدوارم قالی همدان مجدداً به جایگاه اولیه خود بازگردد یعنی به دورانی که تجار قالی‌ها و فرش‌های همدان را پیش خرید می کردند به این صورت که پول آن قبل از پایان کار به بافنده پرداخت می‌شد و این امر معنایی جز کیفیت و اهمیت فرش همدان نداشت.
=================
گفت‌و‌گو از مریم شهابی باهر
=================
انتهای پیام/خ۱۰
