مبارزه با جریان‌ انحرافی دغدغه اصلی امام صادق‌ بود

سید‌محمد فقیه‌سبزواری امروز در گفت‌و‌گو با خبرنگار فارس در قم ضمن عرض تسلیت شهادت امام جعفر‌صادق (ع) اظهار کرد: با نگاه از دیدگاه‌های مختلف می‌شود با شخصیت علمی امام ششم آشنا شد که در این راستا می‌توان به تربیت 4 هزار دانشجو و راوی برجسته، نقل احادیث فراوان مربوط به آن امام همام، پاسخگویی به شبهات و پرسش‌های گوناگون در حوزه‌های مختلف فقهی، علمی و فلسفی ضمن برقراری ارتباط منطقی با مخاطبان و اقناع همه پرسشگران اشاره کرد.
وی از دیگر ویژگی‌های علمی امام ششم شیعیان را بنیانگذاری فکری و علمی مذهب و مکتب تشیع، اعتراف سران و بزرگان علمی فرقه‌های مختلف به مقام والای علمی امام صادق (ع) و پایه ریزی نهضت عظیم علمی و فرهنگی در عصر ایشان عنوان و بیان کرد: همه موارد ذکر شده و موارد دیگری جز این‌ها، حکایت از عظمت شخصیت علمی بنیانگذار مکتب و حوزه فقه جعفری دارد.
پژوهشگر تاریخ ادیان و مذاهب تاکید کرد: قرار گرفتن آن حضرت در یک بازه و موقعیت خاص زمانی و شرایط ویژه سیاسی حاکم بر دوره زندگانی امام ششم و جغرافیای محل سکونت و فعالیت‌های علمی آن امام همام، زمینه مساعدی برای نقل و نشر حدیث فراهم کرده بود تا جایی که بیشترین احادیث و روایات ثبت شده در کتب حدیثی، مربوط به امام جعفر صادق (ع) و نقل شده از آن حضرت است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به تبیین چرایی نام‌گذاری مذهب شیعه با عنوان مذهب جعفری پرداخت و گفت: تفکیک و جداسازی مذهب جعفری از شیعه زیدیه که از فقه اهل بیت پیروی نمی‌کنند و شیعیان مذهب جعفری که پیرو مکتب فقهی اهل بیت(ع) هستند، دلیل مهمی برای این نام‌گذاری است.
فقیه سبزواری دلیل دیگر نام‌گذاری مذهب شیعه را با عنوان مذهب جعفری، شهرت و سرشناسی حضرت امام جعفر صادق (ع) در میان تمام گروه‌های مسلمان معرفی و تصریح کرد: امام ششم به عنوان چهره‌ای نامدار و برجسته، شاخصی ارزشمند، والا، مورد وثوق و اعتماد علمی همه مذاهب و فرقه‌های مختلف و متعدد اسلامی بودند.
وی همچنین با بیان اینکه برخی از رهبران و پیشوایان مذاهب چهارگانه، نزد امام ششم به علم آموزی اهتمام داشتند و برخی دیگر شاگرد شاگردان آن حضرت بودند، اظهار کرد: پیروی شیعه از احکام فقهی و مذهب اهل بیت (ع) با عنوان جعفری، نامی شناخته شده و برخوردار از اعتبار بالا نزد پیروان مذاهب اربعه بود که خود یکی از دلایل این نام‌گذاری شایسته است.
استاد دانشگاه تهران مهم‌‌ترین دلیل نام‌گذاری مذهب شیعه با عنوان مذهب جعفری را به جای ماندن بخش بزرگی از احکام و مسائل فقه امامیه از امام ششم عنوان کرد و گفت: همت بلند، فرصت‌شناسی، برنامه‌ریزی‌های دقیق و هدفمند، تلاش‌های پیگیر و بی‌وقفه آن امام همام برای ارائه خطوط برجسته فکری و رهنمودهای ارزشمند آن بزرگوار به دانشجویان مکتب خویش، موجب معرفی کامل و دقیق اسلام راستین به تشنگان زلال معرفت و تبلیغ گسترده آخرین دین الهی شد.
فقیه سبزواری در بخش دیگری از سخنان خود ضمن استناد به تاریخ اسلام و برخی آیات قرآن کریم از جمله آیات 7 و 8 سوره منافقون اظهار کرد: جریان نفاق، خطرناک‌‌ترین انحراف برای اسلام بود که از زمان حیات پیامبر اکرم (ص) آغاز شد اما نتوانست به دلیل حضور پیامبر در جامعه بروز کند.
وی ادامه داد: از نخستین لحظه‌های پس از رحلت خاتم انبیا (ص)، تمام فشار منافقان متوجه اهل بیت (ع) بود و هنگامی که خلافت را از دست خاندان رسالت خارج کردند، مردم نیز از ائمه اطهار(ع) فاصله گرفتند.
کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث عنوان کرد: با غصب خلافت خاندان اهل بیت (ع) بین اهل بیت (ع) و مردم فاصله ایجاد شد که به از دست رفتن فرصت تربیت علمی و عملی مردم از سوی ائمه انجامید و فراتر از این‌ها، امویان اقدام به نصب علمای سفارشی خود کردند تا از مطرح شدن ائمه اطهار(ع) نیز جلوگیری کنند.
وی افزود: اوج‌گیری قیام‌های شیعی و بنا به دلایلی باز شدن فضاهای سیاسی، دو تئوری خیزش مسلحانه و نهضت و انقلاب فرهنگی را مطرح کرد که اغلب قیام‌های مسلحانه نیز با شکست رو به رو می‌شد.
فقیه سبزواری ادامه داد: بعد از اوج گیری خیزش‌ها و نهضت‌ها، حرکتی علمی از سوی امام جعفر صادق (ع) با اولویت بر ترویج و شکوفایی فرهنگ دینی و مذهبی و پاسخگویی به شبهه‌ها و حذف التقاط شکل گرفت.
استاد دانشگاه تهران اظهار کرد: با راهکاری که از سوی امام ششم شیعیان ارائه شد، رکود و سکوت مرگبار فرهنگی، اختلاط و التقاط مذهبی، دینی و فرهنگی پایان یافت.
پژوهشگر تاریخ ادیان و مذاهب ادامه داد: امام جعفر صادق (ع) بر اساس برنامه نهضت علمی و فرهنگی خود به تربیت راویان در ابعاد مختلف همت گماردند که هر راوی با تحصیل هزاران حدیث در علوم گوناگون مانند شیمی، پزشکی، کلام، اخلاق، مواعظ، تاریخ، فقه و تفسیر توانستند موانع سختی در برابر انحرافات ایجاد کنند و نیاز شدید به نقل روایات پیامبر و معصومین پس ازایشان را که حکام اموی ممنوع کرده بودند، برطرف سازند.
وی دومین هدف از نهضت فرهنگی و علمی امام صادق (ع) را ایجاد شبکه‌ای از دانشجویان ویژه عنوان کرد و افزود: وظیفه این دانشجویان که با عنوان مبلغان و مناظره کنندگان فعالیت می‌کردند، پاسخگویی به شبهه‌ها و پاکسازی چهره دین از اختلاط و التقاط بود که با عنایت و توجه ویژه امام ششم، هر یک از آنها در فنون و علوم گوناگون تخصص دقیق و گسترده پیدا کرده بودند و علاوه بر آن از جرأت و قدرت بیان شگفتی برخوردار بودند.
فقیه سبزواری مبارزه با انحرافات و چالش‌های زیان‌بار مکتبی و فکری آن روزگار را از دغدغه‌های اصلی امام ششم شیعیان عنوان کرد و گفت: مبارزه با انحرافات، جایگاه خاصی در منشور نهضت علمی و فرهنگی امام صادق داشت تا جایی که آن امام همام، ضمن تعلیم و تربیت راویان و مناظره کنندگان، نسبت به مقابله علمی با انحرافات نیز توجه و اهتمام خاص داشتند که به عنوان نمونه می‌توان به محو مبانی مذهب قیاس و استحسان اشاره کرد.
انتهای پیام/غ10